[Archidiakonat śrem. powołany został w 1298 (→niżej); obejmował południową cz. diecezji pozn. Od E jego granice wyznaczały granice diec. gnieźn., a od S – diec. wrocł. Od W, na wysokości par. Głuchów, Trzebiechów i Padligar (Podlegórz, →przyp. 1), archidiakonat śrem. graniczył z archidiakonatem pszcz. Stąd gran. szła na E, od wysokości par. Obra (na prawym brzegu rz. Obry, w archidiakonacie pszcz.) przebiegała rzeką, by na wysokości par. Krzan (w archidiakonacie śrem.) przekroczyć tę rzekę; stąd biegła na N, zostawiając parafie Łęki, Parzęczew i Kamieniec po stronie archidiakonatu pszcz. Na wysokości par. Konojad (w archidiakonacie śrem.) dochodziła do miejsca styku z granicami archidiakonatów pszcz. i pozn. Dalej gran. archidiakonatów śrem. i pozn. biegła na E, by na wysokości par. Błożejewo w pow. pyzdr. (w archidiakonacie pozn.) przekroczyć Wartę i skierować się na SE, osiągając w okolicach Śremu znów rz. Wartę. Dalej wzdłuż rzeki gran. archidiakonatów prowadziła na E, aż do Pyzdr (pozostawiając w archidiakonacie śrem. parafie Śrem, Książ, Nowe Miasto, Dębno, Pogorzelica); w tej okolicy, u ujścia Prosny do Warty, dochodziła do granic diec. gnieźn. (Now. 2, mapy II i III).]

1298 bp pozn. Andrzej [Zaremba] dzieli dotychczasowy archidiakonat pozn. na 3: archidiakonat większy poznański oraz archidiakonat średni [tj. śrem.] i archidiakonat mniejszy [tj. pszcz.]; archidiakonat średni obejmuje: kościoły [par.] w Książu, S., Brodnicy, Borówku, Głuchowie i wszystkie inne znajdujące się za (ultra) rz. Obrą [tzn. na S od rz. Obry] aż do Padłej Góry (usque ad Padlamgoram)¹Padła Góra (1944 Obraberg, wcześniej Padligar, obecnie Podlegórz k. Sulechowa) została w tym miejscu wymieniona prawdop. jako punkt orientacyjny, bowiem wg tego samego dok. Padła Góra stanowić miała także południowo-wschodni kraniec archidiakonatu mniejszego [pszczewskiego] →Obra rzeka, przyp. 2; →Pczew – archidiakonat i Wysocka [w pow. kal.], ale nie przekraczając rz. Warty [w dok. nie określono granic archidiakonatu od E i S – stanowiły je odpowiednio: granice diecezji gnieźn. i wrocł.]; mianowanie archidiakonów zastrzega sobie bp pozn.; archid. śrem. [posiadający prebendę w kapitule kat. pozn.] otrzymuje w chórze siódme miejsce wśród prałatów kapituły kat. pozn., po kustoszu²W 1362, gdy bp pozn. Jan wprowadził archidiakona czerskiego do kapituły kat. pozn., wyznaczył mu miejsce w stallach po kustoszu pozn., a więc także po archidiakonie śrem., a przed archid. mniejszym czyli pszcz. (Wp. 3 nr 1465) (Wp. 2 nr 770; Now. 2, 290-291, oraz mapy II i III)³Now. 2, 289, przypuszczał, że moc prawną zarządzeniu Zaremby nadał dopiero bp Jan Doliwa (1356-74). Jednakże w świetle zebranych tu informacji teza ta nie może się ostać.

1348 archidiakonat śrem. w diec. pozn. →niżej: Jan z Lutogniewa.

1371 n. dekanat śrem. w archidiakonacie śrem. →Śrem – dekanat.

1441 Piotr pleb. w Książu, wizytator archidiakonatu śrem., pozywa przed bpa pozn. kapłanów z Jarocina: Filipa ze względu na posiadaną konkubinę, a Wojciecha w sprawach wiary [z powodu herezji] (AC 2 nr 1117).

1445 bp pozn. Andrzej [z Bnina] wraz z kapitułą kat. pozn. postanawia przeznaczyć prałaturę archidiakonatu śrem. dla doktora teologii i inkorporować do niego prebendę kan. pozn. Jakuba Grądzkiego [fundi Gałowo (DembPozn); przynajmniej drugiej cz. dekretu nie wykonano] (Now. 2, 311, który przypuszczał, że mogło chodzić o kanonię fundi Giecz; CP 29, 56v).

Ok. 1471, ok. 1517 do archidiakonatu śrem. należą dekanaty: S. czyli Gostyń (tak określony ok. 1471, ok. 1517: jako decanatus ruralis), Kościan, Wschowa, Nowe Miasto [parafie należące do tych dekanatów wymienia Now. 2, 397-447] (AE II 337v; AE VI 4v – ok. 1517, wykaz na wolnej karcie przed pierwszymi wpisami); 1535 wspomn. dekanat i archidiakonat śrem. w bpstwie pozn. (AE VII 340v).

1540 z wykazu kontrybucji płaconej przez duchowieństwo Wlkp.; m. in. płacą: bp pozn. 200 zł, archid. pozn. 6 zł, a archid. pszcz. i śremski po 2 zł (CP 404, 1).

1602 kongregacja (synod) plebanów z archidiakonatu śrem.; do tego archidiakonatu nal. dekanaty: S., Nowe Miasto, Kościan, Koźmin, Wschowa oraz [nowe] Krobia, Śmigiel (Now. 2, 325; AE XVI 108v).

[Archidiakonaty w diecezji pozn. przetrwały do początku XIX w.; ostatni archid. śrem. zm. w 1808; prałatury archidiakońskie śrem. i mniejszą bp pozn. zniósł w 1810 (Now. 2 s. 289-290, 312).]

Archidiakoni śrem. [wykaz oparty o Now. 2, 294-295, z uzupełnieniami]:

1298-1304 Borzysław, potem archid. pozn. 1306-14, abp gnieźn. (zm. 1317).

1305-12 Zdzisław [zapewne ident. ze Zdzisławem kan. pozn. od 1296, prokuratorem dworu bpa pozn. 1298 (Wp. 6 nr 74 – i tamże, przyp. 10; Wp. 2 nr 754 n., 789)].

1348 Jan z Lutogniewa [i z Kępy] kan. pozn. i archid. śrem., posiadający prowizję na kanonię krak., otrzymuje prowizję pap. na kanonię gnieźn. oraz dziekanię i kanonię krak. wakujące po postąpieniu Bodzęty na bpa krak.; suplikę wniósł Bodzęta krewny [wuj] Jana (MPV 3 nr 320; BulPol. 2 nr 375-377) [potem bp pozn. od 1356, zm. 1375 (Now. 2, 72; J. Bieniak, Fragment 1333-1341 w twórczości dziejopisarskiej Janka z Czarnkowa, „Zapiski Historyczne” 49, 1984, z. 1, s. 12; M. D. Kowalski, Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320-1382), Kraków 1996, s. 36-37, 178)].

1358 Henryk archid. [bez terytorialnego dookreślenia, ale najpewniej chodzi o śrem., bowiem Henryk został wymieniony między dwoma in. archidiakonami, prałatami kat. pozn.], śwd. w dok. Czcibora dziekana pozn. (Wp. 3 nr 1384); [wg Now. 2 s. 292, 294, jest on ident. z Henrykiem archidiakonem bpa pozn. „między Notecią a Drawą” (późniejszy archidiakonat zanotecki) 1349 (Wp. 2 nr 1284) oraz z Henrykiem Żyłą kantorem pozn. 1360-64 (Wp. 3 nr 1435, 1436, 1441, 1465, 1496-1498, 1525-1527, 1531)⁴Na podstawie tych źródeł Now. 2, 292, błędnie, że Henryk Żyła był kustoszem pozn. 1360-62 oraz kantorem pozn. 1363-65].

Ante 1365 Miecław Doliwa archid. śrem. →niżej.

1363-80 Mik. Przezdrew [może potem kantor pozn. 1380-83 albo archid. pozn. 1380 (Wp. 3 nr 1497, 1544, 1565, 1587, 1614, 1615, 1619, 1638, 1650, 1686, 1728, 1774; Wp. 6 nr 227, 240, 250; Now. 2, 293-294)]; 1363 tenże archid. śrem. (Now. 2, 294); 1365 (1368?) Mik. Przezdrew (Presdorf) z diec. pozn. posiada archidiakonat śrem., który objął w drodze zamiany i na mocy nadania bpa [pozn.] (auctoritate ordinaria); archidiakonat ten niegdyś za pap. Klemensa VI [1342-52] zawakował w Kurii Rzymskiej [tzn. podlegał rezerwacji pap.] z powodu postąpienia dzierżącego go Jana z Kępy na dziekanię krak. [→wyżej]; tenże Mikołaj prosi o nową prowizję pap. [powstała wątpliwość, czy beneficjum nie podlega nadal rezerwacji pap., a więc czy zamiana dokonana wobec bpa jest legalna] (MPV 9 nr 290 [14 II 1365], 298 [14 II 1367, recte: 1368 →niżej]); 1368 tenże Mik. Przezdrew archid. śrem., kapłan; papież zatwierdza dokonaną przezeń z Miecławem Doliwą (przed bpem Janem, w przekonaniu, że oba te beneficja należą do kollacji bpiej) zamianę beneficjum plebana w Ciążeniu na archidiakonat śrem. dzierżony dotąd przez Miecława (BulPol. 2 nr 1587 [14 II 1368]) [korekty dat i uzupełnienia informacji wg autopsji podstaw wydawniczych dokonanej w Rzymie przez dra hab. Marka D. Kowalskiego z Krakowa].

1380 Jan.

1383-1409 Konrad Stolcz z Opola [syn Jordana z Krakowa], kan. pozn. od 1375, zm. ok. 1409 (Wp. 3 nr 1815, 1834; Wp. 5 nr 7, 17, 18, 40, 80, 112, 116, 132-134, 150; Wp. 7 nr 563, 589, 640; Now. 1, 730); 1389 tenże Konrad Stolcz archid. śrem., wikariusz wieczysty i altarysta w kościele Ś. Krzyża w Opolu w diec. wrocł. otrzymuje prowizję pap. na kanonię pozn. (BulPol. 3 nr 135).

1410 Mikołaj (Wp. 7 nr 664); 1415 [najpewniej tenże] syn Jakuba z Nowego Miasta Korczyna [w diec. krak.] rezygnuje z archidiakonatu śrem.; prowizję pap. na to wakujące beneficjum (dochód oszacowany na 20 grz. srebra) otrzymuje Mikołaj syn Mirona (Mirzonis, Mrezonis!) pleb. w Tuchowie w diec. krak. (BulPol. 3 nr 1485).

[Ok. 1415] Mikołaj syn Mirona [najpewniej objął archidiakonat śrem.] →wyżej; 1419 wspomn., że tenże posiadał archidiakonat śrem., ale zamienił go z Mikołajem z Tuchowa czyli ze Słupu na plebanię w Tuchowie w diec. krak.; Mikołaj z Tuchowa zrezygnował z tego beneficjum, wobec czego ponowną prowizję pap. otrzymał tenże Mikołaj syn Mirona, ale z niej nie skorzystał; archidiakonat objął Mik. Jawor, który gotów jest zrezygnować, wobec czego o prowizję ubiega się Świętosław syn Sędziwoja z Sobótki [pow. kal.] kleryk diec. gnieźn. i ją otrzymuje (BulPol. 4 nr 403); 1419-20 prowizje pap. na archidiakonat śrem. wakujący po rezygnacji Mik. Jawora otrzymują [też]: 1419 Jan syn Gosława z Uniejowa kapłan diec. gnieźn., pleb. w Brudzewie, posiadający prowizję na kanonikat płocki (BulPol. 4 nr 401 – beneficjum oszacowane na 8 grz. srebra dochodu), 1419-20 Paweł z Czechowa →niżej.

1421-28, zm. 1428/29 mgr Paweł Czechowski, z Czechowa [k. Wrześni, pow. gnieźn.; student prawa w Pradze 1404, kan. pozn. 1407, kan. gnieźn. 1409, kan. włocł. 1418, pleb. w Górze 1401-03, Dolsku 1403- 04, subkolektor kamery apostolskiej 1418, może pleb. w Kłodawie, zm. 1428/29 (Wp. 8 nr 940, 943 n.; M. Czyżak, Kapituła katedralna w Gnieźnie w świetle metryki z lat 1408-1448, Poznań 2003, s. 379; DembPozn)]: 1419 i 1420 tenże kanonik gnieźn. i włocł. oraz (1420) pleb. w Chodzieży otrzymuje prowizję pap. na archidiakonat śrem. (oszacowany 1419 na 8 grz. srebra dochodu, a 1420 na 12 grz.) wakujący po rezygnacji najpierw Mikołaja syna Jakuba z Nowego Miasta Korczyna, a potem Mik. Jawora (BulPol. 4 nr 527, 588); 1420 tenże kanonik gnieźn. i włocł., posiadając prowizję na archidiakonat śrem. (oszacowany na 9 grz. srebra dochodu), otrzymuje prowizje pap. na: wakującą kantorię płocką oraz na [in.] kanonię gnieźn. (BulPol. 4 nr 575, 631, 681); ante 1421 1 VII [najpewniej] recepcja tegoż na archidiakonat śrem. (DembPozn); 1421-28 tenże archid. śrem.; 1429 IV tenże wspomn. jako zm. archid. śrem.; prowizję pap. na to wakujące beneficjum (oszacowane na 7 grz. srebra dochodu) otrzymuje szl. Jan syn Szymka (Symkonis) z Dziekanowic [w pow. krak.], kleryk diec. krak., posiadający prowizję pap. na kanonię i altarię w kat. krak. (BulPol. 4 nr 2261, 2292).

1429-33, zm. 1433 Piotr Węgier (Hungarus; Now. 2, 293, nazywa go Węgrzynem) [kleryk diec. gnieźn. 1422, kan. włocł. 1422-28, kan. pozn. 1428, kan. płocki 1425, archid. kal. 1423, archid. dobrzyński 1425, altarysta w kat. pozn. 1423 i u Ś. Marii Magd. w Eger na Węgrzech 1418-22, archid. w Bosrod 1418, kan. w Eger 1420, pleb. w Górze k. Żnina w diec. gnieźn. 1422 i w Kazimierzu w diec. gnieźn. 1423, sekretarz król. 1428 (Now. 2, 229; DembPozn)]: po 1429 19 I tenże przyjęty przez kapitułę kat. pozn. na archidiakonat śrem. (Now. 2, 295); 1430 4 VII tenże [po raz pierwszy] wspomn. jako archid. śrem. w metryce kapituły kat. pozn. [tzn., że został przez kapitułę przyjęty na to beneficjum] (CP 28, 113v); 1432-33 tenże archid. śrem. (AC 1 nr 68, 81, 125).

1433?, 1435-39 Jan syn Bogusława z Twardowa [w Kaliskiem], Twardowski [1422 zapisany na Uniwersytet Krak. 1422, kan. pozn. 1435, altarysta w kat. pozn. i w Kościanie 1438, pleb. w Miłosławiu 1439, w Dolsku 1440-67, oficjał warszawski 1446-47, prokurator gen. kapituły pozn. 1436/37 i 1449/50, skarbnik kap. pozn. 1444-47 i 1462-66, zm. 1 I 1467 (Now. 2 s. 238, 411; Metryka 1 nr 22/023; Wp. 10 nr 1429; Wp. 11 nr 2008; DembProk s. 148-149, 157 160; DembPozn)]: 1433[?] tenże archid. śrem. (BulPol. 5 nr 533); 1435 29 III tenże [po raz pierwszy] wspomn. w metryce kapituły kat. pozn. jako archid. śrem. (CP 28, 150); 1436 tenże archid. śrem. otrzymuje prowizję pap. na kanonię gnieźn. (BulPol. 5 nr 474); 1436 prowizję pap. na [dzierżony przez tegoż Jana] archidiakonat śrem. otrzymuje szl. Łaskarz syn Jana z Gosławic, kan. pozn.; w suplice Łaskarz zaznacza, że tenże Jan Twardowski, który już otrzymał prowizję na to beneficjum, pozostaje, jak mówią, w ekskomunice, tak, że od ok. 3 lat archidiakonat jest opuszczony (BulPol. 5 nr 533); 1438 tenże archid. śrem. i altarysta Ś. Andrzeja w kat. pozn. otrzymuje prowizje na: altarię ŚŚ. Wojciecha, Stanisława i Doroty w kat. pozn. oraz na kanonikat w kat. pozn. wakujący po postąpieniu Andrzeja Bnińskiego na bpstwo pozn. (BulPol. 5 nr 834, 846); 1440 [w lipcu lub sierpniu] rezygnuje z archidiakonatu śrem. [prawdop. tytułem zamiany z Jakubem Prażmowskim za plebanię w Dolsku] (ACC 23 k. 129, 140v; AE Ia 43v; AE I 17v).

1440-55 Jakub z Prażmowa [k. Grójca na Mazowszu], Prażmowski⁵W Wp. 5 nr 673 (1440, kop. 1494) wspomn. archid. śrem. Jakub Prusinowski (Przusinowsky) – i pod tym nazwiskiem został odnotowany w haśle →Prusinowo k. Czarnkowa, z adnotacją, że nie potrafimy wskazać, z którego Prusinowa pochodził. Chodzi jednak ewidentnie o tegoż Jakuba Prażmowskiego [pleb. w Sobikowie na Mazowszu 1419, Prażmowie 1425, Dolsku 1432, wikariusz wieczysty w kat. pozn. 1422, kapelan bpa pozn. Andrzeja Łaskarza, zm. 1455/56 (CP 29, 175; Wp. 5 nr 706, 707; Wp. 8 nr 865; Wp. 10 nr 1530, 1553, 1571, 1620, 1621; BulPol. 5 nr 1203 – 1444; PSB 28, 389; DembPozn)]; 1440 tenże obejmuje archidiakonat śrem. →wyżej; 1456 tenże wspomn. jako zm. archid. śrem.⁶Po śmierci Prażmowskiego prokuratorzy kapituły kat. pozn. weszli do jego domu w Poznaniu, ale nie znaleźli tam ani pieniędzy, ani klejnotów, ani in. rzeczy. O ich zabranie oskarżony został pewien Paweł kapłan, którzy służył Prażmowskiemu. Aby odzyskać zagrabione dobra, oficjał i wikariusz pozn. uwięził Pawła i wydał go na tortury (BulPol. 6 nr 1013, 1015 – liczne szczegóły postępowania). ; prowizje pap. na wakujący po jego śmierci archidiakonat śrem. otrzymują: 1456 szl. Dobrogost syn Marcina z →Krzyżanowa [k. Śremu] prepozyt kościoła [kolegiaty] Ś. Jakuba w →Głuszynie [1449-87 (M. Lange, Kanonicy kapituły świętego Jakuba Apostoła w Głuszynie i ich uposażenie, Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski 3, 2007, s. 113; GąsNot. nr 117)] (BulPol. 6 nr 1010 – dochód oszacowany na 8 grz. srebra), 1456 Jan z Gorazdowa i Stanisław z Młynów →niżej.

1456 Jan z Gorazdowa [k. Pyzdr?, zapisany na Uniwersytet Krak. 1450, pleb. w Goszczanowie w diec. gnieźn. 1462 (Metryka 1 nr 50h/133; DembPozn)]: 1456 22-26 I tenże przyjęty przez kapitułę kat. pozn. na archidiakonat śrem., wakujący po śmierci Jakuba Prażmowskiego (CP 29, 175-175v); 1456 tenże pleb. in Zolenpelamp! [niezident.] w diec. pozn. otrzymuje [nową] prowizję na [objęty już] archidiakonat śrem. (dochód oszacowany na 70 funtów z Tours) wakujący po śmierci Jakuba z Prażmowa (BulPol. 6 nr 1011); 1457 tenże syn Mikołaja oraz Stanisław syn Jarosława z Młynów pleb. w Modrzu [→niżej] posiadają prowizje pap. na wspomn. archidiakonat (którego dochód oszacowano na 8 [w przypadku Młyńskiego] i 10 grz.); toczą spór o to beneficjum (BulPol. 6 nr 1103, 1105); przed 1457 28 V tenże zmuszony do rezygnacji z beneficjum [→niżej] (CP 29 k. 181v [= AC 1 nr 444], 190v).

1457 Stan. Młyński [z Młynów w pow. pyzdr., obecnie Trzykolne Młyny; kan. pozn. od 1458, archid. włocł. 1474, prepozyt płocki 1474, prokurator gen. kapituły kat. pozn. 1467/68, notariusz Kurii Rzymskiej, zm. 1474 (PSB 42, 56-57; SŹ 3 s. 157 nr 15 i przyp. 21; DembProk 151)]: 1457 tenże pleb. w →Modrzu [1453-65] posiada prowizję →wyżej; 1457 28 V tenże przyjęty przez kapitułę kat. pozn. na archidiakonat śrem. (CP 29, 190v; także →wyżej); 1457 tenże toczy spory o archidiakonat śrem. z Janem Gorazdowskim (DembPozn); 1457 XII, 1458 II tenże archid. śrem. (CP 29, 196v; AC 2 nr 1279); ante 1459 18 VI tenże rezygnuje z archidiakonatu śrem. na rzecz Mikołaja ze Szkudły (BulPol. 6 nr 1403; →niżej).

1459-1500 Mikołaj ze Szkudły [k. Kalisza], Szkudzki, dr dekretów [1457, 1460-61 na studiach we Włoszech, pleb. w Biechowie 1461, Grodziszczku 1468, Strzelcach 1479-1500, oficjał i wikariusz in spiritualibus bpa pozn. 1479-84 i 1487-99, zm. 1500 (Now. 2, 211-212; WSB 481; PSB 48)]: 1457 tenże syn Jana otrzymuje prowizję na archidiakonat śrem. (dochód oszacowany na 8 grz. srebra) po rezygnacji Stanisława z Młynów (BulPol. 6 nr 1403, 1411); 1459 na rzecz tegoż Stanisław z Młynów rezygnuje z archidiakonatu śrem. (BulPol. 6 nr 1368); 1459 27 VIII tenże przyjęty przez kap. pozn. na archidiakonat śrem. (CP 29, 218); 1461 tenże ze Szkudły kleryk diec. gnieźn., notariusz króla Kazimierza [Jag.], pleb. w Biechowie i archid. śrem. (BulPol. 6 nr 1625).

1500-02 Andrzej Lubieński [z Lubienia na Kujawach, krewny bpa pozn. Jana Lubrańskiego; kan. pozn. gracjalny a. 1500, kan. pozn. 1502, zm. a. 1504 (DembPozn)]: 1500 15 VIII tenże przyjęty, na podstawie prowizji bpa pozn. Jana Lubrańskiego, przez kapitułę kat. pozn. na archidiakonat śrem. po śmierci Mikołaja ze Szkudły (CP 33, 18v-19); a. 1502 15 IV tenże rezygnuje z archidiakonatu śrem. [prawdop. zmuszony do ustąpienia po przegranym procesie z Mik. Czeplem] (CP 33, 58).

1502-16 Mik. Czepel [z rodziny mieszczan pozn., ur. 1453] prepozyt wrocł. [mgr sztuk wyzwolonych na Uniwersytecie Krak. 1475, na studiach w Rzymie od 1476, dr prawa kanonicznego tamże 1488, sekretarz króla Aleksandra 1503, członek licznych polskich kapituł kat., profesor Uniwersytetu Krak., archid. pszcz. 1496-1502, m. in. pleb. w →Modrzu 1487-1513, zm. 1518 w Krakowie, pochowany w kat. wawelskiej (PSB 4, 331-332)]; 1502 15 IV tenże przyjęty przez kapitułę kat. pozn. na archidiakonat śrem. (CP 33, 58; →wyżej); 1507 tenże osadził kmiecia na roli w Glinnie Małym⁷→Glinno Małe nal. do uposażenia prebendy kanclerstwa wlkp., wraz z beneficjum kościoła Ś. Floriana w Krakowie zostało u progu XV w. przekazane przez króla Władysława Jag. na uposażenie Uniwersytetu Krak.; Czepel był posiadaczem wielu beneficjów; trudno wskazać, na jakiej podstawie zarządzał Glinnem, być może jako profesor Uniwersytetu Krak (ACC 84, 98).

1516-18 Jan Rybiński.

1518-27 Jan Biezdrowski, z Biezdrowa [kan. włocł. 1496-1500, zm. 1529 (GWłocł 41)].

1527-40 Szymon Chabielski Starszy [kan. pozn. od 1525, kustosz pozn. 1540-52, scholastyk gnieźn., kan. krak., prepozyt kielecki, oficjał i wikariusz in spiritualibus pozn. 1529-36, zm. 1552 (Now. 2, 214)].

[Cd. wykazu archidiakonów śrem., do 1808: Now. 2, 293; LutKap 51 (XVI w.).]

Uposażenie archidiakonatu śrem.:

[Dok. z 1298 nie wspomina o uposażeniu archidiakona śrem.⁸Niedorzeczne jest stwierdzenie K. Kaczmarka, Dzieje Śremu do końca XV wieku, w: Dzieje Śremu, red. M. Rezler, Poznań 2003, s. 45, że „pokaźne rozmiary i wysokie dochody osiągane przez śremską parafię sprawiły, że już w końcu XIII w. biskup poznański zdecydował się nadać miejscowemu kościołowi rangę tzw. archidiakonatu”]

1395 archidiakonat śrem. w kat. pozn., określony jako niedostatecznie uposażony, jest wymieniony w projekcie reorganizacji beneficjów kat.; projekt ten, choć zatwierdzony przez Kurię Rzymską, został jednak przez nią skasowany, ponieważ wprowadzał zbyt wiele zmian (BulPol. 3 nr 422).

1415-19 dochód oszacowany na: 1415 – 20 grz. srebra, 1419 – 8 grz., 1420 – 9 i 12 grz., 1429 – 7 grz. →wyżej.

1423-1510 do uposażenia [prebendy] archidiakona śrem. [w kat. pozn.] należą wiardunki dzies.: 1423 (kop. 1488/92), 1488/92 z →Drzonka, →Nochowa i →Pyszącej, w 1488/92 – 17 grz. (LBP s. 31, 105); 1510 z Drzonka i Nochowa (LBP 105).