GÓRKA MAŁA

(1310 Gorca Jabconis, 1425 Parwa Gorka, 1487 Minor Gorka, Minus Gorca, 1509 Gorka Minor, 1510 villa Gorka, 1512 Malogorka, 1520 Mala Gorka, 1581 Gorka suburbium) wieś, niegdyś zapewne przyległa do Miejskiej Górki, potem weszła w skład tego miasta.

1. 1310 Henryk pan Głogowa i Poznania [potem ks. żagański] dz. Królestwa Pol. ustanawia dystr. w Poniecu; w jego gran. mają się znaleźć m. in.: Sobiałkowo, „Gora et Gorca Jabconis”1→ Góra k. Miejskiej Górki. G.M. jest zapewne osadą pochodną od tej Góry, A na gruncie G.M. lokowano u schyłku XIV w. m. → Górkę [Miejską], → przyp. 2 (Wp. 2 nr 930).

[Pow. kośc.]; 1425?, 1510 par. Górka Miejska [przedtem Sobiałkowo?] (ACC 8, 187, LBP 124).

2. 1425 dziedzina Markowo nie jest rozgraniczona kopcami od G.M. i stanowi z nią jedną dziedzinę, → p. 3.

3. Własn. szlach. 1310 Gorca Jabconis2Imię Jabco może być zniekształconym zdrobnieniem Jobco (Jobek) od imienia Job. Można przypuszczać, że nadanie imienia Job w XV w. jednemu z Roszkowskich z Roszkowa k. Jarocina w pow. pyzdr. było nawiązaniem do dawnej tradycji rodzinnej. Roszkowscy byli w prostej linii potomkami Andrzeja Góreckiego z → Górki Miejskiej → p. 1. [G.M. stanowiła własność właścicieli → Górki Miejskiej, o których mamy wiadomości od 1392 r.].

1425 Wojciech z Górki [zapewne s. Piotra, → Górka Miejska, dobra p. 3B] pozywa Łukasza i Wyszotę [ss. Jakuba, → Górka Miejska, dobra p. 3C], ponieważ paśli swe owce i świnie na dziedzinie Markowo (→ p. 2) na żołędziach (WR 3 nr 1143).

1425 Dorota [wd. po Jakubie, → Górka Miejska, dobra p. 3C] dz. w G.P. [pani wienna?] → p. 5.

1485 [cz.] M.G. należy do małol. Roszkowskich, których opiekunem jest bp pozn. Uriel [→ Górka Miejska dobra p. 3B i 3C] (PG 10, 35v).

1487 Jan Górecki [z Górki Miejskiej, s. Mikołaja] żonaty z Małgorzatą [c. Piotra Iłowieckiego] sprzedaje bpowi pozn. Urielowi [z Górki Miejskiej] swoje części m. Górka Miejska, przedmieścia lub przedmieść3W źródłach stosowano różną terminologię: w 1487 przy Miejskiej Górce wymieniano przedmieście (lub przedmieścia) oraz wieś M.G., a w 1581 r. samą Górkę [Małą] nazwano przedmieściem (ŹD 70), wsi M.G. oraz wsi Sobiałkowo i Rozstępniewo za 700 grz. [pełne dane dot. tych transakcji oraz przejęcia przez Jana Góreckiego dóbr Sarnowa, → Górka Miejska – dobra p. 3B]. (PG 10 k. 68v, 89, 92v, 99v; KoścG 3, 49; KoścZ 17, 152v).

1509 małol. Andrzej z Górki [Miejskiej, s. Łukasza II] zamienia swoje wsie, m. in. cz. G.M. z Barbarą [z Osiecznej] ż. Dobrogosta Jezierskiego [z Jezior Wielkich k. Bnina pow. pyzdr.; pełne dane o tej transakcji i in. jej towarzyszących → Górka Miejska, dobra, p. 3C, transakcje Łukasza II] (PG 14, 84).

1510 wieś G. ma 20 ł., w tym tylko 5 1/2 ł. os., sołectwo opust., 3/4 folw. trzyma pan Łukasz [z Górki] a 1/4 folw. – Gawroński (LBP 124).

1512, 1523 M. (albo M.G.) należy do kompleksu dóbr Łukasza [II] z Górki [→ Górka Miejska – dobra p. 3C] (MS 4/1 nr 4138; MS 4/2 nr 10 209).

1520 cz. M.G. w ręku braci Piotra i Macieja Kopaszewskich [→ Górka Miejska – dobra p. 3B] (PG 15, 375v); 1528 Łukasz [II] z Górki odkupuje od Marcina Gawrońskiego przezyski, jakie uzyskał on na m. Górka Miejska, na M.G. i na Rozstępniewie za 100 grz. (PG 16, 242).

1530 G.M. płaci pobór z 2 ł. (ASK I 3, 126v); 1563 G.M. [formularz nie wypełniony] (ASK I 4, 169v); 1581 pobór z przedmieścia G.: 4 zagr., 4 wiatraki doroczne, owczarz który ma owce (ŹD 70; ASK I 6, 498v).

4. 1487 sołectwo w G. M. → Górka Miejska-dobra p. 3B; 1510 sołectwo opust. w G. (LBP 124).

5. 1425 Dorota dz. G. [wd. po Jakubie z Górki Miejskiej], ekskomunikowana z powodu niezapłacenia dzies. z P.G., w sporze z pleb. Jaśkiem [z Górki Miejskiej] (ACC 8, 187).

1510 wiard. dzies. z G. należą do kościoła par. w Głuszynie, a dzies. folw. z G. do pleb. w Górce Miejskiej (LBP 124).

1 → Góra k. Miejskiej Górki. G.M. jest zapewne osadą pochodną od tej Góry, A na gruncie G.M. lokowano u schyłku XIV w. m. → Górkę [Miejską], → przyp. 2.

2 Imię Jabco może być zniekształconym zdrobnieniem Jobco (Jobek) od imienia Job. Można przypuszczać, że nadanie imienia Job w XV w. jednemu z Roszkowskich z Roszkowa k. Jarocina w pow. pyzdr. było nawiązaniem do dawnej tradycji rodzinnej. Roszkowscy byli w prostej linii potomkami Andrzeja Góreckiego z → Górki Miejskiej.

3 W źródłach stosowano różną terminologię: w 1487 przy Miejskiej Górce wymieniano przedmieście (lub przedmieścia) oraz wieś M.G., a w 1581 r. samą Górkę [Małą] nazwano przedmieściem (ŹD 70).