KSIĄŻNICE MAŁE

(1363 Xiąznice Minores - kopia z XVII w., 1367 Kxiagnicze Minus, 1470-80 Parwa Xyangnicze, 1529 Minor Kxyaznycza, 1530 Xyąsznyce) 3 km na NW od Koszyc.

1. 1581 pow. prosz. (ŹD s. 8); 1470 n. par. Książnice Wielkie (DLb. 2 s. 167).

2. 1470-80 K. M. graniczą z Biskupicami, Łapszowem, Zdzisławicami [dziś Zysławice] i Książnicami Wielkimi1DLb. 3 s. 215 w opisie Książnic Wielkich notuje, że graniczą one z K. M., natomiast w opisie K. M., że m. in. graniczą „cum Zyslawicze et Magna Zyslawicze”. Brak w źródłach potwierdzenia, że Zysławice dzieliły się na Wielkie i Małe. Chodzi tu zapewne o ,,Magna” Książnice (DLb. 3 s. 215); 1500 → Książnice Wielkie p. 2; 1570 rozgraniczenie między Zysławicami Stan. Cikowskiego z Wojsławic pkom. krak. a K. M. kl. tyn. rozpoczyna się przy ścianie Biskupic. Tu zostają usypane 3 kopce narożne: 1) przy Zysławicach, 2) przy K., 3) przy Biskupicach ,,sub fossa seu vallo alias pod wąwozem”, k. drogi z Biskupic do Zysławic. Od tych kopców granica zwraca się na E i kopce sypane są wzdłuż starej granicy przez role, aż do gaju i zarośli należących do Zysławic i dochodzą do drogi publicznej z m. Koszyce w kierunku [wsi] Wielgus. Kopce sypane są k. gaju i drogi aż do ściany Łapszowa. Tu k. drogi publicznej usypano 2 kopce narożne: przy Zysławicach i przy K. M. (ZK 408 s. 41-8); 1571 rozgraniczenie między Zysławicami a Łapszowem rozpoczyna się od kopców narożnych wsi: Zysławice, Jankowice i Łapszów. Granice dochodzą m. in. do starej drogi prowadzącej do K. M. Po przekroczeniu tej drogi kopce sypane są k. niej aż do gaju należącego do Zysławic i dzielą rozgraniczane dobra aż do ściany K. M. Tu zostają usypane 3 kopce narożne: przy Zysławicach, przy K. M. i przy Łapszowie (ZK 408 s. 54-7).

3. Własn. kl. Bened. w Tyńcu. -a. Sprawy własnościowe. 1363 → Książnice Wielkie 3b; 1367 → Książnice Wielkie p. 4; 1456 → Książnice Wielkie p. 3a; 1462 → Książnice Wielkie p. 3c; 1470-80 9 ł. kmiecych, z których kmiecie płacą po kopie gr czynszu, dają dla kl. po 30 jaj i 2 koguty, nie dają serów. Pracują 3 dni w tygodniu własnym wozem i pługiem, nie odrabiają powab i nie płacą ospu. 2 karczmy z rolami płacą po 2 kopy gr czynszu. Zagród nie ma. Folwark. Młyn klaszt. z rolami płaci 13 grz. czynszu (DLb. 2 s. 167; 3.s. 215); 1521 → p. 3b; 1529 kl. pobiera w K. M. 13 grz. 6gr czynszu od kmieci i 10 grz. zmłyna (LR s. 244); 1530 → p. 3c; 1564 → 3b.

3b. Kmiecie, karczmy, młyn. 1363 → Książnice Wielkie p. 3b; 1444 Sułek [kmieć] z K. M. pozwany przez Macieja pleb. z Działoszyc (GK 8 s. 744, 746); 1462 → Książnice Wielkie p. 3c; 1470-80 → 3a; 1476-90 13 gospodarstw (Gromnicki Świętop. s. 153); 1521 powinności z wsi kl. tyn. K. M. → Kuchary (MK 35 s. 362-7); 1529 → 3a; 1530 → p. 3c; 1564 wieś pracuje dla folwarku wielkorządów krak. w Kucharach i dla stwa niepołomskiego oraz daje sep z 5 ł. dla zamku krak. (LK 1 s. 50, 85; 2 s. 71).

3c. Areał pobór. 1363 → Książnice Wielkie p. 3b; 1462 → Książnice Wielkie p. 3c; 1470-80 → p. 3a; 1478 K. M. skazane na karę król. XIV za niepłacenie wiardunku i podatku nadzwyczajnego (GK 20 s. 655); 1521 → 3b; 1530 w K. pobór z 3 1/2 ł., karczmy i młyna o 1 kole dorocznych (RP k. 36); 1564 → p. 3b.

4. 1367 Kazimierz W. nadaje pr. niem. magd. wsiom kl. tyn., m. in. K. M. (Tyn. 98 → Książnice Wielkie p. 4); 1456 → Książnice Wielkie p. 3a.

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. - wart. 16 grz., niekiedy 20 grz. z łanów kmiec., karczmy z rolami, zagród z rolami, młyna z rolami należy do plebana w Książnicach Wielkich (DLb. 2 s. 167; 3 s. 215); 1529 dzies. snop. wart. 16 grz. i dzies. kon. wart. 14 gr jw. (LR s. 149).

1 DLb. 3 s. 215 w opisie Książnic Wielkich notuje, że graniczą one z K. M., natomiast w opisie K. M., że m. in. graniczą „cum Zyslawicze et Magna Zyslawicze”. Brak w źródłach potwierdzenia, że Zysławice dzieliły się na Wielkie i Małe. Chodzi tu zapewne o ,,Magna” Książnice.