GRZYBNO

(1387 or. Grzibno, 1391 Grzybno, 1421 Gribno, 1422, 1423 Grzybowo!) 8 km na S od Mosiny.

1. 1445 n. pow. kośc. (PG 2, 109); 1465 n. par. Brodnica (Now. 2, 425).

2. 1481 lasy w G. → p. 3; 1561 Wojc. Sułocki dz. w G. skarży Stan. Żabieńskiego o bezprawny wyrąb lasu na gruncie wsi G. nad strugą zw. → Jaworka (KoścG 14, 34); 1564 tenże Wojciech skarży Andrzeja z Gawron o wyrąb w lesie w G. w miejscu nad strugą zw. → Jaworka drzewa na opał (KoścZ 58, 237 dawna 211); 1569 Piotr Baranowski [z Baranowa k. Mosiny] i Adam Tarnowski [z Tarnowa k. Czempinia] dziedzice w G. skarżą Wojc. Sułockiego [dz. z G., Mikoszek i Jarogniewic] o wycięcie 9 wozów świerczyny z lasu na gruncie wsi G., w miejscu zw. Między Górami i wywiezienie jej do Mikoszek (KoścG 23 k. 86v-87); 1575 bracia Andrzej i Marc. Sułoccy w sporze z braćmi: Stan., Andrzejem, Mac, Rudolfem, Piotrem i Stefanem Baranowskimi i Adamem Tarnowskim dziedzicami w G. otrzymują w dziale części lasu w G. zw. Łęczykierz z lasów sprzedanych wspomn. dziedzicom przez zm. Wojc. Sułockiego; oznaczenie działów lasu w G. zw. Bagrowiec dla wspomn. braci Sułockich odłożone z powodu zalewu gruntów do przyszłego rozgraniczenia (KoścG 29, 244).

3. Własn. szlach. 1387-1404 i wzm. 1413 Tomisław Grzybieński z G. (WR 1 nr 26; WR 3 nr 2, 84): 1397 tenże w sporze z Mik. Kozłowskim; obaj mają stanąć przed star. [gen. Wlkp.] w Poznaniu (Lek. 1 nr 2473 zapiska nie dokończona; Lek. 2 nr 2010); 1404 tegoż szlachectwo podważa wspomn. Kozłowski; Pełka s. Tomisława pozywa Kozłowskiego do procesu o oczyszczenie ojca z tej nagany, jednak nie staje przed star. [gen. Wlkp.] z powodu ciężkiej choroby ojca (ZSW nr 758); wzm. 1413 pretensje Elżbiety z Iłowca Wielkiego do cz. w G. po Tomisławie → niżej Piotr.

1391-93 Włost z G. i [ż. jego?] Włostowa: 1391 tenże płaci karę niestane w sprawie z Pięczkiem [skąd?] i Maciejem z Iłowca Wielkiego (Lek. 2 nr 1472, 1474); 1393 przeciw Włostowej dowodzi Maciej kmieć z Iłowca Wielkiego, że Włost nie zapłacił mu za zakupione u niego rzeczy (WR 3 nr 54).

1396-1421 Piotr (Piotrek, Pietrasz) Grzybieński z G. [s. Tomisława?] (WR 3 nr 79, 145, 160, 189, 233, 338, 403, 483, 602, 609, 711, 753, 761, 890, 1205, 1408); 1400 tenże wraz ze Świętopełkiem [z G.] w sporze z Wyszakiem z Tarnowa [k. Czempinia] o porękę w sprawie podziału G. (Lek. 2 nr 2652); 1408 tenże dowodzi przeciw Andrzejowi z Żabna, że nie ręczył mu za 5 grz. u kaszt. sant. [Mik. Błociszewskiego] (WR 3 nr 376); 1413 tenże wraz z Pełką z G. dowodzą przeciwko Elżbiecie z Iłowca Wielkiego, że została odsądzona od tej cz. G., o którą pozywała Tomisława (WR 3 nr 497); 1413 przeciw temuż oraz Kujawce i Pełce z G. dowodzi Janusz Rzeczyca [z Gnina], że 30 barci kupił u bartodzieja jego ojciec za swe pieniądze (WR 3 nr 499); 1416 przeciw temuż dowodzi Pietrasz Grabionowski w sprawie o porękę przed sądem (WR 3 nr 571); 1417 tenże dowodzi przeciwko Janowi Gorzyckiemu z Krzyżanowa [k. Śremu] w sprawie zapowiedzi sprzedaży (WR 3 nr 644).

1400 Świętopełk [z G., identyczny z Pełką? → wyżej Piotr.

1400 Wojciech z G. w sporze z Janem Chaławskim o zastaw swej cz. w G. (Lek. 2 nr 2762).

1400-30 Pełka Grzybieński, Grzybiński h. Świnka, s. Tomisława i 1419-28 jego ż. Hanka (WR 1 nr 880, 888, 1004, 1273; WR 3 nr 189, 233, 263, 241, 472, 561, 570, 579, 711, 807, 910, 920, 996, 1411; BR 628 nr 34; PZ 3, 187v), wicechorąży w Kościanie 1418-26, wicechorąży w Poznaniu 1419 (GUrz. C 875, 1054), wicepodkomorzy w Kościanie 1422 (MHP s. 326-327), wicepodsędek w Poznaniu 1424-30 (GUrz. C 1014): 1400 tenże? Świętopełk → wyżej Piotr; 1404 tenże Pełka s. Tomisława pozywa Mik. Kozłowskiego w sprawie o naganę szlachectwa jego ojca → wyżej Tomisław; 1413 tenże Pełka h. Świnka przeprowadza wywód szlachectwa (KR 3, 66); 1413 tenże dowodzi przeciwko Dorocie ż. Bartłomieja Grabowca [z Grabowca k. Bnina, pow. pyzdr.?], że dobrowolnie zastawiła G. wraz z wianem (WR 3 nr 482); 1413 tenże wraz z Piotrem z G. dowodzi przeciwko Elżbiecie z Iłowca Wielkiego w sprawie jej cz. w G. → wyżej Piotr; 1413 tenże wraz z Kujawką i Piotrem z G. w sporze z Januszem Rzeczycą o barcie → wyżej Piotr; 1415 tenże zastawia Wyszakowi [Gryżyńskiemu] z Jaszkowa 1/2 G. (Cieplucha 148); 1415 tenże w procesie o naganę swego szlachectwa z Mik. [Błociszewskim] kaszt. sant. przywodzi świadków z h. Wyskotów i h. Ciołek oraz po ojcu h. Świnka i po matce h. Wczele (MHP nr 124, 125; Koz. Nieznane nr 6; BR 628 nr 65); 1419-20 w procesie Hanki ż. tegoż Pełki, jej siostry Fronki (zw. też Franka) ż. Mik. Szołdry oraz ich brata Jana z Hermanem opatem z Obry, Pełka ma stawić w sądzie Winc. niegdyś Drzeczkowskiego z Grodziska [Wlkp.] jako świadka w sprawie o kmieci zbiegłych z Goli [k. Rakoniewic; wsi kl. oberskiego] po zabójstwie przez nich Janusza Rzeczycy [z Gnina], uwięzionych przez opata; sąd i Pełka w imieniu ż. Hanki i jej siostry Fronki [może cc. Pietrasza Grabionowskiego? → Grabianowo k. Czempinia] uwalniają opata od zarzutów [treść zapiski nie dość jasna] (KoścZ 6 k. 7, 23v-24; Krasoń 144 z mylną datą końcową procesu 1421); 1422 tenże pozywa Małogrzatę wd. po Mikołaju [Błociszewskim] sędzim [pozn.] o grabież przez nie oznaczoną gran. 6 mendli konopi wartości 20 grz. i zwiezienie ich do jej dworu (KoścZ 7, 27); 1423 tenże Pełka dowodzi przeciwko Pawłowi, Mac. Kowalikowi, Jakubowi, i [in.] Jakubowi, kmieciom z wsi Krosna [obecnie Krosno k. Mosiny], że konie, które im zajął jego „chlebojedźca”, były na jego „zagajonej” łące (WR 3 nr 996); 1425 przeciw temuż dowodzi Dziersław Chełkowski, że nie ręczył podkom. [pozn., Marcinowi ze Sławska] ze strony Pełki w sprawie jego cz. z 3 grz. „pokupów” za Więceńca Kuranowskiego (WR 3 nr 1125); 1425 tenże w sporze z Małgorzatą [ż. Jana Goliasza z Brodnicy i Grabianowa k. Czempinia] z Sulewa [obecnie Sulejewo] (KoścZ 8, 304); 1428 tenże w sporze z Piochną z Gorzyc [k. Czempinia] (KoścZ 9 k. 94v, 108); 1428 tenże wraz z ż. [Hanką] płaci z pieniędzy, które ma [zapisane] na Szołdrach 8 sk. kary sąd. za niestawienie się w sprawie z Jakubem Szołdrskim (KoścZ 9, 104v); 1428 tegoż ż. Hanka w sporze ze wspomn. Szołdrskim o 1 grz. czynszu rocznego; tęż Hankę Pełczynę sąd uwalnia od zarzutu Jakuba Szołdrskiego w sprawie nieosadzenia [swego] poddanego zw. Vescholka [Wesołka?, Wiesiołka?], a Hanka uwalnia tegoż Jakuba od zarzutu gróźb wobec [jej] poddanego, który zapłacił jej 1 grz. czynszu i [dał jej] 2 koguty; Jakub płaci Pełce 8 sk. kar (KoścZ 9 k. 113v, 129v).

1413 Kujawka [w G.] → wyżej Piotr; 1413 Elżbieta z Iłowca Wielkiego w sporze z Piotrem i Pełką o cz. w G. → wyżej Piotr.

1420-24 Jan Grzybiński z G. śwd. (WR 1 nr 1174; WR 3 nr 1409).

1428 „honesta” Elżbieta niegdyś Grzybieńska (mieszcz. skąd? identyczna z Elżbietą z Iłowca Wielkiego? → wyżej 1413 Piotr] uwalnia Świętosława z Iłowca Wielkiego od sprawy o 33 grz. szer. gr i in. sprawy dot. cz. w G. (KoścZ 9, 61).

1434-45 Tomisław Grzybieński z G.: 1434 tenże w sporze z Zygmuntem ze Strobiszek (KoścZ 10, 313v); 1445 tenże zapisuje ż. Elżbiecie po 100 grz. posagu i wiana na wsi G. (PG 2, 109).

1481 Jan Baranowski [kaszt. krzyw. z Baranowa k. Mosiny] daje w dożywocie Femce [Eufemii], ż. swego s. Adama, wieś G. za 100 grz., zachowując dla siebie lasy i sołectwo tamże (PG 7, 150); 1485 w działach braci Jana i Adama Baranowskich ss. Jana kaszt. krzyw, wspomn. Adam otrzymuje Baranowo, G., Rogaczewo z folw. i 1/3 wsi Przewóz z przewozem przez rz. Wartę (PG 10, 18v; Cieplucha, s. 241, 254 podaje tę wiadomość pod r. 1484); 1487 Wichna wd. po Janie Baranowskim daje synowej Femce wd. po Adamie Baranowskim 1/2 swej oprawy na wsiach Baranowo, G. i Rogaczewo (PG 10, 83).

1525 Wojc. Sułocki zapisuje ż. Agnieszce Krzyżanowskiej wiano na Jarogniewicach, Mikoszkach i na G., które kupił od Andrzeja Dobrogosta Brodzkiego (Cieplucha 209); 1561-69 Wojc. Sułocki z G., Mikoszek i Jarogniewic; 1569 Piotr Baranowski i Adam Tarnowski dziedzice w G. → p. 2; 1575 bracia Andrzej i Marcin Sułoccy ss. zm. Wojciecha oraz bracia Stan., Andrzej, Mac, Rudolf, Piotr i Stefan Baranowscy dziedz. w G. → p. 2; 1581 dziedzice w G. → niżej pobór.

Pobór w G.: 1530 z 1 ł. (ASK I 3, 120); 1563 z 2 ł. (ASK I 4, 142v); 1581 w cz. Mac. Rąbińskiego od 1 zagr.; w cz. Rudolfa Baranowskiego z 2 ł., od 3 zagr. i 1 komor. (ASK I 6, 477).

4. 1481 wzm. o sołectwie w G. → p. 3.

5. 1465 dzies. (?) z G. pobiera pleb. w Brodnicy (Now. 2, 425).

8. Grodzisko wklęsłe o nie ustalonej chronologii, położone w zakolu strumienia na prawym jego brzegu, ok. 1 km na NE od G. (Hensel 2, s. 159-160).