([1105-07?] Bitom castrum, 1532 Boythia villa, 1577 Bytin predium, 1599 fundum Wysoki Ostrow Bythin dictum, 1944 wieś: Böthin, grodzisko: Schlossberg) gród na półwyspie nad jez. Bytyń, 14 km na W od Wałcza oraz folwark położony 2 km na SW od grodziska, 16 km na W od Wałcza.
1. 1532 pow. wał. (MS 4/2 nr 16 277).
3. Gród: Własn. książęca? → p. 6; później własn. szlach. 1599 Stanisław z Kalinowy Zaremba, dz. Nakielna, odstępuje na pr. lennym (iuxta consuetudinem vassalorum) Marcjanowi Kwiatkowskiemu fundum W. O. zwane B. (PG 26, 4v).
Wieś: Własn. szlach. 1532 Mac. Tuczyński odstępuje ss. Janowi, Krzysztofowi i Stanisławowi m. Tuczno z wsiami, m.in. B. (MS 4/2 nr 16 277); 1577 Stan. Tuczyński, s. zm. Krzysztofa, zapisuje ż. Dorocie Wedelskiej z Frydlandu [obecnie Mirosławiec] po 10 000 fl. posagu i wiana na dobrach Tuczno, m.in. na folwarkach i gumnach w Stubowie [obecnie Zdbowo] i w B. (PG 21, 794).
6. [1105-06]1Przekaz Galla, odnoszony w literaturze również do Bytowa na Pomorzu, nie jest datowany; wydawca Maleczyński odnosi tę wiadomość do r. 1105, Długosz umieścił ją pod r. 1106. W literaturze cytuje się nawet r. 1107 (K. Górski, Studium z dziejów osadnictwa pogranicza pomorsko-wielkopolskiego, [w:] Studia historica w 35-lecie pracy naukowej H. Łowmiańskiego, W-wa 1958, s. 139) komes Skarbimir palatyn polski w walkach z Pomorzanami zdobył gród B., wziął łupy i jeńców, a miejsce grodu spustoszył (MPHn. 99; DH 1, 454).
8. Wczśr. grodzisko stożkowate (J. Olczak, K. Siuchniński, Źródła archeologiczne do studiów nad wczesnośredniowiecznym osadnictwem grodowym na terenie woj. koszalińskiego, Poznań 1966, t. 1, 82).
1 Przekaz Galla, odnoszony w literaturze również do Bytowa na Pomorzu, nie jest datowany; wydawca Maleczyński odnosi tę wiadomość do r. 1105, Długosz umieścił ją pod r. 1106. W literaturze cytuje się nawet r. 1107 (K. Górski, Studium z dziejów osadnictwa pogranicza pomorsko-wielkopolskiego, [w:] Studia historica w 35-lecie pracy naukowej H. Łowmiańskiego, W-wa 1958, s. 139).