MYTARZ

(1328 Vitarza — MV 2 s. 303; 1336 Micharza — MV 1 s. 382; 1337 Micarza — MV 1 s. 394; 1410 Mitharza — ZDM 6, 1744; 1411 Mitarza — ZDM 6, 1761; 1416 Mytharza — ZB 1a s. 73; 1418 Matharza, Mathurza, Mathuza — ZB 1a s. 173; 1429 Mydtasow — BP 4, 2231; 1449 Mytharza Maior — ZB 1 s. 106—7; Mitharza Wyelga — ZB 1 s. 107—8; 1453 Mythansza — ZK 151 s. 210—1; 1462 Magna Mytharza — ZB 1 s. 220—1; 1480 Welka Mytharza — ZB 3 s. 16; Vyelka Mytharza — ZK 146 s. 728—9; 1509 Mytara — RB k. 393; 1527 Mytarza — MK 43 s. 81; 1535 Muttarza — MS 4, 17842; 1544 Mitacza — MS 4, 21703; 1549 Mytharz — Materiały do dziejów robocizny w Polsce w XVI wieku, wyd. S. Kutrzeba, AKP 9, Kr. 1913, nr 62; 1581 Mikarza Wielka — ŹD s. 119; 1596 Mytarz — WR k. 114) 1,5 km na SW od Żmigrodu Nowego.

1. 1410—1, 1530, 1535 pow. biec. (ZDM 6, 1744, 1761; RP k. 51; MS 4, 17842); 1328—52, 1356 i n. par. własna, dek. Zręcin (MV 2 s. 303 i n.); 1354—5 dek. Klecie 1357, 1373—4 par. własna, dek. Klecie (MV 2 s. 289, 394, 411; MV 9 s. 7, 29) 1429 par. własna (BP 4, 2231); 1470—80, 1529, 1598 par. Żmigród Nowy (DLb. 1 s. 496; LR s. 284 — meszne; WR k. 114 — „utraque Mytarz”).

2. 1422 młyn → p. 3c; 1462 Czadrowskie → p. 3a; 1582 granice między Pielgrzymką i Sowoklęskami [dziś Samoklęski] a m. Osiekiem i wsią M. poczynają się koło rz. czyli potoku → Kłopotnica [lewy dopływ Wisłoki], który oddziela Pielgrzymkę i Sowoklęski z prawej strony, naprzeciw młyna we wsi Markuszki. Miejsce to z dawna zwie się Pucki (Puczki), poniżej tego miejsca, gdzie rz. → Czermna wpływa do Kłopotnicy, usypano 3 kopce narożne: jeden od Pucek alias Pielgrzymki i Sowoklęsk, drugi po drugiej stronie Kłopotnicy, czyli wsi → Markuszki, trzeci od m. Osieka na wschód nad Kłopotnicą. Stąd poprowadzono granice w prawą stronę na wschód do rz., czyli do potoku → Ciśmionka, płynącego ze wsi Pielgrzymki w kierunku m. Osieka, od tego potoku Ciśmionka przez błonie, na południe do potoku zw. → Czarny Potok, płynącego z Wielkiego Stawu, Sowoklęsk w kierunku m. Osieka, nad którym poniżej stawu usypano kopiec. Od tego kopca na wschód przez pola i wzgórza do zarośli i ściany wsi Mytarki, stąd do drogi z Sowoklęsk do m. Żmigrodu i przez nią do wąwozu czyli potoku zw. → Debrz, płynącego z terenu wsi M. ku Sowoklęskom, dalej biegną granice do pola wsi M. i stąd na południe do lasu Gamracz [dziś góra i las o tej nazwie w Sowoklęskach — UN 58 s. 174], przynależnego do Sowoklęsk i do drogi biegnącej z M. do tego lasu, stąd zaś na południe blisko drogi granicznej, prowadzącej przez tenże las i do wierzchołka góry tego lasu [czyli góry Gamracz] i do ściany wsi → Brzozowa. Na wierzchołku tej góry usypano kopiec narożny rozgraniczający Brzozową, M. i Sowoklęski (ZK 406 s. 63—74).

3. Własn. król. -a. Sprawy własnościowe. 1410 Władysław Jag. zapisuje Januszowi z → Frydrychowic za zasługi obecne i przyszłe 60 grz. na wsi król. M. w pow. biec. (ZDM 6, 1744)1Kopista zapisał jako miejsce wystawienia tego dok. Inowłódz, zamiast Inowrocław, gdzie król przebywał od 2 do 24 X, por. GItin. s. 56. Pozwala to przyjąć, że Janusz był Grunwaldczykiem. Podobnie można interpretować następny zapis; 1410—19 tenże Janusz tenutariuszem M. (ZDM 6, 1744, 1761; ZB 1a s. 173, 177—80); 1411 Władysław Jag. zapisuje za dotychczasową i przyszłą wierną służbę temuż Januszowi 40 grz. na wsi król. M. w pow. biec. (ZDM 6, 1761); 1418 sąd nakazuje Januszowi z M. stawić się na kolejnych roczkach przed sądem ziemskim w Bieczu w sprawie przeciw Mikołajowi ze Skalnika o 20 prosiąt i kiernoza (kernoz = knur, tu błędnie: et kenoz; ZB 1a s. 173 zp.); Andrzej kmieć ze Skalnika pozywa Janusza z M. o 3 maciory i 3 prosięta (ZB 1a s. 173 zp.); Szczepan kmieć ze Skalnika pozywa Janusza z M. o rzekome zabicie 3 macior i 3 prosiąt (ZB 1a s. 173, zp.); 1418—19 Janusz z M. pozwany przez Mikołaja ze Skalnika oraz Stefana i Andrzeja kmieci ze Skalnika przekłada termin na kolejne roczki z powodu choroby. Janusz ma się spowiadać u Jakuba plebana w Żmigrodzie (ZB 1a s. 175, 177—8 zp.); 1419 Janusz z M. pozwany przez Potrzebę kmiecia z Sowoklęsk ma przedłożyć przywilej na najbliższym wiecu generalnym (ZB 1a s. 179 zp.); Ścibor posłaniec Janusza z M. zobowiązuje się zapłacić 6 sk. na najbliższych roczkach tytułem kary sądowej i takąż sumę Mikołajowi ze Skalnika (ZB 1a s. 178); Janusz z M. oddala prawnie roszczenia Mikołaja ze Skalnika o 3 prosięta, 3 maciory i również o 20 [prosiąt] oraz o kiernoza [knura], a także roszczenia kmiecia Andrzeja ze Skalnika o 2 prosięta (ZB 1a s. 180).

1436 → p. 4; 1441 Władysław Warn. zapisuje Prokopowi [Pakoszowi] ze Żmigrodu z powodu przybycia na Węgry 150 grz. na wsi król. M. w pow. biec. (ZDM 8, 2297)2Nowak, Stary Żmigród → p. 7, s. 50 błędnie podał M. jako jedną z wsi klucza żmigrodzkiego → Myscowa, przypis 2; 1449 Przybysław ze Żmigrodu zastawia za 200 grz. Janowi Radwanowi wsie [król.] M., Świerchowa i → Bukowina, aż do pełnej spłaty tej sumy. Przybysław winien płacić Janowi Radwanowi 3 grz. ze swego czynszu z m. Osiek, aż do pełnej spłaty tej sumy. Jeśli Jan Radwan będzie niepokojony w posiadaniu tego zastawu lub będzie go pozbawiony przez króla lub królową, wówczas Przybysław wwiąże go pod karą XV do wsi Stary Żmigród. Gdyby się z tego nie wywiązał, to urzędujący wówczas starosta biec. mocą swego urzędu wwiąże Radwana do Starego Żmigrodu; Jan Radwan zapisuje na dobrach M. M. ż. Annie 150 grz. wniesione przez nią w posagu, na wsiach M. W., Świerchowa i Bukowina, które Jan Radwan trzyma w zastawie od Przybka ze Żmigrodu w sumie 200 grz. (ZB 1 s. 106—8).

1453 Katarzyna c. Pakosza z → Grodziny [i Żmigrodu, wd. po Mik. Stadnickim] ż. Krzesława Wojszyka z Wójczy [pow. wiśl.] najwyższego łożnego król. i burgr. krak., daje temuż Krzesławowi trzecią cz. wszystkich swych dóbr dziedz., czyli zamku i m. Żmigród [Nowy] z przynależnymi doń wymienionymi z nazwy wsiami i innych dóbr [→ Grodzina] oraz trzecią cz. sum zapisanych na dobrach król. m.in. M. (ZK 151 s. 210—1; też → Myscowa); 1462 Elżbieta wd. po Pakoszu ze Żmigrodu zezwala c. Katarzynie ż. Pawła Gołuchowskiego [c. Pakosza z Grodziny i Żmigrodu] zastawić za 100 grz. swą wieś → Łysa Góra, którą Elżbieta trzyma w oprawie od zm. męża. Ponadto Elżbieta zrzeka się jej na tak długo, dopóki Katarzyna nie wykupi jej z zastawu. W zamian Katarzyna daje swej matce Elżbiecie łan zw. Czadrowskie we wsi M. z folw., zrzeka się wieczyście swej wsi dziedz. Mytarka, za wyjątkiem jednego spustu ze stawu oraz wyznacza jej rocznie 30 owiec alias barbacze, 3 kamienie łoju z miasta, 1 słód z młyna w m. Żmigrodzie po 2 ćw. pszenicy i żyta, trzecią cz. dochodów z cła w m. Żmigrodzie (ZB 1 s. 220—1); 1470—80 w M. własn. król. (DLb. s. 496).

1480 Mik. Stadnicki ze Żmigrodu pozywa br. Jana i Krzesława Wojszyków ze Żmigrodu o bezprawne wwiązanie się w trzecią cz. zamku i m. Żmigród z wsiami, m.in. W. M., dokonane przed ogłoszeniem wyroku przez sąd ziemski krak. w sprawie o wydzielenie tejże trzeciej cz. tych dóbr obłożonych zakładem 1000 grz. Szkodę spowodowaną przez to wwiązanie Mikołaj wycenia na 3000 grz. (ZB 3 s. 15; też → Myscowa); Adam, Tomasz, Jan, Andrzej i Elżbieta rodzeństwo niepodzielone ze Żmigrodu, dzieci Jana Trzecieskiego zgodnie z pozwem ich zm. matki Kat. [c. Mik. i Kat. Stadnickich] Trzecieskiej przypozywają Jana i Krzesława Wojszyków ze Żmigrodu o bezprawne wwiązanie w trzecią cz. dóbr zamku i m. Żmigród z wsiami, m.in. M., dokonane przed ogłoszeniem wyroku przez sąd ziemski krak. w sprawie o wydzielenie tejże trzeciej cz. tych dóbr obłożonych zakładem 1000 grz. Trzeciescy wyceniają szkodę spowodowaną przez to wwiązanie na 2000 grz. (ZB 3 s. 16; też → Myscowa); Jan z Trzecierza [dziś Trzycierz], → Lipnicy [Wielkiej] i Nieczwi w imieniu swoich dzieci Adama, Jana, Tomasza, Andrzeja i Elżbiety, urodzonych ze zm. Kat. [ze Stadnickich], sprzedaje [szwagrowi] Mik. Stadnickiemu ich część dóbr dziedz. po zm. ww. Katarzynie [siostrze tegoż Mikołaja], w tym cz. zamku i m. Żmigród z imiennie wyszczególnionymi wsiami, m.in. W. M. w pow. biec., za 750 fl. węg., 2 konie inaczej woźniki i wóz z prawem wyboru. Dzieci po dojściu do lat sprawnych zrezygnują z tych dóbr pod zakładem 1000 fl. Elżbieta po wyjściu za mąż pod zakładem 1000 grz. zrezygnuje z tych dóbr w Książu lub w Bieczu, a doprowadzi ją do urzędu Jan z Trzecierza (też → Kąty i Myscowa); Mik. Stadnicki ze Żmigrodu alias z → Łyszkowic określa warunki ratalnej spłaty 750 fl. węg. (ZK 146 s. 728—9); Mik. Stadnicki ze Żmigrodu i Jan z Trzecierza w imieniu swej zm. ż. Katarzyny oraz Jan Wojszyk s. zm. pkom. krak. Krzesława z Wójczy umarzają zapisy poczynione Mik. Stadnickiemu przez [ich matkę i teściową] zm. Katarzynę ż. Pawła Gołuchowskiego na sumę 1070 grz. i Kat. [Trzecieskiej] na sumę 300 grz. na wymienionych z nazwy wsiach, zaś Jan Wojszyk s. Krzesława umarza zapis poczyniony jego zm. ojcu przez zm. Katarzynę [ż. 2° v. tegoż Krzesława] m.in. na trzecią cz. dóbr dziedz. zamku i m. Żmigród z wsiami oraz na trzecią cz. sum zapisanych na dobrach król. m.in. M. Wszystkie te ww. dobra Mik. Stadnicki, Jan Trzecieski — w imieniu swoich dzieci oraz Jan Wojszyk, poręczający za swego br. Krzesława, winni podzielić po połowie pod zakładem 1000 grz. Ciż Jan i Krzesław [Wojszykowie] umarzają też sprawę, którą mieli w sądzie biec. z Mik. Stadnickim i jego zm. siostrą Katarzyną o wydzielenie trzeciej cz. ww. dóbr (ZK 146 s. 730—1; też → Kąty i Myscowa).

1481 Mik. Stadnicki kaszt. przem. oraz br. Jan i Krzesław Wojszykowie dz. Żmigrodu dzielą się zamkiem i m. Żmigród Nowy wraz z imiennie wyszczególnionymi wsiami, w tym M. M., która przypada Wojszykom (ZB 2 s. 78—83; też → Myscowa); 1499 br. rodz. Jan i podcz. krak. Krzesław Wojszykowie dziedzice Żmigrodu dzielą się dobrami. Krzesław bierze m.in. połowę m. Żmigród z imiennie wymienionymi wsiami oraz wieś król. M. z folw., rolami i innymi przynależnościami (ZK 153 s. 232—3; też → Myscowa); 1527 Krzesław Wojszyk cześnik i kuchmistrz krak. daje swemu bratankowi Krzesławowi Wojszykowi ze Żmigrodu [s. Jana ze Żmigrodu] dworzaninowi król. swe dobra dziedz., tj. czwartą cz. m. Żmigród z imiennie wymienionymi wsiami, całą wieś Toki i czwartą cz. dóbr król. m. Osiek i wsi M. w pow. biec. oraz odnotowane z nazwy wsie dziedz. w pow. wiśl. Z kolei bratanek oddaje w dożywocie swemu stryjowi ww. dobra (MK 43 s. 81—5; regesty: MS 4, 15267—8; też → Myscowa); Zygmunt I zezwala Marcinowi Myszkowskiemu kaszt. wiel. wykupić z rąk tenutariuszy dobra król. m. Osiek z wsiami m.in. z M. (MS 4, 15198, też → Brzozowa, Bukowina, Dębowiec); woźny sądowy zeznaje, że położył mandat król. i dok. pozwu komisarycznego na wwdę bełskiego Andrzeja Stadnickiego oraz Przecława, Krzesława i Jana Wojszyków tenut. dóbr król. tj. m. Osieka oraz wsi Bukowina, Świerchowa, Brzozowa, Skalnik i M. ze strony pozywającego Marcina Myszkowskiego kaszt. wiel. i stolnika krak. (GB 6 s. 493); woźny sądowy zeznaje w grodzie bieckim, że wwiązał Krzesława Wojszyka dworzanina króla m.in. do dóbr król. i sum na nich, tj. do czwartej cz. m. Osieka i całej wsi M., które trzymał Krzesław (Przecław) Wojszyk cześnik krak. (GB 6 s. 524; też → Myscowa); 1531 Zygmunt I utwierdza Andrzeja Stadnickiego i jego s. Mikołaja w dożywotnim posiadaniu m. Osieka i imiennie wymienionych wsi, m.in. M. (MS 4, 16148; też → Bukowina); 1533 Krzesław Wojszyk cześnik król. dzierżawca cz. dóbr Żmigród i jego bratanek Krzesław Wojszyk dz. w Żmigrodzie i Gnojnie s. zm. Jana Wojszyka, zawierają ugodę w sprawie dóbr dzierżawionych przez Krzesława [cześnika] od jego bratanka, zgodnie z którą cześnik m.in. zachowuje dożywotnie prawo użytkowania dóbr, które darował bratankowi, tj. m. Żmigród z wsiami oraz część dóbr król. m.in. wieś M. Po śmierci cześnika, bratanek będzie mógł objąć wydzierżawione stryjowi dobra, jako swoje własne (ZK 188 s. 275—80; też zob. → Myscowa); 1535 Zygmunt I zezwala Janowi Gamratowi na wykup z rąk Krzesława i Jana Wojszyków połowy m. [król.] Osiek z wsiami M. i Skalnik w pow. biec. (MS 4, 17842); 1537 Krzesław (Przecław) Wojszyk dz. Gnojna i Żmigrodu sprzedaje z pr. odkupu do 3 lat Marcinowi Myszkowskiemu kaszt. wiel. za 3300 fl. pol. czwartą cz. m. Żmigród z przedmieściem, wymienionymi szczegółowo wsiami i czwartą cz. innych wsi. Natomiast po śmierci swego stryja Krzesława cześnika krak., pod zakładem 3300 fl. ma zapisać Marcinowi lub jego następcom, dobra trzymane przez cześnika w dożywociu tj. czwartą część m. Żmigród z przedmieściem, wsiami M., Toki i połowę Łysej Góry oraz czwartą cz. innych imiennie wymienionych wsi, pod rygorem 6600 fl. (ZK 187 s. 451—8; też → Myscowa); 1539 Zygmunt I zezwala Andrzejowi Stadnickiemu kaszt. san. na wykup wsi [król.] M. z rąk Krzesława Wojszyka cześnika krak. i jego bratanka (nepotis) Krzesława (Przecława) oraz wsi Skalnik z połową wsi M. w pow. biec. uwolnionych [z dożywocia] po śmierci Marcina Myszkowskiego kaszt. wiel. z rąk jego synów Jakuba, Stanisława, Jana, Andrzeja i Marcina (MS 4, 19906; MK 59 k. 50 — w dok. zapis Mitarka)3W tych zapiskach występuje błędna nazwa wsi jako Mytarka, lecz na pewno chodzi tu o M., która należała do króla, podobnie jak sąsiedni Skalnik. Mytarka natomiast była własn. szlach. ; w M. własn. Wojszyków → p. 3b.

1540 Zygmunt I pozostawia Krzesława (Przecława) Wojszyka i jego s. Piotra w dożywociu wsi [król.] M. i Skalnik w pow. biec. na połowie sumy zapisanej mu na tych dobrach (MS 4, 20192); 1541 za zgodą króla tenże Wojszyk przelewa przezyski z wsi Skalnik i M. należących do jego stryja Krzesława Wojszyka na Andrzeja (Stan.) Stadnickiego kaszt. san. (MS 4, 20553; MK 62 k. 242 — w dok. zapis Mitarka)4Zob. przypis 2; 1544 Jan Myszkowski z Mirowa ustępuje Andrzejowi Stadnickiemu ze Żmigrodu kaszt. san. swe prawa do czwartej cz. dóbr m. Żmigrodu z imiennie wymienionymi wsiami oraz do wsi król. M. i Skalnik (MS 4, 21703; też → Łysa Góra); 1545 Andrzej Stadnicki ze Żmigrodu kaszt. san. zapisuje swej ż. Katarzynie z Wiśnicza c. Stan. [Kmity] wwdy ruskiego i star. przem. 2000 fl. posagu i wiana na połowie wymienionych imiennie wsi król. [w ziemi przem.], na dobrach król. m. Osiek z odnotowanymi z nazw wsiami, m.in. M. oraz na dobrach dziedz. m. Żmigród z wsiami (MS 4, 22138, też → Myscowa); Zygmunt I rozciąga pr. dożywocia na [dobrach król.] m. Osiek i wsiach M., Świerchowa, Bukowina, Brzozowa, Skalnik w pow. biec., danego wcześniej Andrzejowi Stadnickiemu kaszt. san. i jego s. Stanisławowi, na drugiego s. Marcina (MS 4, 22116); 1546 Zygmunt I potwierdza Markowi Stadnickiemu s. Andrzeja kaszt. san. pr. dożywocia na [dobrach król.] m. Osiek z wsiami M., Świerchowa, Bukowina, Brzozowa i Skalnik oraz wójtostwa w m. Osiek i sołectwa we wsi Świerchowa (MS 4, 22273); 1549 → p. 3b; 1551 Zygmunt August daje Mik. Stadnickiemu s. Andrzeja Stadnickiego ze Żmigrodu kaszt. san. w dożywocie m. [król.] Osiek z wójtostwem i imiennie wymienionymi wsiami, m.in. M., za poręką Piotra Kmity z Wiśnicza wwdy krak. i marsz. wielkiego (supremi) Królestwa (MS 5, 5213); 1563 M. własn. [tenuta] Marka Stadnickiego (RP s. 317—8); 1564 w tenucie osieckiej w zastawie [na starych sumach] i dożywociu Marka i Mik. Stadnickich (LK 1 s. 125); 1581 własn. [tenuta] Mik. Stadnickiego (ŹD s. 119).

-b. Kmiecie. 1419 Mik. Skalnicki ze Skalnika pozywa Klemensa, Piotra, Dziersława, Stanka zięcia Włodka, Doszka, Jana zięcia Bartka, Macieja Gysszlycz (Iślic?), Piotra zięcia Gysszlini, Miczka i Marcina kmieci z M., a także Bartłomieja pozwanego osobnym pozwem, o kradzież drewna na budowę i opał z lasu, łuczywa, ryb, kun, wiewiórek (pro wewerzicze), lisów, zająców; a ponadto grzybów, bukwi [bukiew, na karmę dla świń] i owoców leśnych (pro pomnis silvestribus) zabieranych po złodziejsku. Każdy z wymienionych wyżej kmieci winien zapłacić Skalnickiemu 3 grz. za szkody (ZB 1a s. 177 zp.); 1419 Mikołaj ze Skalnika pozywa wszystkich ww. kmieci z M. na najbliższe roczki we wszystkich sprawach (ZB 1a s. 179, zp.); 1497 woźny sądowy zeznał, że kmiecie wsi M. [w tenucie] pana Wojszyka [Jana lub Krzesława] odbili ciążenie z powodu młyńskiego, czyli robocizny przy grobli młyna biec. Kmiecie mają być skazani na karę król. XIV (GB 4 s. 61); 1515, 1516 → p. 3c; 1520 ponieważ mieszkańcy wsi [król.] Brzozowa, Skalnik, M., Bukowina i Świerchowa mieli mieć termin w urzędzie starościńskim biec. o to, że nie pracowali przy jazie młyna biec. i przekopie, a także nie wozili drewna na budowę dworu biec., dlatego prosili, aby im umożliwić otrzymanie pomocy od pana starosty. I tak oto dostali na to z urzędu jeden kwartał. W tym czasie ma być przez nich dostarczone orzeczenie w sprawie pomocy w związku z ich robociznami. Jeśli w tym czasie nie dostarczą orzeczenia w sprawie wsparcia, wówczas powinni odrobić powyższe robocizny (GB 6, s. 102); 1523 → p. 3c; 1539 prac. Maciej Grabiec podwójci sądowy, Piotr Nowak i Stanisław Purzyk ławnicy wsi M. zeznają, że wiedzą od swych przodków, iż kupili oni od przodków panów Wojszyków 2¾ ł. Z nich za 2 ł. leżące naprzeciw dziedziny Wojszyków we wsi Mytarka zapłacili 100 grz., zaś za ¾ ł. leżącego w rogu pola zw. Rostoki zapłacili 27 grz. Transakcja ta została wpisana do akt miejskich żmigrodzkich, lecz księga ta spłonęła w pożarze (GB 9 s. 868—9); 1549 Zygmunt August zakazuje Andrzejowi Stadnickiemu ze Żmigrodu tenut. wsi król. M. domagania się od poddanych z tej wsi większych ciężarów, ponad te, które przewiduje przywilej Zygmunta I [przed 1548], zgodnie z którym ww. poddani powinni nie tylko pracować na rolach należących do folw. [w M.], lecz także wykonywać odwóz (praeangarium alias odwoz) tylko raz w roku do Biecza; zwozić 2 wozy drewna rocznie, zaś pnie wozić na stertę; corocznie płacić podatki; natomiast nie są zobowiązani do innych prac, odwozów, zwożenia drewna i opłat (S. Kutrzeba, Materiały do dziejów robocizny..., 62).

-c. Areał, młyn, folwark, stacja król., pobór. 1422 Katarzyna w sprawie z Grzegorzem młynarzem w M. ustanawia swym pełnomocnikiem Pawła z Kleczewa [woj. kal.] (OK 4 k. 280); 1462 łan zw. Czadroskie, folwark → 3a; 1470—80 łany kmiece, folwark (DLb. 1, s. 496); 1529 folwarki → p. 5; 1533 folwark → p. 5; 1549 folwark → p. 3b.

1496 w M. stacja król. z 3 ł. (RB k. 1, 3); 1508, 1509—10 w M. czynsz z 2 ł. (RB k. 393, 416, 440, 447, 452, 476, 492, 510) 1508—9, 1510 stacja król. z 2 ł. (RB k. 393, 440, 447, 476v, 531v); 1515 Piotr z Felsztyna [ziemia przem.] star. biec. skazuje sądownie kmieci ze wsi M. na karę trzech grz. za odbicie pierwszego ciążenia dóbr M., jak zeznał woźny sądowy, z powodu niezapłacenia stacji król. Został wyznaczony woźny do przeprowadzenia drugiego ciążenia; 1516 ww. starosta nakłada na kmieci z M. kolejną karę 3 grz. za odbicie drugiego ciążenia z powodu niezapłacenia stacji król. wyznaczono woźnego do przeprowadzenia trzeciego ciążenia (GB 5 s. 279, 287); 1523 Seweryn Boner z Balic burgr. krak. i star. biec. skazuje na karę 3 grz. kmieci z M. z powodu odbicia pierwszego ciążenia za niepłacenie stacji król. zgodnie z rejestrem poboru wiardunkowego, a sąd grodzki wyznacza woźnego do drugiego ciążenia w dobrach wsi M. (GB 6 s. 293); 1530 w M. pobór z 2 ł. 2 prętów (RP k. 51); 1536 pobór z 2¹⁄ ł. (RP); 1563 w M. pobór według starej kwitacji z 2 ł. 2 prętów, według nowej uchwały piotrkowskiej z 10 ról i od 4 komor., co łącznie daje 7 fl. 14 gr (RP s. 317—8); 1581 w M. W. pobór z 9½ ł. kmiec., od 6 komor. z bydłem, 3 komor. bez bydła i 2 rzemieślników (ŹD s. 119).

4. 1436 Przecław i Przedbor z M. zastawiają za 20 grz. Maciejowi z Wargocina [pow. stężycki] sołectwo w M. do najbliższego Bożego Narodzenia. Jeśli w tym czasie Przecław i Przedbor nie zapłacą Maciejowi tych 20 grz., wówczas Maciej będzie dzierżył to sołectwo, aż do pełnego wykupu (GB 2 s. 319); tenże Przecław dz. M. (Mytarzce5Tamże) zastawia za 20 grz. ww. Maciejowi z Wargocina sołectwo w M. na ten sam czas i pod tymi samymi warunkami (GB 2 s. 344); 1438 Maciej z Wargocina sołtys M. zastawia za 20 grz. swemu przyrodniemu bratu Mikołajowi [z Wargocina] sołectwo we wsi M. (GB 2 s. 350); Mikołaj z Wargocina sołtys M. oprawia swej ż. Katarzynie 20 grz. wiana i posagu na sołectwie w M. zastawionym sobie za taką sumę (GB 2 s. 350); 1539 Maciej Grabiec podwójci sądowy, Piotr Nowak i Stan. Purzyk ławnicy wsi M. → p. 3b; 1567 szl. Jerzy Zaleski domownik Marka Stadnickiego tenutariusza M. za jego zgodą wykupuje sołectwo w M. z rąk uczc. Szymona (GB 21 s. 615—7; cyt. za A. Kiełbicką, Studia nad sołectwami w województwie krakowskim w XV—XVIII w., Toruń 1964, s. 100—1).

5. 1328 w M. świętop. 2 sk. (MV 2 s. 303); 1336—7, 1346—52, 1355—7, 1373 świętop. 2 sk. i kwartnik (MV 2 s. 250, 258, 273, 281, 289; 9 s. 7); 1374 świętop. 3 sk. i kwartnik (MV 9 s. 27); 1350—1, 1354—5 pleban w M. płaci dzies. pap. od 2 grz. swoich dochodów (MV 2 s. 336, 394, 411); 1422 Michał rektor kościoła w M. ustanawia swym pełnomocnikiem Wawrzyńca z Rozprzy w sprawie z Pawłem rektorem kościoła w Skalniku (OK 4 k. 240); 1423 Michał rektor kościoła w M. ustanawia pełnomocnikiem Wawrzyńca z Rozprzy w sprawie z Januszem (Jakuszem) dz. M. (OK 4 k. 286); 1429 Maciej s. Jana z Dębowca rektor kościoła par. w M. (BP 4, 2231); 1470—80 M. została wymieniona bez danych wśród wsi parafialnych w dek. Biecz, podobnie jak parafia Żmigród Nowy, z którą została połączona; dzies. z ról kmiec. o wart. 1 wiard. szer. gr kanonikom czwartej preb. kol. Ś. Floriana (DLb. 1 s. 496; 2 s. 287—9); 1529 par. w M. połączona z par. w Żmigrodzie Nowym6Ponieważ nie są znane szczegóły osobnego uposażenia dla każdej parafii sprzed ich połączenia, które również zostały połączone w jedno uposażenie, dlatego pod tą datą podano pełne uposażenie plebana w Żmigrodzie Nowym. W M. i Mytarce meszne 10 ćw. żyta miary żmigrodzkiej wart. 1½ grz. 18 gr, tamże meszne 20 gr, w m. Żmigrodzie stołowe 20 gr, tamże z ratusza miej. 2 grz. czynszu, w M. z ról folw. jednego szlachcica [w Mytarce] dzies. snop. wart. 2½ grz., w Żmigrodzie Nowym z 2 folw. dzies. snop. łącznie wart. 2½ grz.7Zapis o folwarkach w Żmigrodzie Nowym może wskazywać, że chodzi tu o folw. w M., gdyż po folw. M. wystąpiło dwukrotnie słowo „ibidem” dla innych folwarków. Jednakże wcześniej po wymienieniu mesznego w M. i Mytarce, też występuje słowo „ibidem”, a po nim znów „ibidem”, ale odnoszące się do m. Żmigród. Czyżby we wsi król. były 2 folwarki, mimo że zawsze wymieniany był 1 folw, w m. Żmigrodzie i jego przedmieściu, Woli [Kąckiej] i Kątach stołowe wart. 2 grz. 10 gr i klerykatury 2½ grz. Z M. meszne 3 ćw. żyta i tyleż owsa miary żmigrodzkiej wart. 1 grz. prebendzie w kościele par. w Żmigrodzie Nowym (LR s. 284—5); 1598 dzies. z 2 ł. i meszne od każdego kmiecia w M. plebanom w Żmigrodzie Nowym (WR k. 114).

6. Działający poza M.: 1455 Maciej Mytarski burgr. [zamkowy] żmigrodzki oraz Mik. Mytarski mieszcz. żmigrodzki (Sroka Dokumenty, 135); 1460 Maciej Mytarski (Mitarsky) ustanowiony pełnomocnikiem szl. Zawiszy Oziębłowskiego w jego sporze o sołectwo w Rzepienniku Suchym (GB 3 s. 533); 1468 Jan Mytarski mieszcz. żmigrodzki pozywa szl. Mikołaja z Pobiedna [ziemia san.] (AGZ 16, 443); szl. Kat. Mytarska (Mittarska) przez swego pełnomocnika alias „opyeckadlnica” s. Jana ustępuje br. szl. Mikołajowi z Faliszówki swoją cz. macierzyzny i ojcowizny na ½ sołectwa w Faliszówce (GB 3 s. 585).

7. J. Kurtyka, Terytorium żmigrodzkie, w: Kościół — kultura — społeczeństwo. Studia z dziejów średniowiecza i czasów nowożytnych, W. 2000, s. 282; D. Nowak, Stary Żmigród w średniowieczu, Krosno 2014, s. 50—1, 56, 59; Z. Perzanowski, Średniowieczne osadnictwo regionu Krosna, w: Krosno. Studia z dziejów miasta i regionu, t. 1 (do roku 1918), pod red. J. Garbacika, Kr. 1972, s. 63; K. Pieradzka, Na szlakach Łemkowszczyzny, Kr. 1939, s. 109, 156; J. Radziszewska, Wieś w regionie jasielskim na przełomie XIV i w XV stuleciu, w: Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, pod red. J. Garbacika, Kr. 1964, s. 92, 94; Wolski Trzeciescy, s. 243—4 (przypis 11), 246—8.

8. Pojedyncze ułamki wczesno- i późnośredniowiecznej ceramiki naczyniowej, rejestrowane na polach położonych na północny zachód od centrum miejscowości (Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, delegatura w Krośnie).

1 Kopista zapisał jako miejsce wystawienia tego dok. Inowłódz, zamiast Inowrocław, gdzie król przebywał od 2 do 24 X, por. GItin. s. 56. Pozwala to przyjąć, że Janusz był Grunwaldczykiem. Podobnie można interpretować następny zapis.

2 Nowak, Stary Żmigród → p. 7, s. 50 błędnie podał M. jako jedną z wsi klucza żmigrodzkiego → Myscowa, przypis 2.

3 W tych zapiskach występuje błędna nazwa wsi jako Mytarka, lecz na pewno chodzi tu o M., która należała do króla, podobnie jak sąsiedni Skalnik. Mytarka natomiast była własn. szlach.

4 Zob. przypis 2.

5 Tamże.

6 Ponieważ nie są znane szczegóły osobnego uposażenia dla każdej parafii sprzed ich połączenia, które również zostały połączone w jedno uposażenie, dlatego pod tą datą podano pełne uposażenie plebana w Żmigrodzie Nowym.

7 Zapis o folwarkach w Żmigrodzie Nowym może wskazywać, że chodzi tu o folw. w M., gdyż po folw. M. wystąpiło dwukrotnie słowo „ibidem” dla innych folwarków. Jednakże wcześniej po wymienieniu mesznego w M. i Mytarce, też występuje słowo „ibidem”, a po nim znów „ibidem”, ale odnoszące się do m. Żmigród. Czyżby we wsi król. były 2 folwarki, mimo że zawsze wymieniany był 1 folw.