1389 or. de Srodky (Lek. 1 nr 695), 1390 Srodka (Lek. 1 nr 857), 1394 Srzodka (Lek. 1 nr 1711), 1447 Srzotka (PZ 16, 21v), 1486 Srzoth- ka (PyG 7, 13v), 1502 Chrzodka! (PG 12, 180v-181), 12 km na SW od Wronek.

1. 1445 n. pow. pozn. (PG 2, 113); 1508 n. par. Chrzypsko Wielkie (ASK I 3, 3v).

2. 1517 wielkie jezioro w S. →p. 3: bracia Chrzypscy; 1541 odnowienie granic Strzeżmina Jana i Wojc. Chrzypskich oraz wsi S. [innego] Jana Chrzypskiego: wspomn. kopiec narożny tych wsi z wsią Orle [Wielkie] przy drodze z Orla do S., dalej bagno zw. też jez. →Srebrne, kopiec ścienny, który stoi przy strudze Ciąkowiec, kopiec ścienny przy drodze z wsi S. do Strzeżmina; następnie gran. dochodzi do Jez. Wielkiego i do kopca narożnego między S. a Strzeżminem w miejscu zw. →Stara Wieś; wspomn. kopiec k. błota Olszyna (PZ 31 k. 20v-21, 25).

3. Własn. szlach. 1389-1403 Tomasz Stoszkowic z S. (Lek. 1 nr 695, 1458, 2401, 2924): 1389 tenże [z Ś.] w sporze z Pawłem Wielżyńskim o 10 grz. (Lek. 1 nr 488, 579); 1390 tenże w sporze z Szymonem Boguniewskim o 3 grz. i szkody (Lek. 1 nr 857); 1392 tenże pozwany przez Mroczka [skąd?] o zniewagę, zajechanie jego dóbr z 30 ludźmi i zabranie 17 sztuk bydła (Lek. 1 nr 1311); 1394 tenże pozwany przez kaszt. gnieźn. Sędziwoja [Świdwę z Szamotuł]¹Sędziwój nazwany tu błędnie kaszt. gnieźn., był już wtedy wdą pozn. (UDR I/1 s. 104, 156) o 100 grz. majątku kmieci Sędziwoja (Lek. 1 nr 1711); 1396 tenże wraz z Miroszkiem z Niepruszewa i Mścigniewem z Brodziszewa ręczą Kilianowi ze Strzeżmina za Chemkę z Gnuszyna na sumę 40 grz. wiana; wspomn. poręczyciele stwierdzają, że mogą o tę sumę pozwać Jadwigę z Gnuszyna ż. Chemki (Lek. 1 nr 2246); 1396-97 tenże i wspomn. poręczyciele pozwani przez Kiliana o wiano, tj. 40 grz., szaty, 2 konie pociągowe (woźniki) i wóz (Lek. 1 nr 2256, 2257, 2537); 1399 tenże wygrywa proces z Janem Dziurką [z Gnuszyna] o 2 konie wartości 8 grz. (Lek. 1 nr 2877); 1399 tenże przysięga, że Olbracht Kwilecki nie posiada w Kwilczu swoich dóbr (Lek. 1 nr 2825); 1399 tenże pozywa Pawła Bylińskiego o dok. poręczenia długów żydowskich i o szkody (Lek. 1 nr 2953); 1403 tenże pozwany przez Mrokotę [z Wróblewa?] o przemoc, jakiej dopuścił się z 5 in. osobami (KP nr 1264).

1416 Piotr Kostruch z S. (WR 1 nr 905).

1421 Jan [I] Janowski z Janów Młyna [obecnie Janowiec Wielkopolski], →Śmiłowa [k. Szamotuł] i S. (KR 10, 16, cytowanego tam aktu nie odnaleziono); 1445 tegoż [ż.] Burneta²Burneta ż. Jana [I] była c. Wichny z Grodziska i Świętosława z Szubina (→Grodzisk – dobra). Cieplucha 245, przyjmuje, że Burneta wzniosła Janowi w posagu wsie S. i Śmiłowo →niżej; 1446 sąd utrzymuje w mocy wspomn. Burnecie dok. oprawy posagu zapisanego na S., Śmiłowie i in. wsiach, przeciw roszczeniom Zachariasza Ćmachowskiego (PZ 15, 186); 1447 wspomn. Burneta wd. po tymże Janie →niżej.

1445-86 Mikołaj kaszt. śremski 1461-87 (UDR I/1 s. 164) i 1445-66 Jan [II] Janowscy: 1445 ciż zapisują matce Burnecie z Janów Młyna po 100 grz. posagu i wiana na S., Śmiłowie, Kierzkowie [k. Barcina, pow. kcyn.] oraz połowach wsi Krocz i Mierucin (PG 2, 113); 1445 tenże Mikołaj z S. i Śmiłowa toczy proces z Dziersławem Orzeszkowskim (PZ 15, 75); 1445 temuż Mikołajowi z S. pozn. kapituła kat. daje 1 grz. (CP 29, 67), 1447 tenże Jan toczy procesy z Mikołajem, Jakubem i Maciejem z Dobieszewic [k. Pakości, pow. gnieźn.]; w procesach tych Burneta, wd. po Janie [I] Janowskim, przedkłada swój dok. wienny dot. wsi Śmiłowo i S. oraz 1/2 Mirucina i 1/2 Rudy [k. Czarnkowa]; sąd utrzymuje ten dok. w mocy (PZ 16 k. 20, 21v); 1462 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Wawrzyńcowi wójtowi w Ostrorogu czynsz 4 grz. dla altarysty altarii Ś. Marii Magd. w kościele Ś. Jana w Ostrorogu za 54 grz. (PG 6, 124); 1466 tenże Jan Średecki wspomn. jako zm. →niżej: Elżbieta; 1486 temuż Mik. Janowskiemu ręczy kaszt. kam. Andrzej Bniński za Andrzeja Pasikonia Włościejewskiego i jego ż. Elżbietę [Janowską, c. tegoż Jana II]³→przyp. następny, że nie sprzedadzą oni Śmiłowa, S., dwóch wsi Grodziec [których?, Grójce Nowe i Grójce Stare k. Babimostu?] w pow. pozn. pod wykupu pod karą umowną 1000 grz. (PyG 7, 13v).

1465 Anna ze Smykowa [tj. ze Strzyżewa Smykowego?, k. Gniezna] i S. ż. Mac. Chrzypskiego (PZ 18, 100v).

1466-91 Elżbieta Janowska: 1466 taż c. zm. Jana Średeckiego (Srzedeczsky) w sporze z Marcinem i Wojciechem braćmi niedz. w Nojewa (Nogewo; PZ 18, 129v); 1466 taż w sporze z Sędziwojem Żydowskim (PZ 18, 131v); 1486 taż →wyżej: Mikołaj i Jan; 1491 taż⁴Elżbieta c. Jana [II] z Janów Młyna do 1485 była ż. Aleksandra z →Gaju [k. Buku]. Po śmierci Gajewskiego (zm. 1485) w 1486 (→wyżej: Mikołaj i Jan) oraz w 1491 poświadczona jest jako ż. Andrzeja Pasikonia Włościejewskiego (→Oborniki – starostwo, przyp. 10; →Krocz, przyp. 4) ż. Andrzeja Pasikonia z Włościejewek sprze- daje z zastrz. pr. wykupu Mac. Chrzypskiemu całą wieś S., którą odziedziczyła po ojcu, za 300 grz. (PG 10, 137).

1502 Benedykt, 1502-17 Kiełcz (Kilian) i 1502-42 Jan i 1502 Bartłomiej bracia z Chrzypska i S.: 1502 ciż dzielą się dobrami: Benedykt, Kiełcz i Jan otrzymują połowy Chrzypska Wielkiego i Małego oraz całe wsie Przyborówko, Pakawie i C.; Bartłomiej otrzymuje połowy wsi Chrzypsko Wielkie i Małe, Kąty oraz 1/4 Kolna⁵W haśle →Przyborówko nieścisły reg. tej zapiski (PG 12, 180v-181); 1508 tenże Benedykt duchowny wspomn. jako zm., tenże Bartłomiej wspomn. jako zm., wd. po nim Anna Jabłkowska →niżej; 1516 tenże Jan zapisuje swej ż. Reginie, c. zm. Andrzeja Świączyńskiego, po 250 grz. posagu i wiana na połowach swych części dóbr Przyborówko, S. i Pakawie (PG 15, 101); 1513 ciż Jan i Kilian →niżej: Wawrzyniec; 1517 tenże Jan pozywa swego brata Kiliana o usunięcie przemocą z dóbr w Chrzypsku Wielkim i Małym, Kątach, Kolnie, S., Przyborówku i →Pakawiu; przy udziale rozjemców bracia zawierają ugodę: Kilian ma odstąpić bratu cz. Przyborówka (należną po ich zm. bracie, pleb. w Chrzypsku), wypłacić mu 40 fl. i dokonać nowego odziału Pakawia i S., z udziałem ich bratanka Wawrzyńca, syna zm. Bartłomieja Chrzypskiego; Kilian ma też oddać Janowi jedną z przypadłych mu w działach toni niewodowych na wielkim jeziorze w S. (PG 69 k. 409v, 440v-441, 449); 1518 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu ż. Reginie całe swe wsie S. i Przyborówko za 800 fl. (PG 15, 231); 1518 tenże Jan Chrzypski kupuje od Piotra Włościejewskiego całą wieś S. za 600 grz., a od Stanisława i Wawrz. Włościejewskich ich pr. bliższości do tej wsi za 600 grz.⁶Włościejewscy ci byli zapewne ss. Elżbiety Janowskiej, po której odziedziczyli pr. do wykupu wsi S. z rąk Chrzypskich (→wyżej: Elżbieta) (PG 15, 196v); 1541 tenże Jan →p. 2; 1542 tenże Jan i jego ż. Reginia dają swej c. Annie, ż. Mac. Pawłowskiego [z Pawłowic k. Rydzyny], jej części po rodzicach, tj. połowy wsi S., Przyborówko i Pakawie; następnie sprzedają wspomn. Mac. Pawłowskiemu in. części tych dóbr za 2000 zł i 200 grz.; Mac. Pawłowski zapisuje im na tych dobrach dodatkowo w dożywocie 100 grz. (PG 17, 506; 508 – tu adnotacja o oddaniu przez Pawłowskiego 1/2 wspomn. dóbr w dożywocie Chrzypskim; PG 84, 119-121v); 1545 tenże Jan wspomn. jako zm., wd. po nim Regina i jego c. Zofia →niżej.

1508 Anna Jabłkowska wd. po Bartłomieju Chrzypskim pozywa Jana Chrzypskiego o wygnanie jej z dóbr oprawnych, tj. 1/2 wsi Chrzypsko Wielkie i Małe, 1/4 Kolna, 1/2 wsi Kąty i cz. Mościejewa oraz ze spadku przypadłego jej zm. mężowi po zm. duchownym Benedykcie Chrzypskim, tj. części wsi S., Przyborówko i Pakawie (PG 6, 66); 1508 tejże Annie wd. po Bartłomieju Chrzypskim, burgrabia pozn. Jan Rakowski wydziela jej części dóbr Chrzypsko Wielkie i Małe, S., Pakawie, Przyborówko, Kolno i Mościejewo; wspomn. jej syn Wawrzyniec (PG 66, 40v); 1513 taż Anna Jabłkowska, obecnie ż. Jana Prusieckiego, sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swemu synowi Wawrzyńcowi części dóbr Chrzypsko Wielkie i Małe, Pakawie, Kolno, S., Przyborówko i Kąty za 170 grz. (PG 14, 433); 1517 taż Anna sprzedaje [wieczyście] swemu synowi Wawrzyńcowi cz. dóbr, w tym cz. wsi S, ale bez cz. wsi Kąty, za 270 grz. (PG 15, 178).

1508-17 Wawrz. Chrzypski syn Bartłomieja: 1508 tenże →wyżej: Anna; 1513 tenże wydzierżawia Janowi Gorzeńskiemu dobra Chrzypsko Wielkie i Małe, Pakawie, Kolno, S., Przyborówko i Kąty (które nabył z zastrz. pr. wykupu od swej matki) na 2 l. za 20 grz. rocznie; wspomn. jego stryjowie Jan i Kilian oraz wujowie Stan. Jabłkowski i Wojc. Rozwarowski (PG 68, 373); 1517 tenże →wyżej: bracia Chrzypscy, Anna.

1542-45 Mac. Pawłowski: 1542 tenże →wyżej: bracia Chrzypscy; 1545 tenże daje Zofii c. zm. Jana Chrzypskiego, ż. swego brata Mik. Pawłowskiego, 1/4 dóbr S., Przyborówko i Pakawie, a wspomn. Zofia daje swej matce Reginie w dożywocie całe połowy wspomn. dóbr (PG 18 k. 171, 175).

1542-76 Anna Chrzypska: 1542 taż ż. Mac. Pawłowskiego →wyżej: bracia Chrzypscy; 1576 taż wd. po Mac. Pawłowskim daje swym synom Janowi i Bartłomiejowi S. i 1/2 wsi Pakawie (PG 21, 653).

1574 Jan Pawłowski zapisuje swej przyszłej ż. Zo- fii Proskiej po 2000 zł posagu i wiana m. in. na 1/2 S. (PG 21, 454v); 1576 tenże →wyżej; 1577-80 tenże →niżej.

1576 Bartłomiej Pawłowski →wyżej.

1499 wieś S. nie zapłaciła podatku (PG 62, 11v); 1508 pobór od 7 ł. (ASK I 3, 3v); 1563 pobór od 3 ł. (ASK I 5, 216); 1477 Jan Pawłowski płaci pobór [formularz nie wypełniony] (ASK I 5, 667); 1580 Jan Pawłowski płaci pobór od 4 ł., 6 zagr., kowala (ŹD 7); 1603- 07 zagrodnicy w S. [tzn., że nie ma kmieci?] →p. 5.

5. 1603-07 S. w par. Chrzypsko Wielkie, zagrodnicy dają po 24 gr (AV 3, 37).