1303 fals. z początku XV w.? Sanczkowicze (Wp. 6 nr 70), 1388 or. Sanczkowo (Lek. 1 nr 413), 1393 Sanczkovicze (Lek. 1 nr 1686), 1395 Sanczcowicze (Wp. 3 nr 1957), 1406 Sanczcouicze (KoścZ 3, 28v), 1408 Sanczcowo (Wp. 7 nr 608), 1409 [dopełniacz:] Sanczcouicz (WR 3 nr 401), 1439 kop. XVII w. Saczekowo (Wp. 5 nr 629), 1498 Szaczkowo (ACC 75, 61), 1508 Minor Sanczcowo (PG 14, 5), 1508 Szanczkowo (PG 14, 33), 1547 Sanczkowko, Sanczkowo Maius (KoścZ 27, 538), 12 km na W od Śmigla.

1. 1449 n. pow. kośc. (PG 3, 49v); 1439 n. par. Ś. Andrzeja w Przemęcie (Wp. 5 nr 629).

2. 1303 (fals. z początku XV w.?) jez. → Lutomia, droga do Przemętu, granice pewnej roli w S. wyznaczają ostatnie brody, woda zw. Samica, Sosnowy Ostrów, Boszkowska Góra, Jez. Starkowskie, most, przez który biegnie głęboka droga [tzn. droga w wąwozie lub wykopie?] → p. 3A.

1411 granice, 1415-16, 1418 jez. Lutomia → p. 3A; 1425 zapowiedź → p. 3B; 1488 dwór, lasy → p. 3A; 1547 rozgraniczenie Przemętu, S. i Kluczewa: narożnik Kluczewa i Sączkówka należącego do Jana Kluczewskiego oraz Przemętu i Sączkowa należącego do opata przem. wyznacza Dębowy Kopiec; granica biegnie od niego do kopca przy drodze z Kluczewa do S.M. i dalej do kopca narożnego na bagnie, który dzieli Sączkowo opata, Sączkówko Kluczewskiego i Grobię (KoścZ 27, 538); 1555 jez. Lutomia, Jez. Starkowskie, miejsca zw. Żórawiniec i Wzdroj, droga do Starkowa → p. 4; 1574 jez. Starkówko → p. 3B; 1575 Jan Kluczewski z Wilkowa oraz opat przem. rozgraniczają wsie Kluczewo, S., Zaborowo i Błotnica; idąc od strony Siekowa, granica przez Graniczne Błoto dochodzi do narożnika Kluczewa, Przemętu i S.; wyznaczający go kopiec w S. stoi przy roli Łaziebnego, a na kopcu w Kluczewie stoi dąb; w opisie granicy od tego narożnika wspomn. role Łaziebnego, Sarbinowa, Barwanowa i Buczkowa, Sączkowskie Doły, długi dół obok Fierkowej Góry, okrągły dół Fierkowski, dół zw. U Trzecieńca, Góra Trzcieniecka, Sączkowskie Błoto, Lisi Ostrówek, [miejsce] U Lisków, struga dzieląca S. i Błotnicę, drogi do S., do Śmigla (zwana głęboką drogą), do Błotnicy i do Starkowa; granica dochodzi do narożnika S., Błotnicy i Starkowa, który znajduje się przy brodzie na Starkowskiej Strudze; stąd granica biegnie do Jez. Starkowskiego [= Starkówko], którego połowa nal. do Starkowa, a drugą połowę opat pozwala włączyć do S.; jeżeli Kluczewski zbuduje stawy na błotach, nie ma spuszczać z nich wody na role w Przemęcie, ale tylko zalewać ostrowy (PG 128, 492-493; KoścG 29, 68v-70v); 1583 Łukasz Kluczewski pozywa Stan. Ossowskiego o rozgraniczenie Boszkowa i S. (KoścZ 67, 741v); 1583 Jan Kluczewski dz. opust. wsi S. pozywa o rozgraniczenie Rafała Leszczyńskiego jako dz. Grobi i Bucza, zaś [jego syn] Łukasz Kluczewski jako dz. os. wsi S. pozywa o rozgraniczenie wspomn. Rafała jako dz. Grobi (KoścZ 67, 862v-863v; → przyp. 5).

3A. Własn. szlach. 1303 (fals. z początku XV w.?) Jakub z S. z siostrą Maruszą sprzedają czcigodnemu (honorabilis [tytuł właściwy dla duchownych]) Roznosowi za 5 grz.: 1 1/2 ł. niegdyś sołeckiego w S., który leży na lewo od drogi biegnącej od źródła do m. Przemęt, nadto 1/2 jez. Lutomia, 1/2 ł. po prawej stronie drogi do Przemętu, 1 kąt roli po prawej stronie tej drogi w stronę Bucza [opis granicy → p. 2] (Wp. 6 nr 70; Wp. 11 s. 490, gdzie o wątpliwościach na temat autentyczności).

1388-93 Michał z S., syn Ubysława¹Imię Ubysław (Ubyszek) pojawia się wśród dziedziców z → Piotrkowic (występuje tam 1408-23 Ubyszek brat Mikołaja i Wincentego), Ubysławowic (Ubyszkowic): 1388 tenże toczy proces z Michałem i Niczkiem braćmi, sołtysami w S. i z dziedzicami z Kuczyny [zapiska niejasna, czy sołtysi to te same osoby, co dziedzice z Kuczyny] (Lek. 1 nr 356); 1388-93 tenże pozwany: 1388 przez Szczepana (Stephanus) Skórę [z Gaju] o 100 grz. (Lek. 1 nr 413); 1393 przez Mac. Młyńskiego o 50 grz. (Lek. 1 nr 1678); 1393 przez Piotra z S. o wygnanie z dziedziny [S.?] (Lek. 1 nr 1686).

1393-1415 Piotr (Pietrasz) z S., Sączkowski [może ident. z Piotrkiem Piotrkowskim 1416 (WR 3 nr 567)?]: 1393 tenże → wyżej; 1404-15 tenże śwd. (WR 3 nr 253, 317, 490, 557; Wp. 2 nr 913²O dacie tego dok., zachowanego w kopii z 1493 i datowanego: millesimo CCC quintodecimo, → Psarskie k. Śremu, przyp. 4); 1408-09 tegoż ż. Dochna toczy proces z Bietką ż. Piotra z Piotrkowic (a 1409 wd. po nim) o płosę, na której stoi wiatrak w Piotrkowicach; mierniczowie (emensuratores wlgariter merzicze) stwierdzają, że jest to płosa Sączkowskiej, ale sąd przyznaje ją mimo to Bietce (KoścZ 3 k. 81, 113v, 115v).

1406-18 Kat. Sączkowska, z S.: 1406 taż ż. Mikołaja z S. w sporze z Przybysławem Gryżyńskim tenut. przem. utrzymana przez sąd w pr. do S., zgodnie z posiadanym dok. [może chodzi o sołectwo i dok. z 1303, który Katarzyna przedkładała ponownie w 1414] (KoścZ 3, 28v); 1411 taż wd. po Mikołaju z S. toczy proces z Dobiesławem Grobskim o granice (KoścZ 3, 167); 1414 taż w procesie z opatem przem. przedstawia dok. z 1303 [spór dot. więc najpewniej sołectwa w S.] (Wp. 7 nr 724); 1415-16 taż toczy proces z Wyszomirem Bodeckim, który dowodzi, że 1/2 jez. Lutomia, którą kupił od Wolframa [z Bucza, swego brata], posiadał dłużej niż wymagane terminy przedawnienia (WR 3 nr 546; KoścZ 4 k. 127, 200v); 1416 taż toczy proces z Dobiesławem Grobskim o 1/2 jez. Lutomia (KoścZ 4, 103); 1418 tejże ma Wyszomir Bodecki dać wwiązanie w 1/4 jez. Lutomia, którą uzyskała od jego zm. brata Dobiesława, oraz w cz. S., gdzie ma ona swe dobra dziedziczne (KoścZ 4, 353v).

1408 Jakusz z S. toczy proces z [Wojc.] Szczedrzykiem Kluczewskim [ojcem Tomisława, → niżej: pod 1449] (ZSW nr 1297).

1409 Małg. Sączkowska toczy proces z Janem Piotrkowskim, który dowodzi, że Piotrek [jego ojciec?] 1/2 S. zastawił za wiedzą, zgodą i w obecności Małgorzaty (WR 3 nr 401).

1414 Janusz Kąkolewski [z → Kąkolewa i → Rąbinia] toczy proces z opatem z Wielenia; opat odstępuje od roszczeń do folw. w oddanej mu wsi S.³„(Pro) allodio in S., que fuit sibi resignata, quod iacet inter Cluczewo et S.”. Trudno jednak orzekać, kto odstąpił wcześniej wieś S. Prawdop. wydaje się w każdym razie interpretacja, że to kl. dał tę dziedzinę Januszowi (stąd pr. pierwokupu), który to folw. leży między S. a Kluczewem; Janusz zobowiązuje się, że gdyby miał sprzedać ten folw., sprzeda go tylko opatowi, chyba że kupić chciałby go jego pasierb Tomisław [Kluczewski?] lub jego bliscy (KoścZ 6, 75); 1416 [tenże?] Jan niegdyś Sączkowski śwd. (WR 3 nr 602).

1416-17 Święszek Piotrkowski niegdyś Sączkowski⁴W Piotrkowicach Święszek występuje 1417-29. W 1424 przeprowadził wywód swego szlachectwa z h. Nowina (Koz. Nieznane nr 12). Jego matką była Dorota, może tożsama z Dochną ż. Piotra Sączkowskiego; Święszek mógł być zatem synem Piotra toczy proces z kapitułą kat. pozn. o sołectwo w → Biskupicach [k. Śmigla]; Święszek odstępuje od swych roszczeń i ma wyrównać szkody spowodowane pożarem (KoścZ 4 k. 205, 290; WR 3 nr 634).

1418 Maciek Sączkowski śwd. (WR 3 nr 652).

1419 Dorota Sączkowska [czy matka Święszka?, → przyp. 4] toczy proces z Janem z Piotrkowic (KoścZ 5, 176v).

1449 Tomisław Kluczewski [syn Wojc. Szczedrzyka (→ wyżej: pod 1408), może pasierb Janusza Kąkolewskiego (→ wyżej), ojciec Jana, Mikołaja i Piotra, → niżej] zapisuje swej ż. Małgorzacie oprawę na Kluczewie i folw. w S. (PG 3, 49v).

1467 szl. Wawrz. Sączek [z S.?] wraz z Andrzejem i Stanisławem kapłanami gracjalnymi z → Siekowa toczą proces z opatem przem. i plebanem Ś. Piotra pod Przemętem (ACC 46, 119v).

1472 Mik. Sączkowski [Kluczewski?]; Piotr Kuczyński altarysta w kat. pozn. kwituje Stan. Siekowskiego z zapłaty 11 grz. tytułem poręki za tegoż Mikołaja (AE II 345v-346).

1486 Jan i Mik. Kluczewscy [ss. Tomisława] otrzymują w działach od brata Piotra pleb. w Wonieściu Kluczewo i folw. w S. (PG 10, 48); 1488 działy braci Jana i Mik. Kluczewskich: Jan otrzymuje w S. 1/2 folw., łąk i lasów, a Mikołaj 1/2 dworu, folwarku, łąk i lasów (PG 10, 93); 1508 Mik. Kluczewski sprzedaje za 400 grz. połowy Kluczewa i S. Szymonowi Wilkowskiemu, a ten z kolei połowy folw. w Kluczewie i M.S. sprzedaje swej ż. Katarzynie c. Mik. Kobyleńskiego z zastrz. pr. odkupu za 300 grz. (PG 14 k. 5, 33).

1547 Jan Kluczewski → p. 2; 1557 tenże daje swej ż. Annie Rokossowskiej m. in. pr. wyrębu i użytkowania pastwisk w S. (PG 19, 455).

1574 Jan Wilkowski z Kluczewa → p. 3B, 1575 tenże Jan Kluczewski z Wilkowa → p. 2; 1582 tenże Jan Kluczewski daje S. nabyte od opata przem. swemu synowi Łukaszowi (KoścZ 21, 30); 1583 tenże Łukasz, 1583 tenże Jan dz. opust. wsi S., tenże Łukasz dz. wsi os. S.⁵Rozróżnienie na S. os. i S. opust. odpowiada najpewniej rozróżnianiu Sączkowa i Sączkówka (→ Uwaga), przy czym część os. to niegdyś klaszt. Sączkowo, a cz. opust. to szlach. Sączkówko; jako dz. w cz. os. występuje bowiem Łukasz, który otrzymał od ojca dobra nabyte od klasztoru → p. 2.

3B. Własn. król., następnie klasztoru cyst. w Wieleniu (przeniesionego potem do → Przemętu). 1395 król Władysław Jag. nadaje Domaratowi [z → Iwna i → Międzychodu] zamek i miasto → Przemęt z wsiami, m. in. z S., tak że dobra te otrzymają Andrzej, Przybysław, Maciek, Jan i Wyszak bracia z Gryżyny pod zastaw 600 grz., jakie winien był im Domarat; wcześniej dobra te posiadał Bartosz Wezenborg (Wp. 3 nr 1957); 1406 Przybysław Gryżyński → p. 3A; 1408 król Władysław Jag. zezwala opatowi kl. w Wieleniu wykupić m. → Przemęt z wsiami, m. in. z S., z zastawu u Andrzeja i Przybysława z Gryżyny, a 1409 nadaje te dobra klasztorowi na własność; 1410 nadanie zatwierdza pap. Jan XXIII (Wp. 7 nr 608, 633, 662).

1414 opat przem. toczy proces z Katarzyną z S. i z Januszem Kąkolewskim → p. 3A; 1425 zapowiedź dróg bocznych (vie indirecte), łąk i lasów w dobrach kl. w Wieleniu, m. in. w S. (KoścZ 8, 144).

1498 opat przem. zapisuje Piotrowi Kluczewskiemu altaryście w Kościanie 1 grz. czynszu z S. (ACC 75, 61); 1510 na wsi S. opata przem. ciąży 1 grz. czynszu na rzecz altarii ŚŚ. Andrzeja, Mikołaja i Barbary w kościele Bożego Ciała pod Kościanem (LBP 191); 1533 król Zygmunt zatwierdza dobra klasztoru przem., m. in. S. z folw. Starkowo (MS 4 nr 16708); 1555 opat przem. sprzedaje sołectwo w S. → p. 4; 1571 wieś opata przem. → p. 3C; 1574 kl. w Przemęcie daje Janowi Wilkowskiemu z Kluczewa wieś S. z 1/2 jez. Starkówko, a otrzymuje w zamian Zaborówko i 2000 zł (PG 21, 508).

3C. Przekazy dot. całej wsi: 1510 w S. są 2 ł. soł., 1 1/4 ł. kmiecego, inne [łany] opust. (LBP 127); 1530 pobór od 1 ł. i 3 kwart (ASK I 3, 130v); 1563 pobór od 5 1/2 ł. (ASK I 4, 184v); 1566 pobór od 3 ł., 2 ł. sołeckich, 2 zagr. (ASK I 4, 271v); 1571 pobór z S. wsi opata przem. od 2 ł., 1 ł. sołeckiego, 2 zagr. (ASK I 5, 430); 1581 pobór z S. (dzierżawy Wojc. Bagrowskiego) od 2 ł. sołeckich, 1 zagr. (ŹD 81).

4. 1303 (fals.?) 1 1/2 ł. niegdyś sołeckiego → p. 3; 1388 Michał i Niczek bracia, sołtysi w S. → p. 3; 1406 i 1414 → p. 3A; 1424 Hinczka sołtys w S. toczy proces z Szybanem z Kociug; w sądzie zastępuje go pisarz [sądu w Kościanie] Andrzej (KoścZ 8, 92v); 1439 sołtys → p. 5; 1510 w S. 2 ł. sołeckie → p. 3C; 1555 opat przem. sprzedaje Jakubowi Kobylnickiemu słudze klasztoru za 40 zł sołectwo w S.; do sołectwa nal. 1/2 jez. Lutomia, a sołtys ma też pr. połowu ryb w Jez. Starkowskim (może tam łowić siecią zw. klęp, jego następcy zaś już tylko siecią zw. słap; sołtys może zbudować staw przy drodze do Starkowa oraz rów do miejsca Żórawiniec, które również otrzymuje; może też budować stawy i młyny w miejscu zw. Wzdroj, idąc ku Grobi za siedliskiem (area) sołeckim (KoścZ 28, 1019); 1566 w S. 2 ł. sołeckie, a 1571 1 ł. sołecki → p. 3C; 1584 Anna Skórzewska ż. Stan. Golińskiego kwituje Jana Pijanowskiego z dzierżawy sołectwa w S. (WsG 19, 6v).

5. 1439 do uposażenia wikariusza kościoła Ś. Andrzeja w → Przemęcie (inkorporowanego do klasztoru cyst.) nal. m. in. 1 grz. bez 3 gr oraz 12 miar zboża od sołtysa i kmieci z S. (Wp. 5 nr 629); 1510 S. nal. do par. Ś. Andrzeja w Przemęcie (LBP 127); 1619 dzies. z S. należą do kościoła Ś. Andrzeja w Przemęcie (AV 4, 144v-148v).

8. Na wzgórzu obok łąki, na miejscu jeziora, niedatowane cmentarzysko: 2 groby szkieletowe, w jednym „pałasz” z miedzi (Archiwum Muzeum Archeologicznego w Poznaniu).

Uwaga: Dwa razy (1508, 1547) występuje nazwa Sączkowo Małe lub Sączkówko (→ p. 2, → p. 3A). Używano jej w odniesieniu do szlach. części S., co szczególnie wyraźnie widać w zapisie z 1547 (gdzie mowa o Sączkowie klaszt. i Sączkówku szlach.). Poza tym jednak cz. szlach. jest nazywana Sączkowem. Nie widać też, by różnicujące znaczenie miała forma Sączkowice (używana zarówno wobec dóbr szlach., jak i klaszt.). Podział na Sączkowo i Sączkówko przebiegał najpewniej południkowo. Obie wsie miały bowiem – jak wynika z opisów granic z 1547 – wspólne narożniki zarówno z Przemętem i Kluczewem (leżącym na N), jak i z Grobią – którą za K 8, 34, a wbrew wątpliwościom zgłaszanym w odnośnym haśle (→ Grobia, przyp. 1), lokalizować chyba trzeba w miejscu późniejszego folw. Dębina (ok. 1 km na S od obecnego Sączkowa). Z kolei zapiski z 1583 wskazują, że Sączkówko graniczyło z Buczem i Grobią, natomiast Sączkowo tylko z Grobią. Sączkowo stanowiło zatem cz. zachodnią, zaś Sączkówko cz. wschodnią, ale nie potrafimy stwierdzić, jak miały się do istniejącej obecnie wsi Sączkowo.