ROGACZEWO

1393 or. Rogaczewo (Wp. 6 nr 330), 1562 Rogaczewko! (PG 106, 422v), 5,5 km na E od Czempinia (→ Uwaga).

1. 1451 n. pow. kośc. (PG 4, 27v); 1420 n. par. Brodnica (ACC 4, 103, → p. 5).

2. 1485 dwór w R., folusz [w R.? czy w Baranowie?] → p. 3: Adam Baranowski; 1537 ostrów, łąka, łany opust. zw. Michałows[ki] i Dolązyńs[ki], 1537-40 do R. należy dziedz. opust. → Mirosławki, 1540 błoto (lutum) między Iłowcem Wielkim a R., staw zw. Sulewski → p. 3: Andrzej Dobrogost Brodzki; 1548 role zw. Ogrodziska → p. 3: Maciej, Gabriel, Stanisław i Jan Brodzcy.

3. Własn. szlach. 1438 Jan Bniński miecznik pozn. dzierży R. (Cieplucha 254); 1451 Piotr z Bnina [bratanek Jana, syn Piotra], tenut. w Mosinie, daje Janowi z → Baranowa wsie Bzowo i R., a w zamian otrzymuje Jastrzębniki w pow. kośc. i 1200 zł (PG 4, 27v); 1466 Piotr Mosiński kan. pozn. i Mac. Mosiński bracia rodz. niedzielni [ss. Piotra, bracia Piotra] sprzedają Janowi Baranowskiemu całe wsie Borowo i Grabowiec w pow. pozn. oraz R. z folwarkiem za 1000 grz. i 200 grz. [tzn. R. za 200 grz.?] (PG 7, 240a).

1451 – zm. 1485 Jan Baranowski z → Baranowa oraz z → Bzowa i → Chomęcic, kaszt. krzyw. (GUrz. nr A 182): 1451 tenże kupuje R. → wyżej; 1451 tenże zapisuje ż. Wichnie po 200 grz. posagu i wiana na wsiach Bzowo i R. (PG 4, 28v); 1466 tenże → wyżej; 1481 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Katarzynie wd. po Andrzeju Rosnowskim [z → Rosnowa] i jej synom niedz. Jakubowi, Marcinowi, Kasprowi i Chwałowi folw. w R. za 80 grz. (PG 9, 149); 1485 tenże daje swojemu bratu rodz. Adamowi całe wsie Baranowo, Grzybno, R. z folwarkiem, 1/3 wsi Przewóz wraz z przeprawą przez rz. Wartę, należne mu z działów po ojcu i matce; w zamian otrzymuje od Adama Chomęcice, Bzowo i 1/3 → Rosnowa w pow. pozn., 1/2 Sroczewa w pow. kośc. oraz 150 grz. (PG 19, 18v-19; Cieplucha 241 – z błędną datą 1484); 1485 sąd wprowadza wd. po tymże Janie, Wichnę, w posiadanie [części] wsi Baranowo, Grzybno, R. i Chomęcice, na których to wsiach zm. mąż tenże Jan zapisał jej po 50 grz. posagu i wiana, co potwierdza list wienny (litera dotalicialis); sąd oddala roszczenia do tej oprawy Eufemii wd. po zm. Adamie Baranowskim [czyli synowej Wichny] (KoścG 3, 23v); 1487 Wichna wd. po tymże Janie połowę oprawy, którą zapisał jej zm. mąż na wsiach Baranowo, Grzybno i R., daje [swojej synowej] Femce [= Eufemii], wd. po Adamie Baranowskim; Femka zaś swoją oprawę (po 200 grz. posagu i wiana), którą posiada na wymienionych wsiach, daje swojemu synowi Janowi (PG 10, 83-83v).

1481-95 Katarzyna wd. po Andrzeju Rosnowskim, matka Jakuba: 1481 taż z ss. kupuje R. → niżej: Jan Baranowski; 1495 taż → niżej: Jakub.

1481-95 Jakub Rosnowski, syn Andrzeja i Katarzyny, brat Marcina, Kaspra i Chwała: 1481 tenże → wyżej: Jan Baranowski; 1494 tenże jest winien mieszcz. krak. Fryderykowi Schilingowi 200 grz. pod karą wwiązania tegoż Schilinga w R. wraz z folw. (MS 2 nr 360); 1495 tenże wraz z matką Katarzyną sprzedaje za 80 grz. z zastrz. pr. wykupu Andrzejowi Iłowieckiemu [z → Iłowca Wielkiego] nabyte przez siebie (także z zastrz. pr. wykupu za 80 grz.) pr. do części wsi R. (PG 7, 76; PG 11, 101).

1485 Adam Baranowski brat Jana → wyżej.

1485 Adam Baranowski syn Jana: 1485 tenże zobowiązuje się wobec Wojc. Górskiego kaszt. lądz. i starosty wsch., że jego matka Wichna stawi się w sądzie i skasuje swoją oprawę posagu zapisaną na Baranowie i R. (KoścG 3, 5); 1485 tenże zapisuje swojej ż. Eufemii po 500 grz. posagu i wiana na wsiach Baranowo i R. oraz na folwarkach i dworach w obu wsiach, na mł. wodnym i wiatraku w Baranowie, na foluszu [gdzie?, w Baranowie czy R.?] wraz z pr. wolnego wyrębu w lasach Baranowa i R. na cele opałowe i budowlane domu lub młyna [gdzie?] (PG 10, 24); 1485 tenże wspomn. jako zm. → wyżej; 1487 wd. po nim Femka [Eufemia] → wyżej.

1487-1524 Jan Baranowski syn Adama Baranowskiego i Eufemii: 1487 tenże → wyżej; 1505 tenże daje w dożywocie całą wieś R. swojej matce Eufemii, która scedowała na jego rzecz swoją oprawę zapisaną jej niegdyś przez męża na Baranowie i R. (PG 13, 55v); 1513 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Komornickiemu [swojemu szwagrowi] swoją cz. R. za 60 grz.; jest to reszta posagu należnego Urszuli Baranowskiej, siostrze tegoż Jana, a ż. wspomn. Komornickiego (KoścZ 19, 32v; KoścZ 22, 33v); 1523 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mac. Krzyżanowskiemu całe R. za 200 grz. (PG 15, 514); 1524 tenże sprzedaje Andrzejowi Dobrogostowi Brodzkiemu wsie R., Grzybno i Mirosławki [k. R.] za 1000 grz. (PG 16, 33v).

1524-40 Andrzej Dobrogost [tj. syn Dobrogosta] Brodzki, z R. [i Niezamyśla, obecnie Zaniemyśl]: 1524 tenże kupuje R. → wyżej: Jan Baranowski; 1524 tenże dz. w R. (KoścZ 19, 112; KoścZ 22, 96); 1524 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze, c. zm. Jana Siedlnickiego [z Siedlnicy w pow. wsch.], po 250 zł posagu i wiana na 1/2 R. i Grzybna (PG 16, 42); 1527 tenże zw. Bonawentura [czyli Dobrogost], dz. w R., w sporze z Anną ż. Marcina Piotrowskiego (KoścZ 24, 521); 1532 tenże z R. pozwany przez poddaną Wojc. Iłowieckiego o to, że nie wymierzył sprawiedliwości swemu kmieciowi, który zabił jej męża, niegdyś karczmarza w mieście Górki [zapewne chodzi tu o wieś → Górki k. Czempinia] (Cieplucha 103); 1537 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Chaławskiemu za 100 grz. we wsi R.: 3 ł. os., na których siedzą kmiecie [→ niżej], oraz 2 ł. opust. zw. Michałows[ki] i Dolązyńs[ki], a także ostrów wraz z łąką (PG 17, 95v); 1537-40 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Jakubowi Iłowieckiemu części folwarków i łąk w dziedzinie opust. Mirosławki należącej do R.: 1537 połowy za 40 grz. (PG 17 k. 153v, 343), 1540 trzy części za 112 1/2 grz. monety obiegowej, sobie rezerwując czwartą część położoną obok błota pomiędzy Iłowcem Wielkim a R. i ciągnącą się aż do drogi z Iłowca Wielkiego do m. Brodnica (PG 17, 343-343v); 1540 tenże daje Janowi Żabieńskiemu [z Żabna] i jego poddanym z Sulewa [ok. 3,5 km na NE od R.; obecnie Sulejewo] brzeg i staw zw. Sulewski (Schulawski) [zapewne położony od strony Sulejewa lub nawet z tą wsią graniczący] w R. (PG 17, 355).

1548 Maciej, Gabriel, Stanisław i Jan Brodzcy, bracia rodz., zamieniają się rolami zw. Ogrodziska w R. (WsG 3, 107v); 1559 tenże Jan sprzedaje swoim braciom Maciejowi i Gabrielowi części dziedz. wsi R. i [opust.] Mirosławki za 870 zł (KoścG 12, 342v; WsG 5, 8); 1560 ciż Maciej i Gabriel otrzymują wwiązanie we wspomn. części R. i Mirosławek (KoścG 13, 190v); 1562 tenże Stanisław zobowiązuje się sprzedać swym braciom Maciejowi i Gabrielowi swe części R. i Mirosławek za 1100 zł, a 1563 sprzedaje je za 1000 zł (PG 106, 422v; WsG 5, 31); 1580-83 [tenże?] Gabriel Brodzki płaci pobór → niżej.

1580 Baltazar Zadorski → niżej: pobór.

1581 Magdalena Brodzka płaci pobór → niżej; 1599 Jan Brodzki sprzedaje Andrzejowi Manieckiemu swą cz. R. oraz dziedzin opust. Gąski i Mirosławki za 5000 zł (Cieplucha 255).

1530-80 pobór z R.: 1530 od 2 ł. (ASK I 3, 120); 1535 od 1 karczmy opust. (ASK I 5, 143); 1563 od 3 ł. (ASK I 4, 142); 1580-83 pobór płaci Gabriel Brodzki (Piotrkowska 1 nr 507); 1581 z cz. Gabriela Brodzkiego od 2 półł. i 3 zagr.; z cz. Magdaleny Brodzkiej od 1 ł. [os.], 1 [ł.] opust., od 1 zagr. i [od pasterza] od 15 owiec (ŹD 60); 1580 płatnikiem poboru z R. jest Baltazar Zadorski (Piotrkowska 1 nr 507).

1537 na 3 ł. w R. siedzą (każdy na 1 ł.) bracia Stanisław, Wawrzyniec i Andrzej zwani Kaczmarczykowie (PG 17, 95v).

5. 1420 do uposażenia kościoła par. w Brodnicy nal. m. in. meszne z R., płacone od każdego kmiecia po 1 mierze pszenicy i owsa (ACC 4, 103).

Uwaga: Na MTop. 1950 widoczne pojedyncze zabudowania i G[ajówka] Rogaczewo.