(1224 Mstichov — KK 1, 13 z or.; 1315 Mystichov — Mog. 48 z or.; 1325 Misticzow — MV 1 s. 147; 1382 Msticow — SP 8, 1600; Mscikow — SP 8, 1603; 1384 Msticow — SP 8, 2917; 1388 Msticzow — SP 8 uw. 107/32; 1395 Msczczow — ZK 1c s. 390; Mscziczow — ZK 1c s. 384; 1397 Mstczow — ZK 1c s. 534; 1399 Msciczow — ZK 2a s. 370; 1418 Mztczow — ZK 194 s. 166; Masticzow — ZK 194 s. 197; 1422 Mschiczow — ZK 195 s. 132; 1425 Mstczow, Mstcziczow — ZK 8 s. 82; Mstczicow — ZK 8 s. 92; 1427 Mstczczow — ZK 8 s. 193; 1432 Mstiicow — MV 10, 354; 1438 Msthiczow — ZK 150 s. 132; 1444 Mszthiczow — ZK 257 s. 34; Mnysticzow — ZK 315 s. 196; 1455 Msciezw — MV 10, 547; 1475 Mysztyczow — OK 3 s. 52; 1529 Sthiczow — LR s. 199) 15 km na W od Wodzisławia.

1. 1488 n. pow. ksiąs. (GK 22 s. 1001); 1315 n. par. własna (Mog. 48); 1325 dek. Pałecznica (MV 1 s. 307); 1346—7 dek. Wrocimowice (MV 2 s. 396, 205); 1348 dek. Pałecznica czyli Wrocimowice (MV 2 s. 214); 1349 n. dek. Wrocimowice (MV 2 s. 224 n. wg ind.); 1373—4 dek. Książ Wielki (MV 9 s. 12, 33); 1513 dek. Wrocimowice (AKapKrak. Reg. C 1: Liber retaxationum, s. 104); 1529 dwie par. w jednym kościele w M., dek. Wrocimowice (LR s. 199).

2. 1398 w M. łąka, opust. staw i młyn → Goleniowy; 1411 Kowalów i Tarnawa blisko (prope) M. (KK 2, 530; DLb. 2 s. 94—5)¹Tarnawa faktycznie leży blisko M., ale nie można tego powiedzieć o Kowalowie położonym ponad 10 km na południowy wschód od M., od którego dzieli go kilka wsi; 1418 w M. sadzawki i gaje → p. 3a; 1419 br. Jan i Andrzej z Ossowca [w par. M., dziś nie istnieje] sprzedają za 12 grz. półgr Mikołajowi z Czarnocina [pow. wiśl.] trzecią cz. stawiska Pogorzelec (piscinalem wulgariter Stawisco) poniżej stawu mstyczowskiego (piscine Msticzowske) k. dziedziny Czepiec (ZK 194 s. 245); 1435 w Jeżowie łąka zw. Brzegi rozciągająca się od łanu Kawiorów do granic wsi M. (GK 5 s. 361, → Klimontów w par. Mstyczów p. 3); 1448 Jadwiga wd. po Koli z M. nie stawiła się przeciw Mikołajowi z Gniewięcina w sprawie odnowienia granicy między Jeżowem należącym do Mikołaja a M. w posiadaniu Jadwigi oraz o to, że jej włodarz wyciął w gaju Mikołaja 20 owocujących dębów na szkodę 20 grz. (ZK 257 s. 313); 1466 Jan Krzelowski [dz. Białowieży] w sporze ze Stan. Płazą z M. o granice [między M. a Białowieżą] wg pozwu (ZK 16 s. 332; 315 s. 303 — odesłani na wiec); 1470—80 Tarnawa blisko M. (DLb. 1 s. 407); 1470—80, 1503 staw → p. 3a; 1505 M. graniczy z Przedmoszczanami, Jeżowem, Marcinowicami i Białowieżą, bory w M. blisko wielkiej drogi, gaje, Rogozie, ługi, jezioro, bród [na. rz. Mierzawie], staw Pogorzelec z młynem, inne stawy, nazwy łanów → p. 3a; 1563 młyn o 2 kołach dorocznych (RP 1563 k. 131); 1567 Zygmunt August zezwala Stan. Płazie star. ojcowskiemu pobierać cło w M. (LDK s. 68); 1570 lustratorzy dróg przyjechali ze Słupi do wsi M., w której jest dobra droga ze zbudowanym niemałym nakładem mostem przez tę wieś na ponad 5 stajań [na rozlewisku rz. Mierzawy]. Ze wsi M. udali się do m. Kossowa, następnie powrócili do M. i udali się w kierunku Miechowa (LDK s. 68—9, 80); 1579 → Marcinowice p. 2; 1583 → Jeżów p. 2, par M.; 1596—7 droga z Książa [Wielkiego] przez Wierzbicę do M. → Klimontów par. M. p. 2; Książ Wielki p. 2.

3. Własn. ryc. -a. Sprawy własnościowe. 1224 Wojciech z M. [h. Lis] s. Szczepana [Młodszego] z Książa [Małego lub Wielkiego], br. mgra Bogusława kan. krak. 1212—39 i kanclerza krak. 1238—9 oraz komesa Andrzeja 1222—34, kaszt. bytomskiego 1222—8, uczestnik wiecu „in Rozegroh”, a w 1234 on i jego bracia obecni na zjeździe książąt w „Luchani” nad Wartą, kanonik krak. 1212—34, archidiakon, kanclerz 1234 (KK 1, 13, 14; Tyn. 17; B. Śliwiński, Lisowie Krzelowscy i ich antenaci. Studium genealogiczne, Gdańsk 1993, s. 172—7, 185); zm. 1319 Pakosław z M. h. Lis, w kl. jędrz. płyta nagrobna: „Hic iacet dominus Pacoslaus castelanus Cracoviensis heres de Mstyczow obiit Anno Domini MCCC XIX in die sancti Lambertii” [17 IX], pkom. krak. 1296, sędzia krak. 1302—12, kaszt. sand. 1315—6, kaszt. krak. 1317—9 (UM s. 348; J. Bieniak, Pakosław ze Mstyczowa h. Lis (zm. 1319) kasztelan krakowski, PSB 25, s. 44—6; KatZab. 3 z. 3 s. 8—12; Corpus inscriptionum Poloniae, t. 1, Kielce 1978, s. 46—7); 1321—66 Otto z M. zw. Lisowic h. Lis s. Pakosława, kan. krak. od 1321, sand. od 1325, kanclerz wielkopolski 1333—65, prep. gnieźn. od 1357 (UW s. 193; Wp. 11 wg ind.; J. Bieniak, Otto ze Mstyczowa zwany Lisowic h. Lis, PSB 24, s. 633—4; M.D. Kowalski, Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320—1382), Kr. 1996, s. 235—6); 1353 Bodzęta bp krak. poświadcza, że Otto [z M.] kantor sand., kan. krak. i kanclerz wielkopolski ufundował kościół par. w Goleniowach, któremu nadał z własnych dóbr wolne 2 ł. w tej wsi i karczmę w Chebdziu (ZDK 1, 51); 1360 Ota (Ottha) z M. prep. gnieźn. i kanclerz wielkopolski h. Lis wybudował mur. kościoły par. w Goleniowach i Czarnocinie (DLb. 1 s. 21, 408; 2 s. 102, 415); 1387 [Świętosława] z M. wd. po Wisławie [z → Kościelca] (SP 8, 4447); 1394 m.in. Dorota ż. Jana z M. zamienia z kl. miech. dobra w Komorowie na dobra w Miechowie → Komorów (KSN 303, 309; ZDM 1, 209); 1398 z podziału dóbr Mik. Ossowskiemu, Pakoszowi z Nieznanowic i Świętopełkowi z Goleniów przypada wieś Kamyszów [pow. wiśl.] z przynależnościami, ⅓ gaju w Mękarzowicach [pow. wiśl.], a w M. niwa z łąką oraz opustoszałe staw i młyn → Goleniowy (SP 8, 6659); 1399 Mikołaj z Ossowa [właściwie z Ossowca] wyznacza ż. Elżbiecie 150 grz. posagu i wiana na całej wsi M. (SP 8, 8611); 1401 Mściwój z Kozłowa jako poręczyciel Mikołaja z Ossowca zobowiązuje się zapłacić Jaszkowi z Polaninowic 60 grz. gr pras. długu. Jeśli Mikołaj nie zwróci Mściwojowi tych pieniędzy, odda mu w zastaw wieś M. (ZK 3 s. 233); 1404 Jan Ossowski i jego matka (ZK 3b s. 411); Jan Ossowski przeciw Mikołajowi z Czarnocina (ZK 3b s. 422); 1404—5 Elżbieta wd. po Mikołaju z Ossowca nie stawiła się na termin przeciw Żydowi Feterowi w sprawie odbicia pozyskanego przez niego na jej s. Janie długu ciążącego na M. (ZK 3b s. 537; 4 s. 225); 1404 Leonard [prebendarz] z M. spowiednikiem tejże wd. po Mikołaju z Ossowca [i M.] (ZK 3b s. 457); 1409 ww. Elżbieta z Ossowca z synami Janem, Piotrem i Andrzejem zeznaje, że jest winna 100 grz. szer. gr pras. Dziwiszowi z Tyńca [pow. chęc.]. Jeśli nie zapłaci do ś. Tomasza [21 XII], to na Boże Narodzenie pod karami da mu w zastaw cz. dziedziny w M. Gdyby ktoś powołując się na pr. bliższości chciał wykupić tę dziedzinę, nie może tego uczynić za owe 100 grz., ale za 150 grz.; taż Elżbieta ma pod karą XV zapłacić 8 grz. gr posp. Mik. Turowi z Jodłówki, a jeśli tego nie uczyni, wwiąże go do ½ ł. w M. (ZK 193 s. 14); 1410 Piotrasz z Kozłowa zeznaje, że poręczał Helenie wd. po chorążym krak. Żegocie [z Dubia i Pisar] w sprawie roszczeń do dziedziny M. i doprowadzi do sądu br. swego Mikołaja na najbliższe roczki po Wielkanocy pod karą XV, który również będzie poręczał w sprawie roszczeń do tej dziedziny (ZK 5 s. 216); taż Helena winna zapłacić do ś. Mikołaja [6 XII] 170 grz. szer. gr Janowi, Piotrowi i Andrzejowi z Ossowca (Ossow), a jeśli nie zapłaci, to do ś. Tomasza będzie mieć do zapłaty 200 grz., a gdyby tych 200 grz. nie zapłaciła do tego święta, da im wwiązanie do wsi M. Owych pieniędzy Helena nie będzie zobowiązana dać dopóki ich matka [Elżbieta] nie będzie od tych pieniędzy odsunięta i spłacona (ZK 5 s. 257).

1416—24 Ota, Otka z M. i Pisar h. Topór s. Żegoty z Dubia i Pisar chorążego krak. i jego drugiej ż. Heleny h. Lis dziedziczki M. (ZK 194 s. 30; 6 s. 612); 1416 Mikołaj z Czarnocina wygrywa sprawę z Otą z M. i jego włodarzu o bezprawne zabranie 4 wołów i 4 świń oraz niewyznaczenie poręki, ponieważ włodarz pobił woźnego Wojtka Szpaka w czasie pozywania, co zeznali Wojtek i drugi woźny Tomek, który widział rany; Ota i jego włodarz z M. skazani na potrójną karę XV Mikołajowi i takąż sądowi za bezprawie i 7 kar XV sądowi z powodu 7 ran sinych zadanych przez włodarza woźnemu w czasie pozywania (ZK 194 s. 26); Ota z M. nie stawił się przeciw Mikołajowi z Czarnocina i woźnemu Wojtkowi o to, co zapisano w księdze; kara dla Oty (ZK 194 s. 30); 1417 Ota z Pisar ma łan w M. → p. 3b; Ota z M. pod karą XV winien udzielić satysfakcji Janowi komornikowi podsędka krak. za wszystkie swoje kary i kary swoich kmieci (ZK 194 s. 99); 1418 Ota z M. wydzierżawia za 70 grz. półgr Janowi z Marcinowic na 5 lat cały M. z sadzawkami i gajami. Jan może korzystać z gajów tylko na swoje potrzeby, natomiast w sadzawkach może łowić ryby i spuszczać z nich wodę (disrumpere alias przewalicz) i sprzedawać ryby. Po upływie dzierżawy Ota da Janowi 20 grz. i przejmie M. Jeśli nie da tych 20 grz., Jan będzie trzymał nadal tę wieś na takich samych prawach do czasu zapłacenia mu w całości tychże 20 grz. Ota będzie bronił Jana przed przeszkodami ze strony jego sióstr i innych osób; jeśli Jan będzie pozywany o długi Oty i jakieś z nich zapłaci, przeniesie je na dziedzinę M.; gdyby wspomniany Otka (Ottka czyli Ota) w ciągu tych 5 lat chciał sprzedać M., Jan do Bożego Narodzenia ustąpi z dzierżawy wziąwszy należne mu pieniądze (SP 2, 1590); Ota z M. zastawia Janowi z Ossowca za 20 grz. półgr swój dwór z rolami, łąką i robocizną kmieci w M. (ZK 194 s. 123); 1418 Jan [dzierżawca] z M. (ZK 194 s. 166); 1422 Ota z Pisar ma zapłacić 40 grz. lepszej monety krak. Janowi z Sieciechowic, który ustąpi z dzierżawy wsi M., o ile dostanie wszystkie pieniądze za dzierżawę, zgodnie z zapisem w aktach (ZK 195 s. 132); 1424 Jan i Mik. Płazowie z Sieciechowic poręczają za Otę z M., że zapłaci 75 grz. Bieniowi z Sosnowic pod warunkiem zastawienia mu wsi M., zp. z dopiskiem zapłacił; tenże Ota zastawia za 75 grz. półgr Janowi z Sieciechowic wieś M. (ZK 7 s. 323—4).

1425 Katarzyna ż. Andrzeja Krezy z Zawady, jej siostry Dorota i najmłodsza Helena cc. chor. krak. Żegoty z Pisar [i Heleny z M.] sprzedają kaszt. sądec. Krystynowi z Koziegłów za 700 grz. półgr wieś po matce M. z pr. patr. kościołów w tej wsi i w Goleniowach. Wystawienie dok. w tej sprawie wstrzymuje Zaklika z Birkowa; Andrzej Kreza z ż. Katarzyną i jej siostrą Dorotą poręczają za najmłodszą Helenę, że potwierdzi sprzedaż. Tę zapiskę skreślono, ponieważ do poprzedniej na marginesie dopisano Helenę jako współsprzedającą razem z siostrami wieś M. (ZK 8 s. 82); Helena c. Żegoty z Pisar ongiś chorążego krak. upoważnia siostrę Katarzynę ż. Andrzeja Krezy z Zawady do odbioru od Krystyna z Koziegłów kaszt. sądec. jej cz. pieniędzy za sprzedaną mu po matce wieś M. (ZK 8 s. 92); 1426 Katarzyna ż. Andrzeja z Zawady z siostrą Heleną poświadczają, że już wzięły od Krystyna z Koziegłów kaszt. sądec. 133 grz. 16 sk. za dziedzinę M., uwalniają więc poręczycieli od tej częściowej sumy (ZK 8 s. 112); 1427 14 I Dorota, Katarzyna i Helena cc. Żegoty z Pisar zeznają, że Krystyn z Koziegłów kaszt. sądec. zapłacił im całą sumę za sprzedaną mu wieś M. i nie jest im już nic winien za tę wieś, a jego poręczyciele są wolni od poręki; Piotr z Pisar pkom. królowej ma zapłacić 90 grz. lepszej monety krak. [przyrodniej] siostrze pannie Dorocie do najbliższego Bożego Narodzenia. Jeśli w międzyczasie ona umrze zapłaci te pieniądze jej siostrze Katarzynie ż. Andrzeja Krezy z Zawady również do tego święta (ZK 8 s. 193).

1438 br. Jan i Krystyn z Koziegłów mają zapłacić 80 grz. Tralowi z Gunic [woj. kal.] i jego teściowi Mikołajowi z Tęgoborza. Jeśli nie zapłacą w terminie, dług główny wzrośnie do 160 grz. Gdyby nie zapłacili tej sumy, oddadzą wierzycielom w zastaw całą ich dziedzinę M. z wszystkimi przynależnościami i pod karami sądowymi wwiążą ich do tej dziedziny (ZK 150 s. 131—2); 1439 br. Jan i Krystyn z Koziegłów winni zapłacić 235 czerwonych fl. węg. Przedborowi Marcowi z Kraszewic [woj. sier.] pod warunkiem wwiązania go do wsi M. z przynależnościami (GK 6 s. 178—9); Jan Rej z Szumska sędzia ziemski krak. i Piotr z Cikowic poręczają za Krystyna z Koziegłów, że odda 230 grz. półgr Mikołajowi z Gniewięcina pod warunkiem wwiązania go do wsi M. Gdyby się z tego nie wywiązał, to pod karami sądowymi będzie miał do zapłacenia 460 grz. — zp.; Zbig. Rozpierski i Jan Poborowski poręczają za Krystyna z Koziegłów, że zwróci ww. poręczycielom 230 grz., a jeśli nie, to pod karą XV oni im zwrócą te 230 grz. (GK 6 s. 227); z podziału dóbr młodszemu z br. Koziegłowskich Krystynowi przypadły m.in. wsie M., Przełaj i Czepiec → Mirów — zamek p. 3c (GK 6 s. 263); Krystyn z Koziegłów dz. Mirowa zastawia na 3 lata za 750 fl. węg. Maciejowi Żiszce z Kaszowa [Czechy] wsie M., Czepiec i Przełaj. Jeśli nie wykupi tych wsi po 3 latach, Żiszka będzie je posiadać w tej sumie do czasu zapłacenia pełnej sumy (GK 6 s. 270); 1440 Krystyn ongiś z M. alias z Mirowa nie stawił się w sporze z Andrzejem z Klimontowa o 30 grz. poręki (ZK 256 s. 145); Jan z Birkowa zeznaje, że poręczył za Krystyna z Koziegłów 1300 fl. węg., z których 100 fl. jest za wałacha, ur. pani Katarzynie wd. po Mikołaju z Michałowa [pow. wiśl.] kaszt. krak. w ten sposób, iż Krystyn zrezygnuje na rzecz Katarzyny z dóbr M., Czepiec i Przełaj (SP 2, 2810a); → Czepiec p. 3 (ZK 11 s. 434—5, 441); ww. Przedbor przeciw Maciejowi Żiszce z M. o niestawienie się w pierwszym terminie oskarżonemu o bezprawne zagarnięcie dóbr M., Czepiec i Przełaj, które wcześniej jemu zostały zapisane (GK 6 s. 396); sąd grodzki wyznacza drugi i trzeci termin przypozwany między pozywającym Przedborem z Kraszewic a Maciejem Żiszką z M. wg wpisu do księgi (GK 6 s. 414, 420); tenże Przedbor zobowiązał się zwrócić 60 fl. węg. pożyczki ww. Żiszce, a jeśli nie zwróci, odstąpi on od swego zapisu na M., który ma od Krystyna i Jana z Koziegłów. Jeśli w międzyczasie ugodzą się i Przedbor ureguluje ten dług, wówczas pozostanie on przy starym zapisie (GK 6 s. 420—1); tenże Przedbor uzyskuje kolejny termin przeciw ww. Żiszce o bezprawne zagarnięcie M., Czepca i Przełaju, które miał on wcześniej zapisane, o czym informuje pozew: Jan z Pilczy [Pilicy] star. krak. nakazuje Żiszce stawienie się przed nim lub przed jego sędzią w sprawie tych dóbr, do których bezprawnie się wwiązał ze szkodą dla Marca na 500 grz. (GK 6 s. 440 zp., 447 zp.); Krystyn z Koziegłów zeznaje, że dał Marcowi za 265 fl. węg. czerwonych długu wwiązanie do M. Czepca i Przełaju. Gdyby Krystyn sprzedawał te dobra, wówczas Marzec weźmie te 265 fl. i ustąpi z tych dóbr (GK 6 s. 450 zp., 453—4 zp.); Przedbor z Kraszewic (de Crassow) i Iwo z Obichowa [dziś Obiechów] poręczają zwrot 200 grz. gr pol. Paszkowi z Sokołowa za ur. Krystyna z Koziegłów ewentualnym wwiązaniem Paszka przez Iwona do Obichowa a przez Przedbora do M., Czepca i Przełaju. Gdyby Krystyn nie zwrócił tych 200 grz., wówczas Paszek będzie trzymał te wsie w 400 grz.; tenże Przedbor zobowiązuje się być zachodźcą ww. Iwonowi w sprawach danego przezeń poręczenia za Krystyna i pod karą XV przejmować związane z tym szkody; z kolei Krystyn dopisuje Przedborowi 203 grz. do pieniędzy wcześniej mu zapisanych na wsiach M., Czepcu i Przełaju, które będzie trzymał do pełnej spłaty długu (GK 6 s. 478—9 zp.).

1441 Jadwiga wd. po Koli z M. nie stawiła się przeciw Andrzejowi z Klimontowa, a jej posłaniec zeznał, że ma ona termin większej sprawy w Nowym Mieście Korczynie [pow. wiśl.] (ZK 256 s. 201); 1442 Jadwiga wd. po Koli z M. nie stawiła w sporze ze Spytkiem z Morawicy o 20 grz., które na niej pozyskał, i o karę XV (ZK 150 s. 250); 1443 Andrzej z Klimontowa zobowiązuje się pod karą XV oddać Helenie wd. po Janie z Sieciechowic 20 grz. monety posp. i 10 grz. szer. półgr na nim pozyskanych z racji poręki danej za Krystyna ongiś z Mirowa alias z M. zm. Janowi z Sieciechowic (ZK 256 s. 291); Mikołaj z Trzebienic nie stawił się w sporze z Jadwigą wd. z M., a jego posłaniec chciał przekładać termin zwykłą chorobą (ZK 256 s. 334); Iwo z Obichowa skazany na karę XV Jadwidze z M. wd. po Koli i sądowi, gdyż nie daje jej wwiązania do swych dóbr (ZK 12 s. 85, 99); tenże Iwo znów nie dał Jadwidze wwiązania; woźny Tomek z Książa [Wielkiego] został przydzielony Jadwidze Koli do 4 ciążeń i tyluż wwiązań do tego, co pozyskała przeciw Iwonowi z Obichowa (ZK 12 s. 121—2, 138); woźny Tomek zeznał, że po raz trzeci chciał dać wwiązanie ww. Jadwidze do tego co pozyskała, lecz Iwo nie dał wwiązania; sąd wyznacza woźnego do czwartego wwiązania Jadwigi (ZK 12 s. 152); tenże Tomek zeznał, że choć przyjechał [do M.] przeprowadzić wwiązanie Jadwigi, to Iwo nie dał takowego (ZK 12 s. 163); Jadwiga z M. alias z Kuchar wd. po Koli w sporze z Janem z Birkowa odesłani na wiec (ZK 147 s. 66); 1444 wyrokiem sądu z 1 X, jeśli Jan z Bąkowca młodszy s. zm. Krystyna z Koziegłów kaszt. sądec. do następnego dnia po święcie Obrzezania Pańskiego [1 I 1445] da pieniądze Jadwidze wd. po Koli z M., w sprawie których przysięgała z racji dóbr M., Czepiec i Przełaj, które kupiła, w tym wsi Przełaj pozostającej w zastawie, Jan pr. bliższości obejmie te dobra. Gdyby nie dał tych pieniędzy utraci bliższość do M. i Czepca, lecz Przełaj Jadwiga będzie nadal trzymać zastawem; Jan z Birkowa oddala roszczenia ww. Jadwigi o 2000 grz. z racji poręki danej Jadwidze za Krystyna z Koziegłów w sprawie sprzedanych dóbr M., Czepiec i Przełaj, ponieważ te pieniądze pozyskała od Iwona z Obichowa [dziś Obiechów] (ZK 146 s. 470—1); taż Jadwiga protestuje, ponieważ była gotowa przyjąć pieniądze za dobra M., Przełaj i Czepiec od tego kto ją pozywał pr. bliższości czyli od Jana z Bąkowca, o które przysięgała; woźny Piotr Sitko, który był dany Jadwidze wd. po Koli do wwiązania przeciw Iwonowi z Obichowa do tego co pozyskała, zeznał, że gdy przyjechał z familią starosty krak. zobaczył tam karczmę, od której płacono rocznie kopę gr i młyn zbożowy z podobnym czynszem, jednakże nie równoważyło to tego, co ona pozyskała (ZK 12 s. 255—6); Mikołaj z Trzebienic płaci karę XV Jadwidze wd. po Koli i sądowi, ponieważ położył areszt na 52 licowane kłody dębowe w jej dziedzinie Węgrzynów (ZK 256 s. 350; 257 s. 20); Jadwiga wd. po Koli z M. płaci karę XV Andrzejowi z Klimontowa i sądowi, ponieważ nie przypozwała Andrzeja o 12 grz. i o karę 6 sk. (ZK 257 s. 2, 12—3, 17, 20); Andrzej z Klimontowa pozyskał na Jadwidze wd. po Koli z M. 20 grz. szer. półgr i 10 grz. gr posp. z racji poręki danej za Krystyna z Koziegłów (ZK 257 s. 23, 28, 30, 34); Jadwiga wd. po Koli nie stawiła się przeciw woźnemu Tomkowi z Książa [Wielkiego] o 3 grz. z racji poręki danej za nią 2 wołami za kary dla Andrzeja z Klimontowa; tenże Tomek wyznaczony do ciążenia Jadwigi (ZK 257 s. 26, 32, 34); 1445 taż Jadwiga protestuje, ponieważ była gotowa złożyć przysięgę i wziąć pieniądze za dobra M. Przełaj i Czepiec od tego kto ją pozywał czyli od Jana z Bąkowca, o które przysięgała, ale pieniędzy nie wyłożono, jak to ustalono na wiecu; Jan z Bąkowca przez swego pełnomocnika Macieja Szczodrkowskiego protestuje, ponieważ był gotów wysłuchać przysięgi pani Jadwigi (GK 9 s. 4); ww. Jadwiga zeznaje, że za jej przyzwoleniem jej włodarz Jan z Jaworzna ma wwiązać Andrzeja z Klimontowa do wysokości pozyskanych przezeń 64 grz. do jej wsi Przełaj, z której jest 8 grz. czynszu (ZK 257 s. 37, 54, 57—8); 1446 ww. Jadwiga z M. uzyskała satysfakcje od Iwona z Obichowa z tytułu poręki danej za Krystyna z Koziegłów w sprawie dóbr M., Czepiec i Przełaj i wszystkiego co pozyskała; Iwo uwalnia z poręki Jana z Zagórzan ochmistrza dworu królowej i Prędotę Konińskiego (ZK 12 s. 417); Krystyn z Koziegłów sprzedaje Jadwidze wd. po Koli z Kuchar za 1700 fl. węg. M. i Czepiec z pr. patr. kościoła w M. Krystyn i Dobiesław ze Szczekocin podstoli sand. zobowiązują się bronić jej przed przeszkodami i pr. bliższości. Dobiesław poręcza Jadwidze za Krystyna, że ten stawi w sądzie Hinczę z Rogowa [pow. wiśl.] kaszt. roz., który również będzie zachodźcą w razie przeszkód i roszczeń do tych dóbr. Krystyn wwiązuje Jadwigę do sprzedanych dóbr; tenże Krystyn zastawia Jadwidze za 80 grz. szer. półgr wieś Przełaj, którą sam ma w zastawie. Poręka od Dobiesława i Hinczy jak wyżej; taż Jadwiga zeznaje, że Hincza, Dobiesław i Wojciech z Michowa [dziś Mnichów, pow. chęc.] z racji wieczystej rezygnacji z M. i Czepca oraz z zastawu wsi Przełaj są usatysfakcjonowani; Katarzyna ż. Dobiesława ze Szczekocin podstolego sand. pr. bliższości przeciw Jadwidze wstrzymuje wydanie dok. w sprawie M. i Czepca (ZK 257 s. 128—9); Helena z Marcinowic zeznaje, że została spłacona z 20 grz. półgr i 10 fl., które pozyskała na Andrzeju z Klimontowa z racji poręki danej za Krystyna kaszt. [sądec.] i w tych pieniądzach ustępuje Jadwidze wd. po Koli z M. 3 kmieci trzymanych w Przełaju (ZK 257 s. 138); Mikołaj z Masłomiącej zeznaje, że ww. Jadwiga wykupiła od niego 3 ł. w Przełaju, które miał w zastawie za 30 grz. od Andrzeja z Klimontowa. Łany te ustępuje Jadwidze i daje do nich wwiązanie (ZK 257 s. 141); Jan Posądzki (Poszaschki) protestuje w imieniu ww. Jadwigi przeciw Hinczy z Rogowa kaszt. roz., gdyż był gotów przyjąć dla niej od niego zapis w sprawie poręki Dobiesława ze Szczekocin podstolego sand. poręczającego za Hinczę, który z kolei zobowiązuje się być poręczycielem i zachodźcą Krystyna z Koziegłów w związku z ewentualnymi przeszkodami i poniesionymi szkodami Jadwigi w posiadaniu dóbr M., Czepiec i Przełaj (ZK 257 s. 142).

1448—56 Jan i Jan czyli Jarosław Kolowie z Dalejowa [ziemia halicka] h. Junosza dz. M. (ZK 146 s. 433; 147 s. 261; 14 s. 169—71; OK 1 s. 602—3; 9 s. 1023); 1448 Jadwiga wd. po Janie Koli z Dalejowa kaszt. halickim ustępuje synom Janowi i Janowi [czyli Jarosławowi] z Dalejowa dobra M., Przełaj i Czepiec, które kupiła od Krystyna Koziegłowskiego. Zachowuje dla siebie pełne dożywocie (ZK 146 s. 433); Jan s. Koli z M. nie stawił się przeciw Annie ż. Gliwicza o 1 grz. 9 sk. długu (ZK 150 s. 329); Mikołaj z Kwiliny zeznaje, że Jadwiga wd. po Janie Koli zapłaciła mu 100 grz. (ZK 257 s. 260); taż Jadwiga z M. przeciw Iwonowi z Obichowa uzyskuje termin na wiec o granice między jej Czepcem a Węgrzynowem należącym do Iwona (ZK 147 s. 178); 1450 Jarosław (Jaroslaus, wcześniej zw. Janem) Kola z Dalejowa alias z M. zastawia Mik. Czarnockiemu za 50 grz. gr pol. wieś Przełaj i pod zakładem 100 grz. zgłosi ten zapis do akt ziemskich w Książu (GK 11 s. 89—90)²Jan Kola kaszt. halicki miał m.in. 3 synów o imieniu Jan, z których Jan Średni używał imienia Jarosław (Bon. 13 s. 344—5); 1451 panna Anna c. Nawoja z Tęczyna z Janem i Jarosławem z M. mają termin na wiec (ZK 147 s. 261); 1453 Jarosław Kola z M. obwinia podrzędczego żarnowieckiego Mikołaja o uwięzienie jego poddanego Fabiana z Czepca i trzymanie go oraz o zabranie konia wart. 10 grz. (GK 12 s. 163); Jan Kola junior z M. ma zapłacić 7½ grz. gr pol. i 6 fl. węg. pewnego długu Annie Jakubowskiej zakonnicy z kl. Ś. Andrzeja pod karą ekskomuniki (OK 9 s. 563); 1454 sąd przydziela Jarosławowi woźnego do ciążenia dóbr podrzędczego żarnowieckiego (GK 12 s. 186); Jarosław Kola z M. oskarża ww. podrzędczego Mikołaja o odbicie ciąży (GK 12 s. 201); 1455 br. Jan pkom. i Jan podstoli haliccy zastawiają za 60 grz. Janowi Gałce z Niedźwiedzia burgr. krak. wsie M. i Czepiec (GK 12 s. 459 zp. — Gałka kazał zamazać); ciż bracia dziedzice Dalejowa [ziemia halicka] sprzedają za 800 grz. gr posp. i za konia wart. 100 grz. Jakubowi Płazie s. Mikołaja z Sieciechowic wsie M., Czepiec i Przełaj z pr. patr. kościoła w M., wyłączając z tych dóbr 1 ł. i 1 kopę gr czynszu z karczmy w M., darowanych przez ich matkę [Jadwigę] kościołowi w M. Jakubowi poręczali transakcję Zdziebor ze Świeradzic i Jan Potocki z Głupczowa. Dziedzice Dalejowa zobowiązują się uwolnić poręczycieli od poręki; Jakub Płaza z Sieciechowic winien wykupić za 50 grz. Przełaj z zastawu od Mik. Czarnockiego, a M. i Czepiec za 60 grz. od Jana Gałki z Niedźwiedzia — przy tej zapisce odnotowano: Gałka zeznał, że Płaza zapłacił mu tę sumę; tenże Płaza winien przekazać na ręce Zdziebora Świeradzkiego 27½ grz. — zp, gdyż zapłacił; dziedzice Dalejowa zeznają, że Jakub Płaza z Sieciechowic zapłacił im za wsie M., Czepiec i Przełaj; tenże Jakub przekazał Janowi z Tęczyna wwdzie krak. 500 grz. na poczet długu 900 grz. (ZK 14 s. 169—71).

1455—6 Jakub Płaza z Sieciechowic, Polekarcic i M. h. Topór (ZK 14 s. 169—71; GK 13 s. 303); 1456 10 V Jan z Dalejowa stolnik halicki zeznaje, że za 60 grz. dał Janowi Gałce z Niedźwiedzia burgr. krak. przez woźnego Sitkę wwiązanie do całych dwóch wsi M. i Czepiec. Jan Kola, zatwierdzając wcześniejsze wwiązanie, stwierdza, że dał Gałce wwiązanie do tych wsi wcześniej jak Płazic alias Płaza (GK 13 s. 73); 7 X Jakub Płaza z Polekarcic ma zapłacić 60 grz. Janowi Gałce z Niedźwiedzia burgr. krak., a jeśli nie zapłaci może wjechać do wsi M. i Czepiec, do których uzyskał wwiązanie od Jana Koli z Dalejowa stolnika halickiego i trzymać je w tej sumie do czasu zapłacenia długu. Pod karą XV Jakub ma być zachodźcą Gałki w razie przeszkód (GK 13 s. 282 zp. z dopiskiem, że Gałka dostał pieniądze); 28 X tenże Gałka zeznaje, że Jakub Płaza zapłacił mu 60 grz. długu na wsiach M. i Czepiec, dlatego umarza zapisy w tej sprawie, a także zapisy od Jana z Dalejowa, umarza też zapis w księdze ziemskiej w sprawie aresztu na te dobra (GK 13 s. 303); → p. 5a.

1464—97 Stanisław Płaza z M. h. Topór, młodszy br. Jakuba Płazy z Sieciechowic, 1-sza ż. Zofia c. Jana z Brzezia i Włodzisławia [dziś Wodzisław], 2-ga ż. Jadwiga (ZK 260 s. 47—8; 262 s. 48, 134—5; 263 s. 43, 341; 316 s. 39, 48, 134—5, 143, 146, 165; GK 22 s. 230, 932—3, 953; 23 s. 242; 24 s. 89, 149, 611; 25 s. 179, 186, 258, 616; Ep. 3 k. 221r; OK 3 s. 260); 1464 Stan. Płaza z M. zeznaje, że dostał od Jana Włodzisławskiego z Brzezia za trzecią cz. posagu ż. Zofii a c. tegoż Jana złoto, srebro i perły wart. 200 grz. jej macierzyzny. Gdyby Zofia zmarła bezpotomnie, to te kosztowności Stanisław zwróci Janowi lub w 200 grz. da mu wwiązanie do wsi M. z przynależnościami (ZK 260 s. 47—8); Zofia ż. Stan. Płazy c. Jana Włodzisławskiego daje i zapisuje mężowi całą swoją cz. macierzyzny, którą już dała mężowi w złocie, srebrze i perłach, jako cz. posagu wraz z przypadłą jej trzecią cz. dóbr ojczystych. Gdyby Stanisław z ewentualną drugą żoną miał dzieci, to nie będą mieć żadnych pr. do tego posagu Zofii. Gdyby Stanisław zmarł wcześniej, a Zofia nie będzie mieć potomstwa, to ten posag przypadnie jej bliskim (ZK 260 s. 52—3); 1466—7 Stan. Płaza z M. w sporze z br. Łukaszem i Zbigniewem z Wodzisławia (ZK 16 s. 332; 315 s. 305); 1466—70 Świętek, Świętosław zw. Brzyzek, Brzyszek kmieć z Przedmoszczan przeciw Stan. Płazie z M. o to, że nie stawił swego domownika Macieja alias Matysa o 11 ran krwawych i 10 ran sinych. Jan Birkowski, Krzelowski stoi przy swoim kmieciu o karę (ZK 315 s. 278, 304, 315, 327, 330, 372, 405, 414, 431—2; 260 s. 162); 1466—70 tenże Płaza toczy proces ze Stanisławem kmieciem z Przedmoszczan, który go pozwał. Jan Krzelowski stoi przy swym kmieciu o swoją karę (ZK 315 s. 278, 304, 315, 330, 372, 414, 431—2); 1467 Zofia ż. Stan. Płazy z M. rezygnuje na rzecz swych br. Łukasza i Zbigniewa z Włodzisławia z dóbr ojczystych i macierzystych i 3 domów w Krakowie, ponieważ została przez nich spłacona. Z rezygnacji wyłącza dobra macierzyste na wójtostwie w Olkuszu, zamku Czorsztyn i wsi Gawłów, a jeśli bracia prawnie pozyskają te dobra, wówczas zwrócą jej poniesione koszty w tych dobrach; ww. Łukasz i Zbigniew zobowiązują się zapłacić 200 grz. Stan. Płazie z M. i jego ż. Zofii pod warunkiem oddania im w zastaw dóbr w Krasocinie i Mieczynie [obie wsie w pow. chęc.]. Po spłacie tej sumy Stanisław unieważni zapis w sprawie owej kwoty, który ma od zm. Jana z Wodzisławia — ta zp., ponieważ zostali spłaceni (ZK 260 s. 155); 1468—9 Paweł Kościej z Sędziszowa pozywa Stan. Płazę z M. (ZK 315 s. 362, 381); 1469 tenże Płaza jako pozywający toczy proces z Świętosławem Słupowskim ze Słupi (ZK 315 s. 380, 414, 431); 1469—70 tenże Płaza procesuje Świętopełka ze Słupi (ZK 315 s. 132, 407); 1469—76 Stan. Czarnocki z Wierzbicy jako pozywający toczy proces z tymże Płazą (ZK 15 s. 134, 181, 196, 200, 213, 228, 259, 424); 1469—76 Jan Birkowski, Chrzelowski z Krzelowa toczy proces z tymże Płazą o wszystkie sprawy (ZK 315 s. 200, 214, 231, 262, 405, 414, 431).

1470—80 Stan. Płaza h. Topór dziedziczy w M., Czepcu i Przełaju (DLb. 2 s. 89—91); 1471 Stanisław z Szydłowca [pow. rad.] kaszt. żarnowski i Mikołaj z Szydłowca burgr. i podstar. krak. poręczają Stan. Płazie z M. zwrot 200 grz. długu zaciągniętego u niego przez kanclerza kor. i star. krak. Jakuba z Dębna. Szydłowieccy mają stawić w sądzie poręczycieli osiadłych w pow. krak., którzy dokonają zapisu w sprawie zwrotu tych 200 grz. zgodnie z wolą Płazy (GK 19 s. 347); m.in. Stan. Płaza z M. wsią Przełaj poręcza Jakubowi Miechowickiemu dług zaciągnięty przez Kurozwęckich i zabezpieczony na ich dobrach (GK 19 s. 491); Jan Rzeszowski kan. krak. i podskarbi kor., poręczając za Jakuba z Dębna star. krak. i kanclerza kor., zobowiązuje się zapłacić 200 grz. monety obiegowej Stan. Płazie z M. (OK 13 s. 61); Zofia i jej mąż Stan. Płaza z M. zeznają, że jej br. Łukasz i Zbigniew z Włodzisławia zapłacili im 200 grz. zapisanych im na Krasocinie i Mieczynie z racji jej posagu, ustępują zatem jej braciom z tych dóbr (ZK 260 s. 334); 1472 Jakub z Dębna kanclerz kor. i star. krak. główny wierzyciel i jego poręczyciele zobowiązują się zwrócić Stan. Płazie z M. 200 grz. pod karami kościelnymi (OK 13 s. 203); 1474 Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński zastawia Stan. Płazie z M. i jego ż. Zofii za 200 grz. gr pol. wieś Zarębice w pow. lel. Za Pawła poręcza Żegota z Obrażejowic (GK 19 s. 889, zp. na polecenie Płazy); 1478 Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński 8 V zastawia za 150 grz. gr pol. Stan. Płazie z M. swoje wsie Sygątkę i Wiercicę w pow. lel. Jeśli do Bożego Narodzenia nie wykupi tych wsi za tę sumę, do tych wsi Paweł doda Płazie młyn w Przyrowie z wszystkimi prawami. Anna ż. Pawła rezygnuje z pr. do posagu i wiana na tych dobrach (GK 20 s. 725—6, zp. na polecenie Płazy); Stan. Płaza z M. poręcza zwrot 35 grz. długu posagowego Małgorzaty siostry Jana ze Szczekocin Stanisławowi z Wywły pod warunkiem wwiązania go do wsi Czepiec (ZK 262 s. 124—5); → p. 5b; 1482 Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński zobowiązuje się zapłacić 450 fl. węg. Stan. Płazie z M. pod warunkiem wwiązania go do [trzymanego w tenucie] m. Częstochowy w pow. lel. z wszystkimi imiennie wymienionymi przynależnościami i pożytkami. Za Pawła poręcza Jan ze Szczekocin i obaj mają bronić Płazę przed roszczeniami innych osób, a zwłaszcza króla (GK 21 s. 584—6); Jan z Kaliny protestuje, ponieważ był gotów wziąć pieniądze czyli 500 fl. węg. od Stan. Płazy z M. wg poręki danej przez Piotra Morskiego z Marchocic pod zakładem 100 grz. (GK 21 s. 678); 1483 Stan. Płaza z M. zobowiązuje się pod karą XV zapłacić Elżbiecie ż. Jana z Kaliny 100 fl. węg. (ZK 262 s. 234—5); tenże Płaza jednym z poręczycieli Szczepanowi z Irządz chorążemu przem. za synów Mik. Kościenia z Goleniów (ZK 20 s. 171—2); tenże Płaza, poręczając za magn. Jana Rabsztyńskiego z Tęczyna kaszt. zawich., zobowiązuje się zapłacić bpowi krak. Janowi Rzeszowskiemu 200 grz. monety obiegowej za pośrednictwem [Mik.] Otwinowskiego prep. w Książu Wielkim (Ep. 3 k. 221r); m.in. Stan. Płaza poręcza Annie c. zm. Piotra Sadowskiego ż. Jana z Pieczeniegów za Pawła ze Szczekocin tenut. olsztyńskiego, że zapłaci jej 200 grz., a jeśli nie, to m.in. Płaza da jej wwiązanie do M. (GK 21 s. 703—4 zp., 705—6 zp., 710—1 — tu poręczyciele udzielają poręki bez ewentualnego zastawiania swoich dóbr, a Paweł zobowiązuje się uwolnić ich od poręki); Stan. Płaza z M. daje porękę za Jana Waltka z Krakowa zastawiającego za 600 fl. węg. Pawłowi ze Szczekocin tenut. olsztyńskiemu wieś Stogniewice (GK 21 s. 862—3 zp.); 1484 Elżbieta ż. Jana Kalińskiego protestuje, gdyż była gotowa przyjąć pieniądze od Stan. Płazy z M., ale ich nie dostała (ZK 262 s. 264); br. rodzeni (fratres germani) Jakub z Sieciechowic i Stanisław z M. alias Płazowie (Plazy) w ramach poręki udzielonej za Jana z Tęczyna kaszt. zawich. zobowiązują się zapłacić 450 fl. węg. Tomaszowi z Knyszyna do Bożego Narodzenia pod warunkiem oddania mu w zastaw przez Jakuba całej cz. w Sieciechowicach, a przez młodszego z braci Stanisława wsi M. Tomasz będzie trzymał te dobra do czasu ich wykupienia. Pozwala Płazom siedzieć w tych dobrach na czas trwania zastawu od 3 II do 25 XII (GK 21 s. 956—7); 1485 Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński zastawia Annie ż. Jana z Pieczeniegów za 100 grz. wieś Przemiłowice. Ma ją bronić od roszczeń innych osób, a w szczególności króla i swej ż. Anny. Doprowadzi też do sądu Stan. Płazę z M. pod zakładem 100 grz., który poręczy uwolnienie wsi i zachodźctwo jako główny poręczyciel Pawła, który poniesie ewentualne szkody (GK 22 s. 15); Jakub Płaza z Sieciechowic i Stan. Płaza z M., czyniąc się głównymi dłużnikami za Jana z Rabsztyna kaszt. zawich., mają zapłacić 450 fl. węg. Tomaszowi z Knyszyna pod warunkiem wwiązania go do Sieciechowic i M. (GK 22 s. 33—4); Stanisław z Mokrzeszy wyznacza ż. Elżbiecie c. Stan. Plazy z M. na połowie dóbr dziedziczonych i które będzie posiadał w przyszłości po 200 grz. posagu i wiana. Dobra te będzie trzymać wg posagowych i wiennych zwyczajów przestrzeganych w królestwie polskim. Pod zakładem 100 grz. wprowadzi ten zapis do akt ziemskich dla pow. lel. (GK 22 s. 220—1); Stan. Płaza z M. ustępuje Świętopełkowi z Białej za 18 fl. węg. 2 kmieci z rolami Kawior i Klemsza w Jeżowie, których ma w zastawie w tej sumie od wd. Anny Klimontowskiej (GK 22 s. 230); 1486 Jakub Płaza z Sieciechowic i Stan. Płaza z M. jako główni dłużnicy za Jana z Rabsztyna kaszt. wiśl. winni zapłacić 450 fl. węg. Tomaszowi z Knyszyna pod warunkiem wwiązania go do Sieciechowic i M. (GK 22 s. 274); 1488 Elżbieta z Kaliny zeznaje, że Stanisław z M. zapłacił jej 100 fl. węg. zgodnie z zapisem, który kasuje (ZK 263 s. 3); Stanisław z M. poręcza zastaw dóbr Książ Wielki za 660 fl. poczyniony przez Jana z Rabsztyna (ZK 263 s. 15—6, 42—3); Stan. Płaza z M. bierze w zastaw kmieci we wsi → Mokrzesz p. 3a (ZK 316 s. 124); Jakub z Dębna kaszt. i star. krak. swym wnukom (neposom) Wojciechowi, Jakubowi i Michałowi synom zm. Jana ze Szczekocin odstępuje [król.] wieś Małyszyce w pow. lel., którą za 400 fl. węg. zastawił ur. Stan. Płazie z M. Jan ze Szczekocin, a od Płazy wykupił ją Jakub z Dębna i daje im do niej wwiązanie. Będą oni trzymać tę wieś w owej sumie florenów do czasu jej wykupienia. Pod zakładem 1000 grz. ma być wniesiony zapis do ksiąg ziemskich w Lelowie (GK 22 s. 834—5); → Małyszyce p. 3a (GK 22 s. 932—3, 953); Stan. Płaza z M. zastawia Annie ż. Indrzycha [Andrzeja] Krezy z Woli za 105 fl. węg. wieś M. w pow. ksiąs. Anna pozwala Stanisławowi korzystać z pożytków tej wsi od 27 VIII do 25 XII. Jeśli do tego czasu nie zwróci jej tych pieniędzy, wjedzie ona do M. jak do swojej wsi i pod karą XV zostanie do niej wwiązana (GK 22 s. 1001); → Mokrzesz p. 3a (GK 22 s. 932—3, 953); 1489 → Mokrzesz p. 3a (ZK 316 s. 134—5); Stan. Płaza z M. zeznaje, że Mik. Dębicki spłacił go z zastawu na Klimontowie i Jeżowie i kasuje zapis w sprawie zastawu (ZK 263 s. 76); 1491 Stan. Płaza jednym z arbitrów w sprawie podziału dóbr Aleksandrowice i Kleszczów br. Marcisza i Andrzeja (GK 23 s. 627); Stan. Szafraniec z Pieskowej Skały ma zapłacić 100 fl. węg. Stan. Płazie z M. pod warunkiem zastawienia mu 12 ł. osiadłych w Sułoszowej (GK 23 s. 676—7 zp. z dopiskiem: Jakub Płaza s. Stanisława zeznał, że dług został spłacony w 1499); Stan. Płaza z M. ma zapłacić 100 fl. węg. Szczepanowi alias Świętopełkowi z Irządz pod warunkiem zastawienia mu Przełaju i Czepca. Zakład 100 fl. (GK 23 s. 677—8).

1493—1519 Jan Płaza Mstyczowski z M. h. Topór s. Stanisława i jego 1-szej ż. Zofii z Włodzisławia, br. Jakuba i Mikołaja oraz Stanisława i Andrzeja, 1-sza ż. Anna c. Pawła Olsztyńskiego ze Szczekocin, 2-ga ż. Jadwiga c. Andrzeja Lubowieckiego z Lubowca [woj. kal.] zw. później Gradem Nieprzeskim z Nieprześni³W sprawie identyfikacji Jadwigi → przypis 5 (ZK 316 s. 179—80; GK 24 s. 350, 602, 607—10, 675, 704, 713, 718; 26 s. 876, 901—2; 27 s. 135, 373, 397, 530, 1001, 1018, 1249, 1271; ZK 264 s. 8, 68, 84, 299; 265 s. 89, 143; Ep. 4 k. 172r, 175r, 212v); 1493 Piotr z Olsztyna daje w zastaw Janowi z M. z racji posagu 400 fl. węg. swej siostry Anny cz. wsi (totas villas seu partes villarum) Siedlca, Mirowa, Wyczerpów i Kuźnicy Dzbowskiej oraz pod zakładem 400 fl. bronić go od przeszkód i roszczeń szczególnie swych br. Jana, Bartosza, Stanisława i Andrzeja (ZK 316 s. 179—80); → Mokrzesz p. 3a.

1494—1531 Jakub Płaza z M. h. Topór s. Stanisława i jego 1-szej ż. Zofii z Włodzisławia, br. Jana i Mikołaja oraz Stanisława i Andrzeja, burgr. i podstar. żarnowiecki, ż. Katarzyna c. Pawła Balińskiego z Balina (GK 24 s. 159, 952; 25 s. 186; 26 s. 717; 23 s. 676 — dopisek z 1499 pod datą 1491; ZK 161 s. 57, 139; 264 s. 83; 265 s. 2, 22; 266 s. 217, 465; 317 s. 263—4; MS 4, 5922; Katalog UJ 432); 1494 Dorota Gałczyna z Krzelowa zobowiązuje się zapłacić 400 fl. węg. długu Stan. Płazie z M. Gdyby nie zapłaciła w terminie, będzie miała do zapłacenia 800 fl. pod karami (ZK 263 s. 242—3); Marcisz z Chełmu posłaniec Stan. Płazy z M. protestuje, gdyż gotów był dać 70 grz. poręki za Jana Rabsztyńskiego br. Mikołajowi i Janowi z Wilkowa, ale ich nie było (GK 24 s. 636); Jan Płaza z M. z ż. Anną c. zm. Pawła Olsztyńskiego i z jego synami w sporze z kl. mstow. o Siedlec → Mstów klasztor p. 3a (GK 24 s. 602, 607—10, 675, 704, 713, 718, 759); [Piotr Kurozwęcki] starosta krak. ustanawia zakład 120 grz. przeciw Janowi Płazie z M. i jego ż. Annie, którzy w przeciągu 9 dni winni opuścić dobra Siedlec i Mirów na rzecz Jakuba Trepki z Czapel Wielkich (GK 24 s. 759); tenże starosta ustanawia też zakład 120 grz. przeciw Janowi Płazie s. Stanisława z M. w sporze z Piotrem ze Szczekocin s. zm. Pawła Olsztyńskiego o zaprzestanie bezprawia i wzajemnych krzywd (GK 24 s. 784); Stan. Płaza z M. pozywa Dorotę dziedziczkę i dzierżawczynię z Białowieży i Przedmoszczan siostrę „Galczina” [czyli Gałki] w sprawie zapisu w księgach ksiąskich i dokumentu go dotyczącego. Dorota do Wielkanocy ma zapłacić Stanisławowi 800 fl. węg., a jeśli nie zapłaci tej sumy będzie ciążona jej wieś Białowieża (GK 24 s. 930, 951—2); 1494—5 Jan i Jakub synowie Stan. Płazy z M. obwinieni przez starostę krak. na karę król. XIV grz., ponieważ pozwani przez niego nie stawili się. Poręczyciele poświadczają, że stawią się oni przed starostą (GK 24 s. 952, 1030).

1495 Mikołaj Płaza z M. h. Topór s. Stanisława i jego 1-szej ż. Zofii z Włodzisławia, br. Jana i Jakuba, przyrodni Andrzeja i Stanisława (ZK 263 s. 323); 1495 Jan Mężno z Łanów [par. Włodzisław] woźny sądowy zeznaje, że wwiązał Stan. Płazę z M. do Przedmoszczan panny Doroty dz. tej wsi i Białowieży (GK 25 s. 41—2); → Mokrzesz p. 3a (GK 25 s. 179); Stan. Płaza z M. współarbitrem w sprawie ugody pomiędzy dziedzicami Nasiechowic (GK 25 s. 186—7); Mikołaj z M. ustępuje br. swoim Janowi i Jakubowi Płazom przypadłą mu po matce Zofii z Włodzisławia wraz z wyprawą całą cz. w M., Czepcu i Przełaju, którą miała po jego ojcu Stan. Płazie z M. (ZK 263 s. 323); Apolonia wd. po Janie Krzelowskim z Birkowa ustanawia Stan. Płazę z M. pełnomocnikiem we wszystkich sprawach sądowych (ZK 263 s. 348); tenże Stanisław odstępuje ż. Jadwidze zapis 300 fl. węg. uczyniony na jego rzecz przez Jana z Marcinowic na dobrach Marcinowice, ponieważ ona pożyczyła mężowi taką sumę (ZK 263 s. 359); 1496 br. rodzeni Jakub z Sieciechowic i Stanisław z M. Płazowie (Plazowye) mają zapłacić 500 fl. węg. długu Stan. Korytce z Koryta [pow. wiśl.]. Jeśli nie zapłacą lub będą zwlekać z zapłatą, Jakub wwiąże go do cz. w Sieciechowicach, a Stanisław do wsi M. Dobra te będzie trzymał jako zastaw z wszystkimi korzyściami, spuszczaniem stawu oraz korzystaniem z lasów i gajów z pr. sprzedaży drewna. Jeśli Korytko zamieszka w tych dobrach może korzystać ze zboża i z tego, co jest na folwarku, bydła i trzody oraz sprzętów domowych. Płazowie będą płacić karę 3 grz., jeśli Korytko poniesie jakieś szkody w tych dobrach, a ponadto doprowadzą do akt swoje żony, aby zgłosiły odstąpienie od pr. do oprawy posagów i wian pod zakładem 500 fl. (GK 25 s. 436—7); Mikołaj star. krak. i san. i Henryk star. bełski dziedzice Kamieńca [ziemia san.] zobowiązują się zapłacić do Bożego Narodzenia 500 fl. węg. br. Jakubowi z Sieciechowic i Stanisławowi z M. zw. Płazami (dictis Plazam) na ręce Stanisława z Koryta. Jeśli nie zapłacą lub będą zwlekać z zapłatą zostaną obciążeni zakładem 500 fl. i będą mieć do zapłacenia 1000 fl. pod karą XV (GK 25 s. 459); Stan. Płaza z M. ustanawia Szczepana z Irządz chorążego [przem.], Stan. Kościenia, Pawła Bielskiego i Więcesława z Zawady opiekunami ż. Jadwigi i dzieci (ZK 153 s. 133); Jan z Marcinowic zabezpiecza Stan. Płazie z M. i jego ż. Jadwidze zwrot 230 fl. wwiązaniem do Marcinowic (ZK 263 s. 411—2 zp., ponieważ dług ten przejął Adam z Włodzisławia); Jakub Płaza z M. zastawia Janowi z Marcinowic za 70 fl. węg. swoje cz. w M., Przełaju i Czepcu. Gdyby negował wwiązanie, zapłaci zakład równy sumie zastawu (ZK 263 s. 473—4); Jadwiga ż. Stan. Płazy z M. za zgodą męża zeznaje, że Jan z Marcinowic zapłacił jej 67 fl. pol. z sumy 300 fl., które Jan w tych aktach zapisał Stanisławowi na swych dobrach. Ten z kolei ustąpił ten zapis ż. Jadwidze i zapisał w aktach ziemskich. Jadwiga kwituje Marcinowskiego z owych 67 fl. Do zapłaty pozostało zatem 237 fl., które ma zapłacić Jadwidze pod karą XV. Tę sumę wpisano do akt ziemskich → Marcinowice (GK 25 s. 753); Jakub Płaza s. Stan. Płazy z M. skazany na karę król. XIV jako nie osiadły. Wg mandatu starosty krak. był pozywany na wniosek Jana z Marcinowic o niewywiązanie się z danej za niego poręki na ręce Michała Strzeleckiego i niestawienie się w sądzie. Woźny zeznał, że osobiście na dziś pozwał Jakuba tym mandatem (GK 25 s. 716—7); Jan Płaza potwierdza, że Jakub Piaskowski z Wyczerpów zapłacił mu 7 grz., które miał zapisane w aktach ziemskich lel. na 3 zagr. w Wyczerpach przez Piotra i Jana synów Pawła Olsztyńskiego. Tych zagrodników zastawił Jakubowi zm. Paweł, a spłacili go prawowici dziedzice tej wsi. Ten zapis Płaza umarza; tenże Płaza całą cz. w Wyczerpach, którą ma w zastawie za 60 fl. od Piotra s. Pawła Olsztyńskiego wg zapisu w aktach lel., w tej sumie ustępuje Jerzemu alias Jerzykowi Zwierzynieckiemu (Szwyerzynyeczky, GK 25 s. 925—6); Jan Płaza dz. M. zobowiązuje się zapłacić 40 fl. pol. do Bożego Narodzenia Janowi z Marcinowic. Jeśli nie zapłaci lub będzie zwlekał z zapłatą wwiąże go do swej cz. macierzystej w M., którą Marcinowski będzie trzymał do czasu jej wykupienia wolny od przeszkód i szkód ze strony innych osób, a jeśli go nie obroni, to uzyska on zakład 40 fl., a zatem w przyszłości główny dług do zapłacenia będzie wynosił 80 fl., który zwróci pod karą XV. Sąd wyznacza Marcinowskiemu woźnego do wwiązania w ww. dobra. Konie Płazy z całym wyposażeniem są na służbie u rotmistrza Grota. W razie śmierci Płazy konie te ma odebrać Marcinowski przez swego pełnomocnika (GK 25 s. 1001—2); Stan. Płaza zeznaje, że Stan. Korytko protestuje, ponieważ był gotów wziąć 500 fl. węg. od Jakuba Płazy z Sieciechowic i Stan. Płazy z M. zgodnie z zapisem w tych aktach, lecz nic mu nie dali (GK 26 s. 12).

1497—1539 Stanisław Płaza dz. M. i tenut. Małyszyc h. Topór s. Stanisława i jego 2-giej ż. Jadwigi, br. Andrzeja oraz br. przyrodni Jana, Jakuba i Mikołaja, podstarości ośw. 1525—34 z ramienia star. ośw. Mik. Szydłowieckiego, ż. Anna c. Mik. Grzegorzowskiego z Grzegorzowic (GK 26 s. 253; 27 s. 154; 28 s. 429; ZK 263 s. 67; 269 s. 464—6; 317 s. 296, 316; MS 4, 5991; In. O 1 s. 102—211 — tu najczęściej bez imienia jako podstarości]; SKO s. 114); 1497 Szczepan z Irządz chorąży przem. poświadcza, że Stan. Płaza z M. zapłacił mu 100 fl. w imieniu Stan. Szafrańca za dobra Przełaj i Czepiec (GK 26 s. 253—4); Stan. Płaza z M. winien zapłacić 33 fl. pol. Więcesławowi alias Świętopełkowi z Zawady pod warunkiem wwiązania go do 4 kmieci osiadłych na rolach w Przełaju: Odrzykonia, Soczewki, Sołtyska i Michała (GK 26 s. 254—5 zp., gdyż zapłacił w 1498); 1498 → Łowinia p. 3a (GK 26 s. 901—2); Jan Płaza z M. ma zapłacić 33 fl. pol. ww. Więcesławowi pod warunkiem zastawienia mu pod karą XV 3 kmieci osiadłych w Przełaju — Herynka, s. Michała i Odrzykonia (GK 26 s. 705); Jan Płaza z M. winien zapłacić Więcesławowi z Zawady 20 fl. pol. pod warunkiem wwiązania go do 3 ł. osiadłych w M. z kmieciami Mazurem, Prokopem i Fornalem do czasu zapłacenia całej sumy. Ma bronić Więcesława od roszczeń innych osób, a przede wszystkim swego br. Jakuba Płazy (GK 26 s. 973—4); Jan Marcinowski z Karczowic ma zapłacić 100 fl. węg. Grzegorzowi Zebrzydowskiemu pod warunkiem wwiązania go do Karczowic i do działu, który ma w zastawie od Jakuba Płazy we wsiach M., Przełaj i Czepiec w cz. tegoż Jakuba w pow. ksiąs. wg zapisu w aktach ziem. (GK 27 s. 77—8); Jan Płaza z M. jako pozywający Więcesława Świętopełka z Zawady uzyskuje kolejny termin, ponieważ Więcesław przełożył ten termin zwykłą chorobą (GK 27 s. 135); br. niepodzieleni Jan i Jakub Płazowie z M. mają zapłacić 43 fl. Więcesławowi Świętopełkowi z Zawady pod warunkiem wwiązania go do 3 kmieci osiadłych w Przełaju — Herynka, Kukli i Sołtyska i bronić go od roszczeń innych osób, a zwłaszcza br. Stanisława i być zachodźcą Więcesława (GK 27 s. 154—5); ciż Płazowie mają zapłacić 80 fl. węg. szl. i uczc. Pawłowi Czarnemu (Schwarcz) żupnikowi krak. Jeśli nie zapłacą do ś. Wojciecha [23 IV] lub będą zwlekać z zapłatą, wówczas wwiążą go do wsi M., Przełaj i Czepiec do czasu oddania mu pieniędzy i będą go bronić od roszczeń innych osób (GK 27 s. 196—7 zp. z dopiskiem o tym, że Paweł „Czarni” został spłacony i polecił skreślić zapis w 1504 r.); Andrzej Lubowiecki w obecności starosty krak. wnosi skargę przeciw Wawrzyńcowi Psarskiemu z Psar. Sąd nakazuje, aby żyli w pokoju do czasu stawienia Szczepana Świętopełka z Irządz, który z kolei stawi osiadłych poręczycieli. Pod zakładem 60 grz. poręcza też Andrzejowi za Wawrzyńca, że ten w ciągu 2 tygodni zwróci Annę c. Jadwigi ż. Jana Płazy z M., z pierwszego jej małżeństwa [z Janem Psarskim], którą zabrał siłą, a jeśli nie zwróci zapłaci ten zakład Andrzejowi (GK 27 s. 199 zp., Lubowiecki zwolnił Psarskiego z zakładu, ponieważ z poręczycielem Szczepanem stawili się w sądzie); ww. Płazowie dopisują 32 fl. węg. do sumy 80 fl. węg. Pawłowi Czarnemu (Czarni), które ma od nich zapisane na dobrach M., Przełaj i Czepiec. Dobra te będzie trzymał do ś. Wojciecha w 113 fl.! (GK 27 s. 220); Jadwiga ż. Jana Płazy z M. c. Andrzeja Lubowieckiego z Lubowca [woj. kal.] odstępuje swemu ojcu za 320 fl. wieś Klimontów, którą ma w zastawie od Jana Dębickiego za 200 fl. węg. i 120 fl. w monecie obiegowej; Jan Płaza z M. zastawia ż. Jadwidze za 60 fl. pol. całą cz. dóbr w M. do czasu wykupienia, ale pod warunkiem, że po wykupieniu nie może bez zgody ojca lub krewnych dysponować tymi 60 fl.; Andrzej z Lubowca ustępuje i zapisuje w charakterze zastawu ww. c. Jadwidze za 260 fl. trzecią miarę z wszystkim co do niej należy w młynie pod zamkiem (sub castro) w Żarnowcu. Młyn ten ma w tej sumie od szl. Anny ż. szl. Gniewosza dziedziczki tegoż młyna przed dworem (ante curiam) w Żarnowcu (GK 27 s. 341—3); 1498—1500 Jan Rzeszowski z Łowini procesuje Jana Marcinowskiego z Marcinowic i Jana Płazę z M. o 142 fl. → Łowinia p. 3a.

1499 Więcesław Świętopełk z Zawady winien 3 grz. kary Jakubowi i Janowi z M., ponieważ nie skarżył ich pozwem pisemnym w sporze o odbicie wwiązania (GK 27 s. 360); woźny sądowy zeznaje, że zostało odbite wwiązanie Więcesława z Zawady przez br. niepodzielonych Jana i Jakuba z M. do dóbr Przełaj zgodnie z zapisem. O to też woźny pozwał tych braci; tenże Więcesław ma zapłacić 3 grz. kary tymże braciom pod warunkiem następnej kary i dalszych kar (GK 27 s. 362); Jan Rzeszowski z Łowini protestuje przed sądem, ponieważ był gotów wziąć pieniądze od Jana Marcinowskiego z Marcinowic i Jana Płazy z M., zgodnie z zapisem, jednak nic od nich nie otrzymał (GK 27 s. 373, 530); Gniewosz i Waw. Psarscy przeciw Jadwidze ż. Jana [błędnie Jakuba] Płazy z M. o to, że nie chce im zwrócić dziecka czyli c. Anny, ponieważ oni są bliżsi do opieki nad nią jako jej rodzeni stryjowie, niż sama Jadwiga [jej matka]. Pełnomocnik Jadwigi zwraca się do sędziego grodzkiego o odesłanie sprawy do powiatu ziemskiego, gdyż tego rodzaju artykuły podlegają sądowi ziemskiemu a nie grodzkiemu. Sędzia zasięgnie opinii starosty krak., czy mają być odesłani w tej sprawie, czy też nie, i następnego dnia ogłosi decyzję (GK 27 s. 408); Stan. Psarski jako dziad z synami Wawrzyńcem i Gniewoszem jako stryjami dziecka zm. Jana Psarskiego, mianowicie c. Anny, którą miał z Jadwigą c. Andrzeja z Lubowca rezygnują na rzecz tegoż Andrzeja i jego spadkobierców z opieki nad tym dzieckiem z wszystkimi prawami pod warunkiem, że pod zakładem 50 grz., iż bez zgody Waw. Psarskiego Andrzej i jego c. Jadwiga nie wydadzą Anny za mąż po osiągnięciu przez nią pełnoletniości, co skutkować będzie tym, że Wawrzyniec da 50 grz. na posag. Jeśli nie da, to Andrzej i Jadwiga bez jego zgody mogą wydać Annę za mąż za kogo sami zdecydują. Andrzej wykupi z zastawów dobra ojczyste Anny i będzie je trzymał do czasu ich wykupienia od niego. Nowi opiekunowie mogą przekazać opiekę komu zechcą. Rezygnacja z opieki ma być wciągnięta do akt ziemskich; Gniewosz Psarski zeznaje, że Jadwiga c. Andrzeja Lubowieckiego ż. Jana Płazy z M. udzieliła mu satysfakcji z racji 100 fl. długu zm. Jana jej pierwszego męża a brata Gniewosza, które zapłacił Janowi Rakoskiemu, ten zaś miał je zapisane w aktach ziemskich pow. ksiąs. na dobrach Pawłowice i z racji 50 grz. zapłaconych Andrzejowi z Lubowca zapisanych mu przez Jana Psarskiego w tych aktach też na dobrach Pawłowice, wreszcie z racji 20 grz. jako poręki udzielonej przez Gniewosza za br. Jana Andrzejowi. Stan. Psarski i jego starsi synowie Wawrzyniec i Gniewosz wyrażają zgodę na spłacenie przez Jadwigę innych długów (GK 27 s. 550—1); Jan Marcinowski pod karą XV ma zapłacić 11 fl. Więcesławowi Świętopełkowi z Zawady do 4 tygodni po Wielkanocy. Po zapłacie Marcinowski ma dać i zdeponować perły Barbarze c. zm. Stan. Płazy z M. na ręce Więcesława pod zakładem 30 fl. (GK 27 s. 551—2 — zp. z dopiskiem: Więcesław Zawadzki zeznał, że Jan Marcinowski wywiązał się z zobowiązania w sprawie pereł w 1499 r. w środę po Świętej Trójcy [25 V]); Szczepan Świętopełk z Irządz chorąży przem., Więcesław Świętopełk z Zawady, Paweł Bielski i Stan. Koścień z Sędziszowic [poprawnie Sędziszowa] jako opiekunowie dzieci zm. Stan. Płazy z M. wydzierżawiają Janowi Marcinowskiemu na rok i nie na dłużej za pobraną opłatą wieś Marcinowice z wszystkimi przynależnościami, którą sami trzymają w zastawie za 230 fl. węg. od tegoż Marcinowskiego wg zapisu w aktach ziemskich. Jeśli po upływie czasu dzierżawy nie zapłaci on owych florenów, wjadą oni do tej wsi jak do własnej. Opiekunowie będą bronić Marcinowskiego od roszczeń innych osób i będą jego zachodźcami pod zakładem 30 grz. (GK 27 s. 552—3); Jakub Płaza z M. ma zapłacić 10 fl. Janowi Marcinowskiemu pod warunkiem wzrostu długu do 20 fl. i zapłacenia go pod karą XV (GK 27 s. 595); tenże Marcinowski wydzierżawia temuż Jakubowi do święta Trzech Króli [w 1500 r.], biorąc opłatę za dzierżawę, całe cz. dóbr w M., Przełaju i Czepcu, które ma w zastawie od Jakuba Plazy z M. za 70 fl. wg zapisu w aktach ziemskich. Jeśli do tego święta nie zapłaci mu tej sumy, to przejmie te dobra i będzie je trzymał do czasu ich wykupienia (GK 27 s. 596); Jan Płaza z M. zapisuje i zastawia br. Jakubowi za 97 fl., w tym 30 fl. w złocie i 67 fl. pol., całą cz. ojczystą i macierzystą w M. z wszystkimi przynależnościami. Jeśli nie odda mu tych pieniędzy do Bożego Narodzenia, Jakub wjedzie do tych dóbr jak do swoich i będzie je trzymał do całkowitego wykupienia; tenże Jakub pod zakładem 50 fl. poręcza Pawłowi Czarnemu żupnikowi krak. za br. Jana, który jest mu winien 50 fl. (GK 27 s. 819—20); Katarzyna ż. Jakuba Płazy z M. i Elżbieta ż. Andrzeja Winiarskiego siostrzenice (neptes) ur. zm. Kat. Boguchwałowej ochmistrzyni dworu królowej Elżbiety zeznają, że Jan prep. kl. zwierzyn. zapłacił im 100 grz. zapisanych Boguchwałowej przez klasztor na → Modlnicy Dolnej p. 3. Pieniądze te przypadły im na podstawie pr. bliższości i zapisu testamentowego, umarzają zatem zapis w tej sprawie⁴Tekst ten wpisano do akt 4 X 1499, a 2 VIII 1498 Boguchwałowa jeszcze żyła (MS 2, 1274). Słowo nepta należy więc tłumaczyć jako siostrzenica; ww. Jakub z racji przejętych tych 100 grz. przez Katarzynę i Elżbietę — spadkobierczynie zm. Kat. Boguchwałowej, zobowiązuje się być zachodźcą klasztoru i prepozyta w sprawach spornych pod zakładem 100 grz. (GK 27 s. 845—6).

1500—7 Andrzej Płaza z M. h. Topór s. Stanisława i jego 2-ej ż. Jadwigi, po 1506 pisał się ongiś z M. (GK 28 s. 354, 570; ZK 264 s. 211—2, 247—8); 1500 → Łowinia p. 3a; Jan Rzeszowski z Łowini protestuje przeciw Janowi Marcinowskiemu i Janowi Płazie z M., ponieważ był gotów wziąć od nich 142 fl. zgodnie z zapisem w tych aktach, lecz nic mu nie dali (GK 27 s. 1001); Stan. Pawłowic kmieć z Klonowa należący do Łukasza Zebrzydowskiego obwinia Jakuba Płazę z M. o pierwsze niestawienie się w sądzie (GK 27 s. 1011); starosta krak. ustanawia zakład 200 grz. między Łukaszem Zebrzydowskim podsęd. krak. a br. Janem i Jakubem Płazami (dictis Plazy) z M. Obie strony mają żyć w pokoju i sądownie rozstrzygać krzywdy i bezprawia (GK 27 s. 1028); Więcesław Świętopełk z Zawady jako opiekun dzieci zm. Stan. Płazy z M. wydzierżawia od 31 I 1500 do 6 I 1501 Janowi Marcinowskiemu wieś Marcinowice, którą sam ma od niego w zastawie za 230 fl. wg zapisu w aktach ziemskich, biorąc pieniądze za dzierżawę. Jeśli w tym czasie Marcinowski nie wykupi tej wsi, Więcesław będzie ją trzymał dopóki ów nie zwróci 230 fl. W czasie dzierżawy Więcesław będzie bronił Marcinowskiego przed roszczeniami innych osób, a w szczególności innych opiekunów dzieci zm. Stanisława i ich krewnych pod zakładem 60 grz. Marcinowski zeznaje, że jeśli doprowadzi do zawarcia małżeństwa przez pannę Barbarę c. Stanisława siostrzenicę Więc. Zawadzkiego, wówczas w ciągu 12 tygodni wyłoży 100 grz. za Barbarę ponad owe 230 fl. Jeżeli nie wyekspediuje tej panny, dopisze do zapłaty Więcesławowi jako opiekunowi zakład 230 fl. (GK 27 s. 1073—4); ww. Więcesław ustępuje i zastawia Katarzynie ż. Jakuba Płazy z M. za 43 fl. pol. 3 kmieci osiadłych w Przełaju Herynka, Kuklę i Sołtyska, których sam ma w tej sumie w zastawie najpierw od zm. Stan. Płazy z M., a następnie od jego synów Jana i Jakuba wg zapisów w tych aktach (GK 27 s. 1107—8); sąd wyznacza termin prac. Stan. Pawłowicowi z Klonowa przeciw szl. Jakubowi Płazie z M. (GK 27 s. 1184); Jan Rzeszowski uzyskuje satysfakcję z racji długu od Jana Płazy z M., który z Janem Marcinowskim zapisali mu na jego dobrach. Kwituje Płazę i nie będzie występował przeciw niemu (GK 27 s. 1272); 1501 Jakub z Rakoszyna ustępuje Jadwidze ż. Jana Płazy z M. za 60 grz. zastaw w tej sumie, który ma od zm. Jana Psarskiego w Pawłowicach (ZK 264 s. 46); Andrzej i Stanisław synowie zm. Stan. Płazy z M. protestują, ponieważ Jan i Jakub również synowie tegoż zm. Stanisława przenieśli pozew na Jana z Marcinowic na dzierżawę i pieniądze matki Andrzeja i Stanisława (ZK 264 s. 67); br. niepodzieleni Andrzej i Stanisław z M. protestują przeciw br. Janowi i Jakubowi z M., ponieważ domagali się dokumentem z urzędu starościńskiego udostępnienia im dok. równego podziału dóbr ojczystych i macierzystych w M., Przełaju, Przedmoszczanach i Czepcu, ale go nie wydali ani przez siebie ani przez swego pełnomocnika (GK 28 s. 216, 240); Więcesław Świętopełk z Zawady jako opiekun Barbary Płazianki (Plazanka) z M. protestuje przeciw Janowi Marcinowskiemu, który nie wywiązuje się z umowy (GK 28 s. 286); Stan. Płaza s. zm. Stan. Płazy z M. bierze br. [z innej matki] Jakuba na opiekuna swych dóbr; pod karą XV ma Jakubowi za wysługę zapłacić 6 fl. (GK 28 s. 354).

1502 starosta krak. w sprawie podziału dóbr pomiędzy br. Andrzejem i Stan. Płazami a br. Janem i Jakubem dziedzicami M. po zakładem 100 grz. wyznacza dzielców. Ze strony Jana i Jakuba Jana Światłego i Andrzeja Morskiego, a ze strony Andrzeja i Stanisława natomiast Stan. Krezę i Pawła Bielskiego (GK 28 s. 570 zp.); powtórzono tej samej treści zapiskę, ale skreślono dwóch dzielców Jana Światłego i Andrzeja Morskiego, a na ich miejsce wpisano podsędka krak. Łukasza Zebrzydowskiego i Jana Marcinowskiego (GK 28 s. 586); Jan Płaza z M. zeznaje, że wziął od Mik. Lanckorońskiego z Brzezia jeden dok. w sprawie oprawy [zm. swej matki] Zofii c. Jana z Włodzisławia ż. zm. Stan. Płazy 200 grz. posagu i tyleż wiana oraz drugi dok. w sprawie srebra i pereł wart. 200 grz. Dokumenty te pod zakładem 400 grz. ma oddać Mikołajowi w środę po Świętej Trójcy (GK 28 s. 588); Jan Płaza dz. z M. zeznaje, że ustępuje z należnej mu części zapisu na 400 fl. posiadanych z racji pewnego długu zapisanego przez pannę Dorotę z Białowieży jego zm. ojcu Stan. Płazie z M. W tej sumie wwiązywał się do dóbr Przedmoszczany nie szkodząc Andrzejowi ze Żmigrodu jako prawowitemu dziedzicowi tych dóbr (ZK 264 s. 72—3); Jan z Marcinowic obwinia o niestawienie się w sądzie Jakuba Płazę z jego cz. dóbr w M. (ZK 264 s. 83—4); br. Jan i Jakub zw. Płazowie (Plazowye) z M. zostali pozwani przed sąd ziemski przez Barbarę wd. po wwdzie bełskim Mikołaju ze Żmigrodu o dobra Przedmoszczany, do których wwiązali się bezprawnie. Ustępują oni z tych dóbr, dają Barbarze wwiązanie do nich i umarzają zapisy na nich ich ojca Stan. Płazy, a także ich samych (ZK 264 s. 96); Jan Płaza z M. protestuje przeciw swym br. Jakubowi, Andrzejowi i Stanisławowi z M., ponieważ był gotów przyjąć dokonany z nimi podział dóbr wg dok. starosty krak. i uwolnić swych poręczycieli od zakładu 60 grz. Tej treści protestację złożył Andrzej z M. przeciw br. Janowi, Jakubowi i Stanisławowi (ZK 264 s. 97—8); Jan Płaza z M. wraz z Janem z Marcinowic komisarzem wyznaczonym przez starostę krak. do podziału dóbr pomiędzy nim a br. jego Andrzejem i Stanisławem protestuje, ponieważ był gotów okazać przed sądem prawa czyli dokumenty oraz przyjąć dekret, ale sędzia i podsędek byli nieobecni, nie mógł więc zwolnić swych poręczycieli od 60 grz. zakładu (ZK 264 s. 99); 16 I Jadwiga ż. Jana Płazy z M. c. Andrzeja Grada z Nieprześni zastawia Jakubowi z Bielczyc za 10 grz. kmiecia Szymka siedzącego na łanie w Pawłowicach, zapisanego jej jako oprawę przez zm. pierwszego męża, a w dożywocie oddaje Stan. Dzierżkowi z Pawłowic ½ ł. opust. w tej wsi też zapisanego jej przez zm. męża Psarskiego (ZK 264 s. 102)⁵Zebrany materiał pozwala przyjąć, że wymieniana 1497—1500 Jadwiga c. Andrzeja Lubowieckiego z Lubowca i wd. po Janie Psarskim z Psar a ż. Jana Płazy jest tożsama z Jadwigą c. Andrzeja Grada Nieprzeskiego z Nieprześni wd. po Janie Psarskim z Psar a ż. Jana Płazy z M. wymienianą od 1502 r. O prawidłowości tej identyfikacji w zasadzie przesądzają dok. Jana Olbr. z 1496 r. dla Andrzeja de Lubowcz et Nyeprzesnya (MS 2, 612) i z 1498 r. wystawiony Andreae Lubowieczky de Nyeprzessnya (MS 2, 1294).

1503 Jan Płaza z M. sprzedaje za 18 grz. br. Jakubowi połowę dworu w M. od dawna ogrodzoną, przypadłą mu z przynależnościami z podziału dóbr (ZK 264 s. 106); Andrzej z M. s. zm. Stan. Płazy z M. sprzedaje za 200 grz. br. Janowi i Jakubowi Płazom (Plazom) z M. swoje cz. po ojcu i matce w M., Przełaju i Czepcu. Andrzej i jego poręczyciel Więcesław alias Świętopełk z Zawady pod zakładem 200 grz. mają ich bronić od przeszkód w posiadaniu tych dóbr, a przede wszystkim od roszczeń ich br. Stan. Płazy i ich sióstr Barbary i Doroty; jeśli Jan Płaza z M. nie zapłaci br. Andrzejowi z M. 60 fl., odda mu w zastaw cz. w M., Przełaju i Czepcu i wwiąże go do tych dóbr pod zakładem 60 fl. (ZK 264 s. 109—10); jeśli Jakub Płaza z M. nie zapłaci 50 fl. br. Stanisławowi z M., da mu w zastaw swoje cz. w Czepcu i Przełaju i wwiąże go do nich pod zakładem 50 fl.; br. Jan i Jakub z M. uzyskali zgodnie z pr. bliższości dokonany w tych aktach przez Jana Marcinowskiego na rzecz ich ojca Stanisława Płazy z M. zapis 230 fl. na wsi Marcinowice. Obecnie zapis ów z tą sumą odstępują wraz z wszystkimi prawami br. Stanisławowi i Andrzejowi z M. (ZK 264 s. 110—1); Jan z Marcinowic zobowiązuje się zapłacić 230 fl. br. Andrzejowi i Stanisławowi z M., zgodnie z zapisem dokonanym na rzecz ich rodziców zm. Stanisława i Jadwigi, z których pierwszą cz. 115 fl. zapłaci do Bożego Narodzenia, a następne 115 fl. w ciągu 3 lat. Jeśli którejś z tych rat nie zapłaci w terminie wwiąże Płazów do Marcinowic. Zakład 100 grz. (ZK 264 s. 116); br. Jan i Jakub z M. pod zakładem 230 fl. wnoszą zapis na ręce Jana z Marcinowic z racji 230 fl. zabezpieczonych przez niego tym braciom, że będą go bronić od przeszkód, a zwłaszcza od roszczeń ich rodzeństwa Andrzeja, Stanisława, Barbary i Doroty; Jakub Płaza z M. opisuje ż. Katarzynie c. Balińskiego 400 fl. węg. posagu i 400 fl. węg. wiana na połowie dóbr w M., Czepcu i Przełaju oraz na dworze w M. (ZK 264 s. 121—2); 1503 23 I Jan Płaza z ż. Jadwigą jako dzierżawcy w Pawłowicach i Witkowicach zastawiają te wsie za 250 fl. Gniewoszowi Psarskiemu. Zabiorą dla siebie ½ oziminy i jarzyny; Jan Płaza z M. wyznacza ż. Jadwidze c. Andrzeja Nieprzeskiego [Lubowieckiego] 350 grz. posagu i 350 grz. wiana na ½ dóbr M., Przełaj i Czepiec oraz na całym dworze w M., stawie pod dworem, przenosząc oprawę z dóbr Pawłowice i Witkowice. Zapis ten ma wnieść do akt ziemskich w Książu [→ 1504]. Zakład 700 grz.; tenże Jan zastawia ż. Jadwidze za 100 fl. 6 kmieci w Przełaju z karczmą i rolami folw. — zapiskę tę 29 XI Jadwiga poleciła skreślić (GK 28 s. 974—7); Więcesław z Zawady, Jasieńca i Węgrzynowa zastawia Jakubowi Płazie z M za 100 fl. pol. wsie Jasieniec i Węgrzynów (GK 28 s. 1168—9); 1504 15 I Jan Płaza z M. opisuje ż. Jadwidze c. Andrzeja z Nieprześni 300 grz. posagu i 300 grz. wiana na ½ dóbr w M., Czepcu i Przełaju wraz z dworem w M., wielkim stawem pod dworem należącym do Jakuba z M. (ZK 264 s. 128); → p. 3c; 1504, 1505 Jan z Marcinowic protestuje, gdyż był gotów dać pieniądze, zgodnie z zapisem w tych aktach, br. Andrzejowi i Stan. Płazom (dictis Plazi) ongiś z M., ale ich nie odebrali (ZK 264 s. 134, 175); 1504 m.in. br. Jan i Jakub Płazowie z M. poręczają za nieletniego Jana Morskiego bratanka Andrzeja i Mik. Morskich w sprawie dóbr → Marchocice p. 3a⁶Jan Morski nie był neposem Płazów jak to sugeruje zamieszczony tam regest; 1505 → p. 3c; Jadwiga ż. Jana Plazy z M. protestuje przeciw Gniewoszowi Psarskiemu, gdyż była gotowa do zapisu w sprawie swojej oprawy na dobrach Pawłowice i Witkowice; taż Jadwiga kasuje zapis 60 fl., który ma od męża na dworze; Jakub Płaza z M. kasuje zapis na 140 fl. w aktach grodzkich od br. Jana, gdyż został spłacony (ZK 264 s. 198).

1505 Stanisław z Wierzbicy i Jan z Marcinowic dzielą dobra pomiędzy br. Jana i Jakuba z M. zw. Płazami (Plazowye). Janowi przypada po ½ M., Czepca i Przełaju. W M. łany Mazurowski i Laczkowski z zagrodą Chochołkowską, ½ ł. Kądzierczyńskiego tam, gdzie leżą wspomniane łany z jeziorem i zagrodą aż do granicy „przedmodskiej” [Przedmoszczan] blisko ławki alias jezioro „po lawki” [kładki], także kmieci gdzie siedzi Odrzykoń, z łąkami i wszystkimi przynależnościami tychże łanów, także łan Gołygłowiński z kmieciem Prokopem, w pobliżu tego 2 ł. Zakościelne, ½ „agriculture alias wzoru” z ½ łąk blisko granicy jeżowskiej [wsi Jeżów] — od granicy marcinowskiej [Marcinowic] do granicy białowieskiej [Białowieży], ½ karczmy „super vadum alias nad brodem”, staw blisko wsi M. z niwą, gdzie leży staw należący do Jakuba Płazy, ½ gajów i borów oraz barci urządzonych w przyszłości, łowiska alias ługi (piscary alias lugy) w borach blisko wielkiej drogi. W Czepcu Jan dostaje połowę karczmy z karczmarzem Mazurem z czynszem 1½ grz. 6 gr i kamieniem łoju oraz 2½ dnia pańszczyzny, role i łany opust. Jankowski i podwójny Głębowski blisko karczmy, karczmę z karczmarzem Świdą, ½ borów (borearum), barci i łąk należących do dworu, rezerwując dla siebie łąki przynależne do ról i łanów. W Przełaju Jan bierze łany osiadłe z kmieciami Kukłą, Szydło, Prokopkiem, karczmę z karczmarzem Winkiem?, opust. łany Chluszkowski i Łaniec, łan koło łanu Kukli i ½ ł. Bąkowskiego, ½ ról folw., łąk dworskich, gajów, borów i łowisk alias ługów oraz połowę pastwisk w tych trzech wsiach. Jakubowi przypada również połowa M., Czepca i Przełaju. W M. dostaje łany z kmieciami Balem i Fornalem, karczmę z karczmarzem Pasterzem (Pasthyrz) z od dawna przynależnymi do niej łąkami i rolami, 3 ł. opust. przed wsią M. z łąkami i innymi przynależnościami od granicy przedmoszczańskiej [Przedmoszczan] do granicy białowieskiej [Białowieży], ½ „agriculture alias wzoru” z ½ łąk od granicy Marcinowic do granicy Białowieży „pirum alias z oną strona gruschki kvyczowowy”, ½ niwy pod Jeżowem i łąk przy granicy tej wsi do granicy Marcinowic, a także gajów i borów, pole Zagumienne blisko dworu i wsi Białowieży, staw Pogorzelec z młynem i rolami. Koło granicy Białowieży Jakub może sobie wykarczować niwę w gaju. Dostaje też połowę Rogozia blisko dworu i ławki, karczmę blisko brodu. Jeśli Jakub założy staw koło swego dworu, wówczas może pobierać wodę od ławki i usypać groblę poboczną w pobliżu granicy Przedmoszczan, jeśli ten staw będzie wylewał wodę na Rogozie. W Czepcu Jakubowi przypada ½ karczmy z karczmarzem Mazurem, z której będzie pobierał 1½ grz. 6 gr czynszu i miał 2½ dnia pańszczyzny, 2 ł. opust. Kliszowski i Maksentowski (Maxanthowski), 3 zagrody, na których siedzi Badur, ½ borów, barci i łąk dworskich. W Przełaju Jakubowi przypadają łany osiadłe z Sołtyskiem, Szado i Michałkiem, łan opust. Prokopowski i ½ ł. Bąkowskiego w pobliżu drogi miechowskiej [do Miechowa] z łąkami i innymi przynależnościami, ½ ról folw., łąk, borów, łowisk alias ługów (piscariorum alias lugow). Zakład 200 grz. (ZK 264 s. 199—202).

1506 Andrzej Płaza z M. ustępuje Adamowi z Włodzisławia [dziś Wodzisław] za 230 grz. swoje pr. do zastawu, posiadanego najpierw przez jego zm. ojca Stan. Płazę, a następnie odziedziczonego przez Andrzeja i jego br. Jakuba. Pieniądze te zapisał braciom dłużnik Jan Marcinowski na Marcinowicach; Jadwiga ż. Jana Płazy zapisuje Gniewoszowi Psarskiemu oprawę posagu i wiana na dobrach Pawłowice i Witkowice, którą ma od ww. męża; Jan Płaza z M. i jego ż. Jadwiga pod zakładem 100 grz. oświadczają, że na najbliższych roczkach lub pierwszym wyłożeniu ksiąg Andrzej Grad z Nieprześni ojciec Jadwigi albo jeden z jej br. Mikołaj, Jan i Andrzej stawią się i pod tym zakładem potwierdza ustąpienie z oprawy przez Jadwigę na rzecz Gniewosza; Jan Płaza z M. na swoje dobra i jego ż. Jadwiga na swą oprawę posagu i wiana pod zakładem 100 grz. zobowiązują się uwolnić od ewentualnych zapisów i długów Elżbietę ż. Waw. Psarskiego ciążących na dobrach Pawłowice i Witkowice zapisanych jej przez Gniewosza Psarskiego; Andrzej Płaza ongiś z M. odejmuje od głównej sumy 60 fl. zapisanych mu w tych aktach przez Jana Płazę 35½ fl., które odebrał od Jana; Mik. Baraniec z Miroszowa kwituje Jana Płazę z 16 grz. z należnych mu od niego 30 grz. wg zapisu w aktach grodzkich; tenże Baraniec pod zakładem 30 grz. zobowiązuje się i przyrzeka temuż Janowi doprowadzić na najbliższe roczki lub wyłożenie ksiąg dwóch ziemian osiadłych w powiecie, którzy zeznają, że Jan zapisał Mikołajowi 30 grz. w aktach grodzkich. Baraniec ma być broniony od przeszkód, zwłaszcza ze strony braci i sióstr Jana, który ma podjąć w sądzie owych ziemian (ZK 264 s. 211—6); Jan Płaza z M. i jego ż. Jadwiga protestują przeciw Gniewoszowi [Psarskiemu], ponieważ byli gotowi zgłosić zapis Jadwigi i jej najbliższych w sprawie oprawy posagu i wiana jej pierwszego męża ustąpionej Gniewoszowi (ZK 264 s. 225).

1507 Jan Płaza z M. protestuje przeciw Mik. Barańcowi z Miroszowa, ponieważ był gotów przyjąć od szlachetnych ziemian osiadłych w pow. ksiąs. rekognicję. Mikołaj pod zakładem 30 grz. miał ich stawić w sprawie 30 grz. zapisanych przezeń Janowi (ZK 264 s. 246); Stan. Płaza z M. sprzedaje Jakubowi Płazie z M. za 200 grz. swoje cz. po ojcu i matce w M., Czepcu i Przełaju. Pod zakładem 200 grz. zobowiązuje się bronić Jakuba przez roszczeniami innych osób, a zwłaszcza sióstr Barbary i Doroty; tenże Jakub protestuje przeciw Adamowi z Włodzisławia, ponieważ stawił przed sądem br. Stan. Płazę, który był gotów wpisać do akt zgodę na przejęcie przez Adama zapisu na Marcinowicach od Jana Marcinowskiego dokonanego przez Jakuba i Andrzeja Płazów br. tegoż Stanisława w aktach grodzkich (ZK 264 s. 247—8); Jan z Nieprześni s. zm. Andrzeja Grada wyraża zgodę na dokonany przez Jana Płazę zapis oprawy posagu i wiana jego ż. Jadwigi a swej siostry, opisanej przez jej 1-go męża [Jana Psarskiego] na rzecz Gniewosza Psarskiego [na dobrach Pawłowice i Witkowice]; Jan Płaza z M. protestuje przeciw Mik. Barańcowi z Miroszowa, ponieważ był gotów przyjąć rekognicję od ziemian z pow. ksiąs. w sprawie 30 grz. (ZK 264 s. 274—5); 1508 jeśli Adam z Włodzisławia nie zapłaci do Bożego Narodzenia Stan. Płazie z M. 230 fl. wwiąże go do wsi Świątniki (ZK 264 s. 296); Jakub Płaza z M. zeznaje, że jego br. Stanisław pod zakładem 230 fl. grz. stawi się w sądzie i umorzy zapis na 230 fl. na Jerzmanowicach (ZK 264 s. 297); Jan Płaza z M. poręcza dług Adama z Włodzisławia (ZK 264 s. 299—300); Jan Płaza z M. ustępuje Janowi z Marcinowic z wszystkich praw czyli długów na dobrach Pawłowice i Witkowice zapisanych jemu i jego ż. [Jadwidze] „iure investigendum et experiendum” oraz pozyskanych przez niego. Zobowiązuje się, że Jadwiga i jej brat stawią się w sądzie, aby wyrazić zgodę na ten zapis z tytułu jej oprawy posagu i wiana (ZK 264 s. 307—8).

1510 Jan Płaza dz. M. wyznacza Adama Włodzisławskiego i swego br. Jakuba Płazę na opiekunów ż. Jadwigi, swych dzieci i wszystkich dóbr. Równocześnie Jan wydzierżawia na 2 lata i nie dłużej Adamowi młyn „cum serra alias s traczem” z prawem połowu ryb przy młynie i ścinania drzew w borze wg potrzeby. Jan zeznaje, że za tę dzierżawę uzyskał już satysfakcję (ZK 155 s. 61—2); 1511 Jan Gawron, Jan Koścień, Jan Czulan, Stan. Gąska i Stan. Jura Goleniowscy dz. Goleniów dają szl. księdzu Leonardowi prep. w Książu i Stanisławowi br. Czarnockim z Wierzbicy niwę z łąką w M. (ZK 316 s. 323—4); 1516—20 Jan Czarnocki z Nieprowic przeciw Jakubowi Płazie z M. o 30 grz. zakładu z racji poręki danej za Agnieszkę wd. po Janie z Podlesia i przeciw Agnieszce w sprawie oprawy po jej 1-szym mężu (ZK 265 s. 42—3, 102, 120, 129, 149); 1516 Jan Płaza z M. zastawia Stan. Czarnockiemu z Klimontowa za 20 fl. karczmę w Przełaju, w której obecnie siedzi karczmarz Piotr Herynek. Jadwiga ż. Jana ma zgłosić w sądzie rezygnację na czas zastawu z pr. do posagu i wiana — zp.; tenże Czarnocki odstępuje karczmę dziedz. (tabernariam hereditariam) w dzierżawę na rok i nie dłużej temuż Janowi, a jeśli ten nie zapłaci w całości 20 fl., Czarnocki zajmie tę karczmę (ZK 266 s. 80—2); 1517 Stan. Czarnocki z Wierzbicy protestuje przeciw Janowi Płazie z M., ponieważ był gotów przyjąć zapis w sprawie 20 fl. i stawienie się w sądzie Jadwigi ż. Jana (ZK 266 s. 162, 258—9); Jan Gawron i Jan Czulan z Goleniów protestują przeciw br. Janowi i Jakubowi z M., gdyż byli gotowi przyjąć zapis alias rekognicję w sprawie roli w M. (ZK 266 s. 247); 1519 Jan Płaza z M. pod zakładem 200 fl. wnosi zapis na ręce Jakuba z Lubomierza i z Nieprześni sędziego ziem. i grodzkiego krak., że Mik. Zupka z Ryjów doprowadzi do sądu swoich synów, gdy osiągną lata sprawne, aby zrezygnowali na rzecz Jakuba z pr. do oprawy posagu i wiana ich zm. matki na Nieprześni (ZK 26 s. 166—7); 1520 król daje Janowi Płazie z M. listy gwarancyjne na 200 pieszych i 3 jezdnych (MS 4, 3306); król zwalnia Jakuba Płazę z wyprawy wojennej, ponieważ pełni urząd burgrabiego dworu król. w Żarnowcu (MS 4, 12768); Jan Nieprowski z Nieprowic pozywa Jakuba Płazę z M. o odbicie ciąży w dobrach M. (ZK 265 s. 170); Stan. Drużykowski z Drużykowej i Starzyn wyznacza ż. Zofii c. Jana Płazy z M. 300 fl. posagu i 300 fl. wiana na ½ dóbr w Drużykowej i Starzynach oraz na dworze i rolach folw. w Drużykowej (ZK 317 s. 146); 1522 szl. Stan. Mokrski z Dobrakowa ustępuje wieczyście ur. Jakubowi Płazie z M. za 100 grz. cz. wsi Dobraków (ZK 317 s. 224); 1524 król zezwala temuż Płazie wykupić z rąk Stan. i Mik. Mokrskich wieś Dobraków w ziemi krak. (MS 4, 4429); Mik. Osiecki z Łazan oprawia ż. Dorocie c. zm. Stan. Płazy z M. po 100 fl. posagu i wiana na ½ swoich dóbr (ZK 27 s. 76).

1525 szl. Mik. Beski sprzedaje za 30 grz. gr pol. ur. Jakubowi Płazie z M. podstarościemu w Żarnowcu cz. w Dobrakowie (ZK 317 s. 263—4); ww. Jakub pstar. w Żarnowcu wuj Zofii c. zm. Stan. Mokrzeskiego z → Mokrzeszy ż. Zygmunta Zaleskiego, jej stryj Mik. Wierzbięta Wilkowiski (ZK 317 s. 270); Jan Płaza dz. M. protestuje przeciw Stan. Drużykowskiemu z Drużykowej i Starzyn, gdyż był gotów przyjąć 200 fl. posagu swej c. Zofii i uwolnić z poręki Jana Łabędzia stolnika dworu król. (ZK 317 s. 296, 298); 1528 → Małyszyce p. 3a, par. Przedmieście Żarnowca (ZK 317 s. 315—6)⁷W haśle → Małyszyce błędnie ZK 316; Mik. Kwaśniowski z Wielkiego i Małego Ryczowa [Ryczówka] wyznacza ż. Zofii c. ur. Jakuba Płazy z M. pstar. w Żarnowcu 300 fl. posagu i 300 fl. wiana na wsiach Ryczów i na dworze w Małym Ryczowie [Ryczówku] (ZK 317 s. 322—3); Jan Płaza z M., odstępując od swego pow. ksiąs., ma pod karą XV zwrócić 10 fl. Łukaszowi Zagórskiemu (ZK 317 s. 324—5); Jan Płaza z M. sprzedaje za 1300 fl. Jadwidze wd. po Stan. Czarnockim swoje cz. w M., Przełaju i Czepcu (ZK 29 s. 77—9; Lubczyński, Szlachta → p. 7, s. 217, 280); 1531—52 Anna Płazina z Grzegorzowic i Wysocic ż. Stan. Płazy [z M.] tenutariuszka Małyszyc (MS 4, 5991, 16982; OK 98 s. 1047—9); 1531 król zezwala Jakubowi Płazie z M. sprzedać za 600 fl. roczny czynsz we wsiach M., Przełaj i Czepiec w pow. lel.; tenże Płaza z ż. Katarzyną z Balina sprzedają za tę sumę 24 fl. czynszu kl. miech. (MS 4, 5922; Katalog UJ, 432; Miechów — klasztor p. 3A)⁸Wsie te w żaden sposób nie mogły należeć do pow. lel. W 1530 r. M. został wymieniony w pow. lel. nie z powodu przynależności administracyjnej, ale dlatego, że w tym powiecie zapłacono z owych 3 wsi pobór → p. 3c. Tak zapewne było i w 1531 r; Stan. Płaza z M. podstarości ośw., jego ż. Anna z Grzegorzowic → Małyszyce p. 3a (MS 4, 5991); Mik. Płaza dz. cz. w M. skazany na karę XV czyli 3 grz. stronie i sądowi z powodu nierozsądzenia sprawy Jadwigi Czarnockiej dz. z M. z poddanymi Stan. Sadowicem, Walentym Kosiarowicem i Janem Badurowicem z Przełaju o wypalanie lasu pod uprawę roli, boru i gaju w Przełaju i Czepcu (SP 6, 479); Jakub Płaza z M. kupuje od swego br. rodz. Mikołaja pleb. w Irządzach cz. w Gniewięcinie (Lubczyński, Szlachta → p. 7, s. 248); 1533 Stan. Płaza z M. za zgodą króla zapisuje ż. Annie c. Mik. Grzegorzowskiego z Grzegorzowic trzymaną w tenucie wieś król. Małyszyce w pow. ksiąs. wraz z sumami na niej zapisanymi (MS 4, 16982); 1534 → Krzelów p. 3; Jadwiga Czarnocka darowuje s. Stan. Czarnockiemu dobra w M., Przełaju i Czepcu (Lubczyński, Szlachta → p. 7, s. 280); 1535 tenże Czarnocki sprzedaje za 1400 fl. Stan. Płazie s. Jakuba cz. w M., Przełaju i Czepcu (ZK 29 s. 239—41; 279 s. 46—8; Lubczyński, Szlachta → p. 7, s. 280, 289); → Klimontów p. 3 (MS 4, 17340); 1539 Anna ż. Stan. Płazy z M. i Elżbieta ż. Piotra Boratyńskiego cc. Mik. Grzegorzowskiego z Grzegorzowic, dziedziczki Grzegorzowic, Wysocic, Żarnowicy, Lasek, cz. Sieciechowic, Uliny Małej, Imbramowic i cz. Kamienicy → Grzegorzowice p. 2; Laski p. 3.

-b. Kmiecie, włodarze 1388 Pełka z Krzelowa przeciw Marcinowi kmieciowi z M., który odszedł od niego przed czasem (SP 8 uw. 149/5 i 7); 1416 wszyscy kmiecie z M. skazani na karę XV woźnemu Wojtkowi i sądowi oraz królewską LXX z powodu odbicia ciążenia (ZK 194 s. 39); 1417 Ota z Pisar zastawia Mikołajowi z Czarnocina za 10 grz. łan w M. z kmieciem Boszkowicem (ZK 194 s. 98); 1418 Stanek kmieć z M. oddala roszczenia Piotra z Sancygniowa, gdyż nie odszedł od niego przed czasem (ZK 194 s. 197); robocizna kmieci → p. 3a; 1423 Dominik świecki [poddany] z M. (OK 4 k. 294); 1439 Stan. Młodziejowski obwinia Piotra włodarza z M., który odbił ciążenie ze strony Stanisława. Wyznaczono woźnego do ponownego ciążenia Piotra (GK 6 s. 147); 1446 Jan Jednooki (monoculus) ongiś włodarz w M. nie stawił się w sporze z Jadwigą wd. po Koli z M. (ZK 257 s. 142); 1467 wyrokiem sądu Stan. Płaza z M. płaci karę XV Janowi Chrzelowskiemu i sądowi, ponieważ Matis jego domownik nie stawił się wg pozwu w sprawie ze Świętkiem Bryzkiem kmieciem z Przedmoszczan o karę za rany (ZK 260 s. 143); 1497 Stanisław murator w M. (OK 18 s. 586; Cracovia artificum 1300—1500, 1316); 1498 → p. 3a; 1501 Jakub Płaza z M. ma przysięgać, że „famulus ipsius comensualis alias chleboyeczcza” Jan Litwinek nie wyjechał z jego domu, aby uczynić to, co jest w pozwie, ani po fakcie nie powrócił do jego domu, nie zabraniał mu też brać czegokolwiek i ciążyć u Jana Marcinowskiego (GK 28 s. 4); 1530 Zygmunt I nakazuje Jakubowi Płazie dz. cz. w M. zwrócić pod karą XV Jadwidze Czarnockiej dz. w M. i Przełaju zbiegłego kmiecia Szymona Bartnika (SP 6, 473).

-c. Areał, karczmy, pobór. 1422 → Kozłów p. 3c; 1427 po uzyskaniu odstąpienia od praw do Czepca przez Piotra z Rożnicy i Niemierzę z Krzelowa, Mikołaj z Czarnocina sprzedaje Krystynowi z Koziegłów za 400 grz. lepszej monety wieś Czepiec z wszystkimi przynależnościami i stawiskiem zw. Pogorzelec (stauisko dicto Pogorzelecz), położonym poniżej młyna mstyczowskiego (Mstcziczowskego, ZK 196 s. 87—8); 1456 w imieniu króla wieś M. skazana na karę XIV z powodu niezapłacenia podatku 2 gr i odbicia ciążenia (GK 13 s. 11—2); 1463 Walter wielkorządca krak. obwinia kmieci z wsi M., Przełaj i Czepiec w pow. krak. (!) o niezapłacenie podatku król. 6 gr, odbicie poboru król i występuje o karę XIV (GK 16 s. 707, 1041—2); 1470—80 łany kmiece, 2 karczmy z rolami — jedna dziedzica, druga plebana pierwszej cz. kościoła w M. (DLb. 2 s. 89); 1474 wsie M., Przełaj i Czepiec Stan. Płazy nie zapłaciły 6 gr podatku król. (GK 19 s. 975); 1489—1500 w Przełaju i M. pobór z 5 ł. (RP k. 136, 149; ŹD s. 438; RP k. 9, 39, 75, 112, 162, 177, 192, 207, 226, 247); 1498 → p. 3a; 1501 w M. i Przełaju pobór z 5 ł., jednak przy wymienionym poniżej bez danych o poborze Czepcu dopisano, że wieś ta płaci z M. (RP s. 276)⁹1489—1500 Czepiec w par. M. był wymieniany bez danych o poborze, jednakże dopisek z 1501 r. przy nazwie tej wsi i o tej samej liczbie 5 ł. przy M. i Przełaju wskazuje, że również w owych latach w Czepcu wybierano pobór łącznie z M. Przełajem. Dodać tu trzeba, że te 3 wsie stanowiły wspólne dobra; 1502—5 brak danych o poborze w tych 3 wsiach (RP k. 300, 304, 309); 1503 → p. 3a; 1504 Jan Płaza z M. zastawia Stan. Czarnockiemu z Wierzbicy za 20 fl. ½ karczmy w M. pod Borem z karczmarzem Mazurem. Czarnocki będzie wybierał kopę gr czynszu, a resztę Płaza. Zakład 20 fl. (ZK 264 s. 129—30); 1505 Jan Płaza (Plascha) z M. zastawia Stan. Czarnockiemu z Wierzbicy za 22 fl. pol. ½ karczmy pod Borem w M. Jadwiga ż. Jana w czasie pierwszego wyłożenia ksiąg zgłosi zgodę na ten zastaw z racji opisanej jej oprawy. Zakład 22 fl. (ZK 264 s. 175—6); 1506—11 w M., Przełaju i Czepcu pobór z 5 ł. (RP k. 314, 322, 339, 366, 596, 626); 1512—5 w M., Przełaju i Czepcu pobór z 6 ł. (RP k. 542, 571, 681, 687, 696); 1516—20 przy M. i Przełaju brak danych o poborze, a przy sąsiednim Czepcu dopisano opust. (deserta, RP k. 710, 733, 780, 790, 812, 827, 849); 1510 Jan Płaza z M. i Czepca zastawia Stan. Czarnockiemu z Wierzbicy za 36 fl. pol. całą swoją połowę karczmy (medietatem suam hereditariam maiorem taberne) w Czepcu czyli w M. położonej pod Borem wraz z całym wyposażeniem i przynależnościami. Karczmarz z tej karczmy będzie miał pr. wycinania drzew w borach, gajach i lasach w Czepcu i M. na ustawianie płotów, budynki, opał i inne potrzeby. Sam zaś Czarnocki będzie miał w tych lasach większe wolności czyli takie, jakie mają prawowici dziedzice. Mikołaj z Nieprześni br. Jadwigi ż. Jana Płazy poręcza, że wyrazi ona zgodę na ten zapis i zawiesi swoje pr. do posagu i wiana na tej karczmie (ZK 155 s. 71—2); 1530 w pow. krak.[-ksiąs.] odnotowano, że wieś M. płaci pobór w pow. lel. (Msticzow Parochialis in Leloviensis solvit)¹⁰W spisie wsi parafialnych pominięto tu M., Przełaj i Czepiec, a następnie wyszczególniono wszystkie pozostałe wsie należące do par. M., a zatem w pow. lel. wybierano wówczas pobór z tych 3 wsi, wpisując nagłówek M. Parochialis, nie wymieniając Przełaju i Czepca; w pow. lel. wymieniono M. Parochialis [wraz z Przełajem i Czepcem] z poborem z 5 ł. i 2 karczem dorocznych (RP 1530 k. 9, 62v); 1563 w M. pobór z 5 ł. (4 ról przeliczeniowych), młyna o 2 kołach dorocznych i od 2 rzemieślników (RP 1563 s. 282—3)¹¹Pod nagłówkiem fara Msthiczow wymieniono M., a pominięto Przełaj i Czepiec. Liczba podanych łanów wskazuje, że dane o poborze w domyśle dotyczą także tych 2 wsi, podobnie jak w poprzednich latach; 1564 z M. i Przełaju w cz. Klimontowskiego pobór z 3 ł., a w cz. Płazy też z 3 ł. (LK 2 s. 78).

5. -a. Kościół par. pod wezw. Wniebowzięcia NMP i Ś. Michała z grupą kanonicką, jego uposażenie, pr. patr. i zasięg par.

Uposażenie i pr. patronatu. 1325 n. 2 plebanów w M. posiada uposażenie każde wart. 6½ grz., a scholastyk ma 2 grz. → świętop. p. 5f; 1408 na wiecu w Krakowie Pakosz z Nieznanowic ręczy za siebie i Elżbieta wd. po Mikołaju z Ossowa [Ossowca] ręczy za siebie i swoich synów w ten sposób, że winni przybyć do Książa [Wielkiego] i przed sądem ziemskim zeznać ugodę zawartą z panem Otą z Klimontowa tej treści: Pakosz i Elżbieta z synami odstąpią wieczyście od apelacji wniesionej do kurii rzymskiej w sprawie pr. patr. kościoła w M. i 3000 fl. szkody, a jeśli Ota z tego powodu poniesie jakąś szkodę, spadnie ona na nich (SP 2, 1163); 1421 Stanisław pleb. z Mironic w sporze z Tomaszem rektorem połowy kościoła w M. o dzies. we wsi Radziczów [dziś Radziszów] (OK 4 k. 214r); 1432 Tomasz pleb. z M. (błędnie Mstow) pozywa Otę z Klimontowa o to, że wysłał swoich domowników z domu w Gniewięcinie, którzy zabrali jego dziesięcinę wart. 30 grz. i wrócili do jego domu; tenże Tomek pozywa Ruska włodarza tegoż Oty i 2 jego wspólników o zabranie dzies. w Gniewięcinie, gdzie woźny ich zatrzymał; Dobiesław z Szańca [pow. wiśl.] locumtenens starosty krak., Pełka z Kliszowa [pow. chęc.] sędzia grodzki krak. i inni asesorzy godzą księdza Tomka pleb. z M. i Otę z Klimontowa o dzies. z Gniewięcina i Jeżowa. Ota i Rusek ze wspólnikami nie będą pod karą XV bronić Tomkowi tej dzies. w przyszłości, a on odstępuje od terminów w sprawie zabranej dziesięciny (GK 4 s. 764, 772); 1439 po podziale dóbr dziedziców Koziegłów do br. Krystyna, Jana i Jana ma należeć pr. patr. kościoła w M. → Koziegłowy — zamek (ZDM 2, 542; GK 6 s. 272); 1440 Tomasz pleb. w M. z powodu specjalnej życzliwości daje Mik. Szrzeniewie z Irządz dzies. za rok bieżący w Wojciechowie i Tarnawie (OK 8 s. 10); 1446 pr. patr. → p. 3a; 1445 Andrzej z Klimontowa kupuje za 6 grz. dzies. za rok bieżący w Klimontowie od Kaspra pleb. w M. (OK 8 s. 700—1); 1447 Tomasz i Kasper plebani w M. toczą spór o własność krzyża kościelnego (Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1); 1450 Tomasz pleb. w M. zeznaje, że wziął 27½ grz. od księdza Stanisława pleb. z Raciborska bakałarza i altarysty u NMP w Krakowie za sprzedaną mu dzies. za bieżący rok we wsiach Skoczków, Tarnawa i Wojciechów (OK 9 s. 28); 1455 Piotr Świętopełk z Nieznanowic kleryk diec. gnieźn. zobowiązuje się zapłacić do kamery apostolskiej na annatę drugiej połowy kościoła par. w M. z uposażeniem 7 grz. srebra, wakującej po śmierci Tomasza z Irządz (MV 10, 547, też → p. 5b); łan roli i czynsz z karczmy w M. dla kościoła w M. → p. 3a (ZK 14 s. 169—71); 1456 bakałarz Piotr pleb. w M. oskarżał Jarosława Kolę o zabranie dóbr, rzeczy i na uposażenie plebana po śmierci Tomasza pleb. w M. Ugodzili się jednak, ale Jarosław ma zapłacić Piotrowi 2 grz. po 5 X do ś. Stanisława [8 V 1457] pod karami ekskomuniki. Od innych wszelkich oskarżeń Jarosław jest wolny i skwitowany, gdyż o nie jest obwiniony Bartosz ongiś włodarz i sługa Koli w M. (OK 9 s. 1023).

1470—80 w M. kościół murowany pod wezw. Wniebowstąpienia NMP i Ś. Michała z 2 plebanami, 2 plebaniami, scholasterią i 2 prebendami; uposażenie: w M. dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. po połowie dwom plebanom [jej wart. podana błędnie]¹²Każdy z plebanów miał pobierać po 40 grz. dzies. z łanów kmiec., co łącznie dawałoby 80 grz. Długosz zapisał całkiem błędne dane, gdyż taka wartość dzies. była niemożliwa. Wystarczy porównać te dane z danymi z 1529 r. Plebani pobierali być może po 4 grz. W 1455 r. jedno z probostw oceniano na 7 grz, w Gniewięcinie dzies. snop. z łanów kmiec. i folwarku Mik. Dębskiego pierwszemu plebanowi wart. 15 grz., w Pękosławiu dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. pierwszemu plebanowi w M. wart. do 5 grz., w Klimontowie dzies. snop. z łanów kmiec. i folwarku pierwszemu plebanowi wart. do 10 grz., w Jeżowie dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. wart. do 5 grz. obydwu plebanom, w Wojciechowie dzies. z łanów kmiec. wart. do 6 grz. wybierają zamiennie plebani z M., w Białowieży do obydwu plebanów należy dzies. snop. i kon. wart. do 6 grz., dzies. snop. i kon. z łanów kmiec.: wart. do 5 grz. w Tarnawie, wart. do grz. w Swaryszowie, wart. do 15 grz. w Skoczkowie, wart. od 3 do 4 grz. w Nowej Wsi wspomniani plebani mstyczowscy wybierają na przemian (DLb. 2 s. 89—92); 1480 Wojc. Kotyrka kmieć z Marcinowic zobowiązuje się zapłacić 3½ grz. pewnego długu kościołowi w M. na ręce Wojciecha scholastyka tegoż kościoła i jego skarbnika (OK 3 s. 197); 1481 mgr Piotr z Ząbrzca pleb. w M. i szl. Stan. Czarnocki z Wierzbicy godzą się w sprawie uwolnienia srebrnego „od góry do dołu” sztyletu, zapisanego kościołowi w M. w testamencie przez zm. Mik. Czarnockiego, zastawionego rajcy krak. zm. Walterowi. Czarnocki ma ten sztylet wykupić od Jana Waltka s. Waltera i być jego zachodźcą, a ponadto zapłaci 1 grz. kościołowi w M. na ręce pleb. Piotra (OK 3 s. 255); → p. 5b; 1486 Błażej Kur kmieć z Jeżowa winien zapłacić 3½ grz. i dać ½ kamienia wosku kary kościołowi par. w M. i jego plebanom magistrom Piotrowi z Ząbrzca (dziś Rząbiec w pow. chęc.) i Jakubowi Rożniatowskiemu po ugodzie z krewnymi i przyjaciółmi zabitego przez Kura kmiecia z Klimontowa (OK 3 s. 425)¹³W zapisce błędnie podano imię plebana Rożniatowskiego Johannes zamiast Jacobus; 1491 szl. Stan. Płaza z M. pozwany przez szl. Ścibora Rożniatowskiego i jego wspólników w sporze o bydło i inne rzeczy po śmierci jego br. Jakuba pleb. drugiej cz. kościoła par. w M., obecnie nieobsadzonej, zabrane przez Płazę, a należne Ściborowi pr. naturalnym. Płaza oświadcza, że nie zabrał nic dla siebie, ale przejął w opiekę za zgodą komendarza dla następcy zmarłego plebana, a mianowicie 8 sztuk dużego bydła [krów], 2 cielęta i 6 świń różnego rodzaju oraz małe rzeczy. Wyrokiem wikariusza Płaza zwróci bydło i rzeczy następnemu plebanowi (OK 3 s. 653); 1498 Leonard Czarnocki pleb. i Stanisław scholastyk w M. w sprawie pilnowania skarbca i innych rzeczy kościelnych, co ma należeć do kompetencji Leonarda (OK 19 s. 2); 1503 ksiądz Stanisław z Kłomic rektor w kościele par. w M. przeciw szl. Piotrowi Ostrowskiemu ongiś dzierżawcy dochodów tego kościoła w sprawie zapłaty kontrybucji czyli podatku kościelnego. Po zapoznaniu się ze sprawą, biskup stwierdza, że Piotr jest wolny od tej opłaty, gdyż za lata dzierżawy w czasie rządów ongiś pleb. mstyczowskiego Macieja zapłacił wszystko (Ep. 4 k. 175r); 1507 Jan Konarski bp krak. poleca oficjałowi krak. [Walentemu] z Olkusza skasować w M. drugie probostwo i scholasterię, ponieważ dwaj plebani księża Sebastian Oleśnicki [z Oleśnik] dr dekretów i Jakub Rokszycki oraz scholastyk Piotr Ostrowski sami o to prosili nie mając odpowiedniego utrzymania. Wyrazili również na to zgodę kolatorzy kościoła w M. Jan i Jakub Płazowie dziedzice M., Leon i Stan. Czarnoccy opiekunowie Stan. Czarnockiego z Klimontowa (Wiśn. I. s. 298, polecenie nie zostało sfinalizowane); 1513, 1527 dochód kościoła wynosi 6½ grz. (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104 i 2: Liber retaxationum s. 118); 1528 księża Stan. Dąbrowski i Jan ze Skalbmierza plebani w M. pozywają Jana Płazę dz. M. o pewną niwę zw. Goleniowską położoną przy drodze do Jeżowa, którą niegdyś posiadali Goleniowscy. Z czasem wcielono tę niwę do pól kościelnych. Jan Płaza zagrożony karami kościelnymi przyznał się do winy i zwrócił niwę kościołowi mstyczowskiemu (Wiśn. J. s. 298); 1529 w M. dwie par. w jednym kościele z uposażeniem w dzies. snop. z całych wsi: M. wart. 4½ grz., Jeżów wart. 4 grz., Gniewięcin wart. 7 grz., Nowej Wsi wart. 3 grz., Swaryszów wart. 3 grz., Skoczków wart. 3 grz., Wojciechów wart. 5 grz. i Białowieża wart. 3 grz., a także z ról folw. w Klimontowie wart. 5 grz., z większych cz. wsi Pękosław i Tarnawa wart. po 4 grz. z każdej. Z kolędy są 24 gr, a łącznie uposażenie par. wynosi 46 grz. (LR s. 199).

Zasięg par. 1470—80 w par. M.: M., Gniewięcin, Ossowiec, Pękosław, Wierzbica, Klimontów, Jeżów, Marcinowice, Przesieka, Karczowice, Przełaj, Czepiec, Przedmoszczany, Wojciechów, Białowieża, Krężoły (DLb. 1 s. 252; 2 s. 89—91; 3 s. 322, 326—7); 1563 w par. M.: M., Klimontów, Jeżów, Krężoły, Wierzbica, Pękosław, Przełaj, Czepiec, Przedmoszczany, Gniewięcin, Marcinowice, Karczowice, Przysieka (Przissyeczka), Wojciechów Białowieża (RP 1563 k. 130—1).

-b. Plebani i wikarzy. Plebani i pr. prezenty. 1315 Jan zw. Ursus pleb. kościoła parafialnego w M. w imieniu swoim, ojca i brata odstępuje na rzecz kl. mog. od roszczeń do źrebu przylegającego do wsi Bogucin (Mog. 48); 1325 plebani Piotr i Dobrosław (MV 1 s. 147); 1350 rektor Piotr i drugi rektor bez imienia (MV 2 s. 398); 1351 rektor Jan i drugi rektor bez imienia (MV 2 s. 398); 1355 rektorzy Jan i Siodłek (Sodlco, MV 2 s. 414); 1382—4 Stanisław kapelan z M. (SP 8, 1600, 1603, 2903, 2917); 1382 Jan kapelan w M. (SP 8, 1851—2); 1387 Mikołaj kapelan w M. (ZK 1 s. 195); 1388 Piotr kapelan w M. (ZK 1 s. 331); 1395—7 Pietrasz, Piotr pleb. w M. i włodarz biskupa krak. (ZK 1c s. 384, 390, 398, 401, 405, 412, 468, 473, 484, 536, 556); 1395 tenże pleban w sporze z Mikołajem z Przełubska o 5 grz. (ZK 1c, s. 384); tenże Pietrasz jako pleban z M. i włodarz biskupa nie stawił się w sporze z Mikołajem z Olpic o 6 grz. dzies. należnej biskupowi (ZK 1c s. 405, 416); → Kiełkowice p. 5; 1396 Janek z Lubachów w sporze z Pietraszem pleb. z M. o 17 sk. za konia i o uwięzienie (ZK 1c s. 436, 441); 1397 Jakusz z Koniecpola [woj. sier.] skazany na karę XV przeciw ww. Pietraszowi, ponieważ twierdził, że nie pozywał woźnego Lamberta, a przysięgał, że pozywał (ZK 1c s. 532 zp. z dopiskiem, że skreślona na polecenie komorników); tenże Jakusz ma przysięgać przeciw Pietraszowi [pleb.] z M. w sprawie bydła zajętego (zayancz) i trzymanego przez 3 dni wbrew prawu (tamże); tenże pleban skazany na karę XV przeciw Jakuszowi wwdzie [sier.] z Koniecpola, którego oskarżał o to, czego nie było w pozwie (tamże, zp. z dopiskiem, że zaraz w sądzie karę odwołano); tenże pleban w sporze z Pietraszem i Paszkiem ze Słupowa o pozyskanych 60 grz. na kmieciach (ZK 1c s. 532, 536); tenże pleban przeciw 6 kmieciom z Białej: Pawłowi, Błażejowi, Więcesławowi, Śmichnie, Michałowi, Stanisławowi i zagr. Piotrowi, ponieważ nie przyjęli pozwu woźnego i odesłali do dworu w Bliżycach; ciż kmiecie w sporze z Pietraszem mają okazać w sądzie dokument z przywilejami (ZK 1c s. 532, 536); Jakusz wwda sier. nie stawił się w sporze z Pietraszem pleb. z M. i włodarzem biskupa o wszystkie sprawy; tenże Jakusz ma okazać w tym sporze dok. sądu sier.; ma też okazać dok. króla (ZK 1c s. 534—5, 541, 545, 548, 556)¹⁴Pleb. Pietrasz w przedstawionych zapiskach prowadził działalność jako włodarz biskupa krak; 1400—5 Piotr prebendarz i pleb. połowy kościoła w M. (SP 8, 10645; ZK 3b s. 131, 411, 422, 497); 1410—1 Mikołaj rektor kościoła w M. (OK 4 k. 74r, 108v; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1).

1421—4 Otto mgr sztuk wyzwolonych, pleb. połowy kościoła w M. (OK 4 k. 224r, 230r, 242v, 275v, 296v; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1); 1421—52 Tomasz z Irządz pleb. [drugiej] połowy kościoła w M., prebendarz w Nasiechowicach 1435 (OK 1 s. 1, 7, 301, 304, 307, 315; 4 k. 214r, 247v, 249r, 264r, 265r, 266r, 292v, 294r, 326v; 8 s. 60, 132, 618, 747, 869, 907; 9 s. 296 z 1452 r.; Cracovia artificum suppl. 1430—1440, 77, 81, 95; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1; GK 4 s. 764, 772; 8 s. 1119, 1125; 9 s. 809; 10 s. 609; ZK 256 s. 351, 355); 1423 Jakub i Więcesław świeccy [poddani] z Białowieży w sporze z Tomaszem pleb. w M. i jego matką Małgorzatą (OK 4 k. 339v); 1424—69 Kasper pleb. [pierwszej] połowy kościoła w M. (OK 1 s. 1, 7, 312, 330, 333, 430; 8 s. 65, 67; 9 s. 911; Cracovia artificum 1433—1440 suppl., 41, 286; Cracovia artificum 1441—1450 suppl., 278 przyp. 1); 1425 Jan s. Mikołaja scholastyk appellatus czyli rektor scholii w M. [okupujący od 8 lat kościół w Niegardowie] o objęcie kościoła w Niegardowie po zm. Stan. Lisku, albo po rezygnacji Mikołaja s. Jerzego z Marszowic (Bullarium 4, 1532); 1432 Ota z Klimontowa kleryk diec. krak. i mgr sztuk wyzwolonych prezentowany przez patronów kościoła par. w M. z uposażeniem 14 grz., zarządzanego przez 2 plebanów na wakującą część po objęciu przez Tomasza Srzeniewczica kościoła w Kamieńsku w diec. gnieźn.; ww. Ota zobowiązuje się do zapłacenia annaty z drugiej cz. kościoła w M. z dochodem 14 grz. (Bullarium 5, 124; MV 10, 354); 1434 Przybysław pleb. z Tarnawy pozywa Tomasza pleb. z M., któremu sprzedał w tym roku buty, a tamten nie dopłacił mu pozostałych 4 gr, winien mu też 3 gr, które pożyczył Tomaszowi na kupno różnych rzeczy w Krakowie, winien mu też topór wart. 8 gr (Cracovia artificum suppl. 1430—1440, 77); 1441 Jan Dziekanowski kan. krak. ma zapłacić 4 grz. Tomaszowi pleb. w M. za Jana Ligęzę z Wojsławic (OK 8 s. 197); 1447 2 plebanów w M. → p. 5a; 1448—9 Piotr Pieniążek z Marcinkowic [par. Uniejów] zobowiązuje się zapłacić pod karą XV Tomaszowi pleb. w M. 8 grz. 1 wiard. jako porękę za Świętopełka z Gołuchowic. Najpierw Tomasz protestuje, ponieważ chciał wziąć od niego te pieniądze, ale mu ich nie dał; Tomasz wnosi o karę XV przeciw Pieniążkowi, gdyż nie zapłacił tych pieniędzy; Tomasz znów wnosi o karę XV przeciw Pieniążkowi z powodu odbicia ciążenia. Według zeznania woźnego pewien człowiek z dworu Pieniążka powiedział, że nie dopuścił do ciążenia, ponieważ jego pan mu nie pozwolił. Sąd wyznaczył woźnego do drugiego ciążenia (GK 10 s. 501, 589, 609, 659); 1450 → p. 5a; 1453 spór patronów o obsadę plebana drugiej cz. kościoła. Jan Kola z M. prezentuje Michała z Topolówki wikariusza u Ś. Floriana, wymienieni niżej dziedzice Goleniów Piotra Świętopełka (OK 1 s. 524, 571, 586, 602—3, 612, 622); 1455 Papież Mikołaj V nakazuje wyznaczyć Piotra Świętopełka z Nieznanowic kleryka diec. gnieźn. na plebana drugiej cz. kościoła par. pod wezw. NMP w M. w diec. krak. z dochodem 7 grz. srebra wakującej po śmierci Tomasza z Irządz, prezentowanego przez br. Mikołaja, Warcisława, Jana i Mikołaja z Goleniów i żadnych innych patronów, po sporze z Michałem z Topolówki księdzu z diec. przem. prezentowanemu przez innych patronów kościoła w M. [czyli Jana Kolę z M.] (Bullarium 6, 845)¹⁵W reg. figuruje nazwa Moscorz(o)w. Jest to błędny zapis nazwy M., Tomasz był bowiem plebanem w M., jego cz. kościoła miała uposażenie 7 grz. srebra, po nim ową część objął właśnie Piotr późniejszy prof. Uniw. Krak. Według informacji prof. Marka Kowalskiego na uszkodzonej karcie rękopisu z bullą widać nazwę par. „Msc[..]zw”, co wydawcy błędnie zrekonstruowali w reg. jako „Moscorz(o)w” czyli Moskorzów, choć w suplice jest bardzo wyraźnie „Msciczow” czyli Mstyczów. Dodać tu można, że nazwa M. w reg. nr 990 w tym tomie Bullarium jest poprawna: Msticzowo. W haśle Moskorzów słusznie pominięto tę wiadomość, ale błędnie przypisano ją par. w Goleniowach (SHGK cz. IV s. 924, uw.); tenże Piotr jako pleban kościoła w M. może przyjąć święcenia kapłańskie (Bullarium 6, 990); → też p. 5a.

1455—83 Piotr z Ząbrzca [dziś Rząbiec, pow. chęc.] mgr sztuk wyzwolonych pleb. pierwszej połowy kościoła w M. (Bullarium 6, 845, 990; MV 10, 547; OK 3 s. 60, 197, 425, 653; 13 s. 199, 800, 905 — tu błędnie jako pleban drugiej cz. kościoła, 1131; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1; M. Zwiercan, Piotr Świętopełk z Zambrzecza i z Nieznanowic (zm. 1497), profesor Uniw. Krak., PSB 26, s. 439—40); 1456 → p. 5a; 1469 Marcin prebendarz kościoła Ś. Jana w Krakowie wykonawcą testamentu Kaspra pleb. w M. (Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1); 1469—75 mgr Stanisław z Szadka profesor teologii Uniw. Krak., pleb. drugiej połowy kościoła w M. (Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1; OK 3 s. 60); 1471 Agnieszka alias Netha ż. Pawła Altosza (Paulaltoschowa) z Krakowa ma zapłacić 40 fl. długu mgrowi Piotrowi pleb. w M. i szl. Mikołajowi z Kobylan (OK 13 s. 125); 1475—6 po sporze i zgodą patronów, Jakub Rożniatowski z Rożniatowa kleryk niższych święceń prezentowany przez Andrzeja Garnisza z Krężołów na drugą połowę kościoła w M. godzi się z prezentowanym przez szl. Andrzeja i księdza Mikołaja z Klimontowa Janem Plechowskim kan. skalbmierskim prezentowanym, który odstąpił od starań o stanowisko plebana w M., w zamian za to Jakub zobowiązuje się pod zakładem 100 grz. zapłacić mu za poniesione wydatki i fatygi 20 fl. węg. na Boże Narodzenie i 20 fl. węg. na ś. Jakuba [25 VII], a także dać mu dzies. z ról dworskich w Klimontowie za bieżący rok (OK 3 s. 31, 52, 60; 13 s. 800); 1476—91 Jakub Rożniatowski z Rożniatowa i Bujnów [woj. sier.] pleb. drugiej cz. kościoła w M. (OK 3 s. 425, 630, 653; 13 s. 800, 905; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1 — tu błędnie z Bnina z powodu odczytu „Bnyny” zamiast Buyny czyli Bujny); 1477 Stan. Boturzyński z Boturzyna ma zwrócić 11 grz. długu Piotrowi pleb. w M. (OK 13 s. 831); Jakub Rożniatowski pleb. [drugiej połowy kościoła] w M. ma zapłacić 4 grz. Jakubowi z Szadka kan. krak. i wikariuszowi in spiritualibus egzekutorowi testamentu zm. Stanisława z Szadka prof. teologii (OK 13 s. 858); 1481 Piotr z Ząbrzca mgr sztuk wyzwolonych, członek Kolegium Większego i pleb. w M. wyznacza na egzekutorów swego testamentu magistrów Stanisława z Zawady, Jana z Oświęcimia kustosza u Ś. Floriana w Kleparzu i Klemensa z Gembic, a także Wojciecha scholastyka i Macieja wikarego w M. oraz szl. Jakuba Płazę z Sieciechowic i jego krewnego (germanum) Stanisława z M. na opiekunów uposażenia plebańskiego (OK 3 s. 260); 1483 Piotr dz. Marcinowic zeznaje, że 14 III wziął od mgra Piotra z Ząbrzca pleb. w M. 18 fl. węg. w złocie, które pod karami zwróci do Bożego Narodzenia (OK 3 s. 326); tenże Piotr pleb. pierwszej połowy kościoła w M. ustanawia magistrów Jana z Pilczy [Pilicy] i Marcina z Krakowa egzekutorami swego testamentu (OK 3 s. 336); szl. Jan Rożniatowski z Rożniatowic zeznaje, że zwrócił szl. Jakubowi Maszeńskiemu przebywającemu w Woli [niezid.] 2 fl. węg. długu swego br. Jakuba plebana w M. (OK 13 s. 1345); 1491 zm. Jakub Rożniatowski pleb. drugiej połowy kościoła par. w M. → p. 5a; 1491—2 Piotr Karniowski z Mironic prezentowany przez Andrzeja Garnisza z Krężołów na pleb. kościoła par. w M. przeciw Janowi Łowczowskiemu prezentowanemu przez innych patronów; po śmierci Jakuba Rożniatowskiego ostatniego rektora i pleb. drugiej połowy kościoła par. w M. Jan z Łowczowa [pow. pilzn.] kleryk niższych święceń prezentowany na tę połowę kościoła przez Mik. Dębickiego opiekuna i męża Anny z Gniewięcina i Klimontowa przeciw Piotrowi z Mironic klerykowi niższych święceń prezentowanemu przez Andrzeja Garnisza z Krężołów. Spór rozstrzygnął Jan z Latoszyna dr teologii i dekretów kan. i oficjał krak. br. stryj. Mik. Dębickiego z Klimontowa na korzyść Jana Łowczowskiego (OK 3 s. 630, 634, 648, 653, 676, 681; 18 s. 30—1).

1493—7 Jan Łowczowski z Łowczowa [pow. pilzn.] s. Dobiesława kleryk diec. krak., notariusz publiczny i pleb. drugiej połowy kościoła w M. (Wypisy 1440—1500, nr 163; OK 18 s. 142, 451, 570); 1497—8 Leonard Czarnocki br. Stan. Czarnockiego z Wierzbicy pleban w M. (OK 18 s. 590, 624; 19 s. 2); 1498 po śmierci pleb. drugiej połowy kościoła w M. Jana Łowczowskiego prezentowany przez Mik. i Jana Garniszów z Krężołów i Szyszczyc Florian z Gomolina [dziś Gomulin, woj. sier.] złożył rezygnację, Anna Dębicka [z Klimontowa] wraz z sąsiadami prezentowała Leonarda Czarnockiego, a obecni z Garniszami współpatroni scedowali swoje pr. prezenty na Jakuba Rokszyckiego pleb. w Kłomnicach [woj. sier.], z kolei bracia Płazowie ze swej strony zgłosili na plebana Grzegorza wikarego w M. Jakub Rokszycki zrezygnował z kandydowania na urząd plebana na rzecz Leonarda [który tytułował się plebanem już od 1497] (OK 18 s. 620; 19 s. 97); → p. 5a; 1503 Stanisław Kłomicki z Kłomnic rektor w kościele par. w M. → p. 5a, w tym r. jest już pleb. w → Marcyborębie (Ep. 4 k. 172, 175r, 179v); 14 VI szl. Stan. Nieznanowski w swoim i w imieniu br. stryj. Oty i Mik. Nieznanowskich prezentują jednym głosem księdza Sebastiana z Oleśnik [pow. lub.] do objęcia wakującej drugiej połowy kościoła w M. (Ep. 4 k. 196v); 26 VI Jerzy Jura, Jan Gawron i Jan Świętopełk dziedzice z Goleniów patroni i kolatorzy drugiej cz. kościoła w M. również prezentują na tę część ww. Sebastiana (Ep. 4 k. 200v); Maciej z Koźmina [nie zid.] ongiś pleb. drugiej cz. kościoła w M., z którego zrezygnował (Ep. 4 k. 203r, 205v); Maciej z Fałkowa [pow. opocz.] komendarz kościoła w M. (Ep. 4 k. 179v, 202v, 202—3, 205v, 208v); Maciej z Koźmina ongiś pleb. drugiej cz. kościoła w M. ma zapłacić Stanisławowi scholastykowi w M. 4 fl. 8 gr (Ep. 4 k. 212v); 1507 Sebastian Oleśnicki i Jakub Rokszycki plebani w M. (Wiśn. I. s. 298, 300)¹⁶W 1521 r. Zygmunt I potwierdził na prośbę Jana z Oleśnik podżupka bocheńskiego dok. Jana z Tarnowa wwdy sand. i innych komisarzy wystawiony w Szczebrzeszynie 12 VII z wywodem szlachectwa Sebastiana z Oleśnik kustosza kieleckiego, a później kan. krak. brata podżupka z obojga rodziców (MS 4, 8254, 8256, 8314); 1513 plebani z M. płacą podatek od 6½ grz. (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104)¹⁷W wykazie zapisano „Msthiczow domini Lowczowski”. Pleb. Jan Łowczowski zmarł w 1497 r., a zatem jego nazwisko w 1513 r. przepisano z rejestru parafii z l. 1493—7, kiedy był plebanem w M; 1514 9 I szl. Jakub pleb. w M. (ZK 24 s. 459); 1526—9 Stan. Dąbrowski z Dąbrowy [woj. sier.] pleb. w M., później kan. gnieźn. i krak. (Wypisy 1526—1529, nr 214; Wypisy 1545—1550, s. 85; Wiśn. I. s. 298, 300; LR s. 199); 1527—9 Jan ze Skalbmierza [drugi] pleb. w M. (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104 i AKapKrak. Reg. C. 2: Liber retaxationum, s. 118; Wiśn. I. s. 298, 300; LR s. 199); 1527 plebani w M. Stan. Dąbrowski i Jan Skarbimirski [ze Skalbmierza] płacą 4 fl. podatku państwowego (AKapKrak. Reg. C. 2: Liber retaxationum, s. 118); 1538 zm. w tym roku Jan Grzywa ze Skalbmierza notariusz konsystorza był pleb. w M. „górnej” części kościoła i posiadaczem „średniej” prebendy w tymże kościele; tego roku „górną” plebanię obejmuje po Janie Mik. Płaza (Wypisy 1536—1538, nr 6 przypis 2)¹⁸Ponieważ w M. było dwóch plebanów, źródła różnie określają należącą do każdego z nich połowy kościoła: pierwsza część, druga część, pierwsza połowa, druga połowa, górna część, górna plebania. W haśle użyto określeń za cytowanym źródłem; 1538—43 Mik. Płaza pleb. „górnej” części kościoła w M. (Wypisy 1536—1538, s. 5; OK 71 s. 331; Wypisy 1442—1445, nr 1384; Wypisy 1545—1550, s. 85); 1538 Jan pleb. w M. i rektor kościoła w Goleniowach (Ep. 17 k. 38); 1544 Mik. Sobiekurski pleb. w M. → p. 5d.

Wikarzy w M. 1397 Piotr (ZK 1c s. 541); 1481 Maciej (OK 3 s. 260); 1493—4 Stanisław prokurator w konsystorzu krak. (OK 18 s. 142, 301); 1493 Świętosław (OK 18 s. 260); 1497 Jan organista od Ś. Jakuba [w m. Kazimierzu] przeciw Maciejowi wikaremu w M. o zwrot rzeczy i pieniędzy zabranych po śmierci Piotra drugiego nauczyciela (ministra) w M. (OK 18 s. 583); 1498 Grzegorz wikary (OK 18 s. 620); 1527 wikary płaci 3 gr podatku (AKapKrak. Reg. C. 2: Liber retaxationum, s. 118).

-c. Scholasteria w kościele par. w M., uposażenie, scholastycy, pr. prezenty i szkoła. 1325 Mikołaj scholastyk od uposażenia 2 grz. płaci dzies. pap. (MV 1 s. 147); 1350—5 scholastyk bez imienia, uposażenie jw., MV 2 s. 350, 398, 414); 1422 Jan wicescholastyk (vicescolasticus) kościoła w M. w sporze z Janem domownikiem Tomasza pleb. w M. (OK 4 k. 284r); 1422—3 Jan s. Tomasza z Raciąża student krak. i kleryk u Ś. Jakuba w m. Kazimierzu w sporze z Janem wicescholastykiem (OK 4 k. 284r, 345r); 1425 Jan s. Mikołaja scholastyk appellatus czyli rektor szkoły w M. [okupujący od 8 lat kościół w Niegardowie] wyznaczony na objęcie kościoła w Niegardowie po śmierci Stan. Liska, albo po rezygnacji Mikołaja s. Jerzego z Marszowic (Bullarium 4, 1532); 1437 Mik. Czarnocki i Andrzej z Klimontowa br. stryj. i patroni scholasterii w M. godzą się w sprawie pierwszeństwa w pr. prezenty na tę scholasterię. Czarnocki zeznaje, że świeżo jako starszy brat na pierwszym wyższym miejscu przywiesił swoją pieczęć do dok., w którym prezentował na scholasterię obecnego scholastyka Pawła, a Andrzej też opieczętował ten akt, ale na miejscu niższym czyli następnym (dalszym). Gdy scholasteria będzie wakować po Pawle, wówczas Andrzej na akcie prezenty przywiesi swoją pieczęć na pierwszym miejscu, a Mikołaj swoją pieczęć poniżej, i tak w razie wakansów na scholasterii na przemian będą przywieszać swoje pieczęcie do końca ich życia (Cracovia artificum suppl. 1430—1440, 171); 1454 Jakub scholastyk (OK 9 s. 630; Cracovia artificum suppl. 1451—1460, 166); 1470—80 scholasteria posiada: w Gniewięcinie dzies. snop. z folwarku Zbigniewa wart. do 3 grz., w Ossowcu z łanów kmiec. i folwarku dzies. snop. i kon. wart. do 3 grz., w Wierzbicy dzies. snop. z folwarku należną pierwszemu prebendarzowi czyli scholastykowi w M., w Czepcu dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. wart. 2 lub 3 grz. (DLb. 2 s. 89—91); 1480—1, 1493 Wojciech z Rzędowic scholastyk i skarbnik kościoła w M. (Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1; OK 3 s. 197, 260; 18 s. 142); 1493 Wojciech z Rzędowic scholastyk w M. przed notariuszem publicznym i klerykiem diec. krak. Janem s. Dobiesława z Łowczowa notariuszem publicznym, klerykiem diec. krak. i pleb. drugiej połowy kościoła w M. działającym w imieniu wikariusza in spiritualibus rezygnuje ze scholasterii w domu scholastyka w M. w obecności prebendarza w M. Stanisława, Stanisława i Świętosława wikarych mstyczowskich; Mik. Obuch prebendarz z Książa przedstawia opieczętowany dok., którym prezentują go na scholasterię w M. Mik. i Stan. Czarnoccy z Wierzbicy i Mik. Dębicki z Klimontowa w obecności Piotra prepozyta ksiąskiego i Jana Łowczowskiego notariusza publicznego i pleb. w M. (OK 18 s. 142); 1496 Jan Dębieński zostaje plebanem w Piotrkowicach. Za rezygnację z pretendowania na plebana ustępuje Szczepanowi scholasterię w M., któremu ponadto daje dzies. z ról szlach. w Trzcieńcu i dochód 3 grz. w tej wsi na 3 lata, 3 grz. z dochodów scholasterii i dzies. wart. 2 grz. pod karami kościelnymi 100 fl. węg. (OK 18 s. 525); 1497 Mik. Obuch z Książa scholastyk mstyczowski (scolasticus Msticzoviensis) rezygnuje ze scholasterii, którą obejmuje Stanisław z Rząski prezentowany dok. wystawionym przez patronów, panów Czarnockich i Dębickiego (OK 18 s. 562); 1497—8 Stanisław z Rząski scholastyk (OK 18 s. 590, 624; 19 s. 2); 1497 zm. Piotr minister alterius w M. → p. 5b (OK 18 s. 583); 1498 tenże Stanisław w sporze o należącą do scholasterii dzies. w Wierzbicy a wymłóconą ze Stan. Czarnockim z Wierzbicy, który ten spór przenosi do rozsądzenia na osobę swego br. Leonarda pleb. w M. Ten ma zapłacić scholastykowi 2 gr i zwalnia Czarnockiego z oskarżenia, ponieważ wymłócił tę dzies. za zgodą scholastyka (OK 18 s. 590, 624); → p. 5a.

1503 6 VII ksiądz Maciej scholastyk w sporze z Maciejem ongiś pleb. drugiej cz. kościoła w M. o roszczenia sądowe uzyskuje wyrok sądu biskupiego, że nie ma nic w dobrach i rzeczach plebańskich (Ep. 4 k. 208v); 1503 11 VII — 1504 Stanisław scholastyk (Ep. 4 k. 200v, 202v, 205v, 212v; W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa parafialnego w pierwszej połowie XVI w., ABMK 66, 1996, nr 898); 1503 → p. 5b; 1513 Piotr scholastyk od 2 grz. płaci ½ grz. podatku (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104); 1515 Jan Płaza w swoim i br. Jakuba imieniu prezentuje na ręce bpa krak. Jana księdza Jakuba Buszkowskiego na scholasterię w M. wakującą po śmierci Piotra Ostrowskiego (Ep. 6 s. 45); 1520 Michał z Pacanowa [pow. wiśl.] scholastyk w M. z dobrej woli rezygnuje na rzecz księdza Mikołaja z Pacanowa ze scholasterii w M. Mikołaj nie może jej odstąpić innej osobie. Wyrazili zgodę na tę zmianę patroni scholasterii Stan. Czarnocki z Wierzbicy i Stan. Klimontowski z Klimontowa. Mikołaj będzie dzierżył scholasterię przez 3 lata. W tym czasie ma sobie zbudować dom, a gdyby nie rezydował w M., wówczas patroni mogą działać wg własnej woli (Ep. 7 s. 42—3) scholastyk wymieniony bez imienia (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 899); 1529, 1545—50 Jan z Lublina scholastyk w kościele w M. i opiekun tamtejszej szkoły (LR s. 230; Wypisy 1545—1550, s. 85); 1529 w kościele par. w M. scholasteria w posiadaniu Jana z Lublina, którą zarządza w jego imieniu Szymon. W uposażeniu dzies. snop.: 3 grz. z całej wsi Ossowiec, 1½ grz. z ½ ról folw. w Wierzbicy, 1 grz. 12 gr z ról folw. w Czepcu. Wart. uposażenia 5½ grz. 12 gr (LR s. 230); ksiądz Jan scholastyk w M. mansjonarz i altarysta u NMP w Krakowie skarżony przez bakałarza Grzegorza Naderzyckiego o 2 łyżki srebrne zm. Feliksa krawca z ul. Mikołajskiej w Krakowie (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 900); 1532 Aleksy ongiś „minister scholae” w M. o 1 grz. zaległej wysłużonej zapłaty przez 1 rok trwania arendy przeciw księdzu Bartłomiejowi dzierżawcy scholasterii mstyczowskiej, który przyznał, że Aleksy usługiwał kościołowi, ale stwierdził, iż nie jest zobowiązany mu płacić, gdyż scholastyk oszukał dzierżawcę w warunkach dzierżawy. Wikariusz nakazał dać obiecaną 1 grz. Aleksemu, z możliwością jednak złożenia przez Bartłomieja oskarżenia przeciw scholastykowi [Janowi z Lublina] (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 901); 1539 minister (Wiśniowski, Materiały → p. 5e, s. 364); 1544 Mik. Wolski prep. szpitala Świętego Ducha w Pilicy, prebendarz w Moskorzowie i Tczycy jako scholastyk w kościele w M. podejmuje starania o preb. Ś. Leonarda w tymże kościele (Wypisy 1545—1550, s. 116—7).

-d. Prebendy Ś. Leonarda zw. Kałużną i Średnia w kościele par. w M. 1399, 1404 Leonard prebendarz (ZK 2a s. 370; 3b s. 457 — tu bez tytułu → p. 3b pod datą 1404); 1400—5 prebendarz Piotr → p. 5b; 1422—3, 1433 prebendarz Unisław (OK 4 k. 247v, 267v, 292v, 294v; GK 4 s. 917); 1433 Jan prebendarz (GK 4 s. 917); 1464 prebendarz Stanisław (OK 12 s. 304; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 278 przypis 1); 1470—80 czynsz z karczmy w M. pierwszego plebana prebendarzom i scholasterii, w Żerkowicach dzies. snop. z ról folw., w Pękosławiu dzies. snop z niewielkich ról kmiec. po połowie prebendarzom w M., w Klimontowie z pewnych ról dla obydwu prebendarzy, w Krężołach dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. wart. do 3 grz. drugiemu prebendarzowi (DLb. 1 s. 135; 2 s. 89—91); 1493 Stanisław prebendarz (OK 18 s. 142); 1494 po sporze o pr. patr. prebendy w M. po śmierci ostatniego prebendarza Stanisława z Sieniawy pomiędzy Mik. i Stan. Czarnockimi z Wierzbicy i Anną Dębicką z Klimontowa a Janem i jego synami Janem i Mik. Grodowskimi z Grodowic [pow. wiśl.] następuje zgoda na prebendarza Mikołaja z Mogilnicy księdza z diec. gnieźn., po ustąpieniu kandydatów Stanisława z Tulic [niezid.] i Stanisława z Gorlic, którym w zamian za to Mikołaj zapłaci po 1 grz. (OK 18 s. 311); 1494, 1502—3 ksiądz Jan Bąkowski prebendarz (OK 18 s. 398); GK 28 s. 663, 743, 1227); 1495 Jan prebendarz w M. rezygnuje z prebendy zw. Kałużna (Calusszna) na rzecz księdza Leonarda z Karczowic (OK 18 s. 398); 1497 Jan Łowczowski pleb. drugiej połowy kościoła w M. jako egzekutor testamentu zm. Wawrzyńca prebendarza wraz z współegzekutorami przejmują do depozytu po Wawrzyńcu 5 grz., 2 srebrne łyżki i przedmioty liturgiczne (OK 18 s. 570); 1503 Stanisław prebendarz (OK 18 s. 142; Ep. 4 k. 202v); 1513 prebendarz Leonard Czarnocki z dochodu do ½ grz. płaci 6 gr podatku; tenże prebendarz z prebendy z dochodem do 1 wiard. płaci 3 gr podatku; prebenda Kałużna, prebendarz Tomasz altarysta w Książu Wielkim płaci podatek tamże (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104); 1518 szl. Stan. Czarnocki kolator i patron preb. w M. oskarża księdza Stanisława pleb. w Kalinie posesora tejże preb. w kościele w M., że przy niej nie rezyduje. Wyrokiem biskupa Stanisław prebendarz w M. winien utrzymywać przy tej preb. wiarygodnego księdza, który winien odprawiać msze, wykonywać inne obowiązki należące do prebendarza oraz mieszkać w domu prebendarza i remontować go pod karą 3 grz. biskupowi; tenże Czarnocki pozywa szl. Jana Kępskiego o pewną dzies. należącą do prebendy w M. sprzedaną temuż Janowi w obecności prebendarza Stanisława (Ep. 6 k. 197v—8r); 1529 preb. [Ś. Leonarda] w kościele par. w M. w posiadaniu Wojc. Dąbrowskiego prebendarza mansjonarii w kościele Ś. Jakuba w Kazimierzu blisko Krakowa, który wybiera dzies. snop.: 1½ grz. z ½ ról folw. w Wierzbicy, 1 grz. z ½ ról folw. w Klimontowie, 2 grz. z ról folw. w Żyrkowicach, 12 gr z ról folw. szl. Zbickiego, 1 kopy gr z pewnych ról folw. w Pękosławiu, 20 gr od 2 kmieci w Gniewięcinie. Wart. uposażenia 5 grz. 22 gr (LR s. 221); w kościele w M. preb. zw. Średnia w posiadaniu Jana ze Skalbmierza [jednego z pleb. w M.], który wybiera dzies. snop. z całej wsi Krężoły wart. 5 grz., z pewnej cz. wsi Klimontów wart. 1 grz. i z pewnych ról w Pękosławiu wart. 12 gr. Wart. uposażenia 6 grz. 12 gr (LR s. 199); 1532—44 Wojciech Dąbrowski prebendarz preb. Ś. Leonarda zw. Kałużną albo Średnią w M. (Wypisy 1539—1541, s. 871); 1544 tenże Wojciech mansjonarz w kościele Ś. Jakuba w m. Kazimierzu rezygnuje z prebendy Ś. Leonarda zw. Kałużną w kościele w M. Prebendę tę obejmuje pleb. Mik. Sobiekurski, a ubiegał się o nią Stan. Nowopolczyk kan. skalbmierski; Mik. Wolski scholastyk w M. podejmuje starania o preb. Ś. Leonarda → 5c; 1550 preb. Ś. Leonarda obejmuje Marian Dąbrowski (Wypisy 1545—1550, s. 85, 116—7).

-e. Lektorzy, dzwonnicy. 1513 Stanisław lektor w kościele w M. płaci 3 gr podatku (AKapKrak. Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 104); 1539 lektor (J. Wiśniowski, Materiały do stanu liczebnego duchowieństwa i służby kościelnej w diecezji krakowskiej w pierwszej połowie XVI wieku, ABMK 19, 1969, s. 210); dzwonnik (tamże s. 222).

-f. Świętop. i dzies. pap. 1325—7 plebani Piotr i Dobrosław płacą dzies. pap. każdy od uposażenia wart. 6½ grz., a scholastyk Mikołaj od uposażenia 2 grz. (MV 1 s. 147, 221); 1325 par. M. wymieniona bez danych o świętop. (MV 1 s. 307); 1335—42 świętop. 12 sk. (MV 1 s. 374, 385, 396); 1346—58 świętop. 12 sk. (MV 2 s. 196 n. wg ind.); 1350—1 rektor bez imienia i drugi rektor Piotr płacą dzies. pap. każdy od uposażenia 6½ grz., a scholastyk bez imienia od 2 grz. (MV 2 s. 350, 381 — tu tylko Piotr); 1354 rektor Jan i drugi rektor oraz scholastyk płacą jw. (MV 1 s. 398); 1355 rektorzy Jan i Siodłek (Sodlco) oraz scholastyk płacą jw. (MV 2 s. 414); 1373—4 świętop. 12 sk. (MV 9 s. 12, 33).

6. 1522 Stanisław s. Jakuba z M. studentem Uniw. Krak. (Metryka 1509—1551 s. 124); 1443 Jan ksiądz z M. dostaje od Siecieja pleb. w Sieciechowicach należącą do niego dzies. za bieżący rok w Grzegorzowicach z ról kmiec., a także dostaje zwrot 6 grz. pewnego długu (OK 8 s. 456).

7. Kumor Diec. krak. t. 4; S. Borkiewicz, Z. Linowski, Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego, Kielce 1937, s. 113—4; M. Lubczyński, Szlachta powiatu ksiąskiego za ostatnich Jagiellonów. Struktura majątkowa, W. 2016, wg ind.; J. Szymański, Kanonikat świecki w Małopolsce od końca XI do połowy XIII wieku, Lublin l995.