1400 or. Smilowo (KP nr 180), 1406 Similowo (KP nr 2796), 1446 Smylowo (PZ 15, 186), 3 km na W od Szamotuł.

1. 1445 n. pow. pozn. (PG 2, 113); 1454 n. par. Szamotuły (ACC 35, 27v).

2. 1400 Jan Janowski (z Janów Młyna [Janowca, pow. gnieźn.]) toczy proces z Sędziwojem [Świdwą z Szamotuł] wdą pozn. o zalanie przez Sędziwoja kopców między S. i Szamotułami; Janowski jechał konno [i pokazywał granicę], a za nim jechał woźny, ale potem zsiadł z konia i szedł pieszo przez wodę, która sięgała mu do pasa; tak doszedł do kopca i powiedział „Wydaje mi się, że to kopiec”, czemu pan wojewoda pozn. [Sędziwój Świdwa z Szamotuł] zaprzeczył, ale stwierdził też, że wszystko, co woźny wytyczył od brodu, to wytyczył dobrze (KP nr 180, 181, 209, 404; WR 1 nr 448); 1406 ugoda między Janem z Janów Młyna a Dobrogostem z Szamotuł [synem Sędziwoja] w sprawie odnowienia kopców między S. a Szamotułami; między kopcami mają być wbite pale w strugę płynącą z S. do stawu w Szamotułach; płynąca woda ma należeć do Jana Śmiłowskiego, zaś grunty przy Gałowie do Dobrogosta; Dobrogostowi wolno będzie podnosić poziom wody i budować groblę wedle swoich potrzeb (KP nr 2796); 1579 droga z Szamotuł do S. (Szamotulska księga ławnicza z lat 1567-1579, Szamotuły 2010, nr 801).

3. Własn. szlach. 1400-21 Jan Janowski, z Janów Młyna, Śmiłowski¹Już w 1399 Jan, być może jako dz. w Ś., toczył proces z Krzywosądem z pobliskiego Baworowa (WR 1 nr 367). Może Ś. dotyczył też już proces, jaki w 1397 miał Sędziwój z Janów Młyna z Sędziwojem Świdwą z Szamotuł (Lek. 1 nr 2416). Cieplucha 245, przyjmuje, że Ś. i Śródkę wniosła Janowi żona Burneta, będąca c. Świętosława z Szubina i Wichny z Grodziska. W istocie nic nie przemawia za takim rozwiązaniem. Mogły to być dobra Jana dziedziczone po rodzicach. Ojcem Jana był najpewniej Sędziwój z Janów Młyna. O rodzinie tej zob. M. Górny, Przynależność rodowa Mikołaja Janowskiego (+1487/89) kasztelana śremskiego, „Genealogia – Studia i Materiały Historyczne” 16, 2004, s. 81-92 (którego ustalenia genealogiczne są niekomplet-ne i częściowo błędne); potomkowie Janowskich używali h. Ogon: 1400-06 →p. 2; 1421 temuż ma Szczepan (Stephanus) Pierwoszewski zapłacić 10 grz.; kmiecie z S. winni zaprzysiąc, że z powodu niezapłacenia tej sumy ponieśli 10 grz. szkody (WR 1 nr 1079; PZ 6, 133v).

1445 Mikołaj i Jan z Janów Młyna bracia rodz. [ss. Jana] zapisują swej matce Burnecie po 100 grz. posagu i wiana na S., Śródce i Kierzkowie oraz 1/2 Krocza i Mirocina (PG 2, 113); 1445 Mik. Janowski ze Śródki i S. toczy proces z Dziersławem Orzeszkowskim (PZ 15, 75); 1446 Burneta z Janów Młyna utrzymana przy swej oprawie zapisanej na S., Śródce i in. dobrach, wbrew roszczeniom Zachariasza z Ćmachowa (PZ 15, 186); 1447 wspomn. Burneta wd. po Janie z Janów Młyna, powołując się na dok. swej oprawy, którą ma zapisaną na S., Śródce i Kroczu, sprzeciwia się pozywaniu swego syna Jana z tych dóbr (PZ 16 k. 20, 21v); 1454 Jan z S. →p. 5.

1474 zapis czynszu z Ś. dla kościoła par. w Psarskiem (Now. 2, 463, cytowanego tam aktu nie udało się odnaleźć).

1486 Andrzej z Bnina kaszt. kam. ręczy Mik. Janowskiemu kaszt. śrem., że Andrzej Pasikoń z Włościejewek ani jego ż. Elżbieta²Elżbieta była c. Jana z Janów Młyna (→Krocz), a więc bratanicą Mikołaja. W l. 1478-80 poświadczona jest jako ż. Aleksandra Skóry z →Gaju, który zapisał jej w 1478 po 400 grz. posagu i wiana nie sprzedadzą i nie zastawią dóbr po [jej] ojcu w S., Śródce i Kroczu; ręczy też, że gdyby wykupiona została oprawa Elżbiety, jaką zapisał jej [pierwszy mąż] Aleksander z Gaju, Andrzej Pasikoń zapisze jej tę sumę na swoich dobrach (PyG 7, 13v); 1491 Elżbieta ż. Andrzeja Pasikonia z Włościejewek daje mu za 500 grz. S. jako 1/3 swych dóbr po ojcu (PG 10, 136); 1493 Andrzej Pasikoń sprzedaje Janowi Świdwie z Szamotuł wieś S. za 400 grz. (PG 10, 192v); 1518 Winc. Świdwa z Szamotuł [syn Jana] skwitowany przez Mik. Gardzinę z Lubrańca z zapłaty 500 grz., za które zastawił Gardzinie wieś S. (MS 4 nr 11488); 1580 Jan Świdwa [Szamotulski, wnuk Wincentego] →niżej.

1499 S. wymienione wśród wsi zalegających z podatkami król. (PG 62, 41); 1508 pobór od 14 ł. (ASK I 3, 18); 1510 pobór od 12 ł. (ASK I 3, 261); 1563 pobór od 18 ł., 1 karczmy dor. (ASK I 5, 233v); 1577 płatnik poboru Andrzej Strykowski (ASK I 5, 710); 1580 pobór z S., wsi Jana Świdwy od 17 ł., 1 zagr. (ŹD 32).

1416 Michał [kmieć] z S. śwd. [występuje wśród kmieci] (WR 1 nr 905); 1419 Andrzej Bąk, Michał Wilak, Mikołaj, Mirek, Klawek, Mac. Kulik i Jan Wilak kmiecie z S. toczą proces z Dobrogostem z Debrzna, który niesłusznie zabrał im konie, wozy i żywność wartości 20 grz. (PZ 6 k. 17v, 28v); 1572 Mac. Augustynz S., brat Anny ż. Prochnowskiego z Szamotuł (Szamotulska księga ławnicza z lat 1567-1579, Szamotuły 2010, nr 427).

5. 1454 Jan z S. zobowiązuje się płacić z 2 ł. w S. dzies. snop. na rzecz kościoła kolegiackiego [Ś. Stanisława] w Szamotułach, do którego dzies. ta należy prawem parafialnym (ACC 35, 27v); 1564 dzies. z S. (wartości 15 grz.) nal. do klucza pozn. dóbr bpów pozn. (IBP 301).

8. Grodzisko stożkowate o średnicy 36-40 m, wysokości 4 m, najpewniej późnośredniowieczne (Hensel 6, 360-361).