(1339 San, 1406 Szan vel Sanok, 1424 versus Czanog [?], 1438 Sanok, 1439 Saan, 1445 Sayn, 1467 Sąn, 1517 Sząn, 1526 Schan) rzeka, prawy dopływ Wisły (HW 166), uchodzi poniżej Sandomierza.

(Z. san., z. przem., woj. sandom.)

1339 Jerzy książę Rusi wydaje przyw. lokacyjny miasta Sanoka, położonego nad rz. zw. San, określając jego obszar po pół mili powyżej i poniżej miasta przy rz. S. oraz po 1 mili po obu brzegach. Wójtowi Bartkowi z Sandomierza nadaje rz. S. na długość pół mili powyżej miasta z wyspą mniejszą koło miasta i wszystkie potoki uchodzące do Sanu w wymienionych granicach, młyn w Trepczy oraz pr. budowania młynów, sadzawek, jazów i pr. połowu ryb (KDP III 88); 1373 Władysław książę opolski nadaje wieś Jabłonicę [dziś → Jabłonica Ruska] położoną w pobliżu rz. S. (VII 9); 1376 Benedik, star. san., rozgraniczając wieś → Terpiczów Jacka, Jurka i Iwanka od wsi Myczkowce Oleśka oraz obszary sięgające w góry należące do tych wsi, a położone na wododziale Sanu i Solinki (Solyna) postanawia, że potoki tamże spływające do Sanu mają należeć do Myczkowiec (ZDM IV 1030); 1391 Piotr Kmita, wydając przyw. lokacyjny wsi Wary, nadaje sołtysowi prawo połowu ryb w rz. S. [→ Wara p. 4]; 1398 Jan i Szymon, ss. Dziersława de Brzescie, uposażając kościół w Krzywczy [z. przem.], nadają mu jezioro z brzegiem rz. S. położone o 4 stajania od granic wsi Ruszelczyce (ZDM IV 1137); 1402 pole Dobre [→ Dobra] położone usque ad vadum dictum Brud Chlumcense, czyli do brodu [na rz. S.] prowadzącego do wsi Hłomczy (VII 22); 1406 Jan i Szymon jw., uposażając kościół w Krzywczy, nadają mu pół jeziora z brzegiem fluvii dicti Szan vel Sanok, położonym o 4 stajania od granic wsi Ruszelczyce (ZDM V 1194); 1421 król Władysław nadaje mieszczanom san. wolność korzystania z lasów po obu stronach rz. S. (CS 15 s. 371); 1424 dom w Przemyślu w ulicy versus Czanag [rzeka lub miasto] (Ks. ł. przem. 671); 1438 gelegen hindert dem Sanok [rzeka] (Ks. ł. przem. I 2737); garten… gelegen hindert dem Sanok [rzeka] (Ks. ł. przem. I 2738); 1439 wymienieni mieszkańcy → Hłomczy stwierdzają, że otrzymali obschary, począwszy od potoku Rziczka wpadającego do S., w zamian za role albo łazy po stronie Rziczki od miasta → Tyrawy [dziś Mrzygłód] (XI 1246); 1441 Mikołaj Kmita sprzedaje Janowi Dolińskiemu wsie Ruszelczyce, Iskań i Ruskie Dubiecko [dziś Ruska Wieś] z tym, że Doliński i kmiecie będą mieli pr. rybołówstwa w rz. S. i uchodzących doń potokach oraz pasienia po obu stronach Sanu (XI 1343); 1444 król Władysław III nadaje Zankowi Wołochowi z Turki pustkę Ternowe pole rozciągającą się nad rz. S. między granicami wsi Żurawin a potokiem Bukowiec (Stadnicki, O wsiach s. 31; ZDM III 692); tenże król nadaje łan pusty we wsi → Olchowce, położony począwszy od rz. S. aż do lasu Słone (ZDM III 684); 1445 rola w Przemyślu za S. (retro Sayn; Ks. ł. przem. I 3499); 1446 Mikołaj Chrapek winien zachować granice między Łodziną a Witryłowem począwszy od rz. S., gdzie jest las Rownei lez (XI 2108); Andrej dwornik retro fluvium San i jego sługa Marcin mają przysiąc, że przepędzili 4 byczki do folwarku za rz. S. (XI 2243); 1454 Małgorzata z Dynowa zastawia Dorocie Racławskiej i jej synom wieś → Wołodź z młynem i oboma brzegami rz. S. oraz potok Gdyczynę (XI 3220); 1456 Jan Kmita z Sobnia sprzedaje Marciszowi z Zahutynia wieś swą → Postołów położoną na brzegu rz. S. wraz z Postołową Wolą położoną po drugiej stronie rz. S. (XI 3292); 1461 Jan Kmita z Dubiecka zapisuje ż. swej Katarzynie tytułem wiana 400 grz. na połowie dóbr → Dubiecko z połową łowisk ryb alias stouami fluminis Saan (XI 3602); 1463 rozjemcy rozsądzają spór między Martą, wd. po Janie [Nosku Kmicie] a Janem Dolińskim, przyznają role i pola z jednej strony rz. S. w → Iskani Dolińskiemu, natomiast w sprawie pola i łąki z drugiej strony Sanu odkładają decyzję do dokładniejszego zbadania sprawy (XVI 27); 1465 Małgorzata z Dynowa sprzedaje Krystynowi ze Wzdowa wieś → Warę począwszy od miejsca, gdzie potok Wara wpada do rz. S. aż do potoku Borlowsky, koło granic wsi Niewistki aż do rz. S. (XVI 193); 1467 Stanisław z Dymowa sprzedaje Pawłowi Nabrzuchowi wieś → Dąbrówkę [dziś D. Starzeńska], położoną nad potokiem Crvsenycza z oboma brzegami rz. Sąn należącymi do tej wsi (XVI 360); 1473 Jan Kmita z Sobnia zastawia Dziersławowi z Bukowa wieś → Huzele z brzegami rz. S. (XVI 922); 1477 Krystyn z Wary zastawia połowę wsi → Wary Stanisławowi Racławskiemu z Wołodzi, który będzie mógł wypuszczać clodzyna przez rz. S. z racji soli (XVI 1228, 1231); Jan, Piotr, Stanisław i Andrzej Kmitowie wydają przyw. dla miasta → Leska, którym m.in. nadają mieszczanom łany roli między lasem Kostrzyń a Rozdziałem położonym między Leskiem i Wolą [Postołową], mające długość od rz. S. aż do potoku Łukawica, oraz las Kostrzyń do wykarczowania położony między starą drogą myczkowską a rz. S. (Arch. m. Leska); 1480 Jan Kmita z Sobnia ręczy Piotrowi z Rytarowiec intromisją w 6 kmieci w → Załużu, począwszy od wejścia do wsi albo od skotni aż do rz. S. (XVI 1426); Jan wójt san. sprzedaje Leonardowi [z Pobiedna] połowę młyna pod górą miejską [w → Sanoku] oraz połowę młyna konnego (equestris) i gdziekolwiek będzie mógł wybudować młyn na rz. S. (XVI 3298); 1487 zgoda przez rozjemców między Andrzejem Kmitą a Janem z Dynowa w sprawie granic między → Dąbrówką [Starzeńską] a Bartkówką, począwszy od potoku Granicznik wpadającego do rz. S., w ten sposób, że rz. S. winna rozdzielać obu aż do potoku Pobiednik. Denowski winien urządzić jaz do brzegu [Kmity] Sobieńskiego, a jeśli nastąpi zniszczenie jazu i młyna, będzie mógł wybudować inny młyn na swoim brzegu (XVI 1822); 1489 w wyniku podziału dóbr między braćmi z → Dydni Zygmunt i Stanisław otrzymują m.in. wieś → Krzemienną z pr. rybołówstwa na rz. S. między wsiami Gruszówka a Niewistka (XVI 1941); 1490-91 Henryk wójt z → Tyrawy zastawia Piotrowi Leszczyńskiemu 2 wzgl. 3 stajania zw. Tatarczyska, sięgające do brzegu rz. S. (XVI 3459, 3489); 1491 Zygmunt Dedeński zapisuje ż. Jadwidze dwór w → Dydni z łąką za Krzemienną i brzegiem rz. S. (XVI 2037); 1492 Zygmunt i Stanisław, bracia z Dydni, dokonują podziału dóbr m.in. prawa rybołówstwa na rz. S. Stanisław nadto otrzymuje sadzawki, rybołówstwo, jeziora na rz. S. od granic Gruszówki do granic Niewistki (XVI 2043); 1493 [Stanisław] Pieniążek, wójt san., zastawia Wacławowi z Pobiedna młyn san. pod górą, przewidując możliwość wybudowania innego młyna na Sanie lub koło którejkolwiek sadzawki (XVI 3504); 1494 Stanisław Kmita gwarantuje zwrot pożyczki intromisją w wieś → Załuż z młynem, sadzawkami i oboma brzegami rz. S. (XVI 2215); 1496 Jadwiga, wd. po Janie Denowskim, oskarżona o gwałtowne wtargnięcie do młyna na rz. S. koło Dynowa (XVI 2347); 1503 ugoda dokonana przez rozjemców, mocą której Marcin Biernaszowski, dzierżawca z → Nozdrca, nie powinien niepokoić Jana Nabrzucha, sołtysa tamże, w sprawie łąki położonej między rolą Guzkowska a Sanem (XVI 2929); 1504 uchwała szlachty san. o zarębianiu przeciw nieprzyjaciołom dróg, jednej nad rz. S. i drugiej nad rz. Stobnicą (XVI 3015); Jakub Pieniążek, wójt san., gwarantuje Janowi Zieleńskiemu terminowy zwrot długu intromisją w wójtostwo → san. m.in. pr. rybołówstwa na rz. S. (XVI 3016); 1507 tenże zapisuje Mikołajowi Niezackiemu dług na wójtostwie → san., na młynie w Trepczy i na prawie rybołówstwa na rz. S. (XVI 3626); 1510 Mikołaj Bal z Hoczwi z powodu częstych wylewów rzek [Sanu i Hoczewki] przepływających i oblewających wieś Hoczew i sąsiednie, funduje kościół w tej wsi (Oss. 5659 s. 11-15); 1517 rola w Warze położona koło rz. S. (Wara 171).

1519 rozgraniczenie między dobrami Piotra i Stanisława Kmitów, Mikołaja Bala i Adama Wzdowskiego prowadzone m.in. przez las Veremyn [dziś wieś Weremień] do łąki położonej koło rz. S., przez łąkę do brodu zw. Laczky Broth, brodem na drugą stronę rz. S. na górę zw. Jałowy, stąd koło ról należących do wsi Terpiczów na łąkę Zaluze nad Sanem, poniżej oba brzegi rz. S. należą do Kmitów aż do Brzezińskiego Wiru (Brzezynsky Wyr) na S. naprzeciw Skały, dalej do ujścia potoku Luczyn, tym potokiem koło góry zw. Hostra Gorka na wierzchowinę tego potoku koło Hostrey Gorky aż do potoku Bereźnica. Dalej po przejściu rz. Solinki rozgraniczenie prowadzono działem między potokami płynącymi do S., a płynącymi do Solinki aż do szczytu Tłustej Góry [dziś Tołsta 748 m] oraz dalej (TS 4 k. 194-199b); 1526 podczas rozgraniczenia między wsiami Olchowce a Bykowce usypano 2 ostatnie kopce narożne na brzegu w pobliżu rz. S. (XIX 3127); 1531 rozgraniczenie między dobrami Nienadowa, Iskań i in. Stanisława Stadnickiego a dobrami Babice, Bachów, Stupnica i in. Piotra i Stanisława Kmitów prowadzone m.in. potokiem Klynkow w kierunku rz. S., rzeką S. w dół do ujścia potoku Krzthowka, następnie na drugim brzegu S. tym potokiem w górę. Rzeka S. na odcinku, gdzie stanowi granicę między dobrami, ma być wspólnie użytkowana, a gdyby siłą wody zniszczyła lub odjęła coś z ról, pól lub łąk dobrom Kmitów, tyleż ma im być odstąpione na drugim brzegu (XIX 3128); 1534 rozgraniczenie między dobrami Ternowa i in. Piotra Kmity a dobrami szlachty z Turki w z. przem., prowadzone działem wodnym między potokami spływającymi do rz. S. a innymi spływającymi do rzek Dniestr i Stryj. Wymieniony m.in. potok Czerwone Szyanki spływający po stronie dóbr Ternowa (CS 13 s. 879-899); 1537 Piotr Kmita wydaje przyw. lokacyjny wsi Ternowa Niżna i T. Wyżna, których granice sięgają: T.N. od potoku Zwiniacz [dziś Dźwiniacz] w górę rzeką S. między dwiema górami, jedną zw. Kiczara od strony góry Plonyna, drugą zw. Bikow [dziś Byczek] z innej strony rz. S., T.W. od pola lub łąk zw. Bijeniowe [dziś Beniowa] w górę rz. S. do miejsca, gdzie potok Negryłów spływa z góry Plonyna do rz. S. (Stadnicki, O wsiach s. 33-35); 1546 Mikołaj Tyrawski w porozumieniu z innymi właścicielami pobliskich wsi, z powodu wylewów rzek S. i Tyrawa i trudności dostępu do kościoła w mieście Tyrawie [dziś Mrzygłód] funduje kościół w Tyrawie Wołoskiej (CS 181 s. 614-616); 1549 Piotr Kmita wydaje przyw. lokacyjny wsi Ternowa Niżna i T. Wyżna, których opis granic pokrywa się z treścią przyw. z r. 1537 (Mater. 100); 1570 rozgraniczenie między miastem Dynów i wsiami Bachórz, Chodorówka i in. Andrzeja Wapowskiego a wsiami Dąbrówka [Starzeńska], Bartkówka i Pawłokoma Stanisława, Marcina i in. Stadnickich rozpoczęte w miejscu gdzie potok Łubienka wpada do rz. S. koło drogi publicznej z Dynowa do Nozdrzca w pobliżu brzegu rz. S., dalej przez pole albo błonie, przysądzając do wsi Nozdrzec pola albo wyspy koło rz. S. Dalej granice prowadzą do Królewskiego Potoku, w kierunku rz. S., górą Zorawiecz koło miejsca zw. Kastel, do łąk alias na błonye, aż do rz. S., gdzie jezioro łączy się z Sanem. Rzeką S. prowadzą granice między Dynowem a Bartkówką aż do wysp naprzeciw Dynowa, tu między nowym a starym korytem S., dalej między Bachórzem a Pawłokomą aż do miejsca, gdzie rzeka siłą wody zmieniła bieg ze starego koryta w nowe przez obszar wsi Bachórz. Tu granice prowadzą starym korytem, a pole oderwane siłą wody alias oderwisko zostaje przysądzone do wsi Bachórz. Dalej w innym miejscu, gdzie rz. S. siłą wody zmieniła swoje stare koryto na nowe przez obszar wsi Chodorówki, pole alias oderwisko zostaje przysądzone do wsi Chodorówki i granica prowadzi dalej rzeką S. i naprzeciw pola zw. Oszrzodek lacu alias jeziorem. Między wsiami Siedliska A. Wapowskiego a Dąbrówką Stadnickich rozgraniczenie rozpoczęto na brzegu rz. S. w miejscu ujścia potoku Swięthe do S., dalej potokiem Swięthe w górę między dwoma wzgórzami (monticulos), opuściwszy ten potok spływający ex lacu alias z ieziora dictum Swięthe sypano kopce między dwiema górami [jedną] zw. Chorodisce należacą do wsi Siedliska i górą Zakruze, dalej starą miedzą od dawna oddzielającą wymienione dobra oraz dalej do lasu w kierunku potoku Kruszelnica (CS 317 s. 639-648).