(1333 Łososina – fals. z XV w., 1339 Lossossina – fals. z XV w. w kopii z 1520 r., 1439 Losszosina, 1446 Loszozina, 1470-80 Lyoszoszina) rzeka, lewy dopływ Dunajca, w górnym biegu zw. Jurkówką, wypływa pod górą Kobylicą, w pobliżu wsi Półrzeczki, uchodzi k. wsi Witowice Dolne (HW 119; HE 13: Dunajec, s. 138-9; SG 5 s. 736-7).

[Pow. szczyrz., pow. sądec.].

1333, 1339 → Jakubkowice p. 2; 1353 Kazimierz W. nadaje Konradowi s. „Alpodrici” [Teodoryka wg MS] sołtysowi las k. rz. L. dla założenia m. „Jodłowa Góra”, tj. m. Tymbark (Pol. 3, 106; MS 4 Suppl., 177 reg.); 1430 młyn w Bilsku nad rz. L. (ZCz. 3 s. 59 – zapiska uszkodzona); 1439 młyn na rz. L. w Bilsku, → Bilsko p. 3.; 1440 karczma i młyn w Wrocimirowej [dziś Roćmirowa], z rolami położonymi między pasieką a rz. L. (ZCz. 3 s. 160); 1443, 1446 młyn Prandoty z Dobrej [par. własna] i Tymbarku na rz. L. w Tymbarku (GK 8 s. 487, 519); 1445 Mik. Kępieński otrzymuje wwiązanie w swoją dziedzinę zw. Sadowa [dziś cz. Łososiny Dolnej; UN 9 s. 81] z połową rz. L. tamże i jej brzegiem, poczynając od wsi kl. starosądeckiego (ZCz. 3 s. 231-2); 1449 Piotr Lisowski [z Janowic, par. Dobra] daje Pełce z Janowic z racji 18 grz. długu wwiązanie w swój młyn na rz. L. z 2 grz. czynszu (GK 10 s. 950); 1463 Jan z Raciborzan zastawia za 20 fl. węg. siostrzeńcowi Mik. Laskowemu [sołtysowi] z Stańkowej swój młyn zw. Wójtowski na rz. L. powyżej Tymbarku (ZK 15 s. 67-9); 1465 → Jeziernik góra; młyn poniżej wsi Góra Wałowa, nad rz. L., z należącymi do niego oboma brzegami tej rzeki. Role kmiece w → Łososinie Górnej, położone po obu brzegach rz. L. (ZCz. 4 s. 321); 1470-80 wsie kl. Ś. Klary w Starym Sączu położone nad rz. L.: Zbikowice, Stańkowa, Wola Stańkowa, Ujanowice, Kobyłczyna, Strzeszyce, Żmiąca, Szymanczowa [dziś nieistn.], w której rz. L. zabrała role, Kamionka, Krosna, Sechna (DLb. 3 s. 350-3); 1479 → Bilsko p. 3; przed 1480 rz. L. ma źródło w pobliżu m. Tymbarku, a ujście do Dunajca w pobliżu m. Czchowa (DHn. 1-2 s. 76); 1487 → Jeziernik potok; 1489, 1490 → Bilsko p. 3; 1496 → Łososina Górna → p. 3b; 1514 → Kisielówka p. 2; 1517 → Łososina Dolna p. 3; 1518 → Kisielówka p. 3; 1566 → Chomrany; 1570 droga do Nowego Sącza przez Bilsko, rz. L., Wrocimirową (LD s. 34).