1075 papież Grzegorz VII wysyła do króla Bolesława Śmiałego list, w którym przedstawia braki polskiej organizacji kościelnej (MPH I, 367); legaci, którzy przywożą ów list, najprawdopodobniej wystawiają dokument erekcyjny bpstwa płoc., do którego zostają włączone tereny jedynie na prawym brzegu Wisły, należące przed 1038 r. do abpstwa w Gnieźnie; tereny na południowym Mazowszu zatrzymuje na razie bpstwo w Poznaniu (Żebr. 14); rządy w P.d. obejmuje bp Marek, gdy jednak Władysław Herman wiąże się z cesarzem Henrykiem IV i antypapieżem Klemensem, bp Marek musi opuścić P.d. (Płocha 72); 1088-1099 w okresie rządów bpa Stefana ukończono budowę katedry (MPH V, 430; MPH VI, 596; Żebr. 30); 1144 bp płoc. Aleksander z Malonne konsekruje nową katedrę romańską zbudowaną w P. w okresie jego rządów w miejscu, gdzie stała stara świątynia, zburzona przez Pomorzan w 1126/1127 r.; sprowadza do niej z Magdeburga drzwi z brązu, które zostają umieszczone w głównym wejściu (PSB I, 65-66; Żebr. 31); 1187 ks. Kazimierz wraz z Witem [z Chotela] bpem płoc., Stefanem bpem kujawskim i dostojnikami świeckimi rozstrzyga spór między Krzywosądem i Sieciechem a kapitułą płoc. o kaplicę Ś. Benedykta i jej uposażenie (ZDP nr 4); 1207 mistrz Jan [scholastyk] katedry płoc. (ZDP nr 5); 1227-1232 bp płoc. Gunter uzyskuje od ks. Konrada I wiele przywilejów dla P.d. i stara się o zatwierdzenie ich u papieża Grzegorza IX (PSB IX, 159; Żebr. 32); 1228 tenże bp nadaje Zakonowi Rycerzy Chrystusowych posiadłości bpstwa płoc. w z. dobrz. (K nr 265; ZDP nr 7); 1228?-1232 ks. Konrad I przywraca zwyczaj składania na obszarze całego bpstwa płoc. dziesięcin w snopach (Iura nr 1); 1243 na skutek powstania diecezji chełmińskiej odpadają od P.d. ziemie między rz. Drwęcą a Ossą (Pr. Un. I/1 nr 142, 152); 1254 bp płoc. Andrzej II h. Ciołek uzyskuje od ks. Siemowita I przywilej zasiedlania dóbr bpstwa osadnikami na pr. niem.; 1257 tenże bp uzyskuje od papieża Aleksandra IV zwolnienie P.d. od opłat na rzecz legatów papieskich przynajmniej na 5 lat z racji zniszczeń wyrządzonych przez Prusów (Żebr. 34); 1263 bp płoc. Piotr III uzyskuje od ks. Kazimierza dokument zezwalający na swobodne przejście osadników zdążających do dóbr mazowieckich bpstwa płoc. (Maz. II nr 47); 1288 bp płoc. Tomasz otrzymuje od ks. pomorskiego Mściwoja, z powodu zniszczenia dóbr biskupich na Mazowszu, 5 wsi na Pomorzu, z immunitetem sądowym i skarbowym (L nr 37); 1289 tenże bp zrzeka się wszelkich swoich praw i praw kap. płoc. do z. chełm.; w zamian otrzymuje od bpa chełm. Wernera wieś Orzechowo oraz 300 łanów w z. lubawskiej przyległych do P.d. (UC nr 126); 1293 układ z r. 1289 zostaje potwierdzony (UC nr 132); 1299 ks. Bolesław przeprowadza wykup karczem w Płocku z rąk bpa Jana II i kościoła płoc. za 60 grzywien srebra, płatnych rocznie przez m. Płock w określonych terminach (ZDP nr 18); 1300 bp płoc. Jan II z rodu Prawdziców uzyskuje od Siemowita ks. dobrzyńskiego wieś Strzeszkowo, zwolnioną od ciężarów pr. książęcego, w zamian za należne bpowi pieniądze (Maz. II nr 108; Żebr. 35); 1305 tenże bp eryguje kościół par. w Gozdowie (AC III nr 284); 1309 tenże bp eryguje parafię w Łęgu (AC III nr 308); 1321 bp płoc. Florian Laskary Leszczyc z Kościelca jest kolektorem świętopietrza w P.d. (L nr 57; Żebr. 36); 1322 tenże eryguje prepozyturę zakonu Ś. Benedykta w nowo zbudowanym kościele w Bielsku, mianując prepozytem brata Jana, oraz potwierdza dziesięciny i uprawnienia tegoż kościoła (Maz. II nr 161); ks. Wacław potwierdza katedrze płoc. przywileje nadane przez książąt Konrada i Bolesława (Maz. II nr 162); 1347-1348 bp płoc. Klemens Pierzchała h. Roch odzyskuje od książąt Siemowita II i Kazimierza 4 wsie, które ojciec ich Trojden zabrał kościołowi, mianowicie Wyszków i Budziszewo n. Bugiem oraz Kamion i Targowe n. Wisłą; od ks. dobrzyńskiego i łęczyckiego Władysława odzyskał wsie: Róże i Trąbin (Żebr. 37); 1348 tenże bp odnawia erekcję kościoła par. w Kurowie (Maz. II nr 294a); 1364 bp płoc. Imisław Wroński h. Kościesza zaciąga u króla Kazimierza pożyczkę w sumie 5 tysięcy grzywien pod zastaw dóbr biskupich (Żebr. 39); 1366 bp płoc. Mikołaj Sówka z Gulczewa z rodu Prawdziców odnawia akt erekcyjny par. we wsi Bądkowo-Rochny (Reg. Priv. 232; Żebr. 40); 1368 bp płoc. Stanisław [zw. Sówka z Gulczewa] udziela 40 dni odpustu wiernym spełniającym warunki ustalone w przywileju odpustowym dla bractwa NMP przy katedrze płoc. z r. 1358 (ZDP nr 38); 1369 tenże bp w zamian za zwrot zastawionych przez bpa Imisława wsi oraz odpuszczenie długu przez króla Kazimierza przekazuje m. Płocku 58 wł. i 5 morgów przylegających do miasta oraz pewne siedliska w obrębie jego murów (ZDP nr 39); 1376-1378 bp płoc. Dobiesław Sówka z Gulczewa eryguje następujące parafie: Karniewo, Koziebrody, Podosie, Gzy, Pokrzywnica, Borkowo, Ciemniewo, Skrwilno, Słupia, Wierzbicko, Barcice (Żebr. 43); 1378 tenże bp i kapituła chełm. zatwierdzają granice 300 ł. w ziemi lubawskiej, nadanych niegdyś bpstwu płoc. (UC nr 351); 1381-1391 bp płoc. Ścibor z Radzymina h. Ostoja troszczy się o rozwój sieci par., w czasie jego rządów powstaje wiele parafii: w Bulkowie, Gąsiorowie, Krasnosielcu, Porytem, Wieliszewie, Ligowie, Wielgiem, Osielcu n. Wisłą; wyznacza okręgi par. i dziesięciny dla z dawna istniejących kościołów w Rościszewie, Ciemniewie, Wyszkowie i Dzierżeninie (Żebr. 45); 1391 bp płoc. Henryk ks. mazowiecki eryguje par. w Żochowie k. Płońska (Żebr. 47); 1396-1425 bp płoc. Jakub z Korzkwi dr dekretów prowadzi ożywioną działalność w swojej diecezji, odbył 3 synody diecezjalne, eryguje wiele parafii: Węgrzynowo, Czernice, Mnich, Pniewo, Szelków, Sobowo, Puchały, Rzekuń, Szwelice, Przewodowo, Glinojeck, Zgliczyn, Sokołowo, Śniadowo, Piski, Piątnica, Szczutowo, Sulerzyż (Żebr. 49); 1439-1463 bp płoc. Paweł Giżycki h. Gozdawa w czasie swych rządów funduje kolegiatę w Pułtusku i tworzy przy niej archidiakonat (Żebr. 54); 1480-1497 bp płoc. Piotr z Chodkowa dr nauk medycznych, kanclerz, wychowawca synów ks. Janusza II, wystawia przy katedrze płoc. kaplicę pod wezwaniem Ś. Piotra (Żebr. 55); 1504-1522 bp płoc. Erazm Ciołek h. Sulima, sekretarz królewski, polityk, dyplomata, zwołuje synody, przyozdabia katedrę płoc., sprawuje poselstwa od króla do papieża; umiera w Rzymie, bibliotekę swą i kosztowności zapisuje kapitule płoc. (Żebr. 55).