ŁODZINA

(1442 Lodzina, 1445 Hlodzina, 1457 Lodczyna, 1502 Lodzynka) 11 km na NE od Sanoka.

1. 1458 m distr. san. (XI 3447); 1515, 1523, 1526, 1530, z. san. (ŹD XVIII s. 150; AS I 21 k. 101, 419, 516).

2. 1446 granica między Ł. a Witryłowem począwszy od rz. San, gdzie jest las „Rownei luz”, ten las „rosmyerzicz” po połowie nie naruszając pól z obu stron aż do potoku Iassenycza, dalej „po brzegu” od strony Ł. tak wysoko, jak sięgają dobra (XI 2108, 2109); 1458 bagna i wyspa na rz. San (XI 3447) → p. 3.

3. Własn. król.; 1442 Hany Smyothanka z Ł. pozywa Semiona i Klisza z Dobrej (XI 1533); Sienko Raczek z Dobrej samosiódm winien przysięgać przeciw Haniowi (Hany) Smyotance z Ł. celem oczyszczenia się (XI 1536); ludzie z Dobrej, którzy mieli zgodę ze Smotanką, winni karę grodzką 14 gr (XI 1544); 1443 diak z Ulucza obwinia Haina (Hany) Smotankę z Ł. o zabranie źrebca wartości 4 grz., 3 wieprzy wartości 3 grz. i 20 kop żyta. Hany tłumaczy, że był to jego dział (XI 1724); Hain Smyotanka z Ł. pozywa Nyescha syna Wróbla z bratem Senkiem w sprawie młyna w Ł., który sąd przysądza obu braciom (XI 1752); 1445 sprawa między szl. Mikołajem Chrapkiem [z Witryłowa] a Senkiem Hainem i Nyeschem z Ł. w sprawie barci, wypasu i ścinania drzewa (XI 2069, 2070-2073, 2078, 2081, 2085, 2086); uczciwy Hain Smyotanka z Ł. zeznaje, że wydzierżawił od Iwana Huhno dziedzica z Dobrej dział dziedziczny w Dobrej, za co winien zapłacić 22 grz. i 1 wiard. Huhnowi. Jak długo będzie trzymał ten dział, winien dawać corocznie 3 grz. tytułem dzierżawy. Za koguty i maciory winien mu zapłacić 2 grz. Podczas rezygnacji z dóbr Hain nie ma dawać kogutów ani macior tylko zwrócić dom z młynem i otrzymać wartość wkładów według szacunku ludzi (XI 2088); 1446 na instancję Niesza, Senka, Hania i Senka, dziedziców z Ł., Mikołaj i Paweł Dedeńscy ręczą na 60 grz., że szl. Mikołaj Chrapek zachowa wyznaczone przez rozjemców granice między Ł. a Witryłowem → p. 2, które następnie zostaną oznaczone przez podkomorzego (XI 2108, 2109, 2135); Hain Smotanką jako asesor sądu gr. w Sanoku (XI DCCXXXVIII); sprawa ziemian z Dobrej i Ł. przed starostą (XI 2236, 2272) → p. 4; szl. Marcisz wójt tyrawski ręczy na 10 grz. staroście za Niesza i tegoż brata z Ł. z prawem intromisji w ich dobra dziedziczne (XI 2275); 1446-47 Kalina siostra Huhna z Dobrej pozywa Hania Smyotankę z Ł. o 24 grz. „gisczini” i tyleż kary, zgodnie z zapisem na rzecz Huhna (XI 2312, 2402); 1447-48 Lein Manyowicz z Tyrawy i Nyesz z Ł. ręczą staroście za stawienie Hanya Smyotanki z Ł. którego Siemon syn Synyow z Dobrej obwinia o zabicie jego brata „strinyho” Huhna. Lein Manyowicz oświadcza, że nie Hany, lecz sami Dobrzanie zabili (XI 2401, 2417, 2418, 2426, 2443, 2444, 2600); 1448 Iwan „Calynyn sin” z Zahutynia pozywa poręczycieli z Hłomczy, którzy ręczyli za Niesza z Ł. Niesz zastępuje swych poręczycieli, obaj odwołują się „super luczthwo” do Iwana Oleszkowicza ze Strożów Małych. Sprawa dotyczy zabójstwa Huhna (XI 2621); 1450 Denko Byereczski mieszcz. san. „zdal” Sienka Smyotankę z Ł. o głowę swego brata Iwana (XI 2870); Malug kmieć z Zasławia pozywa Senka Smyotankę z Ł. o głowę (XI 2877, 2882); 1451 Senko Smyotanka przeciw szl. Senkowi z Ł. (XI 3054); 1453 szl. Senko Smyothanka z Ł. otrzymuje konia z siodłem wartości 4 1/2 grz. od Niesza z Ł. i zastawia mu trzecią część posiadaną z braćmi i z kmieciem Stepanem w Ł. aż do spłaty (XI 3170); 1454 Sienko Smyotanka zastawia tywonowi [z ?] swego kmiecia Stepana w Ł. (XI 3235); 1455 Hancz ziemianin z Ł. zawiera kontrakt ze szl. Mikołajem Radwanem wwdą san. w sprawie części swego dziedzictwa posiadanej w Ł. tzn. 7 kmieci za 42 grz. z warunkiem, że Mikołaj ma otrzymać zgodę starosty, króla lub królowej, a po otrzymaniu winien spłacić wierzycieli mianowicie Nieszka za konia, Lena i tywona, jeśli Mikołaj nie otrzyma zgody, wówczas Hańcz zwróci mu dane 4 grz, Jeśli Hancz nie będzie mógł zwrócić 4 grz., wówczas Radwan będzie dzierżył posiadłość aż do spłaty (XI 3248); szl. Len ziemianin z Ł. zeznaje że Hryn tywon z Olechowiech dał mu 5 grz. za kmieci, których Len posiadał od szl. Hańcza ziemianina z Ł. Hancz zeznaje, że zastawił Lenowi tych kmieci za dług. Gdyby Hancz chciał sprzedać komuś tę posiadłość, winien spłacić dług Hryniowi (XI 3250); szl. Sienko Smyotanka brat Hancza z Ł. kwituje Mikołaja Radwana z 2 grz. za posiadłość, którą posiadali bracia Hancza Olexandro i Smyotanka w Ł. (XI 3251); 1456 Paweł Holobuth kniaź z Odrzechowej ręczy Leniowej niegdyś z Ł., że płaszcz z sukna „alias gorliczske” i futro jagnięce posiada Mikołaj Radwan. Ten tłumaczy, że zapłacił należność za posiadłość Ł. Leniowi jej mężowi. Wobec braku zapisu w aktach starosta wyrokuje, aby Radwan dał Leniowej płaszcz i futro (XI 3314); 1456 szl. Mikołaj Radwan dziedzic z Ł. i sołtys z Gruszówki (XI 3329); 1457 szl. Mikołaj Radwan dz. z Ł. winien jest 9 zł i 8 gr Stanisławowi mieszcz. z Pilzna, jeśli nie odda w terminie, wówczas Stanisław otrzyma za tę kwotę i kary wwiązanie w Ł. i Gruszówkę (XI 3371); 1458 Hanyecz z Ł. sprzedaje szl. Mikołajowi Radwanowi wieś swą Ł. za 83 grz. (XI 3391); szl. Mikołaj Radwan zastawia szl. Jerzemu Czeszykowiczowi [z Bukowa] wieś swą Ł. za 31 grz. (XI 3396); Jerzy Czeszykowicz z Bukowa sprzedaje Janowi Dolińskiemu chor. przem. połowę wsi Ł., która należała do Oleśka (Oleszconis) i Senka dziedziców, z wszystkimi bagnami i z wyspą na rz. San (XI 3447); 1460 Fedor kmieć z Ł. pozywa szl. Mikołaja Chrapka z Witryłowa (XI 3523); 1467 Mikołaj Radwan dziedzic z Ł. i sołtys z Prusieka (XVI 363); 1473 Mikołaj Pieniążek z Witowic pkom. krak. i star. san. otrzymuje od Mikołaja Radwana sołtysa z Prusieka 110 grz., za które zastawia kmieci w Prusieku i wieś Ł. (XVI 951); 1476 Anna ż. szl. Piotra Radwana z Ł. (XVI 1141); Piotr Radwan dzierżawca z Ł. zapisuje ż. swej Annie, siostrze Jana Mrochowskiego (Mrokowsky), 35 grz. na połowie pieniędzy posiadanych w zastawie w Ł. Jeśli kupi inne dobra, wówczas na ich połowie zapisze te 35 grz. (XVI 1143, DXVIII); 1480-1503 Piotr Lodzynsky z Ł. (XVI 1396, 1416, 1743-1745, DCCLXII, 1874, DCCCXXIV, 2043, 2794, 2795, MCXL, 2920); 1487 Mikołaj z Ł. (XVI DCCLXVI); 1491 Mikołaj Radwan sołtys z Prusieka zeznaje, że pieniądze 50 grz. zapisane na wsi Ł. są jego brata Piotra, a on zobowiązuje się chronić je przed starostą san. aż do spłaty. Jeśli nie będzie mógł chronić Piotra, da intromisję w połowę sołectwa w Prusieku (XVI 3475); 1493-94 Stanisław Lodzynszky (XVI 2148, 2211); 1502 Piotr Łodziński dzierżawca de Lodzynka zastawia Marcinowi Biernaszowskiemu za 50 grz. swą dzierżawę wieś Łodzinkę, trzymaną zastawem (XVI 2815); 1515 3 ł., pop 15 gr (ŹD XVIII s. 150); 1523 podymne 6 gr (AS I 21 k. 101); 1526 2 1/4 ł. (AS I 21 k. 419); 1527 król Zygmunt zatwierdza zapis działów i dóbr na wójtostwie miasta Tyrawy i wsi Ł. między Elżbietą, c. zm. Mikołaja Niezackiego a ż. Jana Jeżowskiego, a Stanisławem Orzechowskim pisarzem przem. (MRPS IV 2, 15189); 1530 1 3/4 ł. (AS I 21 k. 516); 1531 Anna. c. Mikołaja Niezackiego a ż. Hieronima Żarnowieckiego, daruje Mikołajowi Wolskiemu kaszt. sochaczewskieniu [i star. san.j dobra król. tyrawskie z wójtostwem i swój dział dziedziczny Ł., albo sumy na nich zapisane (MRPS IV 16150); 1536 1 1/2 ł., pop (AS I 21 k. 564); 1537 Mikołaj Wolski kaszt. sochaczewski [i star. san.] zobowiązuje się zapisać winne królowi 400 zł do r. 1543 albo dać intromisję w swą wieś Ł. (MRPS IV 18920); 1552 12 gosp., 3 szlachta orząca swoim pługiem, pop (AS I 21 k. 1001); 1557 król Zygmunt August zachowuje Zofię Straszówną, wdowę po Kormańskim, w dożywotnim posiadaniu miasta Tyrawa i wsi Ł. (MRPS V 7983).

Mieszkańcy: 1442 Hany Smyothanka (a. Smotanka) (XI 1533, 1536, 1544); Nyesch Wroblow sin (XI 1562); 1443 Ian Smyotanka (XI 1720); Hain a. Hany Smotanka, Nyesch f. Wrobl, jego br. Senko (XI 1724, 1752); 1444 Smotanka, Oleschko (XI 1893, 1979, 1981, 1983); 1445 Senko, Nyesch, Hany a. Hain Smyothanka bracia (XI 2069-2073, 2078, 2081, 2085, 2086, 2088); 1446 Nyesch, Senko, Hain a. Hanyecz bracia (XI 2108, 2109, 2135); Niesch, Oleszco, Han servitores, Schemon, Han, Boh (XI 2272, 2275); Hain Smyotanka (XI 2312); 1447 Nyesz, Hany a. Hain Smotanka (XI 2401, 2402, 2417, 2418, 2444); 1448 Nyesch (XI 2600, 2621); 1450 Syenko alias Smyotanka (XI 2870, 2877, 2882); 1451 Senko Smyothanka. szl. Senko (XI 3054); 1453 Senko Smyothanka, Nyesch, Stepan kmieć (XI 3170); 1454 Syenko Smyothanka, Steppan kmieć (XI 3235); 1455 Hancz terrigena, Nyesch. szl. Len terrigena (XI 3248, 3250); szl. Syenko Smyothanka br. Hancza, Olexandro (XI 3251); 1456 Len, jego ż. Lenyowa (XI 3314); 1460 Fedor kmieć (XI 3523).

4. 1446 Niesch, Senko, Hanyecz określeni jako serviles przez sługę starosty, który żąda, aby z tego powodu ich sprawa została przeniesiona do sądzenia z sądu z. przed starostę (XI 2135); starosta san. pozywa Niesza, Oleśka i Hana z Ł., służków (servitores) zamku san., o to, że nie służą zamkowi według zwyczaju, jak ich przodkowie i sąsiedzi, i na liczne wezwania starosty nie oddają ryb. Ci na swą obronę przedkładają dokument, lecz starosta skazuje każdego z nich na 3 grz., a także Siemiona, Hana i Boha, którzy się nie jawili (XI 2272, 2275).

5. 1515, 1536, 1552 pop → p. 3.

8. Fragmenty naczyń późnośredn. (Parczewski, Źródła I s. 203).