POGORZAŁY STAW

/248/. Leżał na terenie zajmowanym przez obecną osadę miejską Piaski (zob.). Pojawił się w źródłach w 1409 r. jako Pogorzalistaw (TA 255), zaś w 1418 r. Pogorzalystaw (DM V 1299). Pogorzali Staw zapisano tę osadę w 1419 r. (Kzh 10 303v). Był wówczas bardzo dużą wsią, sprzedaną przez Marcina kasztelana zawichojskiego i Ścibora podczaszego łęczyckiego za 300 grzywien groszy praskich. Graniczyły jego pola w 1421 r. z Wierzchowiskami (Koz z.lub. 20687 131), w 1428 r. z Mełgwią (Melgew) (Ł 270). W 1431 r. sołtysem tej wsi był nobilis Clemens (Ks Of 59, Koz z.lub 20689 5), z czego wynika, że Pogorzały Staw był wsią lokowaną na prawie niemieckim. W 1434 r. należała ona do parafii w Giełczwi (Ks Of 64v). W 1442 r. wieś Pogorzalistaw została sprzedana przez spadkobierców Marcina z Rytwian spadkobiercom Stanisława Ebermuta z Płonki za 4 łany ziemi w Płonce i 900 grzywien groszy polskich (DM III 639). W 1453 r. we wsi Pogorzalystaw odroczono rozgraniczenie między Rybczewicami a Częstoborowicami (LKP 79). Długosz zanotował Pogorzaly Sthaw już w parafii Piaski (D II 548), do których w połowie XV w. przeniesiono jej siedzibę z sąsiedniej Giełczwi. Piaski były założone częściowo na gruntach wsi Giełczew, częściowo Pogorzałego Stawu, który leżał na zachód od obecnego miasta, skoro niwy jego graniczyły z niwami wsi Wierzchowiska. Obok Pogorzałego Stawu nad rzeką Sierotką (dawniej zwaną Kozicą) istniał zapewne wcześniej staw, po którym pozostały tylko podmokłe łąki. Teren ten jeszcze obecnie, mimo obniżenia się poziomu wód gruntowych, pokrywają okresowo gęste opary, niby dymy na pogorzelisku. Zjawisko to, występujące niewątpliwie w większym stopniu niż obecnie w XIV i XV w., musiało dać nazwę wsi na tym pogorzałym, dymiącym terenie. W 1529 r. zapisano nazwę Ogorzali Sthaw między Wolą Giełczewską a miastem Piaski (LR 35). Wieś tę zanotowano jeszcze w l. 1531 (ZD XIV 353) i 1565 (L 43) i na tym kończą się wzmianki o Pogorzałym Stawie. Piaski w XVI w. wchłonęły dużo starsze osiedla sąsiednie, także Pogorzały Staw jako leżący najbliżej miasta. Ostatnim śladem Pogorzałego Stawu jest notatka z 1782 r.: „Pogorzały Staw teraz Piaskami zwany” (Ł 270 21- 2).