CŁO

(1411 theloneum, taberna Na Czle, Czlo) karczma i komora celna k. Woli Chełmskiej [dziś Justowskiej] w obrębie dzielnicy Krowodrza, nazwa nie notowana w UN 1, ok. 5,5 km na W od centrum Krakowa.

[Pow. krak., par. Zwierzyniec]

Własn. szlach. 1411 Katarzyna wd. po Hanku z Chełmu i Jakub nie stawili się przeciw arcbpowi gnieźn. Mikołajowi o to „quia fecisti pontem dictum gacz in preiudicium thelonei sui, et quia perfodisti antiquam viam” (k. Woli Chełmskiej] i stąd uczynił szkodę na 10 grz. (SP 2, 1262); 1431, 1447, 1450, 1453 → Chełm p. 3; 1431 Piotr dz. Chełmu star. nowokorczyński daje w 30 grz. Spytkowi Jeżowskiemu burgr. krak. wwiązanie do karczmy zw. Na Czle blisko Krakowa (GK 4 s. 180); 1441 Dorota de T. w Woli Chełmskiej (OK 6 s. 321); 1445 Piotr z Chełmu i jego s. Jan dz. Woli Chełmskiej z młynem, karczmą i Cz. (GK 9 s. 180); 1446 Jan z Chełmu ma oddać w terminie 50 grz. Wojciechowi z Jeżowa [pow. biec.] pod gwarancją zastawienia mu kmieci w Woli [Chełmskiej] z wyjątkiem karczmy z cłem tamże (ZK 12 s. 393); 1469 spór między Janem Wronińskim i Zdzieborem ze Świeradzic [Sieradzice] o nieprzekazanie cła w Woli Chełmskiej wg zapisu (SP 2, 3980); 1494 Nawojka z Koniecpola [woj. sieradzkie] wd. po Macieju z Bnina [woj. kaliskie] wwdzie pozn. po śmierci Andrzeja z Sienna [pow. rad.] przenosi swe pretensje do Woli Chełmskiej z cłem i do cz. Przegorzał na Jana i Wiktoryna ss. zm. Andrzeja (SP 2, 4415); 1521 Zygmunt Stary na prośbę br. kan. krak. Juliana, Jana i Marcjana dz. Chełmu oraz Jana Sienneńskiego z Gołogór [ziemia lwowska] i Woli Chełmskiej wydaje przyw. na cło w Chełmie lub Woli Chełmskiej po pół gr od wozu z towarem, po 6 den. czyli oboli od wozu wiozącego sadze na konserwację ryb, 3 den. od wozu kmiecego. Droga . jest miejscami górzysta, miejscami zaś błotnista, a ww. dziedzice są obow. ją naprawiać (MK 35 s. 425; MS 4, 12 960; AS rps 19 s. 201-2); 1528 Wiktoryn z Sienna kaszt. małogojski sprzedaje za 4000 fl. Justowi Ludwikowi Decjuszowi karbarzowi wielickiemu Wolę Chełmską z młynem i cłem oraz cz. Przegorzał (BJ rps 348/2 s. 222); 1530 Zygmunt Stary odnawia na prośbę Justa Ludwika Decjusza sekretarza król., karbarza wielickiego i dz. Woli Chełmskiej i Przegorzał stare cło w Woli Chełmskiej (MS 4, 5673); 1564 karczma [z cłem] przy gościńcu oświęcimskim → Chełm p. 2; 1570 dziedzice Chełmu okazali rewizorom dróg przyw. na cło Zygmunta Starego z r. 1521. Karczma i Cz. pod wsią Wolą Chełmską (LDK s. 23-4).