MARSZOWICE

(1357 Marsouicz – ZDK 1, 57; 1360 Marschowicze – ZDK 1, 59; 1377 Marsowicz – Mp. 3, 891 or., 1963; 1386 Marszanicze, Marschouicz – Tyn. 109, kop. XIX w. z or., SP 8 uw. 29/13; 1387 Marchouicz – SP 8 uw. 55/1; 1394 Marzouicz – ZK 2 s. 193; 1405 Marschocice – ZK 4 s. 277; 1410 Marszowicze – OK 4 k. 50r; 1422 Marssouicz, Marssouicze – GK 2 s. 7, 24; 1423 Marseuicze, Marszewycze, Marszowice, Marschouice, Marsouicze – GK 2 s. 15, 132, 141, 167; ZK 7 s. 298; 1458 Marsszowicze – ZK 15 s. 283; 1466 Marschow – ZK 16 s. 345; 1529 Marschewicze – LR s. 207) 11 km na NE od Dobczyc.

1. 1489 n. pow. szczyrz. (RP k. 141r); 1470-80, 1597 par. Niegowić (DLb. 1 s. 69; 2 s. 117; WR k. 210v).

2. 1468 sadzawka między rolami kmiecymi → p. 3a; 1470-80 pole zw. Radziejowskie Pole; 2 młyny z rolami na Rabie za wsią, o nazwach Rudołt (Rudolth) i Bełch (Belch). Role Bełchu przecina przekopa, którą płynie woda z rz. Raby; Liplas graniczy z Niegowicią, M., Bielczycami, Łagiewnikami i Wiatowicami (DLb. 1 s. 69, 71; 3 s. 143); 1563 młyn o 3 kołach (RP k. 88r).

3. Własn. Półkoziców Marszowskich, od połowy XV w. przez małżeństwo współwłasność Szarzów Kostrzeckich, następnie Niewiarowskich.

-a. Sprawy własnościowe. 1357 Grzegorz zw. Łapica dz. M. (ZDK 1, 57); 1360 Andrzej z M. (ZDK 1, 59); 1377 Piotrasz, Piotr s. Macieja z M. (Mp. 3, 891 or; SP 8, uw. 29/13)1Piotr z M. procesujący się w 1386 r. z żoną Mikołaja z Majscowej jest zapewne tożsamy z Piotraszem s. Macieja świadkującym na dok. opata szczyrz.

1382-1432 Mikołaj, Miczek Marszowski z M., → Łękawy Dalechowic 1395-1431, Łękawy Nagórzan 1423-31, → Dąbrowicy, → Chrostowej, Podgrodzia, → Cichawy od 1400 i → Kamyka 1426-32 [wszystkie wsie w par. Niegowić], Głowa [dziś Głów], Niedomic [obie wsie w pow. pilzn.], h. Półkozic, rycerz pasowany, hipotetyczny br. Marcina lub Marcjana → 1432, ż. Ofka → 1404-5, ojciec Macieja, Piotra, Jana Chamca i Jagienki (AS 2, 109; SP 7/2, 177; SP 8, 1760, 4354, 8277, 9673, 10636, uw. 10/5; ZK 1c s. 3a, 128; 2 s. 52, 91-2, 104, 106, 130, 149, 268-9, 273, 317, 334, 338; 3 s. 510, 551-2, 570; 3b s. 82, 108, 469, 481, 494, 498-9, 513, 520, 559, 634, 645, 662, 666; 4 s. 197, 200, 225; 5 s. 671, 421a; 6 s. 209, 335; 7 s. 110, 155; 9 s. 120; 193 s. 70; 196 s. 35, 37; ZP 20 s. 152, 158, 164; 22 s. 493, 494-5; GK 1 s. 248, 675; 2 s. 113, 480-1, 490, 507, 579-80, 596, 599; 4 s. 381; J. Kurtyka → p. 7, s. 18, 29, 54)2Mik. Marszowski wzmiankowany jest w interpolowanym zapewne dok. z 1432 r., znanym jedynie z obiaty, jako kolator kościoła par. w Sobolowie (ZDM 5, 1392). Co do daty śmierci Mikołaja, to jeszcze 20 XI i 8 XII 1434 występuje Małgorzata „de domo Marschowski in Cracovia” (GK 5 s. 178, 191); 1382 Miczek z M. winien stawić kapelana z Niegowici w sprawie z Janem z Podolan [par. Kazimierza Wielka] (SP 8, 1760); 1383 tenże Miczek Marszowski z Sięgniewem ze Skorczowa i kmieciami o dom, a Sięgniew z Miczkiem o przemoc (SP 8, 1963, 1971, 1998); 1387 Mikołaj [z Marszowic w par. Zielonki] pisarz generalny [ziemi krak.] z Mik. Marszowskim [z M.] o to, że obrabiał jego role w Poborowicach i wypędził jego kmieci (SP 8, 4354); Zawisza i Spytek z Boryszowic z Mikołajem z M. o niwę i źreb (SP 8, uw. 55/1); 1388 Mikołaj z M. winien stawić na wiecu opatkę stan. [Konchę = Kochnę?]3Najpewniej Kochna, Kachna, Katarzyna, zapis imienia zepsuty w wyniku wielokrotnego przepisywania kronik klasztornych. Zob. wykaz opracowany na ich podstawie przez ks. J. Mareckiego, Ksienie klasztoru staniąteckiego, „Krakowski Rocznik Archiwalny” 6, 2000, s. 102 w sprawie o pole w Rudnie [par. Poborowice] (SP 8, 4672); Żyd Josman uwalnia Mikołaja z M. od poręki długu Jakusza z Sudołu i Abrahama z Rudna (SP 8, uw. 167/24); 1389 Mikołaj ręczy Josmanowi spłatę 16 grz. długu przez Żegotę [z Rytra] chorążego [krak.] (SP 8, 5029); 1390 tenże Mikołaj nie stawił się przeciwko Żydowi Jakubowi o 10 grz. długu i procenty (SP 8, uw. 213/11); 1394 Mikołaj z M. w sprawie z [Morzką] wd. po Spytku z Kępanowa winien stawić Dzierżka pleb. w Niegowici, a tenże pleban i sam Mikołaj wyspowiadali się Mikołajowi kapelanowi w Niegowici (ZK 2 s. 83, 89); 1394-5 Żyd Josman pozywa Mikołaja z M. o porękę za Wierzbiętę z Raciborzan i za Klemensa (ZK 2 s. 91-2, 104, 130, 287, 295); 1395 → Łękawa Dalechowice p. 3a (i nie wymienione tam sygnatury, ZK2 s. 261, 282); → Łękawa Nadolany p. 3a.

1397-8 Przechna z M. i → Dalewic 1397-8 (J. Kurtyka → p. 7, s. 20-2, 39)4J. Kurtyka → p. 7 utożsamia Przechnę z M. z Przechną (Próchna) ż. Stanisława z Przesławic w par. Koniusza występującego w 1. 1376-88, która w 1388 r. miała w zastawie od Przybka z Przesławic karczmę i 2 kmieci w Muniakowicach (SP 8, 4521). Przypuszcza też, że to ona, a nie jej mąż, pochodziła z rodu Półkoziców; Przechna z M. z Gniewoszem z Dalewic o 16 grz. gr i szkodę (SP 8, 6497, uw. 234/35, 235/8, 236/36); → Łękawa Marcinkowice p. 3a; 1398 Grot ze Skorczowa powierza swoją sprawę przeciwko Małgorzacie wd. z M. Przecławowi ze Słupu (SP 8, 6338)5Małgorzata być może była żoną Miczka Marszowskiego; Stanisław kmieć z Rudna winien zapłacić 6 grz. w 2 ratach Mik. Marszowskiemu, w przeciwnym razie odda mu cały dobytek, zostanie schwytany na drodze lub na targu i uwięziony. Nie może też opuścić wsi wcześniej niż dopiero latem i jesienią (SP 8, 6356); Jaszek Rej z Szumska [pow. sand.] i Strzesz ze Zborowa [pow. wiśl.] winni zwrócić Mikołajowi z M. 30 grz., w przeciwnym razie zapłacą mu 30 grz. szkody (SP 8, 6817); Stanek kmieć Wita ze Strzałkowie płaci sądowi karę 6 sk. w sprawie przeciwko Halszce wd. [po Sięgniewie ze Skorczowa zm. 1385/6] z M. o sad, ponieważ sprzedał go jej, po czym ponownie się wwiązał w ten sad i w łąkę (SP 8, 7371); 1399 → Grabie, par. Łapanów, p. 3; 1400 → Cichawa p. 3; → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1401 Marcisz s. Bogusza z Łękawy Dalechowic ręcząc za matkę Dobrochnę i br. Jana i Mikołaja zastawia za 3 grz. Mikołajowi z M. połowę Zagumnia i 2 niwy za Konotopem (retro konetop = za stawkiem do moczenia konopii?) w Dalechowicach (ZK3 s. 220); 1403 Norek i Mikołaj mieszcz. z Kazimierza nie stawili się przeciwko Mik. Marszowskiemu o ryby, które obiecał im sprzedać z sadzawki w Cichawie, i o szkodę (ZK 3b s. 104); → Łękawa Nadolany p. 3a; 1404 Mikołaj z M. oprawia ż. Ofce 200 grz. wiana na całej wsi M. (ZK 4 s. 26); → Łękawa Dalechowice p. 3a; → Łękawa Nadolany p. 3a; 1405 Ofka z M. z Wichną Chamcową z Rudna mają termin na wiec o 300 grz. macierzyzny (ZK 3b s. 678); 1405 → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1409 Mikołaj z M. oprawia ż. Ofce 200 grz. wiana na M. i Podegrodziu (ZK 5 s. 130).

1410 Piotr z M. student Uniw. Krak. → p. 66Nie można z całą pewnością stwierdzić, że student Piotr jest tożsamy z Piotrem s. Mikołaja z M., występującym od 1421 r; 1415 wd. po Jakuszu z Krakuszowic płaci karę XV sądowi w sprawie przeciwko Mikołajowi z M., któremu pozrywała sieci (ZK 6 s. 9-10); 1415, 1418 → Łękawa Dalechowice p. 3a.

1419-26, zm. przed 1427 Maciej Marszowski z M., Chrostowej 1426 i Zani 1426, h. Półkozic, s. Mikołaja, br. Piotra, Jana Chamca i Jagienki (GK 1 s. 268, 563, 572, 600; 2 s. 580); 1419 →p. 6; → Łękawa Dalechowice p. 3a; → Łąkta Stara p. 3a; 1420 Piotr ze Słupi [par. Szczyrzyc] ręcząc za s. Jana zobowiązuje się zapłacić Mik. Marszowskiemu 15 grz. pod rygorem wwiązania go w tej sumie do swej wsi (GK 1 s. 275); 1421 Jura z Bronocic procesuje się z Mikołajem z M. i jego s. Maciejem (GK 1 s. 563, 572, 600).

1423-7 Jan Chamiec z M., → Cichawy 1427-32, s. Mikołaja, br. Macieja, Piotra i Jagienki, ż. Świętochna, c. Katarzyna, od 1427 pisał się niekiedy ongiś z M. lub z M. (GK 2 s. 24; ZK 8 s. 218-9); 1423 → Janiszówka p. 3; → Łękawa Dalechowice p. 2; Andrzej ze Zręczyc pozywa Mik. Marszowskiego o wysypanie i zniszczenie 20 korców zboża; Mikołaj ma ostatecznie rozstrzygnąć ww. sprawę Andrzeja ze swoją służbą, która została oskarżona przez służbę Andrzeja (GK 2 s. 113, 145, 178); Mikołaj z M. uwalnia Maczka ze Zręczyc z oskarżeń o wyłowienie ryb w rzece tamże (ZK 1 s. 297); 1424 sąd wyrokuje, że jeśli Tomek z Karsów [pow. wiśl.] w określonym terminie zapłaci Mikołajowi z M. 55 grz. za kupione przez niego [1423 od Jana z Karsów] połowy wsi Sieradzka i Zanie [dziś Zonia], to Mikołaj zwróci je Tomkowi z tytułu pr. bliższości, w przeciwnym razie przypadną one Mikołajowi (ZK 7 s. 335); 1425 jeśli Pełka z Karsów zapłaci Mikołajowi z M. w określonym terminie 35 grz., wówczas pozyska pr. bliższości połowy ww. wsi, w przeciwnym razie staną się one ostatecznie własnością Mikołaja; Mikołaj br. Pełki z Karsów oświadcza, że gotów był dać 35 grz. Mik. Marszowskiemu za ww. wsie (ZK 146 s. 7; GK 2 s. 461).

1426-44 Jagienka Marszowska z M, Podgrodzia i Kamyka 1426, c. Mikołaja, siostra Macieja, Jana Chamca i Piotra (ZK 8 s. 145; 12 s. 264); 1426 → Kamyk, par. Niegowić, p. 3 (i nie przytoczona tam sygnatura ZK 8 s. 145); → Krakuszowice p. 3b.

1427-59 Piotr Marszowski z M., → Cichawy 1421-7, → Chrostowej, Dąbrowicy, cz. Podgrodzia oraz Głowa i Niedomic od 1427, → Łękawy Dalechowic i Łękawy Nagórzan 1431-58, właśc. domu w Krakowie 1434, h. Półkozic, po 1427 pisał się Marszowski, niekiedy z M. lub ongiś z M., może student krak. 1410, rycerz pasowany, s. Mikołaja, br. Macieja, Jana Chamca i Jagienki, ż. Helena → 1427, dzieci: Stanisław, Barbara ż. Mik. Kwilińskiego (ZK 11 s. 3, 5, 350-1, 376, 379; 12 s. 421; 147 s. 27, 58, 91, 95, 127, 154, 169, 206, 209, 247-8, 251, 284-5; 198 s. 281; ZP 18 s. 34; 24 s. 447, 455; GK 4 s. 529; 5 s. 178, 191; 8 s. 180; 10 s. 390; 11 s. 661); 1427 12 II Piotr z M. wyznacza ż. Helenie 160 grz. posagu i 200 grz. wiana na całej wsi → Cichawa. Jan sprzeciwił się wydaniu dok. (ZK 8 s. 203 zp. i unieważniona na polecenie Piotra); 11 III Mikołaj z M. dzieli się dobrami z ss. Piotrem i Janem z M. Mikołajowi przypada cała wieś M., dwie wsie zw. Łękawy [Nagórzany i Dalechowice] oraz połowa Podgrodzia [dziś Podegrodzie w par. Niegowić] wraz z połową dóbr ruchomych i nieruchomych oraz zasiewów ozimych znajdujących się na folwarkach, bydła roboczego i mlecznego, szat i broni → Chrostowa p. 3; → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1 VII sąd wyrokuje w sprawie między Mikołajem z M. a jego ss. Piotrem i Janem, aby w określonym terminie doprowadzili do końca dział dóbr ruchomych i nieruchomych z wyjątkiem kotłów, półmisków, garnków i bielizny pościelowej, które Mikołaj weźmie dla siebie; 28 VII tenże Mikołaj płaci karę XV s. Janowi Chamcowi z Cichawy z powodu nieukończenia podziału; 29 VII w powyższej sprawie sąd wyrokuje, że Mikołaj winien do poniedziałku na tydzień przed najbliższym terminem [18 VIII] zakończyć dział dóbr, czyli wydać Janowi Podgrodzie i 1/4 wszystkich pieniędzy za sprzedane brogi, część na ś. Michała [29 IX], a część na ś. Marcina [11 XI]. Jeśli Jan nie uwierzy ojcu, że za tyle pieniędzy sprzedał [brogi], to o jego prawdomówności winien przysiąc jego zarządca. Mikołaj winien ponadto wydzielić i dać synowi 1/4 brogu zboża ozimego z ubiegłego roku (ZK 8 s. 278-9, 285, 289; SP 2, 2140); Jan Chamiec z Cichawy alias ongiś z M. zobowiązuje się zapłacić ze swego działu siostrze Jagience 50 grz. posagu, jeśli wyjdzie za mąż, pod gwarancją wwiązania jej do Cichawy i Dąbrowicy (ZK 8 s. 220-l)7W haśle → Cichawa p. 3 niepełny regest; → Bedlna p. 3; → Łąkta Stara p. 3a; 1428 Mikołaj zM. zapisuje s. Piotrowi z M. 500 grz. na 1/3 dóbr dziedz., które przypadły mu z podziału, z tym warunkiem, że jeśli po śmierci Mikołaja Jan Chamiec chciałby dać bratu 500 grz., to wówczas winni dobra ojczyste podzielić po połowie, w przeciwnym razie cała cz. ojczysta przypadnie Piotrowi; tenże Mikołaj oświadcza, że Chamiec z Cichawy zapłacił [siostrze] Jagience 5 grz. czynszu, za co Mikołaj ręczył (ZK 146 s. 148-9); Piotr Stadnicki i Mik. Marszowski ręczą Piotrowi [z M.] za [Jagienkę] c. Marszowskiego pod zakładem 1000 grz., a Andrzej z Rupniowa i Zbigniew z Rybia za jego s. Jana [Chamca] pod takimże zakładem (GK 3 s. 142); Jan Szafraniec bp włocławski i kanclerz Królestwa oraz Władysław z Oporowa dr dekretów i pkancl. oświadczają przed sądem nadwornym, że przedstawiony im do obejrzenia przywilej na 1250 grz., który szl. Pakosz ze Strzeżowa przedstawił na wiecu w Wiślicy, z przywieszoną małą pieczęcią króla Władysława [Jagiełły], sporządzony w kancelarii król., a naganiony jako fałszywy przez Helenę ż. Piotra z M. i Katarzynę ż. Ramszy z Oleszyc [ziemia bełska] i przez ich [tekst uszkodzony], oni po obejrzeniu uznają za prawdziwy (SP 2, 2206)8W SP 2 błędny odczyt: Bansonis zamiast Ramsonis, por. ZK 7 s. 438; → Łękawa Dalechowice p. 3b.

1429 Mikołaj z M. wydzierżawia na 3 lata Janowi z Buczyny [par. Chełm] całą cz. młyna w Uściu, którą zapisał mnichom (ZK 196 s. 308); 1431 Mik. Szafranek ongiś z Łąkty [Starej] oświadcza, że Mikołaj z M. spłacił mu pozostałe 10 grz. za wieś Bedlna [par. Trzciana, czyli Libichowa] (ZK 9 s. 289-90); → Bedlna p. 3; → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1432 Marcjan lub Marcin (Martianus) Marszowski br. Mikołaja wg interpolowanego dok. potwierdzającego uposażenie kościoła par. w Sobolowie (ZDM 5, 1392); → Bedlna p. 3; → Chrostowa p. 5; → Cichawa p. 3; 1433 Swiętochna wd. po Chamcu z Cichawy zobowiązuje się wypłacić 12 grz. Jagience c. Mikołaja z M. (ZK 10 s. 177); 1434 panna Jagienka z M. oświadcza, że stren. Piotr z M. zapłacił jej 10 grz. z tytułu płatu [czynszu] i ojcowizny za ubiegły rok (ZK 10 s. 239); Piotr domownik Piotra z M. zatrzymał na jego polecenie dok. Piotra prep. kl. Bożego Ciała z Kazimierza, według którego Piechna ż. Adama z Tura [woj. sier.] sędziego łęcz. zapisała temuż klaszt. 3 grz. czynszu na Bielczycach (SP 2, 2543); Piotr z M. pozywa Świętochnę wd. po [Janie] Chamcu z → Cichawy o wałacha wart. 30 grz., kolczugę wart. 10 grz., kaptur kolczy (chuczkop) i kłobuczek (= kapalin, czyli chełm w kształcie kapelusza) i o miecz wart. [k. uszkodzona], należące do niego po zm. br. Macieju (SP 2, 2546); Piotr z M. zapisuje ż. Helenie 300 grz. wiana i posagu na Niedomicach i Głowie (ZP 20 s. 229); 1436 w sprawie Piotra z M. z jego siostrą panną Jagienką sąd wyrokuje, że Piotr winien utrzymywać siostrę we własnym domu we dworze, sadzać ją przy jednym stole przy sobie i żonie oraz jadać z nią z jednej miski. Jeśli żona Piotra zechce pojechać na mszę lub gdziekolwiek indziej, winna zabierać Jagienkę swoim wozem. Gdyby Jagienka nie chciała wyjść za mąż, Piotr każdego roku winien jej dawać ubranie, mianowicie żupany, narzuty, płaszcze, koszule, białe koszule zw. czechła, chustki alias rąbki, prześcieradła, pościel, pierzyny, poduszki, buty i pasy wedle tego, co się jej należy, do momentu zamążpójścia (SP 2, 2655); 1437 panna Jagienka c. Marszowskiego z M. składa protest, ponieważ br. Piotr nie wypłacił należnych jej pieniędzy podług zapisu, Piotr zaś protestuje, ponieważ gotów był dać jej te pieniądze (ZK 11 s. 178); Jan Bełzowski zostaje sądownie zobowiązany do wwiązania Piotra z M. do części Piechny [ż. Adama z Tura] sędziego łęcz. w Stępocicach w sumie 30 grz. zgodnie z dok. (ZK 197 s. 592).

1438-78 Katarzyna Kostrzecka dz. M., → Cichawy 1432-71, Chrostowej, Kamyka, Podgrodzia, c. Jana Chamca, bratanica Piotra Marszowskiego, ż. Piotra Kostrzeckiego z Kostrzy (ZK 11 s. 350-1; 18 s. 357-8); 1438-41 Piotr z M. i Świętochna wd. po Janie Chamcu z → Cichawy procesują się o opiekę nad Katarzyną córką Świętochny, bratanicą Piotra. Sądy ziemski, a następnie wiecowy skazują Świętochnę na kary XV i nakazują wydać Katarzynę Piotrowi jako jej prawnemu opiekunowi (ZK 11 s. 350-1, 376, 379, 443, 509-10; SP2, 2746-8, 2810b, 2901, 2905, 2907); 1438 panna Jagienka z M. c. zm. Mikołaja oznajmia, że [br.] Piotr z M. zapłacił jej 5 1/2 grz. za ubiegły rok i winien jej jest pozostałe 5 1/2 grz. (ZK 11 s. 372); 1441 stren. Piotr Marszowski nie stawił się przeciwko Bieniaszowi Sieradzkiemu [z Sieradzki] o to, że wraz z 7 pomocnikami wdarł się do jego dziedziny w Sieradzce, wysiekł jęczmień i proso na 10 grz., rozwalił płoty i zapowiedział, że go zabije (GK 7 s. 531); 1441 Jan z Ujazdu nie stawił się na terminie, na którym Piotr z M. miał złożyć przysięgę, że nie polecił swoim ludziom najechać dziedziny Jana w Gdowie ani wyciąć tamże zarośli, zatem Piotr oddala jego oskarżenie (ZK 11 s. 507, 528); 1442 Świętochna wd. po Chamcu z Cichawy pozywa Piotra z M. o to, że uzurpując sobie prawa najechał z 10 osobami równymi mu stanem i 20 pomniejszymi jej dobra, w których przebywała i które prawnie jej się należały, tj. Cichawa, Kamyk i Podgrodzie, wyrzucił ją z domu i z tych dóbr, nie okazując do tych dóbr żadnych praw, i naraził ją na szkodę 1000 grz. (GK 7 s. 867-8, 891, 936, 961, 996); Mikołaj z Niewiarowa sprzedaje za 200 grz. Piotrowi ze Szreniawy całą dziedzinę → Dziekanów, a Katarzyna ż. Mikołaja zrzeka się zapisu posagowego na niej. Piotr z M. zatrzymuje dok. z tytułu pr. bliższości do tej wsi (ZK 12 s. 43; DSZ 193)9W haśle → Dziekanów regest niepełny; 1443 → Cichawa p. 3; ww. Swiętochna stawia świadków, którzy zeznają, że Piotr z M. wyrzucił jąz należnej jej 1/4 cz. wdowiej w Cichawie, Kamyku i Podgrodziu (ZK 147 s. 64); → Bielczyce p. 3; 1444 Mikołaj z Niewiarowa sprzedaje za 18 grz. pannie Jagience c. Marszowskiego z M. zagrodę w Niegowici naprzeciwko dworu plebańskiego w pobliżu kościoła. Do tej zagrody dodaje 3 pola, jedno k. siedliska Miłkowskie, drugie powyżej stawu k. ról Duszkowskich (Duchcowszkych), trzecie na Siedziszczu (in Schidiszch alias na Schidziszcze). Zagrodnik winien mieć pr. wycinania drzew w gaju na budowę domu i na potrzeby siedliska w zagrodzie, wycinania zarośli w miejscu, gdzie prowadzą wycinkę kmiecie z tej dziedziny, oraz wolność korzystania ze wspólnych z nimi pastwisk; taż Jagienka za zbawienie swoje i przodków zapisuje pleb. w Niegowici zagrodę tamże k. kościoła, którą kupiła od Mikołaja. Wystawiono dok.; Mikołaj z Niewiarowa zastawia za 8 grz. tejże Jagience zagrodę w Niegowici, na której obecnie ona siedzi, i dodaje 3 miejsca na polach, na których może ona wysiewać każdego roku po 1 korcu zboża ozimego; Jagienka daje 8 grz. do rąk pleb. z Niegowici na pożytek tamtejszego kościoła, które to pieniądze ma na powyższej zagrodzie (DSZ 196; ZK 12 s. 263-4); → Dziekanów p. 3; → Falkowice p. 3; 1446 sąd ziemski krak. przysądza klasztorowi Bożego Ciała w m. Kazimierzu czynsz roczny 3 grz. z posiadłości stren. Piotra z M. w Bielczycach, leżącej za potoczkiem [Lipnica] od strony Jawczyc. Czynsz ten od 6 lat Piotr pobierał dla siebie (ZK 146 s. 489; DSZ 20l)10W haśle → Bielczyce w p. 2 i 3 dok. ten zamieszczony pod błędną datą 1466 i błędną sygnaturą w DSZ 199; Piotr zobowiązuje się pod karąXV zapłacić 18 grz. [zaległego czynszu] kl. Bożego Ciała w Kazimierzu (ZK 12 s. 431; 13 s. 30); 1447 Solomon i Jan bracia z ww. klasztoru w imieniu prepozyta kwitują Piotra ze spłaty ww. 18 grz. czynszu z Bielczyc (ZK 13 s. 72).

1448-83, zm. 1486 Piotr Kostrzecki h. Szarża, dz. cz. M., → Kostrzy, Kamyka, Cichawy, mąż ww. Katarzyny c. Jana Chamca z Cichawy i dziedziczki M., ojciec Jana (ZK 147 s. 180; 20 s. 180; DLb. 1 s. 69); 1448 Katarzyna z → Cichawy synowica Piotra z Chrostowej alias z M., ż. Piotra z Kostrzy, pozywa stryja o dobra M., obie Łękawy [Dalechowice i Nagórzany] i Podgrodzie po jego ojcu a dziadzie Katarzyny, Mikołaju z M. Dobra te należą się Katarzynie w sumie 1000 grz., lecz Piotr nie chce ich wydzielić (ZK 147 s. 180, 474; SP 2, 3345); 1453 → Faliszówka p. 311Winno być: 1452 ; → Kwilina p. 3a12Winno być: 1452; 1458 → Łękawa Dalechowice p. 3a.

1460-99 Stanisław Marszowski z M., → Bielczyc, → Chrostowej, → Łękawy Dalechowic 1460-9913W tym haśle błędnie do 1514 r, Łękawy Nagórzan 1469-9914Zob. przypis poprzedni, Niedomic i Głowa [pow. pilzn.], h. Półkozic, s. Piotra, br. Barbary ż. Mik. Kwilinskiego, ż. Katarzyna c. Zbigniewa Stadnickiego ze Stadnik 1477, dzieci: Mikołaj, Zofia ż. Mikołaja z Mietniowa, Barbara, Elżbieta ż. Rafała Jakubowskiego, Katarzyna ż. Rafała Gołuchowskiego15W haśle → Łękawa Dalechowice (SHGK 3 s. 899) Katarzyna ż. Rafała Gołuchowskiego błędnie została określona jako c. Absalona Balickiego (ZK 16 s. 332, 334, 345-6, 376, 380a, 388-9, 417, 474, 479, 678-9; 18 s. 311, 360; 19 s. 325-6, 335, 339, 357, 359, 370, 389, 396; 21 s. 357; 200 s. 352, 369; ZP 21 s. 321, 340, 396-7, 426; 22 s. 397, 402-5; 23 s. 54; 24 s. 109, 222-3, 365-6, 404, 430-1, 533, 546; 34 s. 397, 401, 403, 530, 533, 537, 541, 543, 546; GK 14 s. 487; 17 s. 765; 18 s. 703, 717, 973, 979, 990; 19 s. 80; 20 s. 853; 22 s. 510, 544, 720-1; 24 s. 333, 581, 709; 26 s. 873; 27 s. 1106, 1129; OK 3 s. 362-3; DLb. 1 s. 13, 69; 2 s. 136); 1460 Stan. Marszowski protestuje, ponieważ złożył pieniądze chcąc wykupić z zastawu od Elżbiety Koziegorskiej wd. [po Janie z Koziegór – woj. kal.] dobra dziedz. [zapewne Łękawę Dalechowice i Łękawę Nagórzany] (GK 14 s. 474); → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1461 Elżbieta Koziegorska i Mik. Kwiliński oskarżają Stanisława z M., który pozywał ich o wykup dóbr, lecz się nie stawił (GK 14 s. 483); → Leszczyna p. 3a; → p. 6a; 1462 Dobiesław Kmita z Wiśnicza kaszt. wojn. oskarża Stan. Marszowskiego, że nie zastosował się do polecenia starosty [krak.], aby na terminie rozprawy udowodnić przywilejami i dok. swe prawa do wsi król. Cichawka (GK 16 s. 80); → Cichawka p. 3; 1464 tenże Marszowski składa protest, ponieważ złożył pieniądze na wykup Chrostowej z zastawu u Świętochny, lecz ona się nie stawiła; tenże gotów był wykupić z zastawu od [ciotki] wd. Barbary Kwilińskiej i Marcina Kowarskiego Łękawę Nagórzany i Wielgus, lecz oni się nie stawili (GK 17 s. 471); tenże Marszowski i Katarzyna ż. Piotra z Kostrzy i c. Jana Chamca z Cichawy godzą się w sprawie dóbr odziedziczonych po Mik. Marszowskim, m.in. M. → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1465 ww. Katarzyna kwituje Marszowskiego ze spłaty 50 grz. (ZK 17 s. 295); → Chrostowa p. 3; → Kostrza p. 3a; 1466 Stan. Marszowski pozywa ww. Katarzynę o role, wykarczowanie lasu i zburzenie płotów (ZK 16 s. 380a); tenże Marszowski gotów był wykupić dobra od Barbary Kwilińskiej i Marcina z Kowar, lecz ci nie stawili się po odbiór pieniędzy (GK 17 s. 1006); → Kostrza p. 3; 1468 ww. Marszowski i Katarzyna Kostrzecka w wyniku przyjacielskiej ugody umarzają wszystkie sprawy między sobą i kaucję poręczycielską [100 grz.] złożoną za Katarzynę przez Prokopa z Szyku. Winni też podzielić dobra dziedz., których dotąd nie podzielili. Marszowski może dla siebie zbudować sadzawkę w M. bez sprzeciwu Katarzyny, winien jej natomiast ustąpić sadzawkę tamże między rolami kmiecymi (ZK 17 s. 526); Stan. Jeżowski z Rudna pozywa Stan. Marszowskiego z M., Głowa i Niedomic i jego matkę Helenę o granice (ZP 34 s. 533, 541-2); → Chrostowa p. 3; → Łękawa Dalechowice p. 3a; 1469 → Łękawa Nadolany p. 3a (tu: Jan, Klemens Mikołaj i Piotr Kwilińscy).

1470 Stanisław z M. zastawia za 35 grz. Zbigniewowi ze Stadnik cz. dziedz. w Bielczycach (ZK 18 s. 25); 1471 Stan. Marszowski złożył pieniądze chcąc wykupić z zastawu u Stan. Maluszyńskiego wsie Chrostowa i Dąbrowica [par. Niegowić] (GK 19 s. 561); 1472 → Kostrza p. 3; Jakub z Dębna kanclerz Królestwa i star. krak. ustanawia w sprawie między Piotrem z Kostrzy a Stanisławem z M. zakład 60 grz., że nie będą wyrządzać krzywd swoim poddanym, a wszystkie spory rozstrzygać będą w sądzie; Marszowski składa w sądzie pieniądze na wykupienie z zastawu u Stan. Maluszyńskiego wsi Chrostowa i Dąbrowica (GK 19 s. 671, 701); 1473 ww. Stanisław z Maluszyna [zapewne woj. sier.] oświadcza, że Stanisław z M. wykupił od niego z zastawu ww. wsie (ZK 18 s. 141); Jakub z Dębna star. krak. ustanawia między ww. Marszowskim i Kostrzeckim zakład 200 grz., pod którym zachowają pokój (GK 19 s. 791); 1474 Stan. Marszowski zobowiązuje się zapłacić 30 fl. węg. Janowi Krzeszowi z Mierzenia pod rygorem wwiązania do cz. dziedz. w Bielczycach (GK 19 s. 982); 1475 tenże Stanisław ręczy Piotrowi z Kostrzy za Jana i Prokopa oraz inne dzieci zabitego kmiecia Stan. Śliwki z Chrostowej, że te dzieci po dojściu do lat sprawnych i dalej przez 3 kolejne lata nie będą występować przeciwko Piotrowi o główszczyznę za ich ojca. W przeciwnym razie Stanisław zapłaci mu 10 grz. (ZK 18 s. 202); w M. cz. [Stan.] Marszowskiego i cz. [Piotra] Kostrzeckiego (GK 20 s. 124); 1475-6 Piotr z Kostrzy, zobowiązany do zapłacenia 12 grz. główszczyzny [za kmiecia z Chrostowej], gotów był dać te pieniądze, lecz Marszowski nie stawił się w sądzie (GK 20 s. 96-7; ZK 18 s. 270); 1478 Katarzyna ż. Piotra z Kostrzy zobowiązuje się zapłacić w ciągu 2 lat 50 grz. Stanisławowi z M. pod gwarancją wwiązania w Podgrodzie (ZK 18 s. 357-8); 1483 Piotr z Kostrzy zobowiązuje się zapłacić Stan. Marszowskiemu 28 grz. w ciągu roku, w przeciwnym razie zapłaci kary XV, chyba że tymi pieniędzmi wykupi od Skarbka ze Zręczyc dobra dziedz. dzieci zm. [zięcia Jana] Niewiarowskiego (ZK 20 s. 180); 1486 Stan. Marszowski z Nagórzan zastawia za 350 fl. węg. Mikołajowi z Tęczyna całą wieś Łękawę Nagórzany i 3 karczmy w Wielgusie Piotra Ujejskiego z Charzewic (GK 22 s. 376-7); Mikołaj z Mietniowa oprawia ż. Zofii c. Stan. Marszowskiego po 100 grz. posagu i wiana na Mietniowie (ZK 20 s. 398); 1487 Bartosz Obulec z Bronocic sprzedaje za 130 grz. Stan. Marszowskiemu wieś Klęczanę z folwarkiem i dworem (GK 22 s. 618-9).

Zm. przed 1491 Jan Kostrzecki dz.cz. M., → Kostrzy 1486-90, Cichawy i Kamyka, s. Piotra Kostrzeckiego i Kat. Marszowskiej, ż. Małgorzata siostra Jana Mężyka z Putnowic, dzieci Ludmiła i Szczepan (GK 23 s. 717).

1491-9, zm. przed 1503 Ludmiła Kostrzecka c. Jana Kostrzeckiego dz. cz. M., Kostrzy, Kamyka, Ryjów (GK 23 s. 717; 28 s. 1151-2).

1491-2 Szczepan Kostrzecki br. ww. Ludmiły (GK 23 s. 717, 837-9); 1491 br. Bogdał, Mikołaj i Więcesław z Jodłownika jako najbliżsi stryjowie [Szczepana i Ludmiły] dzieci zm. Jana Kostrzeckiego powierzają w opiekę i zarząd Janowi Stojowskiemu ze Stojowic dobra tychże dzieci [Kostrza, Kamyk, Ryje i M.], z wyjątkiem 500 fl. zapisanych na wsi Kuchary, aż do uzyskania przez nie pełnoletności. Stojowski ma płacić na każde Boże Narodzenie przychody i czynsze z wszystkich folwarków, z wyjątkiem folwarku w M., w wysokości 22 fl., które winien co roku pod karą XV składać w sądzie grodzkim. Dochód powyższy ww. bracia, Stojowski i br. Rupniowscy przechowają najlepiej, jak będzie im się wydawać. Gdyby ktoś inny chciał dochodzić pr. bliższości do tej opieki, to bracia będą Stojowskiego bronić, a jeśli jakimś prawem pozwą go ww. dzieci, to Stojowski za zgodą tychże braci i innych bliskich przyjaciół winien złożyć przed sądem sprawozdanie z ww. dochodów. Jeśli ww. bracia oszacują dochody z dóbr i okaże się, że są one wyższe od sumy 22 grz., to Stojowski winien je dopisać do tej sumy. Podobnie, jeśli suma, jaką uzyskuje on z folwarku w M., będzie niższa od ustalonej, to bracia dopiszą mu brakujące pieniądze. Stojowski nie może w dobrach budować nowych budynków, a jedynie naprawiać stare, aby nie popadły w ruinę. Winien także kmieci i poddanych zachować w ich starych prawach, nie obciążając ich robociznami w celu zwiększenia przychodów, aby nie zniszczyć dóbr. Jeśli czynsz będzie niższy od sumy 22 grz., wówczas bracia odpiszą mu brakujące pieniądze. Podobnie w przypadku braci z Jodłownika, wszystkie brakujące pieniądze winne być dopisane do najbliższych terminów. Gdyby Stojowski chciał kiedyś zrzec się opieki, winien ją złożyć na ręce ww. braci – zp.; br. Bogdał i Mikołaj z Jodłownika jako stryjowie ww. dzieci powierzają w zarząd i dzierżawę br. Wacławowi z Jodłownika dobra ww. dzieci. Winien on każdego roku na ś. Jana Ewangelistę składać 22 grz., za wyjątkiem roku bieżącego. Bogdał i Mikołaj będą ten czynsz pobierać i odkładać lub obracać na użytek dzieci tak, jak uznają za najlepsze. Pozostałe warunki j.w. Jan Stojowski odstępuje swoje pr. bliższości do opieki Wacławowi i wyraża na nią zgodę (GK 23 s. 717-21); 1492 20 III Więcław z Jodłownika winien złożyć w terminie do ś. Mikołaja [6 XII] do rąk prowizorów alias obermanów rodzeństwa Szczepana i Ludmiły [dzieci ww. Kostrzeckiego], mianowicie Mik. Kunickiego prowizora jednego z tych dzieci oraz Jakuba z Lubomierza, Bogdała z Jodłownika i Mikołaja z Wilkowiska prowizorów drugiego z dzieci, 26 grz. dochodu z ich dóbr dziedz. Kostrza, Ryje, Kamyk i M., z wyjątkiem folwarku w M., który ww. prowizorzy mogą wydzierżawić za oddzielną sumę komu zechcą. Ponieważ dochód za ubiegły rok był wyższy o 3 1/2 grz., Wacław winien w tej sumie wydać ww. prowizorom 1 bróg pszenicy i 2 brogi owsa. Ponadto w przypadku rezygnacji z tej opieki winien zwrócić 8 sztuk bydła rogatego i 8 świń. Pozostałe warunki jw. Prowizorzy winni każdego roku dobra wizytować i jeśli stwierdzą, że są w nich szkody, a nie ma zysku dla ww. dzieci, wówczas mogą te dobra wydzierżawić komuś innemu. Podobnie w przypadku, gdyby Wacław nie chciał naprawiać dóbr podług woli prowizorów. Pieniądze pozyskane z dzierżawy dóbr i z dzierżawy folwarku w M. prowizorzy będą składać w skrzynce, do której każdy będzie posiadał specjalny klucz. Mikołaj z Wilkowiska kwituje Wacława ze spłaty 9 grz. dochodu za ubiegły rok (GK 23 s. 837-9).

1499 ww. Bogdał, Mikołaj i Więcesław jako stryjowie i opiekunowie ww. Ludmiły ustępują prawa do opieki i dobra tejże Ludmiły, tj. Kostrza, Ryje, Kamyk i cz. w M., Janowi Jordanowi z Zakliczyna, który będzie je trzymał aż do skonsumowania małżeństwa Ludmiły z jego s. Zygmuntem po jej dojściu do pełnoletności, a to na podstawie ugody zawartej z Jordanem przez ww. braci oraz Jana Trnkę z Raciborzan hetmana wojsk kor. i Marka Ratołda ze Skrzydlnej stryjów, Mik. Słabosza z Putnowic dziada i Jana Mężyka rodzonego wuja ww. Ludmiły. Gdyby jednak zmienna fortuna sprawiła, że do tego małżeństwa by nie doszło, wówczas ww. stryjowie wynagrodzą Janowi poniesione trudy i koszty, obsyłanie wypraw wojennych i inne obciążenia związane z zarządzaniem dobrami i opieką nad Ludmiłą. Jeśli zaś małżeństwo dojdzie do skutku, a wspomniani stryjowie i wujowie zostaliby przez Ludmiłę i jej męża poszkodowani w jakiś sposób, to Jordan winien im to zrekompensować. W przypadku, jeśli jacyś ludzie będą chcieli przeszkodzić tej ordynacji, to strony zobowiązują się do wzajemnego wsparcia. Układ ma być przestrzegany pod zakładem 1000 fl. (GK 27 s. 584); Stanisław z M. zobowiązuje się zapłacić 18 fl. węg. i 5 1/2 grz. Janowi Jordanowi z Zakliczyna pod rygorem wwiązania w Podgrodzie (GK 27 s. 625-6); 1503 cz. M. po zm. Ludmile c. Jana Kostrzeckiego należy do Mikołaja z Kunic, Adama z Niewiarowa i Elżbiety ż. Zbigniewa Łapki → Kamyk, par. Niegowić, p. 3.

1508-14, zm. przed 1516 Mikołaj Marszowski, Łękawski z M., Chrostowej, Dąbrowicy, Klęczany, Łękawy Nagórzan, Niedomic i Glowa, s. Stan. Marszowskiego (ŹD s. 468; ZK 205 s. 163, 247; 25 s. 7-8; ZP 18 s. 716; 22 s. 706, 708, 720; 23 s. 317; 34 s. 421); 1511 Mik. Marszowski z Chrostowej i Dąbrowicy zastawia za 300 fl. Feliksowi Lubomirskiemu wymienione wsie, ten zaś wydzierżawia mu je na 1 rok (ZK 24 s. 307-9); Mik. Marszowski z M. i Klęczany zastawia za 150 fl. Zbig. Łapce z Kobylca wieś Klęczanę z młynem, ten zaś wydzierżawia mu ją na 1 rok (ZK 24 s. 361-2); Katarzyna c. zm. Stan. Marszowskiego, ż. Rafała Gołuchowskiego [podsędka sand.] kwituje br. Mik. Marszowskiego ze spłaty z dóbr ojczystych i macierzystych (ZK 205 s. 166); 1513 Jakub Rupniowski z Rupniowa pisarz ziemski krak. zaskarża Mik. Marszowskiego z M. o karę XV, ponieważ nie zapłacił mu 12 fl. z tytułu dzierżawy (ZK 24 s. 396); 1514 tenże Marszowski zastawia za 260 fl. Stanisławowi, Janowi i Andrzejowi ss. zm. Jana Rupniowskiego całą wieś M., ci zaś mu ją wydzierżawiają (ZK 25 s. 7-8); Mik. Marszowski z Głowa i Niedomic zastawia te wsie za 300 fl. Jakubowi Latoszyńskiemu, a ten wydzierżawia mu te dobra na rok (ZP 22 s. 217-23).

1516-20, zm. 1521 Jan Zabawski, Marszowski z M. s. Mikołaja z Mietniowa i Zofii Marszowskiej c. Stanisława, br. Macieja, Jadwigi ż. Sebastiana Nanajki z Wielogłów, siostrzeniec Barbary c. Stan. Marszowskiego, Elżbiety i Katarzyny, ż. Anna c. Feliksa Lubomirskiego, c. Zofia ż. Jana Gamrata 1528 (ZK 25 s. 290-1; 26 s. 128, 210; BJ rps 5348 II, s. 222); 1516 Barbara, Elżbieta i Katarzyna Marszowskie siostry zm. Mikołaja oraz Maciej i Jan Zabawscy, Jadwiga [c. Zofii Marszowskiej i Mikołaja z Mietniowa] ż. Sebastiana Nanajki z Wielogłów procesują się o pozostawione w spadku przez Mik. Marszowskiego dobra, m.in. M.; panna Barbara zw. Marszowska siostra zm. Mik. Marszowskiego z M. powierza w opiekę Mik. Wielopolskiemu z Gdowa, Janowi Krzeszowi z Męciny, Maciejowi i Janowi Zabawskim z Zabawy wszystkie swoje dobra i dobytek; Elżbieta Marszowska ż. Rafała Jakubowskiego z Głowa oświadcza, że jej mąż Rafał Jakubowski dał jej 1000 fl. na wykupienie dóbr Glow i Niedomice [obie wsie] w pow. pilzn. oraz spłatę innych długów jej zm. br. Mik. Marszowskiego, i daje mu wwiązanie w te wsie. Panna Barbara siostra Elżbiety i Jan Zabawski ich siostrzeniec wyrażają na to zgodę (ZK 25 s. 290-1); taż Elżbieta dz. M., ww. Zabawscy, panna Barbara i Katarzyna ż. Rafała Gołuchowskiego składają przeciwko sobie protesty, ponieważ gotowi byli przyjąć wzajemne zeznania podziału dóbr Marszowskich, lecz do tego nie doszło (ZK 25 s. 305); ww. Katarzyna Gołuchowska, panna Barbara, Elżbieta, Maciej i Jan Zabawscy oraz Jadwiga ż. Sebastiana Nanajki z Wielogłów dziedzice M. pozywani przez Andrzeja Wielogłowskiego z Lewniowej (ZK 25 s. 337); ww. Elżbieta i Katarzyna składają protest, ponieważ gotowe były podzielić dobra po ich zm. br. Mik. Marszowskim oraz przenieść ten akt do ksiąg ziemskich; podobny protest składają br. Zabawscy (ZK 25 s. 344, 376, 384); → Klęczana p. 3; 1517 Jan Zabawski z M. oświadcza, że został spłacony przez Barbarę ż. Stan. Sieradzkiego z zagrody w Mietniowie, gdzie obecnie siedzi Jakub Piotrkowic, i daje jej wwiązanie (ZK 25 s. 485); Feliks Lubomirski ze Sławkowie zobowiązuje się zapłacić 200 fl. temuż Zabawskiemu z M. pod rygorem wwiązania w Wolicę; Zabawski oprawia ż. Annie c. tegoż Lubomirskiego 200 fl. posagu i wiana na połowie M. – zp. (ZK 26 s. 1-3); Mik. Grzymuntowski pisarz zupny bocheński otrzymuje zezwolenie król. na wykupienie z rąk panny Barbary Marszowskiej wsi Cichawa w pow. krak. (MS 4, 11272); 1520 Sebastian Nanajko z Wielogłów w imieniu ż. Jadwigi pozywa br. Macieja z Zabawy i Jana z M. o równy podział dóbr po Barbarze Marszowskiej → też Klęczana p. 3, pod błędną datą 1521; ww. br. Maciej Zabawski i Jan Marszowski zobowiązują się zapłacić temuż Nanajce w ciągu 2 lat każdy po 15 fl., z tym wszak warunkiem, że jeśli Barbara umrze przed upływem tych 2 lat, to zapłacą mu te pieniądze przy podziale dóbr (ZK 26 s. 331-2).

1521-46 Zofia Marszowska z M. c. Jana Zabawskiego z M., ż. Jana Gamrata wwdy i wicesgerenta mazowieckiego i wd. po nim 1545 (ZK 26 s. 386-7; MS 4, 22356); 1521 wyrokiem sądu w sprawie między Anną wd. po Janie Zabawskim [z M.] a Maciejem Zabawskim [z Zabawy] stryjem Zofii Anna może wziąć połowę dóbr dziedzicznych i zastawnych, ruchomości podług zapisu oprawy i 4 konie woźniki, z wyjątkiem koni dużych i sreber, do których nie ma żadnego prawa. Drugą połowę dóbr winna wydzielić Maciejowi; sąd wyznacza dzielców do podziału ww. dóbr, mianowicie ze strony ww. Anny Jana Mężyka i Jana Łodzińskiego z Chorągwicy, ze strony zaś ww. Macieja Janusza Kośmirzowskiego i Mik. Stradomskiego. Dzielcy winni się spotkać w określonym czasie w jednym miejscu, mianowicie w M., i dokonać podziału wg powyższego wyroku (ZK 26 s. 386-7); 1522 woźny sądowy zeznaje, że kiedy przywiódł ww. dzielców do podziału dóbr, wówczas przebywający we dworze w M. Maciej Zabawski złożył wobec niego protest, uskarżając się na zadane sobie [przez Feliksa Lubomirskiego] rany, lecz woźny ich nie widział za wyjątkiem cieknącej przez krótką chwilę krwi pod nosem (ZK 26 s. 416); Anna wd. po Janie Zabawskim skazana na karę XV, czyli 3 grz. na rzecz Macieja Zabawskiego, ponieważ przez swego zachodzcę niesłusznie oskarżyła go o zabranie z komory za izbą we dworze w M. kotła, w którym warzono piwo, oraz sieci (ZK 26 s. 488); tenże Zabawski pozywa Feliksa Lubomirskiego ze Sławkowic o to, że wraz z 40 pomocnikami swego stanu i 40 sługami, wszyscy nieposesjonaci, zbrojną ręką najechał tę cz. M., która jest w posiadaniu Zofii bratanicy Zabawskiego i której jest on opiekunem, poranił mu twarz i okrwawił cały dom i dwór w chwili, kiedy nadjechał woźny z dzielcami. Woźny dokonał obdukcji na miejscu, lecz przed sądem stwierdził jw. Wobec tego, że Zabawski nie dowiódł swej skargi, zostaje skazany na karę 14 grz. sądowi i Lubomirskiemu; Anna wd. po Janie Zabawskim dzierżąca z tytułu oprawy wsie M., Bielczyce i Mietniów oddala pozew Macieja Zabawskiego z Zabawy i Golikowic o to, że nie chciała wydzielić ról folw., łąk i lasów w M. oraz podobnie ról, łąk i kmieci w Bielczycach do jego użytku, a z tego powodu poniósł on straty w wysokości 100 grz. (ZK 26 s. 492-3); 1523 ww. Zabawski opiekun i stryj Zofii c. zm. Jana Zabawskiego wezwał w obecności pisarza i komornika ziemskich ww. Annę obecnie ż. [Pawła] Mruka [z Sieciechowic] do podjęcia wiana zapisanego jej przez poprzedniego męża na połowie M., Bielczyc i Mietniowa, lecz Anna przez swego pełnomocnika zakwestionowała prawo wyrokowania przez ww. urzędników o wykupie dóbr. W efekcie przyznali oni, że nie mają prawa wyrokować w sprawach o wykup zastawów i zbiegłych kmieci. Zabawski nie chciał przyjąć wyroku, lecz skierował sprawę do sądu król. (ZK 26 s. 523); Jadwiga ż. Sebastiana Nanajki [Wielogłowskiego] odstępuje br. Maciejowi Zabawskiemu z Zabawy części dóbr przypadłe jej po pannie Barbarze Marszowskiej w Dąbrowie, → Chrostowej, Podgrodziu i Klęczanie z młynem nad rz. Rabą (ZK 26 s. 570-1); 1524 sąd nakazuje Annie odebrać od Macieja Zabawskiego w określonym terminie zyski należne jej z tej cz. dóbr, na której miała oprawę od zm. męża (ZK 26 s. 586); Andrzej z Woli dzierż. Bielczyc ustępuje temuż Zabawskiemu 3 role osiadłe z kmieciami Wawrzyńcem, Leonardem i Czebryniem, które miał w zastawie za 30 grz. od zm. Jana Marszowskiego; taż Anna, wezwana przez Zabawskiego do podjęcia pieniędzy zapisanych jej z tytułu oprawy na M., Bielczycach i Mietniowie i do zwrotu tych dóbr Zabawskiemu, oświadczyła w obecności męża Pawła Mruka, że gotowa jest odebrać 500 fl. węg. oprawy. Obecnie za zgodą męża i Feliksa Lubomirskiego, swego ojca, kwituje Zabawskiego z tych pieniędzy i zwraca mu dobra; tenże Lubomirski dz. Sławkowic i Grajowa w imieniu ww. c. Anny zapisuje Maciejowi Zabawskiemu i jego sukcesorom 250 fl., które on tejże Annie wypłacił, a które po śmierci Anny winny wrócić do Zabawskiego. Pieniądze te Lubomirski zapisuje na Grajowie i zobowiązuje się wydać Zabawskim po śmierci Anny pod rygorem wwiązania w Grajów (ZK 27 s. 33, 50-3); 1525 Maciej Zabawski z Zabawy opiekun małoletniej Zofii c. zm. Jana z M. pozywa Annę ż. Pawła Mruka, matkę tejże Zofii, o to, że po śmierci męża zabrała z M. całą trzodę i bydło, wyposażenie domu i konie ze stada z tytułu oprawy. Sąd wyrokuje, że Anna Mrukowa winna zapłacić do rąk Zabawskiego 8 grz. (SP 6, 518); 1532 w dziale dóbr między br. Adamem i Krzysztofem Niewiarowskim Adam bierze m.in. → Cichawę i M. (ZK 187 s. 276); 1545 Zofia z M. wd. po Janie Gamracie wwdzie i wicesgerencie mazowieckim za zgodą Jakuba gwardiana kl. Franciszkanów w Krakowie ustępuje Piotrowi Gamratowi arcbpowi gnieźn. i bpowi krak. wszystkie zapisy oprawy i dożywocia; taż Zofia w obecności swych wujów Jakuba pleb. w Dziekanowie i Stan. Lubomirskich zapisuje ww. bpowi Piotrowi Gamratowi swe prawa do wsi Glow i Niedomice w ziemi sand., które przypadły jej po śmierci Marcina Jakubowskiego; tenże bp Gamrat zapisuje ww. Zofii 5000 zł na swych wymienionych imiennie wsiach i sołectwach w pow. biec. (MS 4, 7329-31); 1546 Tomasz [Sobocki] z Soboty kanclerz kor. zapisuje tejże Zofii w dożywocie wsie Sławęcin z folwarkiem, Pustowola, Siedliska, Runowa, Bączal i Zulków w pow. biec. (MS 4, 22356).

-b. Kmiecie. 1394, 1404 Mikołaj, Miczek kmieć Mikołaja z M.; 1394-5, 1404 Jan kmieć Mikołaja z M.; 1394 Mikołaj i Jan z M. jako powodowie mają termin do ugody ze Stanisławem [kmieciem] z Rudna, a jeśli się nie ugodzą, zapłacą 2 grz. z tytułu kosztów (ZK 2 s. 194); 1395 Jan kmieć z M. ze Stanisławem z Rudna (ZK 2 s. 312); Wojciech z Krzyszkowic stawia kapelana przeciwko Mik. Goluszowi osadnikowi (colonus) Mikołaja z M. (ZK2 s. 282); 1401 Wojtek → p. 6b; 1404 Jan i Miczek → p. 6b; 1423 Szczepan (GK 2 s. 115, 123, 153, 167); 1415 Andrzej sołtys z Leszczyn nie stawił się przeciwko Markowi [kmieciowi] z M. o 20 korcy pszenicy i przeciwko Wojtkowi, jego żonie i synowi z Libichowej o złorzeczenia i rany (ZK 6 s. 100)16W haśle → Libichowa p. 3 regest niepełny; 1426 Jan (GK 2 s. 484, 507); 1431-54 prac. Jan Banka zięć Flaka (MI 63, 64); 1431 → p. 6b; 1448 → p. 6b; 1451 Mikołaj (GK 11 s. 661); 1453-4, 1462 Szczepan Banka → p. 6b; 1454 Mikołaj i Jan ss. Hanka; Stan. Banka; Andrzej Noga z M.→p. 6b; 1465 Wojciech kmieć Kat. Kostrzeckiej z M. i Cichawy (GK 17 s. 584, 606); Mikołaj (ZK 19 s. 389); 1508 Maciej Janasz → p. 5; 1508-13 Stan. Banka → p. 5; 1514 Jan faktor, Jan Bojak i Stan. Maruszko (OK 33 s. 282); 1544 Jan Banka → p. 5.

-c. Areał, folwark, dwór, pobór, obiekty gospodarcze. 1386, 1394-5 dwór → p. 517J. Kurtyka → p. 7, s. 17, przyp. 49 przypuszcza, że kontekst, w jakim pojawia się dwór w M. (capellanus curie), wskazuje na istnienie tam raczej siedziby reprezentacyjno-obronnej, a nie zwykłego dworu; 1470-80 ł. kmiece, pole zw. Radziejowskie pole, które uprawiają wszyscy kmiecie, zagród nie ma (DLb. 1 s. 69); 1491 folwark → p. 3a; 1522 dwór → p. 3a.

Pobór. 1475 cz. wsi M. należące do [Piotra] Kostrzeckiego i [Stan.] Marszowskiego nie zapłaciły poboru (GK 20 s. 124); 1489 pobór z 3 ł.; 1490 pobór z 2 ł., z cz. Kostrzeckiego z 3 ł.; 1491 pobór z 3 ł., z cz. Kostrzeckiego z 1 ł.; 1492-7 pobór z obu cz. z 3 ł.; 1498-9 pobór z cz. Marszowskiego z 3 ł., z cz. Kostrzeckiego brak danych; 1500-1, 1508-16, 1519 pobór z 3 ł. (ŹD s. 446; RP k. 23r, 50v, 88r, 123v, 141r, 167v, 183v, 197r, 215r, 234r, 260r, 268v, 350v, 373r, 552v, 580v, 605v, 637r, 717r, 742r, 798r, 837r); 1530 pobór z 3 ł. i z młyna dorocznego o 1 kole (RP k. 27); 1563 pobór z cz. Niewiarowskiego z 1 1/4 ł., a z cz. Ocieskiego z 5 ł., uprzednio z 3 ł., oraz z młyna o 3 kołach (RP k. 88r).

Obiekty gospodarcze. 1470-80 karczma, 2 młyny za wsią na Rabie o nazwach Rudołt i Bełch (DLb. 1 s. 69); 1530 młyn doroczny o 1 kole (RP k. 27); 1563 karczma, młyn doroczny o 3 kołach (RP k. 88r).

5. 1386 Mikołaj kapelan z M. (SP 8, uw. 22/6) 1394-5 Mikołaj kapelan dworu Mik. Marszowskiego (ZK 2 s. 149, 287, 295); 1432 pleban z Sobolowa wybiera meszne od kmieci w Klęczanie i M. w wysokości 1 korca żyta i 2 korcy owsa miary dobczyckiej (ZDM 5, 1432 – dok. interpolowany); 1470-80 dzies. snop. z ról kmiec. i z roli karczemnej oraz dzies. kon. po 4 kity, wszystko o wart. 18 grz. dla preb. Zakrzowskiej w kat. krak.; dzies. snop. z ról 2 młynów za wsią na rz. Rabie, z jednego o nazwie Rudołt dla preb. Zakrzowskiej, a z drugiego o nazwie Bełch z połowy roli dla kanoników, a z drugiej połowy tejże roli powyżej za przekopą, którą płynie woda z Raby, wikariuszowi ww. prebendy (DLb. 1 s. 69, 71); 1507 Stan. Wałęga z Krzcięcic ma zapłacić 12 grz. Janowi Karnkowskiemu za dzies. z M. (OK 23 s. 198); 1508 Stan. Banka i Maciej Janasz kmiecie z M. kupują za 13 grz. dzies. snop. w M. należącą do kanonii Jana Karnkowskiego (OK 23 s. 284); 1511 kmiecie Stan. Płach z Gruszowa i Stan. Banka z M. zeznają, że kupili za 18 grz. od Jana Karnkowskiego kan. krak. dzies. snop. w M. złożoną w stogi (OK 31 s. 243); 1513 kmiecie Stan. Miąsko z M. i Stan. Janasz z Liplasu kupili za 14 grz. bez 1 wiard. dzies. snop. z ubiegłego roku w M. i mają zapłacić w 2 ratach przez pleb. z Gaju; kmieć Stan. Banka z M. ma zapłacić 14 grz. ww. kan. krak. Karnkowskiemu za dzies. z M. (OK 28 s. 80, 88); 1529 dzies. snop. z ról folw. wart. 4 grz. dla pleb. w Niegowici, z ról kmiec. wart. 16 grz. dla preb. Zakrzowskiej (LR s. 207, 297); 1541 Stan. Ocieski pleb. w Niegowici przeciw szl. Janowi Kozaneckiemu faktorowi pana Odnowskiego w M. w sprawie dzies. snop. z folwarku w M. Dzies. ta od dawna należy do pleb. w Niegowici; 1542 dzies. ta wyceniona na 12 grz. została zrabowana przez Kozaneckiego (OK 71 s. 368-9, 387); 1544 Jan Banka kmieć z M. kupuje za 26 grz. dzies. snop. we wsi M. od Hier. Chrząstowskiego, który kupił ją od kan. Stan. Przeborowskiego (OK 78 s. 411); 1550 prac. Stan. Siembuch kupuje za 10 grz. i 12 gr od Stan. Chrząstowskiego sprzedawcy dziesięcin dzies. snop. wszelakiego ziarna i wysiewu w M. złożoną w stogach (Ad. 5 s. 52).

6. -a. Sprawy obyczajowe dziedziców M. 1410 Piotr z M. student (studens) krak. dowodzi przed sądem oficjała, po pierwsze, że rzeczy, o których zabór jest obecnie oskarżany, oddał na przechowanie słudze Franciszkowi łaziebnikowi, ten zaś miał je zwrócić kustoszowi. Po drugie, upominał Franciszka, aby zwrócił szaty kustoszowi (OK 4 k. 50r; Cracovia artificum suppl. 1410-1412 oraz 1421-1424, 9)18Chociaż Piotr nie figuruje w Metryce UK; 1419 Maciej z M. winien w określonym terminie zapłacić 10 grz. główszczyzny Dorocie kmiotce Pawła [kan. i kustosza krak. dz.] ze Szczytnik [par. Brzezie]; tenże mgr Paweł oświadcza, że Maciej spłacił mu należne kary z tytułu główszczyzny za Piotra włodarza ze Szczytnik (ZK 6 s. 532, 612); tenże Paweł kustosz krak. winien przedłożyć dok. na należącą do kapituły wieś Świątniki [par. Brzezie], w przeciwnym razie jego kmiecie nie będą sądzeni przez sąd grodzki w sprawie przeciwko Maciejowi z M.; sprawa Macieja Marszowskiego z Janem kmieciem ze Świątnik będzie rozpatrywana w sądzie, jeśli ww. Paweł przedłoży wymagany dok., a ponieważ jest on obecnie w posłudze król., sąd przekłada termin (GK 1 s. 171, 175, 188, 218); 1423 Paweł z Nieznanowic pozywa Macieja z M. o obcięcie ręki, zabranie tuniki wart. 15 sk., pasa i noża wart. 9 sk. oraz trzewików wart. 8 gr (GK2 s. 7, 15, 24, 71); Prędota z Poznachowic jako pozywający nie stawił się przeciwko Maciejowi z M. o 10 ran krwawych, w której to sprawie Maciej miał stawić Wyszka z Wilczopola [woj. lub.] (ZK 7 s. 298-9); 1426 Mik. Marszowski nagania szlachectwo Macieja z Grabowca [pow. chęc.?], który publicznie ogłaszał się szlachcicem h. Sroczanoga i zaw. Waldawa (SP 7/2, 489); 1427 Piotr z M. alias z Chrostowej nagania szlachectwo Piotra ongiś z Krasnej [par. Podegrodzie], który ogłasza się szlachcicem h. Wąż zaw. Zachorz. Sprawa skierowana na wiec; Marszowski płaci kary XV za niesłuszną naganę (SP 2, 2143; ZK 146 s. 96, 114); 1428 Stanisław strażnik Jana Czelustki [burgr. krak.] pozywa Jana [Chamca] z M. o 1 grz. wysługi, 2 koszule, buty wart. 6 gr i tyleż szkody (SP 2, 2235); 1442 → p. 3a; 1461 małżonkowie Mikołaj z Kwiliny i Barbara z M. spokrewnieni w IV stopniu zawarli ze sobą związek małżeński i spłodzili potomstwo, teraz zaś proszą o dyspensę, aby ich dzieci uznane zostały za prawowite (Bullarium 6, 1639).

Działalność dziedziców poza M. 1419-1429 Mikołaj s. Grzegorza z M., 1419 subdiakon, 1422-5 kleryk i pleb. w Niegardowie, 1429 otrzymuje prowizję na wikarię wieczystą w kat. krak. (Bullarium 4, 426, 1002, 1532, 2341; ZDK2, 252).

-b. Sprawy obyczajowe kmieci z M. 1388 Jakub [kmieć] z Kościelca przysięgą oddala pozew Mikołaja z M. o to, że nie stawił się w Łękawie [Dalechowicach] na sądzie gajonym, ponieważ nie wiedział, że sąd tam się odbywał (SP 8, 4499)19Jakub z Kościelca procesował się w 1. 1387-8 przed sądem ziemskim krak. z kmieciami z Łękawy o obcięcie ręki i rany. Chodziło zapewne o to, że kmiecie owi podlegali pr. niem. w Łękawie; 1401 Wojtek kmieć z M. z Marcinem włodarzem z Przebieczan o 2 rany krwawe na głowie i 3 sine na lewej ręce (ZK 3 s. 405); 1404 Jaszek z Sobolowa zobowiązuje się zapłacić w określonym terminie w 2 ratach 5 grz. i kamień wosku Mikołajowi z M. i jego kmieciom Janowi i Miczkowi z tytułu główszczyzny, w przeciwnym razie zapłaci 20 grz. (ZK 4 s. 77).

Działalność kmieci z M. poza tą miejscowością. 1431 Stan. Poddębski wielkorządca krak. z powodu umniejszenia czynszu król. z opust. karczmy Wławik Krężec (Wlawok Kranzecz, Wlawik), należącej do wsi król. Siedlec [par. Chełm], nadaje tę karczmę prac. Janowi zw. Banka z M. zięciowi zm. Flaka oraz jego potomkom w celu jej naprawy. Banka winien płacić na każde Suche Dni 1/2 kopy gr czynszu, może też na własny użytek karczować zarośla przynależne do roli [karczemnej] tam, gdzie nie będzie z tego szkody (MI 78); 1448 Kazimierz Jag. na prośbę ww. Banki zatwierdza i transumuje dok. z → 1431 (MS 1, 32); 1453 szl. Grzegorz z Siedlca oskarżył Szczepana Bankę o zabicie jego brata, czemu ten nie zaprzeczył. Sąd postanawia zatem, że Banka płacąc kary XV Piotrowi Dybaczowi panu zabitego i XV sądowi, winien w ciągu 6 tygodni zapłacić 60 grz. główszczyzny, która obowiązuje za zabicie szlachcica (SP 2, 3535); 1454 Maciej pleb. z Kosocic, Mik. Komarek z Zagórza, br. Stanisław i Jan z Surówek, Mikołaj i Jan ss. Hanka z M., Stan. Banka z M., Andrzej Noga z M., Stanisław włodarz z Niewiarowa, Stanisław rektor szkoły z Niegowici zobowiązują się wobec Mikołaja z Młodocina pstar. krak. złożyć pod karą XV u Andrzeja pisarza grodzkiego 4 grz. poręki za Bankę; ww. oraz Andrzej Flak z Turca i Jan Wilknic (Vilknicz) z M. ręczą za Szczepana Bankę szl. Michałowi i Piotrowi Dybaczom oraz ich siostrzeńcowi Grzegorzowi spłatę główszczyzny 16 grz. w 3 ratach, mianowicie 6 grz. i kamień łoju na ś. Michała oraz po 5 grz. w kolejnych 2 terminach (GK 12 s. 265-6; SP 2, 3555); 1462 Jakub, Andrzej i Marcin z Suchoraby ręczą za Mikołaja, Stanisława i Katarzynę oraz inne dzieci szl. Jana Suchorabskiego, że pod zakładem 60 grz. nie będą oskarżać prac. kmieci Szczepana Banki z M. i Mik. Koniora z Zagórza o zabicie ich ojca (ZK 15 s. 243).

7. S. Mateszew, Osadnictwo i stosunki własnościowe do końca XV w., w: Bochnia. Dzieje miasta i regionu, pod red. F. Kiryka i Z.Ruty, Kraków 1980, wg ind.; J. Kurtyka, Krąg rodowy i rodzinny Jana Pakosławica ze Stróżysk i Rzeszowa. (Ze studiów nad rodem Półkoziców w XIII i XIV w.), „Przemyskie Zapiski Historyczne” 6-7, 1988/89, s. 16-8, 20-2, 29, 39, 54, 56.

8. W M. materiał neolityczny bez ściślejszego określenia kulturowego oraz ślady osadnictwa wczesnośredniowiecznego z XI – poł. XIII w. (A. Jodłowski, K. Reguła, Sprawozdanie z badań powierzchniowych przeprowadzonych wzdłuż lewobrzeżnej terasy Raby na odcinku Myślenice-Bochnia w 1965 r., SA 19, 1968, s. 403; Żaki s. 521).

1434 → p. 3a.

Uw. Zdaniem J. Kurtyki → p. 7, s. 16, przyp. 48, części we wsi M. należały do drobnej szlachty, w większości h. Nowina, tego jednak zebrany materiał nie potwierdza. Nowinowie posiadali części, ale w Marszowicach w par. Luborzyca.

1 Piotr z M. procesujący się w 1386 r. z żoną Mikołaja z Majscowej jest zapewne tożsamy z Piotraszem s. Macieja świadkującym na dok. opata szczyrz.

2 Mik. Marszowski wzmiankowany jest w interpolowanym zapewne dok. z 1432 r., znanym jedynie z obiaty, jako kolator kościoła par. w Sobolowie (ZDM 5, 1392). Co do daty śmierci Mikołaja, to jeszcze 20 XI i 8 XII 1434 występuje Małgorzata „de domo Marschowski in Cracovia” (GK 5 s. 178, 191).

3 Najpewniej Kochna, Kachna, Katarzyna, zapis imienia zepsuty w wyniku wielokrotnego przepisywania kronik klasztornych. Zob. wykaz opracowany na ich podstawie przez ks. J. Mareckiego, Ksienie klasztoru staniąteckiego, „Krakowski Rocznik Archiwalny” 6, 2000, s. 102.

4 J. Kurtyka → p. 7 utożsamia Przechnę z M. z Przechną (Próchna) ż. Stanisława z Przesławic w par. Koniusza występującego w 1. 1376-88, która w 1388 r. miała w zastawie od Przybka z Przesławic karczmę i 2 kmieci w Muniakowicach (SP 8, 4521). Przypuszcza też, że to ona, a nie jej mąż, pochodziła z rodu Półkoziców.

5 Małgorzata być może była żoną Miczka Marszowskiego.

6 Nie można z całą pewnością stwierdzić, że student Piotr jest tożsamy z Piotrem s. Mikołaja z M., występującym od 1421 r.

7 W haśle → Cichawa p. 3 niepełny regest.

8 W SP 2 błędny odczyt: Bansonis zamiast Ramsonis, por. ZK 7 s. 438

9 W haśle → Dziekanów regest niepełny.

10 W haśle → Bielczyce w p. 2 i 3 dok. ten zamieszczony pod błędną datą 1466 i błędną sygnaturą w DSZ 199.

11 Winno być: 1452.

12 Winno być: 1452.

13 W tym haśle błędnie do 1514 r.

14 Zob. przypis poprzedni.

15 W haśle → Łękawa Dalechowice (SHGK 3 s. 899) Katarzyna ż. Rafała Gołuchowskiego błędnie została określona jako c. Absalona Balickiego.

16 W haśle → Libichowa p. 3 regest niepełny.

17 J. Kurtyka → p. 7, s. 17, przyp. 49 przypuszcza, że kontekst, w jakim pojawia się dwór w M. (capellanus curie), wskazuje na istnienie tam raczej siedziby reprezentacyjno-obronnej, a nie zwykłego dworu.

18 Chociaż Piotr nie figuruje w Metryce UK.

19 Jakub z Kościelca procesował się w 1. 1387-8 przed sądem ziemskim krak. z kmieciami z Łękawy o obcięcie ręki i rany. Chodziło zapewne o to, że kmiecie owi podlegali pr. niem. w Łękawie.