UNINO

1287 kop. XV w. Unino (Wp. 1 nr 572), 1393 or. Vwveno (Lek. 2 nr 1519), 1394 Unyno (Lek. 2 nr 1586), 1395 Unino (Lek. 2 nr 1735), 1400 Wnino (KP nr 25), 1403 Vnino (KoścZ 2, 62v; LBP s. 130, 246-248), 1407 Uni (ACC 2, 54), 1449 Vnyno (KoścZ 13, 440), obecnie nie istnieje, leżało między Radomickiem a Nietąszkowem; Radomicko 6,5 km, Nietąszkowo 2 km na SE od Śmigla (też →Uwaga 3).

1. 1450 n. pow. kośc. (PG 4, 12v); 1403 n. (kop. 1582) par. Radomicko (Wp. 5 nr 40).

2. 1425 woźny zapowiada drogi boczne, łąki, pastwiska, lasy i zarośla dziedziny U. Jana Nietąszkowskiego (KoścZ 8, 133).

3. Własn. szlach. 1287 (kop. XV w.) ks. Przemysł II nadaje za zasługi Mikołajowi kanonikowi pozn. plac k. kościoła Ś. Małgorzaty w Śródce oraz imm. ekonomiczny i sąd. dla jego dziedzin Gądki i U. (Wp. 1 nr 572; też →Uwaga 1).

1373-1402 Mac. Ptaszkowski [brat Piotra Siberlicha i Kachny Falkenhanowej1→Piotrowo, k. Czempinia przyp. 2, też z →Ptaszkowa 1389-1410, →Piotrowa (k. Czempinia) 1394-1402, Nietąszkowa 1395-1400, →Kotowa 1400-07]: 1373 tenże pozyskuje 1/2 U. i 1/4 Nietąszkowa →niżej, pod 1399; 1395-1400 tenże toczy procesy z Henrykiem Falkenhanem, jego ż. Kachną i Piotrem Siberlichem o U.: 1395 tenże pozywa Henryka Falkenhana [męża Katarzyny, siostry Piotra Siberlicha] o zajęcie gwałtem 1/4 Nietąszkowa i 1/2 U. (Lek. 1 nr 2046); 1395 tenże pozywa Kachnę Falkenhanową o to, że gwałtem zajęła 1/4 Nietąszkowa i 1/2 U. z 20 paniczami i 60 kmieciami (Lek. 1 nr 2071); 1399 tenże toczy proces z Kachną Falkenhan; jeśli nie będzie ona mogła przybyć do sądu, to zastąpi ją jej brat [Piotr] Siberlich (Lek. 2 nr 2311); 1399 tenże toczy proces z [Piotrem] Siberlichem [cd. procesu Kachny z Ptaszkowskim] (Lek. 2 nr 2369); 1399 cd. procesu z Kachną i Siberlichem; wspomn. Kachna Piotrowska [Falkenhanowa] wraz z Piotrem Siberlichem przedstawia w sądzie dok. królowej [Elżbiety Łokietkówny bądź Jadwigi] oraz dok. rezygnacyjny wystawiony pod imieniem Domarata [z Iwna i Pierzchna, starosty gen. Wlkp. 1377-82], w których Jan Siberlich [ojciec Kachny i Piotra Siberlicha2Takie domniemanie wyraziliśmy w haśle →Piotrowo [k. Czempinia, par. Głuchowo], a nie Maciej przekazał jej 100 grz. [na tych dobrach?], dokument ten [starościński] ma 19 lat [czyli pochodzi z 1380]; Mac. Ptaszkowski okazał starszy o 7 lat [czyli z 1373] dok. wyroku (littera adiudicationis), dany mu przez sędziego pozn., głoszący, że pozyskał 1/2 U. i 1/4 Nietąszkowa (Lek. 2 nr 2387); 1400 tenże toczy proces z Piotrem Siberlichem oraz Kachną z Piotrowa [k. Czempinia, par. Głuchowo] o 1/2 U. i 1/4 Nietąszkowa (Lek. 2 nr 2543); 1400 tenże okazuje w sądzie dok. sędziego pozn. Jana [Czarnkowskiego, sędziego 1377-1400], według tego dok. tenże Maciej uzyskał od Piotra Siberlicha i jego siostry Katarzyny podział całej [wsi]3W haśle →Piotrowo omyłkowo piszemy o dok., w którym mowa o przysądzeniu Maciejowi całego U W. i 1/2 dziedziny Nietąszkowo (KP nr 25); 1400 w związku z procesem tegoż Macieja z Piotrem Siberlichem i Kachną Wawrz. Będlewski [czyli Łódzki] ma przyprowadzić do sądu kapłana, który zezna, że udzielał Wawrzyńcowi sakramentu Eucharystii [tj. Wawrzyniec był chory i nie mógł być w sądzie] (KP nr 102);

1395-1402 tenże Mac. Ptaszkowski przegrywa proces z Wawrz. Będlewskim w sprawie poręki za Andrzeja Robaczyńskiego i traci U. →niżej: Wawrzyniec; 1396, 1398 tenże →niżej: Andrzej; 1404 [tenże?] →niżej: Kachna.

1380-1404 Kachna Piotrowska [Falkenhanowa, siostra Piotra Siberlicha, ż. Henryka Falkenhana, też z →Piotrowa (k. Czempinia) 1391-1406, →Nietąszkowa 1395-1400, →Chełkowa 1397-1401, →Robaczyna 1397]: 1380 taż →wyżej, pod 1399; 1395 taż →niżej: Wawrzyniec; 1399 taż Katarzyna ż. Falkenhana w toku sporu z Mik. Zyszkowiczem [skąd?] przedstawia w sądzie dok. Domarata starosty [z Iwna i Pierzchna, starosty gen. Wlkp. 1377-82, też →wyżej: Maciej, pod 1399], a sąd stwierdza, że nie ma ona odpowiadać za długi swego męża z całego U. i 1/2 Nietąszkowa, gdzie Katarzyna mieszka [tj. ma zapisaną oprawę], pod warunkiem, że nie będzie utrzymywała swego męża z tych dóbr; jeśli woźny znajdzie go u Katarzyny, to ma ona wymierzyć sprawiedliwość, a jeśli ona tego nie uczyni, to będzie odpowiadała za jego długi wobec Mikołaja (Lek. 2 nr 2304); 1399-1400 taż →wyżej: Maciej; 1400 taż →niżej: Piotr; 1404 taż i Wawrz. Będlewski [czyli Łódzki] mają przyprowadzić do sądu w Kościanie starego Pradla, który zezna, komu zapłacił 80 grz. za Nietąszkowo [i U.?]; jeśli zezna, że zapłacił Wawrz. Będlewskiemu, bądź Mac. [Ptaszkowskiemu?], bądź Siberlichowi, wtedy ten, kto otrzymał te pieniądze, odda Katarzynie 30 grz., jeśli zaś zezna, że dał 80 grz. Katarzynie, to ona nic więcej nie otrzyma4W haśle →Nietąszkowo oddajemy ten zapis omyłkowo (KP nr 1857).

1393 sąd zakazuje Przecławowi, Czewlejowi, ich matce i teściowi sprzedaży połowy dziedziny V. do czasu, aż nie odeprą roszczeń Gerlachsheima5Zapewne chodzi tu o Piotra Gerlachsheima w 1393 z →Lubiatowa, następnie w l. 1396-1424 z →Ostrowa k. Śremu (Lek. 2 nr 1519).

1394-1407 Piotr Siberlich (Subirlich, Zuberlich, Zoybirlich, Szoybirlich, Zeberlich, Szubirlich, Zojberlich, Zoyberlich) [też z →Piotrowa (k. Czempinia) 1391-1407, →Nietąszkowa 1391-1407]: 1394 tenże w imieniu Piotra z Urbanowa pozywa Andrzeja Robaczyńskiego o zajazd Nietąszkowa6Zajazd ten, dotyczący wg powyższego przekazu tylko Nietąszkowa, związany jest z późniejszymi procesami o U z 20 szlachty i 30 osobami niższymi stanem; Andrzeja zachodzi w tej sprawie Mac. Ptaszkowski [brat Piotra]7O pokrewieństwie Piotra Siberlicha i Mac. Ptaszkowskiego →Piotrowo k. Czempinia (par. Głuchowo) (Lek. 2 nr 1566); 1394 tenże w procesie z Andrzejem Robaczyńskim przedstawia 2 dok. dotyczące 1/4 Nietąszkowa oraz 1/2 U. i zawiera z wspomn. Andrzejem ugodę (Lek. 2 nr 1586); 1396 w sporze tegoż i Kachny [Falkenhanowej, jego siostry] Robaczyński [chodzi o Andrzeja Robaczyńskiego] ma wysłuchać świadków: woźny oznajmił, że Robaczyński ustał termin i wygrał sprawę z tymże Siberlichem i Kachną, potem przyszedł Stok sługa pana starosty [Sędziwoja z Szubina] i groził woźnemu jednak nie w obecności sądu i podsędka; następnie sędzia poznański [Jan Czarnkowski] posłał po [wice]podsędka kośc. Dobiesława Zadorę i wypytał go, czy przyjął przysąd, a on przyznał, że przyjął; wtedy [sędzia] posłał go do podsędka [Piotra z Łęgu] i do Paszka z Chojnicy (ad Paasconem de Chonicem)8W →Chojnicy pod Poznaniem znany jest w l. 1387-1432 Piotr (Piotrek) Chojnicki, asesor sąd. w Poznaniu 1414 (BJ 8057 IV 144), brat wiceurzędnika Jury, h. Przosna, asesora sąd. w l. 1400-14, później kasztelana rogoz. 1401-02. Trudno jednak wytłumaczyć niezgodność imion Paszek (Paweł) i Piotr, być może chodzi tu o dwie różne osoby pochodzące z tej samej rodziny, której przedstawiciele zaangażowani byli w działalność sądu ziemskiego, aby oddał część sędziego [czyli Jana z Czarnkowa] i oddali (Lek. 1 nr 2237); 1399-1400 tenże →wyżej: Maciej; 1400 tenże wraz z siostrą Kachną Falkenhanową dziedzice w Chełkowie, Nietąszkowie i U. (Cieplucha 238); 1403-05 tenże toczy proces z z Niklaszem Pradlem z V. i Nietąszkowa: 1403 zawiera z Niklaszem ugodę i ma zapłacić Niklaszowi 4 grz.; 1404 cd. tego sporu o 30 [grz.], 1405 cd. sporu o 48 grz. (KoścZ 2 k. 62v, 90, 94); 1404 tenże w sporze z Andrzejem Robaczyńskim o 100 grz.; strony mają udać się po wstecz do podsędka pozn. Mroczka [z Kleszczewa], który ma stwierdzić, czy Andrzej wpierw pozwał tegoż Siberlicha przed podsędkiem pozn., czy Siberlich Andrzeja w Obornikach przed królem (KoścZ 2 k. 80v, 84; KP nr 1855; por. ZSW nr 751); 1407 tenże w procesie z panią Pradlową, która dowodzi, że Guncerz Pradel [jej mąż?] zapłacił temuż Piotrowi za Nietąszkowo oraz V. i nie jest mu winien 48 grz. (WR 3 nr 335; ZSW nr 1172).

1394-1404 Andrzej Robaczyński z →Robaczyna [w l. 1393-1404]9W haśle →Robaczyn najpewniej błędnie odnieśliśmy do U. zapiski: Lek. 2 nr 1394, 1916, 1917: 1394, 1396 tenże →wyżej: Piotr Siberlich; 1396 tenże →niżej: Wawrzyniec; 1396 w sprawie spłaty długów tegoż Andrzeja sąd wyznacza termin Wawrz. Łódzkiemu, Mac. Ptaszkowskiemu oraz Żydom Danielowi, Aronowi i Manlinowi (Lek. 1 nr 2265); 1396-99 tenże w sporze z Wawrz. Łódzkim, 1399 sąd postanawia, że dopóki Wawrzyniec nie spłaci długu, ma płacić temuż Andrzejowi Robaczyńskiemu czynsz roczny 8 1/2 grz. lub zastawić mu za tę sumę kmieci czynszowych w Będlewie; za ten rok Wawrzyniec ma dać ten czynsz na Zesłanie Ducha Świętego w pozn. ratuszu; 1399 cd. sporu (Lek. 1 nr 2266, 2426, 2900, 2901, 2938, 2943; Lek. 2 nr 2009); 1398 tenże w sporze z Mac. Ptaszkowskim, który oświadcza, że Andrzej przyjął pieniądze od poręczyciela Ptaszkowskiego (Lek. 2 nr 2192); 1399-1400 tenże →niżej: Wawrzyniec; 1404 tenże →wyżej: Piotr.

1395-1402 Wawrz. Łódzki [też z →Będlewa 1386-1405, →Łodzi 1391-92, →Bieczyn, →Drożyńskiego Młyna 1395-1402, →Nietąszkowa 1395-1400]: 1395 tenże ręczy Andrzejowi Robaczyńskiemu, że wydzieli mu 1/2 U. oraz 1/4 Nietąszkowa i w ciągu 3 l. uwolni Andrzeja od roszczeń in. osób (Lek. 1 nr 1966); 1395 tenże pozywa Mac. Ptaszkowskiego o 80 grz. z tytułu poręki; wspomn., że Maciej przed sądem powzdał (resignavit) temuż Wawrzyńcowi cz. Nietąszkowa oraz 1/4 i 1/2 U. [recte: 1/4 Nietąszkowa i 1/2 U.] (Lek. 2 nr 1735); 1395 tenże zapowiada pieniądze na 1/4 Nietąszkowa i 1/2 U., a także pozywa pana Pradla [zapewne ident. z Niklaszem Pradlem z U. i Nietąszkowa lub Guncerzem →wyżej: Piotr, pod 1403 i 1407] (Lek. 1 nr 2018); 1395 tenże pozywa Kachnę Falkenhanową o 200 grz. (Lek. 1 nr 2070); 1396 tenże i [Andrzej] Robaczyński pozwani przez Szymona Łagiewnickiego [wiceburgrabia pozn. 1396-98, z →Łagiewnik k. Poznania] o wstecz, którą ma rozpoznać Zadora [zapewne Dobiesław Zadora wicepodsędek w Kościanie →niżej, pod 1399] (Lek. 1 nr 2214); 1396-99 tenże →wyżej: Andrzej; 1399 Wawrz. Sepieński [wicesędzia]10Znany jako wicesędzia w Kościanie i w Poznaniu w l. 1401-05 (GUrz. nr C 783, 974) i Dobiesław (Dobiesz) Zadora [wicepodsędek kośc. →Piotrowo, pod 1396] oznajmiają przed sądem, że tenże Wawrz. Łódzki pozwał Mac. Ptaszkowskiego o 1/2 U. i 1/4 Nietąszkowa z tytułu poręki za [Andrzeja] Robaczyńskiego, stawił się na termin sąd. i uzyskał wspomn. dobra (Lek. 2 nr 2382); 1400 tenże →wyżej: Maciej; 1400 wspomn. Mac. Ptaszkowski oznajmia przed sądem, że tenże Wawrzyniec poręczył Andrzejowi Robaczyńskiemu na sumę 80 grz. (KP nr 26); 1402 tenże wygrywa proces o 80 grz. poręki z Mac. Ptaszkowskim na podstawie dok., a woźny sądowy oznajmia, że Wawrzyniec przysiągł zgodnie z prawem w sprawie tych pieniędzy (KP nr 1028).

1395 Pradel [Niklasz czy Guncerz?] →wyżej: Wawrzyniec; 1404 tenże stary Pradel →wyżej: Kachna.

1397 Filip Uniński w sporze z Kiebłem [skąd?] o 10 sztuk bydła zajętych Filipowi, gdy szedł na opole (transeundo ad opole; Lek. 1 nr 2348).

1403-05 Niklasz Pradel →wyżej: Piotr.

1407 Guncerz Pradel →wyżej: Piotr.

1425 Jan Nietąszkowski →p. 2; 1449-50 tenże wspomn. jako zm. →niżej.

1449 Jadwiga, ż. Jana Karnińskiego, Katarzyna i Helena siostry rodz. z Nietąszkowa i V. pozwane przez Wincentego i Jana Bojanowskich o 10 grz. długu ich zm. ojca Jana Nietąszkowskiego oraz o 10 grz. szkody, nie stawiają się w sądzie, a Bojanowscy płacą przysądne (KoścZ 13, 440); 1450 taż Katarzyna i Helena wraz z matką Małgorzatą wd. po Janie Nietąszkowskim kupują od Jana Duszy i Andrzeja Bojanowskiego ze →Skoraczewa [ss. Sędziwoja z →Bojanowa i →Spławia k. Śmigla, h. Junosza (Baran)]11Były to wnuki Małgorzaty 2o v. za Guncerzem (Gunterem) Pradlem. O pokrewieństwie tym →Spławie, przyp. 3. Na temat śląskiej rodziny Pradel i jej herbu, różnego od Junoszy Bojanowskich: JurObce 267-268 pr. do wsi U. za 56 grz. półgr. (PG 4, 12v-13; też →Skoraczewo, przyp. 18).

1462 Jan Jaszkowski [syn Wyszaka Gryżyńskiego] sprzedaje braciom Andrzejowi, Janowi, Piotrowi, Mikołajowi i Stanisławowi [Bnińskim] ze Śmigla, ss. Wojciecha kaszt. międz., swe części w Nietąszkowie i U. za 300 grz. (PG 6, 150).

1462-72 Andrzej, Jan, Piotr, Mikołaj i Stanisław ze Śmigla [ss. Wojciecha kaszt. międz.]: 1462 ciż →wyżej; 1466 ciż Andrzej, Jan, Piotr i Mikołaj odpierają roszczenia Jerzego Szczepankowskiego o 28 grz. za żyto, które zajął ich zm. ojciec Wojciech w 1/3 Nietąszkowa i V., gdy kupował te dobra od wspomn. Jerzego (KoścZ 15, 131; Górczak s. 49, 483, pisze błędnie, o Grzegorzu Szczepankowskim); 1470 ciż kanonik kat. pozn. Piotr, Andrzej, Jan, Mikołaj i Stan. Śmigielscy otrzymują [od swych braci stryj.] Andrzeja dz. w Borku [syna Jana Bnińskiego] i Mikołaja dz. w Bninie [syna Piotra] dobra →Śmigiel, w tym m.in. wieś U. (PG 8, 55); 1470 tenże Andrzej dz. w Śmiglu zapisuje swej ż. Małgorzacie po 400 grz. posagu i wiana na 1/3 Śmigla, całym Nietąszkowie i opust. U. oraz 1/2 Popowa [k. Śmigla] (PG 8, 57); 1472 ciż kupują od Jadwigi ż. Jana Chełkowskiego 1/3 Nietąszkowa i U. za 200 grz. (PG 8, 145 – tu Stan. Śmigielski wymieniony jako kanonik kat. pozn.).

1465-66 Jan Chełkowski pozwany przez Annę c. zm. Katarzyny i Jerzego Szczepankowskiego12W haśle →Nietąszkowo na podstawie tej zapiski wyraziliśmy przypuszczenie, że matka Anny, a więc ż. Jerzego Szczepankowskiego, była siostrą Jadwigi ż. Chełkowskiego. Jadwiga zaś poświadczona jest jako c. Wojc. Śmigielskiego (Bnińskiego; →Nietąszkowo, pod 1472, w akapicie dotyczącym jego ss.) dowodzi, że ze swoją ż. Jadwigą nie wziął z Nietąszkowa i U. 40 grz. ponad równy podział (KoścZ 15 s. 60-61, 133); 1472 tenże Jan i wspomn. Jadwiga →wyżej.

1465-66 Anna c. zm. Katarzyny i Jerzego Szczepankowskiego →wyżej; 1466 tenże Jerzy Szczepankowski →wyżej: bracia Śmigielscy.

1510 Wojciech, Stanisław, Andrzej Śmigielscy [ss. Jana Śmigielskiego] dzielą się dobrami: Andrzej otrzymuje Oporowo, Oporówko, Przysiekę Polską oraz Bruszczewo, które dostanie jednak dopiero po śmierci ich matki Elżbiety; Stanisław otrzymuje cz. m. Śmigla wraz z częściami wsi Nietąszkowo, U., Ruchocice, Gola i Guździno [nie opisano działu Wojciecha] (PG 14 238-239); 1510 opust. folw. panów ze Śmigla →p. 5.

1545 Mik. Śmigielski [syn Mikołaja] daje swym synom Kasprowi, Stanisławowi i Jerzemu wieś U. (PG 18, 195)13Górczak 162, przypuszczał, że U. zostało nabyte w latach 1528-30 przez Rafała (IV) Leszczyńskiego wraz z częścią dóbr →Śmigiel i wsią Nietąszkowo, w ramach rozliczeń z rodziną jego matki (Małgorzaty ze Śmigla; →Leszno, s. 587). Dobrami śmigielskimi Leszczyński interesował się już wcześniej, kiedy to w l. 1522-23 nabył Śmigiel z przyległymi wsiami od Wojc. Śmigielskiego (PG 71, 143v-144; PG 15, 490). Zdaniem Z. Górczaka, op. cit., Leszczyńscy utrzymali się w posiadaniu U. do 1565, kiedy to sprzedali tę wieś Janowi Cykowskiemu. Przytaczany powyżej akt z 1545 przeczy tym ustaleniom, o tyle, że dobra U. i Nietąszkowo, stanowiące od początku XV wieku jeden kompleks, zostały między 1510 a 1545 rozłączone w ramach działów majątkowych rodziny Śmigielskich, a U. nabyli Leszczyńscy dopiero w 1556 →niżej.

1545-55 Kasper, 1545-56 Stanisław, 1545-55 Jerzy i 1555-56 Krzysztof Śmigielscy, ss. Mikołaja: 1545 ciż Kasper, Stanisław i Jerzy →wyżej; 1555 ciż Krzysztof i Stan. Śmigielscy otrzymują od swych braci tychże Kaspra i Jerzego części Śmigla, wsi Koszanowo, Nietąszkowo i Nowa Wieś oraz opust. wsi Małuszyna, Małuszynki, Skrobuszyny, Skrobuszynki i U., a dają im w zamian dobra Gowarczów w pow. opoczyńskim [→Śmigiel – dobra]; następnie Krzysztof sprzedaje Stanisławowi cz. swych dóbr, w tym wieś U., za 6000 zł; wszyscy bracia zapisują swej matce Zofii z Zakrzowa Śmigielskiej 100 zł pensji (PG 19 k. 270-270v, 275, 302, 306v; PG 99, 802-803v; →Śmigiel – dobra); 1555 tenże Stanisław wwiązany do cz. miasta Śmigla oraz wsi Koszanowo, Nietąszkowo, Nowa Wieś oraz opust. wsi Małuszyna, Małuszynki, Skrobuszyny, Skrobuszynki i U., kupionych od tegoż Krzysztofa (KoścG 10, 459); 1556 tenże Stanisław wraz z ż. Jadwigą Kiszewską sprzedają Rafałowi Leszczyńskiemu [kaszt. przem.] części Nietąszkowa i opust. U., cz. Koszanowa z mł. Bliższym oraz cz. m. →Śmigla za 6000 zł, a Rafał Leszczyński sprzedaje z zastrz. pr. wykupu te dobra temuż Krzysztofowi Śmigielskiemu za 1500 zł, a następnie sprzedaje z zastrz. pr. wykupu temuż Krzysztofowi in. części Śmigla, 1/2 mł. i 2 zagrody w Koszanowie oraz całe [!] Nietąszkowo os. i U. opust. za 2500 zł (PG 19, 361v-362, 398; PG 100, 940-941).

1556 Rafał Leszczyński [kaszt. przem.] →wyżej; 1559 tenże →niżej.

1559-65 Wacław Leszczyński, syn Rafała: 1559 tenże kupuje od swego ojca Rafała kaszt. przem. część m. Śmigla, całe wsie Nietąszkowo os. i U. opust. oraz części Radomicka i Boguszyna, a następnie sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mik. Łąckiemu kaszt. kam. 1/2 cz. Śmigla oraz Nietąszkowo i U. za 7000 zł (PG 19, 720; PG 103 k. 244, 276v; KoścG 12 k. 223v, 239 – wwiązania); 1562 tenże skwitowany przez wspomn. Mik. Łąckiego z sumy 7000 zł za te dobra, zapisuje na nich Janowi Malechowskiemu 7700 zł długu (PG 106, 108v); 1565 tenże z ż. Barbarą Rechemberkówną sprzedają Janowi Cykowskiemu14O Janie Cykowskim (zm. 1573) znanym pośredniku w obrocie dobrami ziemskimi zob. K. Górska-Gołaska, Ciołkowie, w: Homines et societas, Poznań 1997, s. 196, też →Robaczyn, →Sikorzyn, gdzie występuje on w l. 1558-72 cz. Śmigla oraz Nietąszkowo i U. opust. za 12000 grz. (KoścG 17, 24v; PG 20, 420v; PG 109 k. 484-487, 488v-489).

1565 Jan Cykowski →wyżej.

1578-86 Jan Cykowski [syn Jana Cykowskiego, →Glińsko] z bratem Piotrem sprzedają z zastrz. pr. wykupu swej siostrze Annie, ż. Stan. Dzierżanowskiego, za 2000 zł, a Marcinowi Konińskiemu za 1700 zł części Śmigla (Jan całą swoją cz. a Piotr 1/2) oraz wsie Nietąszkowo i U. opust. (PG 133, 322; KoścG 35, 403 – tu wwiązanie Anny na sumę 2500 zł); 1586 tenże Jan i Stan. Cykowski [brat tegoż Jana, →Nietąszkowo] (Piotrkowska I nr 625, cytowanego tam aktu nie odnaleziono).

[U. nie występuje w wykorzystywanych przez nas rejestrach poborowych z XVI w.]

5. 1403 (kop. 1582) bp pozn. Wojc. [Jastrzębiec] przyłącza do kościoła par. w →Radomicku m.in. wieś U. wraz z dziesięcinami z folw. i mesznym płaconym przez kmieci (Wp. 5 nr 40; LBP 246-248); 1407 Grzegorz pleb. w →Radomicku oświadcza, że dzies. [z ról kmiecych] m.in. z Kurozwęka, U. i Sierpowa nie należą do kościoła w Radomicku, lecz do uposażenia prebendy kanonika Jaśka; pleb. przyznaje, że niesłusznie pobierał dzies. z Kurozwęka i U. ale nie [pobierał ich] z Sierpowa; oficjał wyznacza nowy termin w nadziei zawarcia przez strony ugody (ACC 2, 54); 1510 do pleb. w Radomicku nal. meszne od mieszkańców V. i dzies. z opust. folw. panów ze Śmigla (LBP 130).

Uwaga: 1. I. Zakrzewski identyfikował U. znane z dok. ks. Przemysła z 1287 (Wp. 1 nr 572) z wsią Unia położoną k. Słupcy. Dotychczas w Słowniku, nie mając podstaw do potwierdzenia powyższej identyfikacji, jak również nie mając dowodów wskazujących, że U. wymienione w tym. dok. identyczne jest z wsią położoną k. Radomicka, wskazywaliśmy, że położenia tej wsi nie można określić jednoznacznie (→Gądki, →Śródka). Obecnie jednak zdecydowaliśmy się odnieść powyższy regest z 1287 do U. k. Radomicka.

2. Podaną przez Now. 2, 478, informację o nadaniu w 1445 przez bpa pozn. Andrzeja Bnińskiego dzies. z naszego V. kościołowi par. w →Osiecku w dek. międz. (CP 29, 62v) odnieść należy do wsi Unin położonej na Mazowszu (por. Now. 2, 544, przyp. 102, gdzie odniesienie do tego samego źródła). Wsi Unin na Mazowszu dot. także dokumenty: BulPol. 4 nr 377; BulPol. 5 nr 1205; BulPol. 6 nr 60.

3. U. opustoszało przed 1510 i nie występuje w późniejszych znanych nam rejestrach poborowych z XVI w. Nie jest zaznaczone na mapach Perthéesa, Gilly’ego, Gaula-Raczyńskiego oraz UMTB 1824 ark. 2267. O pierwotnym położeniu wsi domniemywać można na podstawie toczonych w pierwszej połowie XV w. procesów, z których wynika, że cz. U. tworzyła wraz z Nietąszkowem jeden kompleks dóbr, do którego rościł także pr. właściciel Robaczyna. Sugeruje to, że U. graniczyło z tymi wsiami. Koresponduje to ze znanym z 1403 przekazem o wsiach należących do par. w →Radomicku; jeśli wykaz tych wsi (z których nie wszystkie obecnie istnieją) sporządzony został w kolejności, w której otaczały Radomicko, co jest prawdopodobne, to wynika z niego, że U. graniczyło także z Sierpowem. Wydaje się zatem, że U. umiejscowić należy w lasach widniejących między tymi wsiami na mapie Perthéesa, może w miejscu osady Wydorowo znanej dopiero od 1592.

1 →Piotrowo, k. Czempinia przyp. 2.

2 Takie domniemanie wyraziliśmy w haśle →Piotrowo [k. Czempinia, par. Głuchowo].

3 W haśle →Piotrowo omyłkowo piszemy o dok., w którym mowa o przysądzeniu Maciejowi całego U.

4 W haśle →Nietąszkowo oddajemy ten zapis omyłkowo.

5 Zapewne chodzi tu o Piotra Gerlachsheima w 1393 z →Lubiatowa, następnie w l. 1396-1424 z →Ostrowa k. Śremu.

6 Zajazd ten, dotyczący wg powyższego przekazu tylko Nietąszkowa, związany jest z późniejszymi procesami o U.

7 O pokrewieństwie Piotra Siberlicha i Mac. Ptaszkowskiego →Piotrowo k. Czempinia (par. Głuchowo).

8 W →Chojnicy pod Poznaniem znany jest w l. 1387-1432 Piotr (Piotrek) Chojnicki, asesor sąd. w Poznaniu 1414 (BJ 8057 IV 144), brat wiceurzędnika Jury, h. Przosna, asesora sąd. w l. 1400-14, później kasztelana rogoz. 1401-02. Trudno jednak wytłumaczyć niezgodność imion Paszek (Paweł) i Piotr, być może chodzi tu o dwie różne osoby pochodzące z tej samej rodziny, której przedstawiciele zaangażowani byli w działalność sądu ziemskiego.

9 W haśle →Robaczyn najpewniej błędnie odnieśliśmy do U. zapiski: Lek. 2 nr 1394, 1916, 1917.

10 Znany jako wicesędzia w Kościanie i w Poznaniu w l. 1401-05 (GUrz. nr C 783, 974).

11 Były to wnuki Małgorzaty 2o v. za Guncerzem (Gunterem) Pradlem. O pokrewieństwie tym →Spławie, przyp. 3. Na temat śląskiej rodziny Pradel i jej herbu, różnego od Junoszy Bojanowskich: JurObce 267-268.

12 W haśle →Nietąszkowo na podstawie tej zapiski wyraziliśmy przypuszczenie, że matka Anny, a więc ż. Jerzego Szczepankowskiego, była siostrą Jadwigi ż. Chełkowskiego. Jadwiga zaś poświadczona jest jako c. Wojc. Śmigielskiego (Bnińskiego; →Nietąszkowo, pod 1472, w akapicie dotyczącym jego ss.).

13 Górczak 162, przypuszczał, że U. zostało nabyte w latach 1528-30 przez Rafała (IV) Leszczyńskiego wraz z częścią dóbr →Śmigiel i wsią Nietąszkowo, w ramach rozliczeń z rodziną jego matki (Małgorzaty ze Śmigla; →Leszno, s. 587). Dobrami śmigielskimi Leszczyński interesował się już wcześniej, kiedy to w l. 1522-23 nabył Śmigiel z przyległymi wsiami od Wojc. Śmigielskiego (PG 71, 143v-144; PG 15, 490). Zdaniem Z. Górczaka, op. cit., Leszczyńscy utrzymali się w posiadaniu U. do 1565, kiedy to sprzedali tę wieś Janowi Cykowskiemu. Przytaczany powyżej akt z 1545 przeczy tym ustaleniom, o tyle, że dobra U. i Nietąszkowo, stanowiące od początku XV wieku jeden kompleks, zostały między 1510 a 1545 rozłączone w ramach działów majątkowych rodziny Śmigielskich, a U. nabyli Leszczyńscy dopiero w 1556 →niżej.

14 O Janie Cykowskim (zm. 1573) znanym pośredniku w obrocie dobrami ziemskimi zob. K. Górska-Gołaska, Ciołkowie, w: Homines et societas, Poznań 1997, s. 196, też →Robaczyn, →Sikorzyn, gdzie występuje on w l. 1558-72.