STRYKOWICE BŁOTNE

(1427 Stricouicz, 1453 Strykovicz, 1461 maiori Strykovice, 1470-80 Strykowicze, 1473 Maiori Strykowicze, Maius Strykow, 1510 Strÿcovice, Strikovice, 1526 Strÿkouicze, 1529 Sthrykowicze, Strynkowycze Maiori, 1530 Strÿkowicze, 1538, 1540 Strÿkowicze varsz, 1563 Strykowyce, Strykowyce Warss, 1569 Strÿkowicze maior, 1577 Strÿkouicze wiethsze, 1578 Striczowÿcze, 1660-4, 1789 Strykowice Wielkie, 1662 Strÿkowice maior, 1787 Strykowice Błotne, 1819 Stryków, 1827 Strykowice Zabłotne; Kam. 116; Rym. 61; Kop.R 384) 4 km na NE od Zwolenia; ok. 71 km na NE od kl., 26 km na NW od → Braciejowic.

1. 1473n. pow. rad. (MS I 1038), 1827 pow. koz. (Tabela II 204); 1470-80 par. Bałtów (DLb. III 244), 1510n. par. Zwoleń (ASK I/10 42).

2. 1660-4, 1789 graniczy ze Zwoleniem (LS 1660-4 II 165; LS 1789 II 80).

3. Własn. szlach.

1427 Jachna otrzymuje posag w S. [których?] (J. Baudouin de Courtenay, Roty przysiąg z archiwum Radomskiego, „Materiały i prace komisji językowej” 2, 1906, s. 305); 1453 Jan ze S. h. Ciołek (AKH 6 s. 29); 1458 Piotr Grocholski, dz. obu S. (Boniecki VII 64); 1461-71 Piotr ze S. (Mp. V/L 4; V/N 270); 1470-80 własn. szlach., 8 łkm. (DLb. III 244); 1473 Andrzej Grocholski ze S. (MS I 1038);

1508 pobór daje Jan ze S. [których?] (Paw. 475); 1510 pobór dają: NN z 3 ł. i od 1 zagr., Kroczowski z 1/2 ł., Warsz od 3 zagr. z rolą, Kmita z 1/2 ł. i od 1 zagr., Tabanek z 1,5 ł., od 2 zagr. i z 1 koła korzecznego (ASK I/10 42); 1525 Mikołaj Grocholski ze S. (Boniecki VII 65); 1526 Grocholski płaci pobór z 1/2 ł., NN z 4 ł., Kmita z 1 ł., Tabanek z 1,5 ł. i młyna o 1 kole (ASK I/8 172v); 1529 folw. (LR 411); 1530-1 pobór daje szlachta i sołtysi bez kmieci: Katarzyna Piotrowa z 1/2 ł., Stanisław Sławek z 1/2 ł., Żelazny z 1 ł. (ASK I/10 163, 412); 1531 pobór dają: Grocholski z 4 ł., Osuchowski z 1 ł., pobór ze S. Kmity z 2,5 ł. i od 2 zagr., tamże Tabanek daje z 1,5 ł. i młyna o 1 kole (ib. 386v); 1538, 1540 pobór ze S. Warsza z 1,25 ł., tamże Grocholski daje z 4 ł., ze S. Kmity pobór z 2 ł. i młyna dorocznego o 1 kole, tamże Zieleński daje z 1 ł. (ib. 658v; I/83 9v); 1538 pobór od właścicieli bez kmieci: Stanisław Sulima z 1 kwarty, Chruślicki, Maciejek, Bujało - łącznie z 1/2 ł., Bartłomiej, Jan i Błażej Niedabitscy z 1/2 ł., Bielinowski z 1/2 kwarty, Jurek Gabriel z 1/2 kwarty (ib. I/10 688v-9); 1540 pobór od szl. bez kmieci: Stanisław Sławek z 1 ł., Żelazny z 1 ł. (ib. I/ 83 21);

1563 pobór z 5,5 ł. i z cz. Osuchowskiego w S. oraz z 1,25 ł. w S. Warsza (LS 1564-5 195); 1569 w S. Wielkich: Jan, Paweł i Stanisław Szymkowiczowie dają pobór z 1 ł., Stanisław Lenartowicz z 1/2 ł. z dzies., Filip, Stanisław i Sławek Strykowscy z 1 ł. z dzies., Jan Zieleński z 1 ł. z dzies. i od 1 zagr. z rolą, Filip Strykowski Warsz z 1 ł. z dzies., Stanisław Grocholski z 1 ł. z dzies., Leonard Strykowski z 2 ł. z dzies. i od 1 zagr. z rolą (ASK I/8 577; Paw. 320); 1576 w S. Wielkich Zbigniew Janiszowski daje pobór z 1 ł., Stanisław Lenartowicz z 1/2 ł., Łukasz Grocholski z 2 ł. i od 1 zagr. z rolą, Stanisław Grocholski z 1 ł. (ASK I/8 514v); 1577 w S. Wielkich Zbigniew Janiszowski daje pobór z 1 ł., Łukasz Grocholski z 2 ł. i od 1 zagr. z rolą, Stanisław Grocholski z 1 ł., cz. Filipa opust. (ib. 721v); 1578 Radziejowski daje pobór od 9 kmieci na 4,5 ł., 2 komor. z bydłem i 4 komor. bez bydła (ib. I/10 766v); 1652 → p. 5; 1662 w S. Wielkich pogłówne od 7 osób rodziny pani Zieleńskiej, od Andrzeja Zieleńskiego z synami i 1 służącą, Abrahama i Andrzeja Zieleńskich z 1 służącym, Samuela Mikułowskiego z żoną, 2 osób służby i 12 czeladzi folw. (ib. I/67 99v); 1673 w S. pogłówne od 113 mkw wsi, w S. Wielkich od niezamężnej Mikułowskiej, 6 czeladzi dworskiej, 5 poddanych (ib. 233v, 268); 1674 pogłówne ze S. od 89 mkw wsi (ib. 457); 1787 liczy 117 mkw, w tym 7 Żydów (Spis I 420; II 136); 1827 ma 19 domów i 124 mkw (Tabela II 204).

5. Dzies. należy do kl. święt. i pleb. Zwolenia.

1470-80 z 8 łkm. dzies. snop. wart. do 7 grz. dowożą kl. święt. (DLb. III 244); 1529 dzies. snop. wart. 2/36 grz. należy do stołu konw. święt., z folw. dzies. snop. wart. 2,5 grz. pobiera pleb. Zwolenia (LR 351, 411); 1652 za dzies. ze S. „Maior” płacą konw. święt.: Abraham Zieleński 14 zł, Andrzej Osuchowski 2 zł, Chochoł 3 zł (AG nab. 936 1, 2); 1739 wyrokiem sądu bpa krak. kl. święt. ma pobierać nadal dzies. snop. z łkm., a pleb. Zwolenia z folw. (Gacki 286); 1740 kl. święt. uzyskuje także dzies. z folw. w S. (ib.); 1748 ze wszystkich ról kmiecych w S.B. oraz z jednej gospodarstwa w S. Górnych1Jest to jedyna znana mi wzmianka o poborze dzies. przez kl. także w S. Górnych. Trudno rozstrzygnąć, czy mamy tu do czynienia z: 1. błędnym zacytowaniem źródła (nie znam go bezpośrednio); 2. pozostałością stanu pierwotnego, gdy S. były jeszcze niepodzielone i kl. brał dzies. z całych gruntów kmiecych; 3. rezultatem nowożytnych działów własnościowych lub zmian granic dzies. pobiera kl. (Zwoleń, dzieje miasta i regionu, red. K. Myśliński, Lublin 1976, 25); 1766-70 Stanisław Minocki, pleb. Zwolenia, wznawia proces o dzies. ze S. i odzyskuje dzies. z folw. (ib.); 1802, 1817 kl. święt. domaga się dzies. snop. ze S., ewentualnie podwyższenia płaconej mu za nią kwoty z 40 zł na 72 zł rocznie (Gacki 287); 1819 dzies. snop. należy do stołu konw., ale dz. płacą po 72 fl. (AOkup. 9v).

7. Gacki 286-7; SG XI 441-2; Szafran 199; Zwoleń 25 i n.; Derwich 1992 wg indeksu.

Uw. S. Większe lub Wielkie (wcześniej S. Warsza) bywają mylnie identyfikowane ze S. Górnymi, zamiast ze S. Błotnymi (SG XI 441, a za nim Paw. 320 i LR 611). Identyfikację przesądza jednak dobrze potwierdzone sąsiedztwo S. Małych lub Mniejszych (wcześniej Kmity) z wsią Sucha (LS 1660-4 II 150; LS 1789 II 114), z którą ob. graniczą właśnie S. Górne, a nie S. Błotne. Zatem dawne S. Większe, zw. też Wielkimi, to ob. S. Błotne, a dawne S. Małe, zw. też Mniejszymi, to ob. S. Górne. Por. też Gacki 286; Kam. 116.

1 Jest to jedyna znana mi wzmianka o poborze dzies. przez kl. także w S. Górnych. Trudno rozstrzygnąć, czy mamy tu do czynienia z: 1. błędnym zacytowaniem źródła (nie znam go bezpośrednio); 2. pozostałością stanu pierwotnego, gdy S. były jeszcze niepodzielone i kl. brał dzies. z całych gruntów kmiecych; 3. rezultatem nowożytnych działów własnościowych lub zmian granic.