KRUŻLOWA

(1335 Smidlno, 1337 Smidlo, 1348 Smildno, 1356 Smylna, 1370 Cruzlova seu Noua Szmyldno, 1379 Krusloua, 1400 Kruszlouicze, 1412 Kroslowa, 1420 Gruszlowa, 1421 Cruszlowa, Crziszlowa, 1428 de Cruszlow, 1440 Kruszlyowa, 1451 de Cruszlewo, 1509 Kroszlowa, 1513 Cruslova alias Smydlno, 1518 Kruchlowa) 6 km na NW od Grybowa.

1. 1424 K. w ziemi sądec. (ZK 7 s. 418); 1456 n., 1581 pow. sądec. (ZCz. 4 s. 159; ŹD s. 134); 1335 n. par. własna, dek. Nowy Sącz (MV 1 s. 384 n.; 2 wg ind.); 1373 dek. Siedliska (Rejestr świętop. k. 14); 1470-80 dek. Nowy Sącz (DLb. 2 s. 300, 302); 1529, 1596 dek. Bobowa (LR s. 100; WR k. 5v).

2. 1412 → Chodorowa graniczy z K. (KK 2, 533); 1454 K. blisko Nowego Sącza (MPH 4 s. 472); 1464 K. graniczy z → Cieniawą; 1530, 1536, 1551 młyn; 1551 K. k. Nowego Sącza → p. 3b.

3. Własn. szlach. 3a. Dziedzice Pieniążkowie h. Odrowąż. 1348 Krzesław z S. (Proch. 12); przed 1370 Dominik z K. (Mp. 3, 835 → p. 4); 1370 Miczek z K. czyli N. S. s. Dominika → p. 4 (Mp. 3,835)1Raczej nie jest tożsamy z poświadczonym w r. 1373 Mik. Pieniążkiem z Iwanowic (Mp. 3, 855). Ten zm. przed 1383 → Iwanowice i najpewniej bez męskiego potomka, miał natomiast siostry, których dzieci po nim dziedziczyły. Wydaje się więc, że nie miał brata → Kobylanka Dolna p. 4, zwłaszcza 1381 r; 1370, 1378, 1388 Jaszek, Jan Krużlowski z K. i Iwanowic [par. własna] s. Dominika [zapewne ojciec Piotrasza] (Mp. 3, 835; SP 8 uw. 77/11)2Zapewne jest to jedna osoba. W takim razie on był ojcem Piotrasza z Mogilna i byłoby zrozumiałe to, że jego wnuk czyli Mikołaj s. Piotra spłacał w r. 1402 jego dług. O Miczku br. Jaszka (1370) brak wiadomości, jeśli słuszny jest domysł przytoczony w przyp. 1; 1370 → p. 4; 1378 → 1401: Mikołaj; 1383-94 Piotr, Piotrasz Pieniążek z Mogilna [K. i Iwanowic] (KK 2, 322; ZDM 1, 190; ZDK 1, 200 z 1413: Jakub Pieniążek s. Mikołaja i wnuk Piotrasza → Iwanowice).

1388-1412 Mikołaj Pieniążek Iwanowski z → Iwanowic i K. s. Piotrasza, 1-sza ż. Halszka 1399 c. Jakusza z Młynów i Szańca [obie wsie pow. wiśl.] h. Róża [Poraj] stolnika krak. 1384-91, 2-ga ż. Ewa 1409 c. Andrzeja Mokrskiego z Mokrska h. Jelita (dokumentacja źródłowa → Iwanowice, a także: SP 8 uw. 265/21, 311/10; ZK 2 s. 519; 3a s. 228, 252, 265, 308, 322, 393, 507; 5 s. 326); 1394 Mikołaj z Iwanowic przeciw [ojcu] Piotraszowi Pieniążkowi o Mogilno, Koniuszową, S. i Posadową oraz o sprzedanie Kamyszowa [pow. wiśl.]. Sąd odsyła strony na wiec (ZK 2 s. 36, 156); 1399 Małgorzata ż. Mściszka Górskiego z Gór [pow. wiśl.] i Halszka ż. [Mik.] Pieniążka z Iwanowic [i K., cc. Jakusza z Młynów] zwalniają ze sprawy [Małgorzatę] wd. po kaszt. sand. [Krzesławie z Kurozwęk w pow. wiśl.] i jej ss. Mikołaja, Dobiesława i Jana o zamianę cz. w: Michałowie, Zagajowie, Braliczynie, Skrzypiowie, Zakrzowie i Pawłowicach [wszystkie wsie w pow. wiśl.] oraz o 200 grz. (AKP 8, 253 → też Iwanowice 1394: Mikołaj występował w imieniu żony); 1402 po procesie od 1395 Żyd krak. Osman zeznaje, że Mik. Pieniążek [z Iwanowic i K.] zapłacił mu wg dok. dług 8 1/2 grz. i procenty - po groszu od grzywny za każdy tydzień przez 23 lata [od 1378 r.] za Krzesława [sołtysa] z Bodzanowa [poświadczony w l. 1370-6] i Jaszka Krużlowskiego (ZK 3 s. 245; 2 s. 213, 267, 372 i 422: zapiski procesowe z l. 1395-6); 1412 Nosek klient i Pietrzyk włodarz Mik. Pieniążka z K. i Iwanowic (ZDM 5, 1245); 1412 → Iwanowice p. 3 i Boguszowa p. 2.

1394-1424 Jakub Pieniążek z K. i → Iwanowic do 1459 s. Mikołaja i 1-szej jego ż. Halszki (dok. źródłowa w haśle Iwanowice z 1. 1398-1401 i 1412- 59; ZCz. 2 s. 344, 348, 350, 352; ZK 6 s. 308, 333, 365; 7 s. 418-9)3Matką Jakuba była Halszka c. Jakusza z Młynów i Szańca siostra Małgorzaty ż. Mściszka z Gór (pow. wiśl.) → Kośmirzów (materiał z końca XIV w.). Małgorzata została określona jako c. Jakusza i pasierbica Jadwigi z Kośmirzowa, a Jakub Pieniążek siostrzeńcem Małgorzaty. Nie był on pasierbem Jadwigi, jak jest nazywany w zapiskach sądowych, ale synem jej pasierbicy Halszki; 1395-1401 tenże Jakub i jego ciotka Małgorzata ż. Mściszka z Gór procesują się z Jadwigą wd. po Jakuszu z Młynów i Szańca stolniku krak. macochą Małgorzaty i matki Jakuba Halszki cc. stolnika z jego 1-go małżeństwa o cz. w Kośmirzowie, Łuszczewicach i Wilczkowicach → Iwanowice i Kośmirzów (też ZK 3a s. 252 z 1401); 1412, 1413, 1417 → Iwanowice; 1415 → niżej: Prokop; 1416 tenże Jakub sprzedaje za 15 grz. Piotrowi z Wilczkowic cz. po matce [Halszce] w Wilczkowicach i Łuszczewicach (ZK 5 s. 224); 1420-1 → p. 3b; 1421 tenże Jakub zastawia za 100 grz. Prokopowi z K. dobra dziedz. w pow. sądec. [czyli cz. klucza krużlowskiego] (ZCz. 2 s. 358); 1424 → niżej: Prokop.

1412 Jan Pieniążek [z K. i Iwanowic] s. Mikołaja (ZDM 5, 1245 → Iwanowice p. 3 i Boguszowa p. 2)4Nie poświadczony więcej w źródłach. Zm. zapewne wnet po 1412 r. Trudno określić, z którego małżeństwa był s. Mikołaja. Jadwiga z → Kośmirzowa procesowała się z pasierbami, tj. Małgorzatą ż. Mściszka z Gór i dziećmi Mik. Pieniążka z Iwanowic [i Halszki pasierbicy Jadwigi]. Proces prowadził później Jakub. Jan mógł być wtedy niepełnoletni, względnie pod określeniem dzieci kryła się tylko siostra lub siostry Jakuba, a Jan był s. Mikołaja z drugiego małżeństwa

1412-67 Prokop Pieniążek I Krużlowski z K. dworzanin król. 1428, wójt jasielski 1437, star. sądec. 1444-50 s. Mikołaja z K. i Ewy z Mokrska brat przyrodni Jakuba (ZDM 3, 690, 808; 5, 1245, 1479-80; DSZ 198; Mp. 4, 1303; 5 C 10; MS 1, 260; IB 740, 1250; SP 2, 2699, 3471; Pol. 3, 208; ZB 1a s. 267; 1 s. 9, 110; ZCz. 2 s. 358; 3 s. 48, 90, 139, 162, 168, 268; 4 s. 159, 283, 290-1, 304, 319, 337, 340; ZK 6 s. 365; 16 s. 328; 146 s. 467; GK 6 s. 387; 8 s. 488; 9 s. 233, 915; PSB 26 s. 105-6 - tu dalsze źródła i działalność polityczna)5Prokop z K. występował regularnie w źródłach do 1456, po tym roku brak o nim danych, przyjęto więc (→ PSB 26 s. 105-6), że zapewne zmarł w tym roku. Od r. 1460 znów regularnie występuje Prokop z K, który mógłby być synem zm. Prokopa, gdyż miał on syna o tym imieniu. Na takie rozdzielenie tych osób wskazywała też zapiska z r. 1462: Prokop z K. poręczał dług dobrami ojczystymi. Określenie to niezbyt przystaje do dóbr osoby, która dziedziczyła je od 1424 r., nie razi natomiast, jeśli zostały one niedawno przejęte po ojcu. Jednakże analiza materiału z l. 1460-9 dowodzi, że do 1467 dotyczy on Prokopa I. Jego synowie, wśród nich Prokop II, w sprawach majątkowych występują dopiero od r. 1470, wtedy też zostali nazwani synami zm. Prokopa, choć najstarszy z nich Andrzej już w r. 1467 pełnił urząd cześnika, nie był więc wówczas młodzieniaszkiem (gdyby ojciec nie żył już w 1456 raczej nie nazwano by go w r. 1470 synem zm. przed 16-laty Prokopa). Bracia Andrzeja, wśród nich Prokop, nie rezygnowaliby na jego rzecz z sum na Czorsztynie, gdyby ich udziały nie przypadły im w spadku po ojcu. W l. 1460-2 sam Prokop z K. skupuje cz. w Sobniowie i Łaskach, po r. 1470 (najpewniej po podziale dóbr z braćmi) wsie te dziedziczy Andrzej. Byłoby to niemożliwe, gdyby kupował je nie jego ojciec a brat. Sam też Prokop po 1456 r. zarządzał wsiami: Hankówką i Glinikiem Polskim, na których miał zapisy od Władysława [Warn.] i od Kazimierza Jag., pisał się też z Jasła, które miał w tenucie. Wreszcie w 1465 r., w zapisce dotyczącej oprawy posagu Heleny niewątpliwej c. Prokopa I brak przy jego imieniu określenia olim, a więc na pewno żył jeszcze w tym roku. Z kolei gdyby w r. → 1467 chodziło nie o Prokopa I, ale jego syna o tym imieniu, nie mógłby on sam dziedziczyć wszystkich dóbr w ziemi sądec. Prokop I zm. najpewniej w r. 1467, gdyż w r. 1468 jego s. Andrzej używał tytułu star. czorsztyńskiego, przysługującego ojcu (sumy na tenucie dziedziczą później wszyscy ss. Prokopa I), a od r. 1467 Prokop II dziedziczy wójtostwo jasielskie i jest nazywany Jasielskim. Przezwiska tego nie używał Prokop I, choć posiadał to wójtostwo od 1437 r; 1412 → Iwanowice; 1415 Jakub z Iwanowic zobowiązuje się odkładać br. Prokopowi do czasu uzyskania przez niego lat sprawnych każdego roku 60 grz. monety obiegowej z tytułu czynszów i dochodów z dóbr dziedz. ojczystych i macierzystych6W tej zapisce Prokop zastał błędnie określony jako frater uterinus Jakuba, w rzeczywistości byli bowiem braćmi z różnych matek, a więc nie z jednego łona (→ też przyp. 3); tenże Jakub zobowiązuje się nie sprzedawać i nie dawać nikomu wielkich i małych dębów z gajów br. Prokopa [po jego matce Ewie] w Pałecznicy. Może natomiast z nich korzystać na potrzeby dworu w Pałecznicy, podobnie tamtejsi kmiecie na swoje potrzeby (ZK 5 s. 112); 1417 → Iwanowice; 1424 z podziału dóbr po ojcu Jakubowi przypadła cz. w → Iwanowicach z pr. patr. kościoła i cz. w Nowej Wsi oraz połowa Grzegorzowic z pr. patr. kościoła w Sieciechowicach, połowa domu na Stradomiu i połowa pr. patr. preb. w K., a jego br. Prokopowi: K., Stara Wieś, Posadowa, Mogilno, Koniuszowa i Łęka [par. Mogilno] oraz 70 grz. na sołectwie w K., połowa pr. patr. preb. w K. w ziemi sądec. i połowa domu na Stradomiu; Prokop ma zapłacić Jakubowi do 6 XII 1425 10 grz. i do 6 XII 1426 10 grz. lepszej monety krak. pod warunkiem wwiązania go do cz. w Pałecznicy. Długi popłacą po połowie, podobnie podzielą długi pozyskane od dłużników z wyjątkiem długu na sołectwie w K.; 1425 Prokop z K. nie stawił się przeciw Małg. Szczecinie mieszczce krak. o 6 grz. długu i tyleż szkody (ZK 7 s. 418-9, 440); tenże sprzedaje za 300 grz. gr pol. i za cz. w Świdniku Jadwidze wd. po Bonie Juncie z Jawczyc cz. po matce [Ewie Mokrskiej] w Pałecznicy i Pamięcicach. Dok. w tej sprawie wstrzymuje Jan z Mokrska [wuj Prokopa]; tenże Prokop zobowiązuje się bronić przez 3 lata Jadwigę z Jawczyc od przeszkód w posiadaniu i roszczeń jakichkolwiek osób oraz być jej zachodźcą w pow. krak., prosz. i ksiąs. na rokach ziemskich oraz w grodzie krak. w sprawie sprzedanych jej dóbr w Pałecznicy i Pamięcicach (ZK 8 s. 25-6, 91); 1427 Prokop z K. zachodźcą Jadwigi wd. po Bonie Juncie z Jawczyc w jej sporze z Janem [Mokrskim] ze Złotnik [pow. chęc.] i Pałecznicy o cz. w Pałecznicy i Pamięcicach, które kupiła od Prokopa; Adam z Mokrska (błędnie Morczko) kładzie areszt na dok. i rozporządzenie [swego siostrzeńca] Prokopa z K. na rzecz Jadwigi wd. po [Bonie] Juncie z Jawczyc w sprawie cz. w Pałecznicy i Pamięcicach (ZK 146 s. 73-5); Prokop z K. zobowiązuje się uwolnić Jadwigę wd. po Bonie Juncie z Jawczyc od roszczeń Jana z Mokrska do kupionych przez nią u niego cz. dóbr w Pałecznicy. Jeśli nie będzie zachodźcą i nie uwolni jej od roszczeń Jana, a Jadwiga poniesie szkodę, przeniesiona ona zostanie na Prokopa (ZK 8 s. 200-1); 1428 Prokop z K. pod karą XV ma zapłacić 10 grz. Bolkowi z Borunic; tenże Prokop pod karą XV ma zapłacić 130 grz. Bernardowi s. Wiernka z Gabania (ZK 146 s. 186-7).

1432 Jadwiga wd. po Bonie Juncie z Jawczyc z s. Franciszkiem, zamiast 500 grz., dają i ustępują c. Helenie ż. Prokopa z K. Łaszów; ciż zastawiają tejże Helenie za 200 grz. cz. w Pałecznicy z 1 ł. w Pamięcicach do czasu wykupienia tych dóbr; Helena ż. stren. Prokopa z K. c. Bony Junty z Jawczyc zeznaje, że wzięła od pierwszego męża zm. Marka z Boryszowic 250 grz. gr krak. wiana (dotalicii) i obecnie tę sumę wyznacza kuchmistrzowi król. Mikołajowi i Zawiszy z Boryszowic. Wiano to Helena będzie mieć w dożywociu, a po jej śmierci zostanie zwrócone Mikołajowi i Zawiszy, którzy będą je mieć zabezpieczone na Łaszowie. Zapis ten potwierdzają jej matka Jadwiga i brat Franciszek; Prokop z K. wyznacza ż. Helenie 700 grz. wiana (dotalicii) na K. Jeśli jej br. Franciszek z Jawczyc wykupi cz. w Pałecznicy, Prokop wyznaczy Helenie 200 grz. gr pol. posagu (dotis) na Starej Wsi (ZK 10 s. 92-4); Prokop z K. zastawia za 220 grz. półgr wójtowi ciężkowickiemu Klemensowi m. Ciężkowice z przynależnymi doń wsiami. Jeśli ż. Prokopa Helena wystąpi z roszczeniami do tych dóbr, albo król lub królowa, względnie inna osoba, wezmą od Klemensa te dobra bez zapłacenia tej sumy, Prokop ustąpi mu w tych 220 grz. dobra dziedz. z czynszem 22 grz. Gdyby nie wypełnił tego warunku, zapłaci w gotówce 40 grz. i wyrówna mu wszelkie szkody. Prokop przekaże Klemensowi wszystkie dok. król. odnoszące się do tenuty i nazwie z imienia wsie dziedz., z których ewentualnie Klemens miałby pobierać czynsz (ZCz. 3 s. 77, końcówka zapiski uszkodzona); 1433 → Ciężkowice; Prokop z K. bierze od Franciszka z Jawczyc s. Bony Junty 250 grz. gr krak. z dóbr Ciężkowice i zapisuje mu je na Mogilnie. Jeśli ż. Prokopa Helena nie będzie mieć dzieci i umrze bezpotomnie, Franciszek weźmie te 250 grz. i za nie powinien wykupić i uwolnić Łaszów (ZK 10 s. 136); → Ciężkowice - Tenuta; 1434 Prokop z K. w ciągu 8 tygodni od 12 V ma zapłacić 130 grz. półgr Wiernkowi z Gabania pod rygorem wzrostu długu do 200 grz. i wwiązania go w tej sumie do sołectwa w Gliniku Polskim (ZK 146 s. 241-2); → Klęczany, par. Kobylanka Dolna; 1435 Helena ż. Prokopa z K. c. zm. Junty z Jawczyc żupnika wielickiego ustępuje mężowi dobra po ojcu i matce, tj. Łaszów i cz. w Pałecznicy, a także te dobra, które mogą do niej należeć w przyszłości (ZK 197 s. 425- 6); 1437 Prokop odkupuje sprzedane przez siebie w r. → 1425 cz. po matce w Pałecznicy i Pamięcicach, a także Łaszów → Jawczyce; Jan z Mokrska za zgodą ż. Nawojki daje Prokopowi z K. Złotniki i Kanice [w pow. chęc.] w zamian za Łaszów oraz cz. w Pamięcicach i Pałecznicy (ZK 150 s. 29); tenże Prokop nabywa wójtostwo jasielskie → Jasło p. 4c.

1440 Stan. Kopyto i Jakub dworzanie Prokopa Pieniążka z K. (SP 7/2, 758-60); 1440, 1444 → Glinik Polski; 1441 Prokop z K. zeznaje, że Jan Świenicki [s. Chebdy → Klęczany przyp. 2 o pokrewieństwie z Pieniążkami] spłacił mu wszystkie długi (ZK 11 s. 545); 1444 → Jawczyce; 1447, 1449 Prokop z K. wyznacza Andrzejowi z Mokrska i jego spadkobiercom na Mogilnie 250 grz. monety obiegowej posagu [ż. Heleny od Marka z Boryszowic], przeniesionego z Łaszowa, który ma mu być zwrócony po śmierci Heleny. Jeśli Helena umrze, Andrzej obejmie Mogilno i będzie trzymał w zastawie tę wieś za 250 grz. do czasu jej wykupienia. Posag ten Helena po śmierci pierwszego męża Marka zabezpieczyła na Łaszowie jego braciom kuchmistrzowi król. Mikołajowi i Zawiszy (ZK 146 s. 507, 545); 1449 Andrzej [Mokrski] z Pałecznicy burgr. krak. zeznaje, że wziął 250 grz. szer. półgr posagu (dotalicii) Heleny ż. Prokopa z K. po pierwszym jej mężu Marku, należący do ww. braci Marka. Pieniądze te Helena wyznaczyła im na Łaszowie, a zostaną im zapłacone przez Andrzeja po jej śmierci. Gdyby nie zapłacił, wwiąże ich w tej sumie do Łaszowa (ZK 146 s. 543-4); 1450 br. Andrzej i Mikołaj [Mokrscy] z Pałecznicy dzielą dobra, z których Andrzejowi przypada tamże cz. zw. cz. Prokopa i cz. w Pamięcicach również zw. cz. Prokopa. Przypadający Mikołajowi Łaszów jest obciążony zapisem 250 grz. na rzecz kuchmistrza król. Mikołaja i jego br. Zawiszy z Borzyszowic i tę szkodę obaj dzielący dobra wezmą wspólnie na siebie i obaj powinni te pieniądze pozyskać prawem na Prokopie z K., ponieważ mają wpisaną przeciw niemu sprawę do księgi (ZK 199 s. 103-4); 1450 Stanisław z Młodziejowic zeznaje, że Prokop z K. pr. bliższości wykupił od niego połowę wójtostwa w Myślenicach za 115 grz. półgr i 170 grz. monety obiegowej. Stanisław ustępuje mu tę cz. wójtostwa. Dług ten należał do Goworka ze Śmiłowic, który pozyskał na Stanisławie; tenże Prokop zeznaje, że zobowiązał się uwolnić tegoż Stanisława od kłopotów, które mógłby mieć ze strony Franciszka Junty [z Jawczyc] lub jego matki o połowę ww. wójtostwa. Jeśli go nie uwolni, każda ewentualna szkoda z tego tytułu będzie Prokopa, a nie Stanisława (GK 11 s. 3-4); 1451 Prokop z K. przekazuje sław. Grzegorzowi z Nowego Sącza połowę wójtostwa myślenickiego, które ma w zastawie za 1400 grz. od Franciszka Junty z Jawczyc; 1452 Prokop i Junta odstępują temuż Grzegorzowi tę połowę wójtostwa (Teut. 3 s. 9, 30); 1456 Prokop z K. jako główny poręczyciel za królową Zofię, zobowiązuje się dać br. kan. wiel. Stanisławowi i Tomaszowi z Kępna [ziemia wiel.] wwiązanie za 300 fl. węg. do dóbr w pow. sądec., tj. do Starej Wsi i łanu w K., który poddani ze Starej Wsi mają uprawiać i obsiewać (ZCz. 4 s. 159); → Hankówka p. 3.

1460 ur. Prokop z K. kupuje za 20 grz. od szl. Jana i Grzegorza oraz ich siostry Katarzyny cz. w Łaskach (ZB 1 s. 206-7); 1462 szl. Jan Męcikał z Sobniowa alias z Nockowej sprzedaje za 310 grz. panu Prokopowi z K. cz. w Sobniowie i Łaskach; tenże Prokop ma mu jeszcze zapłacić 170 grz. i 8 sk. Jeśli nie zapłaci, wwiąże go do Brzyczek i Hankówki oraz do czynszów w → Jaśle wart. 17 grz. Prokop ma się postarać o dok. król. w sprawie tego zastawu, a jeśli nie, wwiąże Jana do dóbr ojczystych, mianowicie do Starej Wsi, w której będzie 17 grz. czynszu (ZB 1 s. 212); ur. Prokop z K. zobowiązuje się oddać Jakubowi ze Staszkówki 300 fl. węg. pod warunkiem wwiązania go do Glinika Polskiego; Prokop z K. winien 30 grz. Mik. Kaczkowskiemu sołtysowi z Warzyc [pow. pilzn.]. Dług poręcza [zięć Prokopa] Jan Gamrat z Trzcinicy (ZB 1 s. 215 zp., 228); → Brzyszczki, Jasło p. 4c; → Hankówka; 1463 ur. Prokop z Jasła ma zapłacić 70 grz. Barbarze ż. Michała ze Zbigniewa [dziś Zbydniów] c. Jakuba Staszkowskiego (ZB 1 s. 238); Prokop z Jasła zobowiązuje się zapłacić 130 grz. długu braciom: Stanisławowi, Maciejowi, Piotrowi, Janowi i Jerzemu [ze Staszkówki] pod warunkiem wwiązania ich do Glinika Polskiego; ciż zobowiązują się umorzyć mu dług 300 fl. [→ wyżej] (ZB 1 s. 239, → Koniuszowa 1467); 1464 Prokop z K. winien 100 grz. Janowi Wilczkowi z Boczowa (ZB 1 s. 252); ur. Prokop z K. poręcza Klemensowi z Turzy dług 500 fl. bpa krak. Jana Gruszczyńskiego ewentualnym wwiązaniem go do Posadowej, Starej Wsi i Koniuszowej oraz do sołectwa w Koniuszowej (ZCz. 4 s. 277); → Jasienna p. 4; → Cieniawa p. 2; 1465 ur. Prokop [tenut.] z Jasła dz. K. zeznaje przez pełnomocnika, że zapisał pani Małgorzacie alias Kapturkowej i jej synom 80 grz. na jatkach rzeźniczych w Jaśle (GB 3 s. 508-9); → Glinik Polski; 1465, 1467 → Koniuszowa p. 3; 1467 Prokop Pieniążek z K. ma zapłacić 120 grz.: Mikołajowi, Stanisławowi, Żegocie, Piotrowi i Andrzychowi z Wielogłów pod warunkiem wwiązania ich do Posadowej; tenże Prokop i Wiernek z Bilska alias ze Złotej, jako poręczyciele podskarbiego kor. i star. krak. Jakuba z Dębna, zobowiązują się zapłacić 500 fl. węg. Janowi Giedce Wielopolskiemu pod warunkiem wwiązania go do Mogilna Prokopa i Złotej Wiernka (ZCz. 4 s. 337-8); Kazimierz Jag. obwinia m. in. ur. Prokopa Krużlowskiego dz. Mogilna i Koniuszowej oraz innych wsi w pow. sądec. o nie płacenie od wielu lat podatku wiardunkowego i 2 gr podatku król. Za lata te nie posiada on kwitów (ZK 152 s. 127, 130; SP 2, 3875 wg drugiej zapiski, w której pisarz błędnie napisał: Thomaschowa, zamiast Koniuszowa).

1427-54 ur. ok. 1414 Helena c. Bony Junty z → Jawczyc, zaręczona w r. 1427 z Mikołajem z Góry [Zbylitowskiej], ż. Marka Róży z Boryszowic i wd. po nim, ż. Prokopa z K. od 1432 (→ Jawczyce; DSZ 198; Mp. 4, 1472; MPH 4 s. 472); 1427, 1427-44, 1437, 1444 → Jawczyce; 1432, 1433, 1435, 1447, 1449 → wyżej: Prokop; 1433 → Ciężkowice - Tenuta (tu błędnie określona jako druga ż., Prokopa); 1454 40-letnia Helena ż. Prokopa z K. uzdrowiona za stawiennictwem błogosławionego Prandoty; Piotr jej domownik (MPH 4 s. 472).

1465-89 Helena c. Prokopa z K. ż. szl. Jana Gamrata sołtysa dziedz. z Trzcinicy (ZB 1 s. 268; GB 3 s. 766); 1465 → Brzyście p. 4.

1467-76 Prokop Pieniążek II, Jasielski z K. wójt w Jaśle s. Prokopa I (SP 9, 600 i n. → Jasło p. 4d; ZCZ. 4 s. 438, 482-3, 502)7Żoną Prokopa była Anna c. Jana Wojnarowskiego h. Strzemię. W tym charakterze nie została ona bezpośrednio poświadczona w źródłach. Pośrednią wiadomość w tej sprawie przynosi zapiska z r. 1493 → niżej: Mikołaj, a także wiadomość z r. 1511: Jan Pieniążek s. Prokopa z K. jest br. wujecznym Jana i Jandy Wojnarowskich (→ Jastrzębia - błędnie nazwany br. stryjecznym). Wg ustaleń M. Wolskiego w przygotowywanej pracy o Trzecieskich h. Strzemię Jan i Janda byli ss. Mikołaja, który był s. Jana Wojnarowskiego. Mikołaj był zatem br. Anny, a także Katarzyny ż. Piotra Farureja z Osownicy (GB 3 s. 663). Po śmierci Prokopa Anna wyszła ponownie za mąż za Zygmunta Rożna; 1470, 1472, 1476 → Koniuszowa; 1470 → niżej: Andrzej; przed 1476 Prokop Pieniążek h. Odrowąż dz. Koniuszowej i „Teluszowej” oraz Mogilna z br. Janem (DLb. 2 s. 304)8Tu zapewne J. Długosz błędnie wpisał po raz drugi Teluszową, której opis dał pod par. Korzenna, do której faktycznie ta wieś należała (DLb. 2 s. 302) i nie była własnością Pieniążków. Na jej miejscu pod par. Mogilno winna figurować Posadowa, gdyż brak jej w DLb., a ta właśnie wieś należała do Pieniążków i leżała w tej właśnie parafii.

1467-86 Andrzej Pieniążek, Krużlowski z K. i Sobniowa wójt jasielski, najstarszy s. Prokopa, cześnik krak. (IB 1676, 1714, 1730, 2329, 2407, 2470; ZCz. 4 s. 421, 438, 496; GB 3 s. 622, 642; ZB 2 S. 100-1, 120, 139-41, 148, 161; 3 s. 2, 35, 42; ZP 22 s. 286; 24 s. 97, 433; Tyn. 272; AGZ 9, 72; SP 2, 3948, 3988; 9, 952; GK 18 s. 348, 381, 627, 869, 918-9; DLb. 1 s. 491 - tu h. Odrowąż; 2 s. 286; UM wg ind.; PSB 26 s. 87 - tu dalsze źródła i działalność polityczna); 1468 tenże zeznaje, że z zapisu Jakuba z Trzecierza [dziś Trzycierz] wziął 8 1/2 grz. od Mik. Bródki z Filipowic (GK 18 s. 645); 1468, 1470 → Czorsztyn; 1469 Janusz Długosz z Nieszkowa burgr. krak. zobowiązuje się zapłacić Andrzejowi Pieniążkowi z K. cześnikowi krak. 500 fl. węg. posagu jego ż. Beaty a swej bratanicy (nepta) c. zm. Jana Sasina alias Długosza (SP 2, 3982)9Prawdopodobnie małżeństwo to nic doszło do skutku, względnie Długoszówna wnet zmarła. Później Andrzej miał ż. Beatę, która po jego śmierci została ż. Jana Pniowskiego (→ Jasło p. 4), ale, wg nie ulegających wątpliwości ustaleń M. Wolskiego w pracy o Trzecieskich (→ przyp. 7), była ona c. Jakuba Trzecieskiego. Przez wiele lat jego potomkowie procesowali ją o posag, gdyż nie miała dzieci z Andrzejem. Miał on zatem dwie żony o tym samym imieniu; 1470 Andrzej z K. podczaszy [cześnik] krak. i Stan. Oraczowski sędzia grodzki krak. zobowiązują się zapłacić 130 grz. Jakubowi Mlecznemu z Połajowic z tytułu poręki za kanclerza kor. i star. krak. Jakuba z Dębna pod karą XV i innymi karami (GK 19 s. 19); Jan i Prokop ss. zm. Prokopa Pieniążka z K. ustępują starszemu br. Andrzejowi cześnikowi krak. Przesieki [dziś Przysieki] z sołectwem i sumy zapisane [ich ojcu] na zamku Czorsztyn (ZCz. 4 s. 408); tej treści rezygnację zeznaje ich br. Jakub → Czorsztyn; → Koniuszowa; 1471 Konstancja ż. Bogusława rezygnuje na rzecz ur. Andrzeja Pieniążka cześnika krak. z sołectwa i dominium w Przysiekach (GB 3 s. 622); 1472 podskarbi kor. wypłaca 170 fl. [Andrzejowi] Pieniążkowi Krużlowskiemu za wykupiony od niego zamek Czorsztyn (RK s. 49); 1474 Piotr Farurej z Osownicy [dziś Osobnica] ma zwrócić 50 grz. Andrzejowi Pieniążkowi z K. pod rygorem wwiązania go do cz. dóbr w Osownicy (GB 3 s. 650); 1480 Andrzej z K. cześnik krak. zastawia za 75 fl. Stanisławowi z Żółkowa Sobniów i Łaski (ZB 2 s. 37); 1483 → Glinik Polski; 1484 Kazimierz Jag. zapisuje Andrzejowi Pieniążkowi z K. z racji poselstwa do króla czes. Władysława 80 grz. na m. Jaśle (MS 1, 1634); 1485 Andrzej z K. cześnik krak. anuluje zapis ż. Beaty, która przekazała mu 1/3 opisanej jej przez niego oprawy posagu i wiana; tenże przekazuje burgr. krak. Janowi Wielopolskiemu z Dębowca, Janowi Gamratowi z Sowoklęsk [dziś Samoklęski] oraz kaszt. i star. krak. Jakubowi z Dębna w opiekę nieletnie dzieci zm. [swego br.] Prokopa z K.: Jana, Mikołaja, Annę i Helenę oraz ich dobra; tenże Andrzej na wypadek swej śmierci zapisuje ż. Beacie 2 cupas alias kupky, sprzęty domowe, srebro, złoto, kamienie szlachetne, różnokolorowe szuby, srebrne łyżki i inne rzeczy, które zostaną w domu; tenże zobowiązuje się zwrócić dzieciom Oziębłowskiego wzięte od nich 410 fl.; tenże Andrzej zapisuje ww. dzieciom zm. br. Prokopa 120 grz. na Starej Wsi (Antiqua Cruslowa). Pieniądze te Andrzej podjął z Wojnarowej; tenże pod karą XV zobowiązuje się zapłacić 30 grz. Bogusławowi z Siar (ZB 2 s. 139-41); 1486 Więcław z Sobniowa zastawia za 17 fl. węg. ur. Andrzejowi cześnikowi krak. cz. w Sobniowie (ZB 2 s. 163); 1486 lub wcześniej → Jasło p. 5b pod datą 1492, która najpewniej dotyczy zamiany dokonanej za życia Andrzeja.

1468-82 Jan Pieniążek, Krużlowski z K. s. Prokopa I, student Ak. Krak. 1468-73, kan. krak. od 1473 (Al. 1 s. 190: Johannes Procopius, zamiast: Johannes Procopi; ZCz. 4 s. 408; Wypisy 1440-1500, 66, 87; DLb. 2 s. 302, 304 - tu h. Odrowąż); 1470 → wyżej: Andrzej; 1470-80 Jan Pieniążek Krużlowski h. Odrowąż dz. K. i Starej Wsi oraz Mogilna z br. Prokopem (DLb. 2 s. 302, 304); 1473 19 VIII i 7 IX rektor Ak. Krak. rozsądza spór między Jadwigą Przemęcską z Krakowa a Janem Pieniążkiem z K. kan. krak. i studentem Ak. Krak. o oddanie jej s. Stanisława niewidomego śpiewaka, zabranego od niej przed 2 1/2 laty na służbę. Miał go jej zwrócić w ciągu 6 tygodni od dnia, kiedy tego zażąda, nie uczynił tego i nielegalnie przekazał go panu Kamienieckiemu. Jan zeznał, że wziął Stanisława nie dla siebie, lecz dla br. Jakuba, a ten później odstąpił go panu Kamienieckiemu, który nie chce go zwrócić. Rektor nakazuje Janowi oddać matce zdrowego i przyodzianego syna do 27 IX pod karą ekskomuniki. Jan pokryje ponadto koszty poniesione przez Jadwigę w trakcie sporu (Acta Rectoralia 1, 295, 298).

1470-6 Jakub Pieniążek z K. wójt jasielski s. Prokopa I (ZCz. 4 s. 438, 459; GB 3 s. 636-7, 642, 650-1, 672-3, 686; Acta Rectoralia 1, 298; → Jasło p. 4); 1470 → Koniuszowa, Czorsztyn; 1473, 1474 → Jasło p. 4c (druga zapiska tamże z datą 1473 dotyczy Andrzeja, a nie Jakuba); 1473 → wyżej: Jan; 1474 Jakub Pieniążek Krużlowski h. Odrowąż walczy po stronie króla węg. Macieja w czasie oblężenia Wrocławia przez wojska pol. (DH 5 s. 614); → Glinik Polski p. 4.

1485-1540 Anna c. Prokopa II z K. i Mogilna ż. Adama Trzecieskiego z Nieczwi [dziś Niecew] i Mojkowic [dziś Majkowice], wd. po nim od 1501, od 1510 ż. Jakuba wójta Skały (ZB 2 s. 139; 3 s. 137-8, 143, 302-3; 4 s. 27; ZCz. 7 s. 141, 236; M. Wolski, Przyczynek do biografii Andrzeja Trzecieskiego Starszego, Odrodzenie i Reformacja w Polsce 35, 1990, s. 152-6; tenże, Trzeciescy h. Strzemię w przygotowaniu); 1494 Adam z Mojkowic oprawia ż. Annie c. zm. Prokopa Pieniążka z Mogilna po 300 grz. posagu i wiana (ZCz. 7 s. 233-4); 1495 Anna ż. Adama z Trzecierza ustępuje Janowi Gamratowi z Trzcinicy zapisany jej przez swoich br. Mikołaja i Jana z K. cały spadek posagowy i wienny oraz inne dobra po zm. ciotce Helenie (ZB 4 s. 27); 1498 taż Anna przyjmuje zastaw od br. Mikołaja; rezygnuje z dóbr po ojcu → niżej: Mikołaj; Anna ż. Adama Trzecieskiego c. zm. ur. Prokopa Pieniążka z K. rezygnuje na rzecz Zygmunta Rożna z Jastrzębiej z oprawy 300 grz. posagu i tyleż wiana opisanej na Posadowej i połowie Mogilna per olim Procopium maritum ipsius; tenże Rożen wyznacza ż. Annie c. Jana Wojnarowskiego [wd. po Prokopie Pieniążku II] po 150 kop gr posagu i wiana na połowie Koniuszowej, Mogilna i Posadowej (ZCz. 7 s. 70)10Niewątpliwie w pierwszej zapisce pisarz popełnił błąd lub opuścił imię Anny matki Anny Trzecieskiej. Te trzy wsie po zamianie dóbr od 1493 należały do Zygmunta Rożna. Przyjął je on od Mik. Pieniążka wraz z posagiem jego matki Anny, która już ponownie wyszła za mąż za Zygmunta. Anna Trzecieska jako córka Prokopa mogła rezygnować na rzecz Zygmunta tylko z pr. do oprawy matki, opisanej jej per olim Procopium maritum. Rożen najpierw uwalniał nabyte dobra od długów i zastawów i dopiero w 1498 opisał żonie na nich oprawę posagu i wiana; 1501 taż Anna dzierżawi K. (GB 4 s. 148); taż Anna z Nieczwi wd. po Adamie z Trzecierza w porozumieniu z br. Janem Pieniążkiem z K. kasuje oprawę posagu i wiana opisaną jej przez męża na Mojkowicach oraz unieważnia dok. sądowy w tej sprawie; taż zapisuje ss. Mikołajowi, Tomaszowi i Andrzejowi 200 fl. na wójtostwie w Jaśle, które zapisał jej br. Jan Pieniążek z K.; taż wydzierżawia na 3 lata Zawiszy Wojnarowskiemu i Janowi Pieniążkowi z K. cz. w K. i Starej Wsi, które ma w zastawie od Mik. Pieniążka (ZCz. 7 s. 141-2, 153); 1506 → niżej: Mikołaj; 1513-4 → wyżej: Mikołaj.

1485-1514 Helena c. Prokopa Pieniążka z K. zakonnica w kl. starosądec. (ZB 2 s. 139-41; 3 s. 138; 4 s. 302); 1485 → wyżej: Andrzej; 1513-4 → niżej: Mikołaj.

1485-1531 Mikołaj Pieniążek z K. do 1513, s. Prokopa, po 1513 pisał się z K., choć dziedziczył tylko dobra sobniowskie, to bardzo rzadko pisał się z Sobniowa, instygator król. 1527, burgr. myślenicki 1528 (ZB 2 s. 139, 240, 264, 267; 3 s. 101, 128, 136-7, 179-80, 214, 219; ZCz. 5 s. 300, 316-8; 5a s. 203, 237; 7 s. 200, 238, 241-4; 8 s. 46-7, 87; ZK 153 s. 30; 154 s. 507. Po 1513: AS 5, 88; SP 6, 223; AG perg. 3240; MS 1, 2165; 4 wg ind.; GK 41 s. 970); 1489 br. Mik. i Jan Pieniążkowie z K. i Jasła zapisują ciotce Helenie ż. Jana Gamrata [sołtysa] z Trzcinicy tytułem jej posagu 1/2 wójtostwa w Jaśle (GB 3 s. 766); 1490 Kazimierz Jag. zezwala Janowi Pniowskiemu wykupić z rąk Jana i Mikołaja z K. Przesieki i Glinik Polski (MS 1, 2165-6); 1493 Mik. Pieniążek z K. za zgodą br. Jana daje Zygmuntowi Rożnowi z → Jastrzębiej Posadową, Mogilno i Koniuszową z pr. patr. [kościoła w Mogilnie] oraz oprawę posagu i wiana 300 kop gr [matki] Anny ż. Zygmunta [c. Jana Wojnarowskiego], opisanej jej na tych dobrach przez [jej 1-go męża] zm. Prokopa z K, w zamian za Jastrzębią i 400 fl. węg. (ZCz. 5 s. 316-7); br. Mikołaj i Jan z K. przeciw Beacie ż. Jana z Pniowa [woj. lub.] dzierż. z Jasła o bezprawne zabranie po śmierci ich stryja Andrzeja z K. [jej 1-go męża] klejnotów, pierścieni i zaponek. Jej prokurator odwołał się do treści złożonego w sądzie dok. perg. z pieczęciami, w którym napisano: Andrzej Pieniążek z K. cześnik krak. zeznaje, że jeśli zakończy żywot, do jego ż. Beaty będą należeć 2 cupas alias kupky, wszystkie sprzęty domowe, srebro, złoto, klejnoty, szuby różnokolorowe, srebrne łyżki i w ogóle wszystko co się znajduje w domu czyli we dworze [→ wyżej: Andrzej 1485]. Po przeczytaniu dok. pełnomocnik pozwanej Beaty zeznał, że w czasie spisania tego dok. dzierżyła i posiadała ona te dobra za życia męża, mogła więc uczynić to, co prawo dyktuje, nie naruszając go. Nic też nie wiadomo, aby wzięła coś więcej, niż napisano w tym dok. Pełnomocnik pozywających [uciekając się do nieudolnego kruczka prawnego] oświadczył, że zm. mąż Beaty Andrzej nic jej nie dał po swej śmierci. Nie mógł przecież tego uczynić, skoro w dok. stoi: si ipsum mori contingerit (ZB 3 s. 98, 105); Jan i Mikołaj z K. zeznają, że Bartosz z Wiśniowej zaspokoił ich roszczenia o Walowice, sprzedane mu przez ich stryja podczaszego [cześnika] krak. Andrzeja (ZB 2 s. 264); Mikołaj z K. ma zapłacić 100 fl. węg. Janowi z Jeżowa pod warunkiem wwiązania go do Starej Wsi; Jan z K. pod zakładem 12 grz. zobowiązuje się płacić br. Mikołajowi 12 grz. czynszu każdego roku (ZB 2 s. 267-8 zp., 368 zp.); → Jastrzębia i Koniuszowa.

1494 Mik. i Jan Pieniążkowie z K. ustępują siostrze Annie ż. Adama Trzecieskiego spadek po zm. ciotce Helenie, tj. z cz. posagu i wiana oraz innych dóbr; Beata tenut. Jasła oddala pozew br. nie podzielonych Mikołaja i Jana z K. o to, że rzekomo wzięła 12 srebrnych łyżek po zm. ich stryju kan. krak. Janie z K. (ZB 4 s. 6); → Jasło - Tenuta: ugoda ww. braci z Beatą wd. po Andrzeju; ciż bracia zobowiązują się bronić jej od roszczeń innych osób, szczególnie zaś ich siostry Anny Trzecieskiej; ciż bracia dzielą dobra, z których Mikołajowi przypada K. i Stara Wieś oraz z ich połowy wójtostwa w Jaśle [druga połowa należała do Beaty wd. po ich stryju Andrzeju] jatki mięsne, piekarze i łaźnia, a Janowi dominium w Jaśle [tj. tenuta m. → Jasła z wsiami] i reszta z połowy wójtostwa jasielskiego z tym, że łaźnię każdego roku będą wspólnie odnajmować jednym głosem (ZB 4 s. 8-9); 1494-5 ciż bracia dzielą dobra. Mikołajowi przypadają dobra po ojcu i matce: K., Stara Wieś, Mogilno, Koniuszowa i Posadowa, a Janowi dobra król. → Jasło z wsiami oraz dobra dziedz. Sobniów i Łaski. Jan winien w ciągu 8 lat wykupić dla Mikołaja za własne pieniądze od [szwagra] Adama z Trzecierza Koniuszowa i pół Mogilna, zastawione mu za 300 grz. Jeśli w międzyczasie król zaoferuje zapłatę za dobra król. [=jasielskie], zaraz po ich wykupieniu i uzyskaniu pieniędzy Jan nie tylko wykupi zastaw u Adama, ale także zapłaci Mikołajowi 50 grz., poprawiając w ten sposób dokonany obecnie podział dóbr (ZCz. 7 s. 32; ZB 4 s. 19); 1496 tenże Mikołaj ma zapłacić 200 fl. węg. i 300 fl. pol. Adamowi Bylinie pstar. sądec. pod warunkiem wwiązania go do Starej Wsi i połowy K. z rolą folw. i połową zbiorów. Jeśli Pieniążek dokona innego podziału dóbr z bratem, pod zakładem 500 fl. zapisze Adamowi dług na innych dobrach; tenże Mikołaj wydzierżawia na 6 lat za 800 fl. węg. Mik. Wojnarowskiemu K. i Starą Wieś (ZCz. 7 s. 51, 58); 1498 Mik. Pieniążek z K. zastawia za 700 fl. [siostrze] Annie ż. Adama z Trzecierza połowę K. i Starej Wsi; taż Anna c. zm. Prokopa Pieniążka rezygnuje na rzecz swych br. Mikołaja i Jana z K. z pr. do dóbr po ojcu (ZCz. 7 s. 68-70); 1502 Anna wd. po Adamie z Trzecierza ustępuje br. Mik. Pieniążkowi z cz. dworu i ról dworskich alias wzoru w K. Cz. tę wraz z połową dóbr w K. i Starej Wsi miała od niego w zastawie za 700 fl.; tenże Mikołaj wyznacza ż. Katarzynie c. burgr. krak. Jana Wielopolskiego [z Klęczan] po 500 fl. posagu i wiana na K. i Starej Wsi (ZCz. 7 s. 150-1); → wyżej: Anna.

1506 Anna wd. po Adamie z Trzecierza ż. szl. Jakuba [wójta ze Skały] zeznaje, że tenże Mikołaj spłacił ją z zastawu, w którym trzymała połowę K. i Starej Wsi, zgodnie z zapisem w tych aktach. Kasuje też dok. sądowy w tej sprawie; tenże Mikołaj zastawia za 500 fl. Janowi Bochnarowi Wielopolskiemu z Klęczan połowę K. i Starej Wsi. Dobra te miała w zastawie [jego siostra] Anna Trzecieska (ZCz. 7 s. 236, 238); 1507 tenże Mikołaj zamienia K. i Starą Wieś na dobra Jana Wielopolskiego → Gromnik p. 4, która w rezultacie nie doszła do skutku. Wielopolski tego roku pisał się z K. a Mikołaj z Poznej (ZCz. 7 s. 267); 1511 tenże Mikołaj ma zapłacić 400 fl. pol. Janowi Wielopolskiemu pod warunkiem wwiązania go do połowy K. i Starej Wsi. Połowa ta jest wolna od oprawy posagu i wiana ż. Mikołaja Katarzyny (ZCz. 8 s. 37-8); 1512 Mikołaj z K. zastawia za 100 fl. Wierzbięcie z Bilska Starą Wieś. Jego ż. Katarzyna rezygnuje na ten czas z cz. pr. do posagu i wiana na tej wsi; 1513 Jan Wielopolski z Klęczan ustępuje Janowi Pieniążkowi z K. z dóbr K. i Stara Wieś, które miał w zastawie za 400 fl. (ZCz. 8 s. 88, 145); Mik. Pieniążek z K. daje br. Janowi z Sobniowa K. i Starą Wieś w pow. [sąd.] czchow. w zamian za Sobniów i Łaski w pow. biec. i za 500 fl. Jan ma wykupić K. i Starą Wieś z zastawu od Wierzbięty z Bilska; Katarzyna ż. Mikołaja rezygnuje z oprawy posagu i wiana, opisanej jej na oddanych Janowi wsiach. Jan Wielopolski staje przy córce o jej posag i wiano (ZCz. 8 s. 146-7; ZB 4 s. 299); tenże Jan z K., chcąc poprawić podział dóbr [właściwie zamianę], ustępuje br. Mikołajowi wieś król. Przesieki z sołectwem; Mik. Pieniążek z Sobniowa [uwalniając dobra krużlowskie] wyznacza ż. Katarzynie c. Jana Wielopolskiego po 500 fl. posagu i wiana na Sobniowie i Łaskach; Mik. i Jan Pieniążkowie z K. zeznają, że uzyskali od Piotra, Jana, Stan. i Mik. Gamratów satysfakcję z tytułu oprawy posagu i wiana po swej zm. ciotce Helenie opisanej jej na Trzcinicy (ZB 4 s. 299-302); 1513-4 Mik. Pieniążek z K. pozywa Stan. Przełuskiego oraz Kaspra i Melchiora z Trzcinicy o 62 1/2 grz. oprawy posagu i wiana zm. ciotki Heleny opisanej jej na ich cz. Trzcinicy i Tarchowa [dziś cz. Trzcinicy] przez Jana Gamrata; tej treści pozwy o te 62 1/2 grz. wnoszą kolejno: Jan Pieniążek z K., Helena zakonnica starosądec. i Anna [wd. po Adamie Trzecieskim z Nieczwi] ż. Jakuba [wójta] ze Skały (ZB 3 s. 137-8, 143; 4 s. 302-3).

1485-1532 Jan Pieniążek z K. sędzia ziemski krak. od 1519, star. sądec., ożeniony z Beatą ze Skrzydlnej, która żyła jeszcze w 1551 (GK 68 s. 461-4; ZB 2 s. 139, 240, 264; 3 s. 101, 124, 128, 133, 137, 143, 164, 171, 193, 237; 4 s. 9, 299; ZCZ. 5 s. 300, 316-8; 7 s. 32, 141, 296, 312; 9 s. 531-2; ZK 22 s. 23; 28 s. 233; 154 s. 349; 316 s. 23, 52, 345-7, 366-7; 25 s. 97, 164-5, 196; 26 s. 67, 95, 204; 28 s. 233; 153 s. 271; 154 s. 349; 316 s. 275; GK 27 s. 1440; 28 s. 510; 29 s. 641, 1255; SP 6, 8, 51; KUJ 4, 365; Fastnacht Katalog 1, 55, 59, 69, 77-8; AS 5, 180, 199; Ep. 6k. 252v; AG perg. 6055; MBiecza 155; MS 2-4 wg ind.; PSB 26 s. 92-3 - tu inne źródła; Cracovia artificum 1331); 1489, 1490, 1493, 1494-5, 1494 → wyżej: Mikołaj; 1493, 1494 → Jasło - Tenuta; 1497, 1502, 1505 → Jasło p. 4c; 1498 → wyżej: Mikołaj; 1502 → wyżej: Anna; 1507 Zygmunt Stary ustanawia zakład 100 grz. w sporze między Janem Pieniążkiem tenut. szaflarskim a poddanymi i wójciną nowotarską Jadwigą (MS 4, 8503); 1513 zamiana dóbr → wyżej: Mikołaj; tenże Jan ma zapłacić 110 fl. Stan. Jeżowskiemu z Chojnika pod warunkiem wwiązania go do K. (ZCz. 8 s. 154-5); 1513-4 → wyżej: Mikołaj; 1514 → Jasło p. 4c; 1518 Jan Ratołd ongiś ze Skrzydlnej rezygnuje na rzecz Beaty i Jana Pieniążka z K. pstar. krak. z wsi król. Olszówki i cz., które mu przypadły z podziału tenuty nowotarskiej; 1519 Anna c. zm. Jerzego Ratołda ż. Zygmunta Wilama za zgodą męża i br. Andrzeja Ratołda rezygnuje za 688 fl. na rzecz Jana Pieniążka pstar. i poborcy krak. z pr. do dóbr Skrzydlna, Stróża i Przenosza oraz z zapisów, które by miała na tych dobrach po matce Barbarze lub innych osobach (MS 4, 2723, 3048); 1523 Zygmunt Stary nadaje Janowi Pieniążkowi z K. sędziemu krak. połowę kamienicy narożnej przy ul. ś. Jana obok kościoła, która mu przypadła pr. kaduka po śmierci Urszuli Szlembachowej; 1524 Melchior Kłąb rezygnuje na rzecz tegoż Jana z pr. do tenuty nowotarskiej, które ma od Andrzeja Ratołda (MS 4, 13680, 13873); Zygmunt Stary odsyła do sądu najwyższego pr. niem. spór między Janem Pieniążkiem a Melchiorem Wajglem rajcą krak. o dom narożny przy ul. ś. Hieronima (MS 4, 14068).

1525 Zygmunt Stary zatwierdza cesję rajcy krak. Michała Spisza na rzecz sędziego ziem. i grodzkiego krak. oraz referendarza król. Jana Pieniążka m. Nowego Targu z wójtostwem (MS 4, 4748); → Jurków, par. Dobra; 1529 → Ciecień; 1530 pod zamkiem krak. dwór sędziego krak. Jana Pieniążka z K. k. dworu Jana Włodzisławskiego; tenże król zastawia za 4000 fl. na 6 lat Janowi Pieniążkowi z K. sędziemu krak. m. Nowy Sącz i Piwniczną z wsiami (MS 4, 5759, 5767, 15848); 1532 tenże król wydzierżawia na rok Janowi Pieniążkowi z K. sędziemu ziemskiemu krak. i star. sądec. za 1700 fl. pobór z ziemi krak.; tenże król łączy Janowi Pieniążkowi z K. sędziemu krak., star. sądec. i tenut. nowotarskiemu różne sumy na tych dobrach zapisane w jedną 2000 fl. Ponieważ z zapisów odpuścił królowi 600 fl. i wykupił za własne pieniądze sołectwo w Mszanie, dlatego dostaje stwo sądec. w dożywocie z s. Prokopem oraz jego matką [Beatą] i jego babką (MS 4, 6162, 16684); Jan Pieniążek z K. star. sądec. i sędzia ziemski krak. dzieli dobra między synów zrodzonych z ż. Beatą. Najstarszemu Janowi daje Jurków i Dobrą oraz 2000 fl. na stwie sądec., Prokopowi: Skrzydlną, Wolę Skrzydlną, połowę Stróży, Nowy Targ z wójtostwem, Szaflary i Mszanę. Dobra te będzie posiadał na równych pr. z matką Beatą do jej śmierci, będzie też płacił dożywotnio po 3 grz. rocznie siostrze zakonnicy Katarzynie i podobnie 3 grz. zakonnicy Joannie Maleszyńskiej. Po śmierci matki Beaty i babki doda br. Krzysztoforowi do jego działu 500 fl. Krzysztofor dostaje K., Starą Wieś i Posadową. Jan dopuszcza ż. Beatę do przejęcia 195 fl. od Adama Susa lub Gładysza (ZK 28 s. 681-3, z 27 V).

1527-51 Anna z K., Gierałtowic, Kóz i Wilamowic c. Jana Pieniążka sędziego krak. ż. Jakuba Szaszowskiego (MS 4, 5177, 5178; ZZ 12 s. 155; 13 s. 114; → Głębowice p. 2).

1532 n. Krzysztofor Pieniążek dz. K, jego br. star. sądec. Jan i Prokop nadal piszą się z K.

3b. Kmiecie, pobór, młyn, karczma. 1420-1 Andrzej z Polenszka [tj. Polanki wójt grybowski] oskarżony o to, że wraz z trzema wspólnikami równymi sobie Mikołajem z Bilska i jego ss. Stanisławem i Bielem napadli w gospodzie kmiecej w m. Grybowie kmieci Morawę i Stana z K, należących do Jakuba Pieniążka z Iwanowic, powiązali ich i zawiedli do dworu Andrzeja. Tam ich uwięzili, pobili i poranili. Morawie zadano 14 ran krwawych i 5 sinych, a Stanowi 4 rany krwawe i 3 sine; tenże Andrzej z Polanki ma przedłożyć dok. pr. niem., że ma być sądzony nie w grodzie, lecz przed sądem pr. niem. (GK 1 s. 368, 370, 396, 402, 439, 446, 464; ZCz. 2 s. 352); 1420 Grzesznik woźny sąd. z Sącza zeznaje, że widział ww. rany u kmieci z K., którzy siedzą w wieży u wójta grybowskiego Andrzeja (GK 1 s. 394); → Grybów p. 4a; 1434 Zbigniew [kmieć, sołtys?] z K. pozywa Jana wójta z Grybowa o to, że dokonał wraz z 3 innymi najścia na jego dom, rozbił dwoje wrót i zabrał krogulca, którego od niego wziął woźny sąd. (GK 5 s. 133); 1492 Maciej Kukla [kmieć] z K. (J. Bubak, Słownik nazw osobowych Sądecczyzny, Kr. 1992, 1 s. 337); 1530, 1536 w K. pobór z 8 ł., karczmy, młyna dorocznego o 1 kole i od 1 komor. (RP k. 40; RP); 1551 Stanisław młynarz z K. k. Nowego Sącza [Jasnogórski rękopis „Regestrum Confraternitatis...” z lat 1517- 1613, wyd. J. Zbudniewek, Studia Claromontana 6, 1985, 193).

4. 1356 Jakub sołtys z S. rajca nowosądec. (Mp. 1, 246); 1370 Jaszek i Miczek ss. zm. Dominika z K. czyli N. S. uwalniają Hermana sołtysa z K. od opłat na wyprawy wojenne. W zamian sołtys będzie im i ich spadkobiercom płacił na każde Zielone Święta 3 grz. i 1 wiard., niezależnie od tego, czy w danym roku będzie wyprawa wojenna czy też nie. Ponadto będzie im płacił w tym samym czasie 3 wiard. za pewne czynsze zw. posp. ymmespfennyk. Łącznie ma płacić 4 grz. (Mp. 3, 835); 1424 sołectwo → p. 3a: Prokop; 1438 Jakub sołtys K. pod groźbą utraty sołectw w Jaroniówce i w K. poręcza za teściową Dorotę Buglową [sołtyskę w → Jaroniówce], że stawi się ona przed star. biec. (ZB 1 s. 53); 1525 Zygmunt Stary na prośbę Jana Pieniążka z K. sędziego ziemskiego krak. i referendarza dworu król. potwierdza dok. z → 1370 i przenosi K. „z pr. pol., ruskiego i jakiegobądź innego” na pr. magd. (MS 4, 4839); 1522 Kasper wójt z K. (GS 2 s. 357).

5. 1335 z par. S. świętop. 3 sk. i 4 den., 1336-58, 1373-4 4 sk. i 7 den. (MV 1-2 wg ind.; Rejestr Świętop. k. 14, 37); 1350-1, 1354-5 dochody par. S. ocenione na 1 grz. (MV 2 s. 346, 397, 429, 437); 1424 → p. 3a: Prokop; 1470-80 w K. kościół drewn. Narodzenia NMP, dzies. snop. z folwarku plebanowi w K, dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. bpowi krak. w par. K. i Stara Wieś. W spisie par. wymieniono jeszcze Smilno, ale oczywiście bez opisu (DLb. 2 s. 302, 304 - tu za starymi wykazami J. Długosz wpisał par. Śmilno bez danych); 1513 par. K. alias S. (B. Kumor, Uwagi o osadnictwie i organizacji kościelnej sądeczyzny w XIII i XIV wieku, Małopolskie SH 5, 1962, s. 140); 1520 Jan Pieniążek sędzia krak. buduje drewn. kościół w K. (KatZab. 1 s. 302-3); 1522-9 Jan z Jasła pleb. w K. (OK 116 s. 879; LR s. 100); 1529 par. zarządza Więcesław z Sącza pleb. w Lipnicy [Murowanej], uposażenie plebana: dzies. snop. z ról folw. w K. wart. 3 grz., z roli kmiecej w Starej Wsi wart. 1 grz. i dzies. pien. z karczmy tamże wart. 16 gr, meszne z tych wsi - 30 ćw. żyta i tyleż owsa wart. 8 grz. i 21 gr oraz klerykatura wart. kopy gr; dzies. snop. z łanów kmiec. w K. i Starej Wsi wart. 24 grz bpowi krak. (LR s. 45, 100); 1551-7 z par. K. świętop. 4 sk. 9 den. (Gromnicki Świętop. s. 381).

6. 1529 Janusz Pieniążek s. Jana z K. studentem Ak. Krak. (Al. 2 s. 250).

7. SG 4 s. 744; 15 s. 175; S. Tomkowicz, Powiat grybowski, Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej 1, 1900, s. 132-43.

8. Drewn. kościół gotycki z r. 1520, kilkakrotnie odnawiany. Chrzcielnica kamienna z r. 1486, kropielnica kamienna z XV/XVI w., epitafium ks. Benedykta Ścibora, malowane na desce w XVI w., krucyfiks z ok. r. 1520 i dzwon mniejszy odlany w r. 1454. Figura przydrożna z h. Strzemię na żelaznej chorągiewce, fundowana w r. 1556 przez Krzysztofora Pieniążka. Gotycka rzeźba Matki Bożej „Krużlowskiej” z ok. r. 1410, od pocz. XX w. w Muzeum Narodowym w Kr. (KatZab. 1 s. 302-3; Rocznik diecezji tarnowskiej 1972, s. 224-6).

Uw. Zebrany materiał źródłowy w hasłach → Iwanowice i K. oraz świeżo wydana cenna rozprawa B. Śliwińskiego, Podsędek sandomierski Prandota i małopolscy Odrowążowie w II połowie XIV wieku, w: Ludzie, władza, posiadłości, Gdańsk 1994, s. 217-44, dowodzą jak palącą jest potrzeba opracowania nowej monografii rodu Odrowążów, gdyż praca K. Górskiego, Ród Odrowążów w wiekach średnich, Kr. 1927, dziś jest już mało przydatna. Z tego powodu B. Śliwiński, Prandota, s. 225-6 i przypis 44 postuluje np. pilne i odrębne studia nad genealogią Pieniążków, uznając za ich przedstawicieli poświadczonych w r. 1356 Prandotę i Andrzeja z Iwanowic (ZDM 1, 80), zapewne słusznie. Nie zostali oni jednak pominięci w SHGK, jak twierdzi Autor, figurują bowiem pod hasłem Iwanowice - przekazy nie zidentyfikowane (poprawniej: nie określone). W tym wypadku nie było pewności, czy pisali się oni z Iwanowic Pieniążków, czy też z Iwanowic w par. Kłobuck, w których własność król. została poświadczona dopiero w r. 1424, a wieś ta ma równie wczesną metrykę. Nie opuszczono też Jana z Iwanowic, gdyż jest w tym haśle pod r. 1388 (→ SHGK cz. 2 s. 181 szpalta 1 wiersz 8 od dołu).

1 Raczej nie jest tożsamy z poświadczonym w r. 1373 Mik. Pieniążkiem z Iwanowic (Mp. 3, 855). Ten zm. przed 1383 → Iwanowice i najpewniej bez męskiego potomka, miał natomiast siostry, których dzieci po nim dziedziczyły. Wydaje się więc, że nie miał brata → Kobylanka Dolna p. 4, zwłaszcza 1381 r.

2 Zapewne jest to jedna osoba. W takim razie on był ojcem Piotrasza z Mogilna i byłoby zrozumiałe to, że jego wnuk czyli Mikołaj s. Piotra spłacał w r. 1402 jego dług. O Miczku br. Jaszka (1370) brak wiadomości, jeśli słuszny jest domysł przytoczony w przyp. 1.

3 Matką Jakuba była Halszka c. Jakusza z Młynów i Szańca siostra Małgorzaty ż. Mściszka z Gór (pow. wiśl.) → Kośmirzów (materiał z końca XIV w.). Małgorzata została określona jako c. Jakusza i pasierbica Jadwigi z Kośmirzowa, a Jakub Pieniążek siostrzeńcem Małgorzaty. Nie był on pasierbem Jadwigi, jak jest nazywany w zapiskach sądowych, ale synem jej pasierbicy Halszki.

4 Nie poświadczony więcej w źródłach. Zm. zapewne wnet po 1412 r. Trudno określić, z którego małżeństwa był s. Mikołaja. Jadwiga z → Kośmirzowa procesowała się z pasierbami, tj. Małgorzatą ż. Mściszka z Gór i dziećmi Mik. Pieniążka z Iwanowic [i Halszki pasierbicy Jadwigi]. Proces prowadził później Jakub. Jan mógł być wtedy niepełnoletni, względnie pod określeniem dzieci kryła się tylko siostra lub siostry Jakuba, a Jan był s. Mikołaja z drugiego małżeństwa.

5 Prokop z K. występował regularnie w źródłach do 1456, po tym roku brak o nim danych, przyjęto więc (→ PSB 26 s. 105-6), że zapewne zmarł w tym roku. Od r. 1460 znów regularnie występuje Prokop z K, który mógłby być synem zm. Prokopa, gdyż miał on syna o tym imieniu. Na takie rozdzielenie tych osób wskazywała też zapiska z r. 1462: Prokop z K. poręczał dług dobrami ojczystymi. Określenie to niezbyt przystaje do dóbr osoby, która dziedziczyła je od 1424 r., nie razi natomiast, jeśli zostały one niedawno przejęte po ojcu. Jednakże analiza materiału z l. 1460-9 dowodzi, że do 1467 dotyczy on Prokopa I. Jego synowie, wśród nich Prokop II, w sprawach majątkowych występują dopiero od r. 1470, wtedy też zostali nazwani synami zm. Prokopa, choć najstarszy z nich Andrzej już w r. 1467 pełnił urząd cześnika, nie był więc wówczas młodzieniaszkiem (gdyby ojciec nie żył już w 1456 raczej nie nazwano by go w r. 1470 synem zm. przed 16-laty Prokopa). Bracia Andrzeja, wśród nich Prokop, nie rezygnowaliby na jego rzecz z sum na Czorsztynie, gdyby ich udziały nie przypadły im w spadku po ojcu. W l. 1460-2 sam Prokop z K. skupuje cz. w Sobniowie i Łaskach, po r. 1470 (najpewniej po podziale dóbr z braćmi) wsie te dziedziczy Andrzej. Byłoby to niemożliwe, gdyby kupował je nie jego ojciec a brat. Sam też Prokop po 1456 r. zarządzał wsiami: Hankówką i Glinikiem Polskim, na których miał zapisy od Władysława [Warn.] i od Kazimierza Jag., pisał się też z Jasła, które miał w tenucie. Wreszcie w 1465 r., w zapisce dotyczącej oprawy posagu Heleny niewątpliwej c. Prokopa I brak przy jego imieniu określenia olim, a więc na pewno żył jeszcze w tym roku. Z kolei gdyby w r. → 1467 chodziło nie o Prokopa I, ale jego syna o tym imieniu, nie mógłby on sam dziedziczyć wszystkich dóbr w ziemi sądec. Prokop I zm. najpewniej w r. 1467, gdyż w r. 1468 jego s. Andrzej używał tytułu star. czorsztyńskiego, przysługującego ojcu (sumy na tenucie dziedziczą później wszyscy ss. Prokopa I), a od r. 1467 Prokop II dziedziczy wójtostwo jasielskie i jest nazywany Jasielskim. Przezwiska tego nie używał Prokop I, choć posiadał to wójtostwo od 1437 r.

6 W tej zapisce Prokop zastał błędnie określony jako frater uterinus Jakuba, w rzeczywistości byli bowiem braćmi z różnych matek, a więc nie z jednego łona (→ też przyp. 3).

7 Żoną Prokopa była Anna c. Jana Wojnarowskiego h. Strzemię. W tym charakterze nie została ona bezpośrednio poświadczona w źródłach. Pośrednią wiadomość w tej sprawie przynosi zapiska z r. 1493 → niżej: Mikołaj, a także wiadomość z r. 1511: Jan Pieniążek s. Prokopa z K. jest br. wujecznym Jana i Jandy Wojnarowskich (→ Jastrzębia - błędnie nazwany br. stryjecznym). Wg ustaleń M. Wolskiego w przygotowywanej pracy o Trzecieskich h. Strzemię Jan i Janda byli ss. Mikołaja, który był s. Jana Wojnarowskiego. Mikołaj był zatem br. Anny, a także Katarzyny ż. Piotra Farureja z Osownicy (GB 3 s. 663). Po śmierci Prokopa Anna wyszła ponownie za mąż za Zygmunta Rożna.

8 Tu zapewne J. Długosz błędnie wpisał po raz drugi Teluszową, której opis dał pod par. Korzenna, do której faktycznie ta wieś należała (DLb. 2 s. 302) i nie była własnością Pieniążków. Na jej miejscu pod par. Mogilno winna figurować Posadowa, gdyż brak jej w DLb., a ta właśnie wieś należała do Pieniążków i leżała w tej właśnie parafii.

9 Prawdopodobnie małżeństwo to nic doszło do skutku, względnie Długoszówna wnet zmarła. Później Andrzej miał ż. Beatę, która po jego śmierci została ż. Jana Pniowskiego (→ Jasło p. 4), ale, wg nie ulegających wątpliwości ustaleń M. Wolskiego w pracy o Trzecieskich (→ przyp. 7), była ona c. Jakuba Trzecieskiego. Przez wiele lat jego potomkowie procesowali ją o posag, gdyż nie miała dzieci z Andrzejem. Miał on zatem dwie żony o tym samym imieniu.

10 Niewątpliwie w pierwszej zapisce pisarz popełnił błąd lub opuścił imię Anny matki Anny Trzecieskiej. Te trzy wsie po zamianie dóbr od 1493 należały do Zygmunta Rożna. Przyjął je on od Mik. Pieniążka wraz z posagiem jego matki Anny, która już ponownie wyszła za mąż za Zygmunta. Anna Trzecieska jako córka Prokopa mogła rezygnować na rzecz Zygmunta tylko z pr. do oprawy matki, opisanej jej per olim Procopium maritum. Rożen najpierw uwalniał nabyte dobra od długów i zastawów i dopiero w 1498 opisał żonie na nich oprawę posagu i wiana.