LIW – dekanat

[Należał do archidiakonatu warszawskiego w diec. poznańskiej, którego podział na dekanaty nastąpił prawdop. w XIV w. (NowDzieje 2, 328). Do połowy XV w. brak jednak wzmianek źródłowych, które by to poświadczały. Dekanat L. w źródłach występuje dopiero w XVI w. Na podstawie najwcześniejszego względnie pełnego zachowanego wykazu kościołów par. w dekanacie L. z 1561 (RejArchid.) wiadomo, że swym zasięgiem obejmował on wówczas całą część archidiakonatu warsz. na prawym brzegu Wisły. Granica południowa, wschodnia i północna dekanatu L. była jednocześnie granicą diec. pozn., odpowiednio z diec. krakowską, łucką i płocką (o jej zmianach NowDzieje 2, 37-38). Wspomn. podział na dekanaty obowiązywał zapewne do przełomu XVI i XVII w., kiedy to bp pozn. Wawrzyniec Goślicki dokonał (przed 1603) reorganizacji dekanatów (SHGWarsz. 296-297). Z dekanatu L. wydzielono wówczas dekanat Garwolin].

15361Zapisu nie opatrzono datą. NowDzieje 2, 328, podaje go pod 1535, ale sąsiednie zapisy w AE pochodzą ze stycznia 1536 w skład archidiakonatu warsz. wchodzi 5 dek. foralnych (decanatus rurales): Warszawa, L., Czersk, Sochaczew i Grójec (AE VII 340v); 1541 bp pozn. Sebastian Branicki eryguje w kościele w Łaskarzewie2NowDzieje 2 s. 548, 640, błędnie podaje, że chodzi o altarię w kośc. par. w L [woj. sand.] altarię pw. Wniebowzięcia NMP z fundacji bractwa kapłanów dekanatu L. i zatwierdza uposażenie jej w 8 grz. czynszu; na altarystę instytuuje Jana z Nowego Miasta, wikariusza w Łaskarzewie; starszymi (seniores) bractwa są: Marcin dziekan liw. i pleb. w Stoczku [pow. garw.], Szymon wicedziekan liw. i pleb. w Cegłowie [pow. garw.], Marcin pleb. w Tarnowie [pow. garw.] i Marcin pleb. w Zwoli [pow. garw.] (AE VIII 186v; NowDzieje 2, 740; Knap.mps 348-349, gdzie błędnie: data 1535 oraz zapis o 3 grz. czynszu ze wsi Wiązowno i Kąckie); 1561 do dek. L. należą parafie: L., Czerwonka jako filia kośc. w L., Długa, Mińsk, Jakubów, Wiśniewo, Kałuszyno, Oleksin, Grębków, Niwiski, Wodynie, Sebastianowo [Stoczek], Miastkowo, Sienica, Latowicz, Żeliszewo, Cegłowo, Kuflewo, Kołybiel, Parysewo, Karczewie, Radwankowo, Osiecko, Wilka, Łaskarzew, Garwolin, Zwola, Zerzeń, Jastrzębia, Seroczyno, Tarnowo, Wawrzyńczewo; tytułem poboru podwójnej kontrybucji król. nałożonej na kler z dekanatu L. zebrano 66 1/2 grz. 11 gr, zaległość wynosi [w sumie] 8 grz. 24 gr (RejArchid. s. 121-123, 126); [post 1569] zaległość w poborze podwójnej kontrybucji król. nałożonej na kler z dekanatu L. wynosi w sumie 6 1/2 grz. 10 gr (RejArchid. 128); 1603 dek. L. należy do archidiakonatu warsz.; należą do niego parafie: Wierzbno, Czerwonka, L., Niwiski, Oleksin, Wodynie, Cegłowo, Jakubowo, Mińsk, Długa, Wiśniewo, Kałuszyno, Grębków (AV 1, 35v-54).

1 Zapisu nie opatrzono datą. NowDzieje 2, 328, podaje go pod 1535, ale sąsiednie zapisy w AE pochodzą ze stycznia 1536.

2 NowDzieje 2 s. 548, 640, błędnie podaje, że chodzi o altarię w kośc. par. w L.