1436 or. Minus Vyasd, utraque Vyasd (KoścZ 11, 167), 1444 de Minori Vyasdz (ACC 27, 56v), 1496 Ugyasdek, Vyasdek (AC 2 nr 1506), 1503 Wyasdek (PG 12, 274v), 1510 Vyasdk (PG 14, 91v-92), 1530 Uyasd Minus (ASK I 3, 123v), 6 km na SE od Grodziska.
1. 1503 n. pow. kośc. (PG 12, 274v); 1510 n. par. Kamieniec (LBP 158).
2. 1436 granice M.V. (KoścZ 11, 167; →Ujazd, p. 2); 1450 rozgraniczenie M.V. i →Ujazdu (KoścZ 14, 115); 1510 młyn o 1 kole →p. 5; 1559 łąka w V., kopce między V. a Ujazdem, stawy, miejsce zw. →Letnica →Ujazd, p. 3: ss. Jana Hinczki; 1563 młyn →p. 3; 1567 kopiec narożny V., Kamieńca i Cykowa (APP Maj. Opalenica 4, 278-284); 1580 młyn →p. 3.
3. Własn. szlach. 1444 Hincza z M.V. toczy proces z Bartłomiejem altarystą z Grodziska (ACC 27, 56v); 1450-52 Jan z M.V. (KoścZ 14 k. 115, 161v; →Ujazd, p. 2).
1496 Jan z Ostroroga1G. Rutkowska, Dobra wielkopolskie, w: Wielkopolscy Ostrorogowie, Ostroróg 1998, s. 122, podaje, że U. znajdował się już w 1466 w posiadaniu Stanisława z Ostroroga (ojca Jana). Nie udało się ustalić źródła tej informacji. Nie wiadomo, który z Ostrorogów i w jaki sposób nabył U. (Górczak 328) →niżej; 1503 Stanisław i Wacław bracia z Ostroroga [ss. Jana, który zm. 1501] sprzedają z zastrz. pr. odkupu Stan. Ciświckiemu wsie Bukowiec i W. za 600 grz. (PG 12, 274v; KoścG 6, 48); 1504 Ciświcki na 1/2 tych dóbr zapisuje swej ż. Dorocie 300 grz. (PG 13, 3); 1510 działy braci Stanisława i Wacława z Ostroroga; Wacław otrzymuje m. in. Kobylniki, Bukowiec, V. i 1/2 Doktorowa (PG 14, 91v-92); 1510 wieś Ostrorogów →p. 5; 1536 Jakub i Stan. Ostrorogowie, a 1536 Jan i Stanisław [wszystko to ss. Wacława, który zm. 1527] sprzedają Jakubowi Jaskóleckiemu wieś U. z zastrz. pr. odkupu za 1000 zł (PG 16, 746v; PG 17, 12v); 1540 Stan. Ostroróg w działach z bratem Jakubem otrzymuje m. in. Grodzisk z wsiami, w tym U. (PG 17, 333); 1540 tenże Stanisław sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Jakubowi Jaskóleckiemu wsie Chrostowo i U. (PG 17, 356v; PG 82 k. 86v-87v, 255v-256v), po czym Jaskólecki zobowiązuje się wydzierżawić te dobra temuż Stanisławowi za 100 zł (PG 82, 96) i 1545 wypełnia to zobowiązanie (PG 87, 331); 1559 Stan. Ostroróg [syn Wacława] →Ujazd, p. 3: ss. Jana Hinczki.
1510 w V. jest 5 ł. os., folw., mł. →p. 5; 1530 pobór od 3 ł. (ASK I 3, 123v); 1563 pobór od 4 1/2 ł. i młyna korzecznika dziedz. o 2 kołach (ASK I 4, 156); 1580 pobór od 3 ł., 2 zagr. i mł. (ŹD 74).
1496 prac. Stefan z U. oskarżony o to, że wraz z Marcinem Rączką z Wielichowa i Błażejem z Granówka napadli we wsi Kowale śpiących w stodole 7 braci z kl. [karmelitów] Bożego Ciała pod Poznaniem; burgr. pozn. wnosi, aby Stefana odesłać do osądzenia przez Jana z Ostroroga kaszt. pozn. i star. gen. Wlkp. [jako dz. w U.] (AC 2 nr 1506).
5. 1510 wieś V. panów z Ostroroga w par. Kamieniec; dzies. z 5 ł. os. płacona jest bpowi pozn., a dzies. z folw. plebanowi; z młyna o 1 kole płacą plebanowi 2 korce mąki rocznie (LBP 158); 1564 dzies. z 3 ł. w V. w par. Kamieniec (po 1 wiard. z łanu) należą do klucza dóbr bukowskich bpów pozn. (IBP 302).
1 G. Rutkowska, Dobra wielkopolskie, w: Wielkopolscy Ostrorogowie, Ostroróg 1998, s. 122, podaje, że U. znajdował się już w 1466 w posiadaniu Stanisława z Ostroroga (ojca Jana). Nie udało się ustalić źródła tej informacji. Nie wiadomo, który z Ostrorogów i w jaki sposób nabył U. (Górczak 328).