POLIKOWO-WYRZYKI

1468 kop. z 1. poł. XX w. Polycowo (ZapLiw. nr 4), 1476 or. Wyrzyky villa in hereditate Polykowo (Lub. nr 236; MK 5, 190); 1511 Virzyky Polykowo, Vyrzyky Polikowo, Polikowo alias in Vyrzyky (MK 32, 101), 1563 Polikouo Vyrziki (ŹD 415; ASK I 38, 362v), 1567 Polikowo Wyrziki (ASK I 38, 596), 1663 Polkowo Bobratyny (ASK I 65, 847), 1673 Polkowo Pobratymy (ASK I 66, 887v), obecnie Pobratymy, 10 km na SSE od Liwa.

1. 1476 n. pow. liw. (Lub. nr 236; MK 5, 190); 1563 par. Liw Stary, [diec. pozn.] (ŹD 415; ASK I 38, 362v).

2. 1511 część Katarzyńska → p. 3.

3. Włas. szlach. 1468-76 Mikołaj, 1468-76 Piotr i 1468 Jan ss. Szczepana Wyrzyka z P., h. Lubicz: 1468 [sąd ustanawia] zakład między tymiż Mikołajem, Piotrem i Janem z P. i ich stronnikami h. Lubicz a Piotrem i jego synami: Stanisławem, Piotrem, Janem oraz Ziemakiem i jego synem Mikołajem z P. i ich stronnikami h. Junosza (ZapLiw. nr 4; → Polikowo-Oszczerze, p. 3); 1476 ciż Mikołaj i Piotr Wyrzykowie otrzymują od ks. Konrada [III] dla swej wsi W. w dziedzictwie P. oraz dla jej mieszkańców zwolnienie z powinności budowy oraz naprawy zamków i warowni (Lub. nr 236; MK 5, 190).

1511 Stanisław, Marcin, Jakub i Jan z P. ss. zm. [Mikołaja?] Ziemaka z → Polikowa[-Oszczerzy] przekazują Samsonowi, Jerzemu i Marcinowi ss. zm. Stanisława Oszczerza z tegoż Polikowa[-Oszczerzy] „okrąg” w siedlisku nad rz. Liwiec i 30 kóp gr w półgr, a otrzymują w zamian za dział w dobrach V.P.; Samson i jego bracia ze swojej strony zaręczają spokój ze strony swych sióstr i matki oraz ze strony córki zm. Jana Oszczerza, ponadto winni są spłacić wszelkie obciążenia na dziale w V.P. ze wspomn. kwoty 30 kóp gr (MK 32, 101); 1511 ciż Stanisław, Marcin, Jakub i Jan dają Wojciechowi Oszczerzowi, Piotrowi i Mikołajowi ss. zm. Macieja Oszczerza i Barbary z tegoż Polikowa[-Oszczerzy] część w Polikowie[-Oszczerzach?] trzymaną w zastawie od wspomn. Barbary oraz 22 kopy gr w półgr, a otrzymują w zamian część w P. czyli w V. od części [?] Katarzyńskiej (MK 32, 101); 1521 tenże Jakub w imieniu swoim, swych braci i bratanków prosi o wpisanie do metryki [książ.] wyciągów z ksiąg ziem. liw. dotyczących zamian dokonanych w 1511 (MK 32, 100v).

1563 pobór od 1 1/2 wł. 1 kw. szl. bezkm. (ŹD 415; ASK I 38, 362v); 1567 pobór od 1 1/2 wł. 1 kw. szl. bezkm. (ASK I 38, 596).

Uwaga: 1. O genezie P.-W. → Polikowo Wielkie. Drugi człon nazwy P.-W. pochodzi od przydomka właściciela Szczepana Wyrzyka.

2. AHPMaz. 2, 206, utożsamia hipotetycznie P.-W. z obecną wsią Pobratymy. Identyfikacja ta jest słuszna. Osada nie występuje w popisie wojskowym z. liwskiej z 1621 (Popis), jednakże w rejestrach podymnego z 1663 oraz pogłównego z 1673 pojawia się obok wsi Polkowo-Oszczerze i Polkowo-Daćbogi, już pod nazwą P.B. i P.P. (ASK I 65, 847; ASK I 66, 887v).