(1238 Kanthi – fals. z pocz. XIV w., 1242 Canthi, 1368 Libinwerde, 1391 Libenwerde, 1427 Chanthy, 1429 Kanthi alias Libenwerd, 1504 Kenthi, 1548 Kutty) m. po r. 1260, a przed r. 1277.

1. 1445 n. ks. ośw. (GrünMark. 2 s. 589); 1581 pow. śl. (ŹD s. 102); 1326 n. par. własna; dek. Oświęcim (MV 1 s. 148 n.).

2. 1277 → p. 4; 1391 las → Burgewald należący do m. K. i pastwiska ciągnące się do starej drogi z K. do Bielska [Śląsk] i do granic K. (ZDM 1, 198); 1400 folwark „Kuchindorffonis” lub „Suchindorffonis” położony po obu brzegach rz. Soły (ZDM 4, 1151; Heck s. 32-3); 1445 staw k. dworu, duży staw i mały staw młyński (GrünMark. 2 s. 589); 1470-80 m. K. położone nad rz. Sołą; 4 sadzawki (DLb. 2 s. 226); przed 1480 nad K. wznosi się góra [pasmo gór o różnych nazwach] Wielka Puszcza (DH n. 1 s. 103); 1493 Piotr z Kurozwęk star. krak. i ośw. dokonuje rozgraniczenia m. K. położonego w ks. ośw. od wsi Kobiernice, należącej do Malchera, położonej w ks. zator. Granice zaczynają się od Starego Soliska [stare koryto Soły?], ,,a skrze kazderzaweho” m. K., k. → Gadowych Stawów, „item skrze ossyny” idą do → Bujakowskich Stawów, stąd do kopców granicznych z Kozami i na Sołtyską Górę, dalej po → Biały Brzeg, gdzie → Harszówka uchodzi do rz. Soły. Tu granica styka się z granicą → Hecznarowic (Heck s. 35-6; Mk 35 k. 287-90; MS 4 Suppl. 1159); 1494 przedmieście K. (MS 2, 314); 1508 lasy bukowe (In. 0 1 k. 16); 1511 młyn w K. (MS 4, 1261); 1521 Zygmunt Stary zatwierdza rozgraniczenie z r. → 1493 (MS 4, 12 916); 1525 góry w kierunku K. (In. O 1 k. 142); 1532 sąsiadujące z m. K. role → Czajki, rz. Soła, las bukowy → Burgewald, sąsiadujący z m. K. (Heck s. 39-41); 1537 ulice w K.: Mała, Oświęcimska, Młyńska, Długa, Czaniecka, Bielska → p. 3. Ciężary i przywileje; 1548 rozgraniczenie między m. król. K. a wsią Anny Gierałtowskiej Kozy zaczyna się od usypania kopca przy ścianie wsi Bujaków. Granica wychodzi z lasu, idzie tym brzegiem potoku Leśna [lewy dopływ Soły; HW 17], na którym jest las miejski, przechodzi na drugi brzeg, na którym leży wieś Kozy. Następne kopce sypane są aż do „snozi”, która to „snoza” idzie do lasu m. K., dalej nad „touz snozu, za tem snozu”, aż do potoku płynącego do lasu m. K. Dalsze kopce umieszczone są nad tym potokiem, aż do bielskiego gościńca [do Białej na Śląsku], przy nim oraz za nim, aż do nowej drogi. Koło nowej drogi sypane są następne kopce, aż do góry sołtysiej, na tejże górze i pod nią na polu, gdzie kończy się rozgraniczenie (Heck s. 44-7); 1561 rozgraniczenie K. od Witkowic i Nowej Wsi zaczyna się od usypania 3 kopców narożnych przy Bulowicach, Witkowicach i K. Na granicy między K. a Nową Wsią zostają odnowione stare, zniszczone kopce (WAP Kraków, or. depozytowy 297 – uszkodzony w wielu miejscach); 1564 rz, Soła „na stronę... K.” opuszcza stare koryto, a nowe „sobie wydziera..., żeby wpadła w przekopę, którą idzie do stawów ośw.”; → Burgewald (LK 1 s. 246, 248); 1598 role pleb. K. k. rzeczyska Soły i k. granic Bulowic (WR k. 392).

Cło. 1391 zwolnienie mieszczan K. od cła i drogowego → p. 3 Ciężary i przywileje; 1428 Kazimierz ks. ośw. i cieszyński sprzedaje za 130 grz. Ramołtowi „de Suthow” mieszcz. cieszyńskiemu i jego siostrze Małgorzacie 10 grz. czynszu płatnego z cła w m. K. dla uposażenia altarii kościoła par. w Zatorze (ZDM 2, 396-7); 1445 → p. 3 Stosunki własnościowe; 1457 cło w K. (GrünMark. 2 s. 608); 1494 cło (MS 2, 314)¹Kiryk, Rozwój, druk s. 288 wymienione w MS 2, 314 cło rzeczne, czyli pletne, na rz. Sole przypisuje błędnie K. Pobierane było ono w Oświęcimiu; Jan Olbr. zapisuje na zamku w Oświęcimiu Piotrowi z Kurozwęk, podskarbiemu król. i star. krak., 277 fl. węg. za wykupione przyw. na cło w K. (MS 2, 422); 1508 cło pobierane od soli, sukna, koni i bydła rocznie ok. 4 fl. W czasie targów cła się nie pobiera (In. O 1 k. 6); 1519 zwolnienie mieszczan od cła i mostowego → p. 3 Ciężary i przywileje; 1564 cło ziemskie dla zamku ośw.: od wozu 1 gr 6 den., od beczki 4 gr, od bałwana soli 2 1/2 gr, od wołu, krowy, konia oraz postawu sukna 6 den. (LK 1 s. 248).

3. Przed 1238, 1242 własn. ryc, 1242 własn. kl. staniąt., 1260 własn. książęca, od 1457 własn. król. w stwie ośw.

Stosunki własnościowe. 1238 Wisław z Kościelca bp krak. potwierdza kl. Benedyktynek w Staniątkach nadanie przez Klemensa z Ruszczy wielu wsi, m.in. K. (Pol. 3, 18 – fals. z pocz. XIV w.); 1242 Konrad Maz. potwierdza, iż ww. komes Klemens kaszt. krak. nadał kl. w Staniątkach m. in. K. (Mp. 2, 419; Pol. 3, 219 z transumptu w 1464 r.; DLb. 3 s. 298): 1243 tenże potwierdza kl. w → Staniątkach nadanie K. przez ww. Klemensa (Pol. 3, 20 fals. z pocz. XIV w.); 1260 → Czeladź p. 3; 1308 bp krak. Jan Muskata oskarżony o to, że świętokupczo przydzielił ks. cieszyńskiemu Mieszkowi kanonikat i prebendę krak. w zamian za m. K. (MV 3 s. 86); 1327 Jan ks. ośw. i scholastyk krak. bierze w lenno od króla czeskiego Jana Luksemburskiego ziemię ośw. z m. i zamkiem Oświęcim, m. in. z K. (Nĕmec Listinář 42; GrünMark. 2 s. 577); 1422 dokumenty ks. ośw. Wacława i Przemysława „super cessionem K.” (RI s. 229 reg.; GrünMark. 2 s. 592 reg.); 1445 Mikołaj ks. raciborski stwierdza, że m. K. z wszystkimi czynszami, dochodami, cłem, z całym stawem k. dworu, z dużym stawem i z małym stawem młyńskim należy do ks. ośw. (GrünMark. 2 s. 588-9); 1457 Jan ks. ośw. sprzedaje królowi polskiemu i Koronie Polskiej ks. ośw. z zamkami, miastami i wsiami, m. in. z K. z cłem i młynami (GrünMark. 2 s. 606-10).

Ciężary i przywileje. 1277 → p. 4; 1391 Jan ks. ośw. nadaje m. L. pr. takie, jakie używane jest przez m. Oświęcim. Nadaje też miastu las zw. → Burgewald, który mieszczanie mieli od dawna i z którego nadal mogą korzystać wszyscy mieszkańcy. Nadaje też miastu drogę dla pędzenia bydła, prawo karczowania dalszych pól i pastwisk, zakładania sadzawek, chmielników. Mieszkańcy otrzymują zwolnienie od ceł i drogowego, od stołowego (mensales denarios wlgariter Tyscheller), od opłat za kruszenie soli (de salis sectoribus wlgariter Salczhewern). W zamian winni mieszkańcy naprawiać drogi, ścieżki i bramy. Ponadto książę nakazuje, by żadna gospoda (hospicium) ani żaden dom nie ważyły się przyjąć gościa lub też miejscowego wszelkiego stanu, jeżeli ten nie zapłacił za pobyt w innej gospodzie, w której uprzednio przebywał (ZDM 1, 198; MS 4 Suppl. 349 reg.); 1454 Kazimierz Jag. potwierdza ww. przyw. z 1391 (MS 4 Suppl. 879; Heck s. 33-5); 1456 m. i zamek Oświęcim i m. K. wystawiają 10 pieszych, 1 kopijnika, 1 wóz i 2 puszkarzy (M. Kuntze, Przyczynek do badań nad historią wojskowości w Polsce, KH, 44, 1930, s. 49); 1478 Jan ks. ośw. zachowuje mieszczan K. przy wolności od daniny koguciej (MS 4 Suppl. 1075); 1489 danina zw. pomocne → p. 3 Zapisy sum (MS 1, 1972); 1492 Jan Olbr. oraz jako poręczyciele rajcy m. Oświęcimia i K. zobowiązują się spłacić do r. 1493 680 fl. długu Janowi, Malcherowi i Baltazarowi ss. Malchera z Dubowca [Śląsk] (Ms 2, 28); 1508 mieszcz. płacą do stwa ośw. czynsz w 2 ratach, zamiast wołu płacą 1 1/2 grz., za wieprza 36 gr, za piwo 30 gr. Rybacy płacą 2 fl. 28 gr. Mieszcz. składają daninę zbożową z 3 zbóż oraz owies za używanie lasów bukowych. Za bukwinę dają też 4 szynki tylne i 2 przednie (In. O 1 k. 6); 1510 Zygmunt Stary zezwala mieszcz. K. na pobieranie soli z żup Wieliczki albo ze składu soli w Oświęcimiu (Heck s. 36-7; MS 4, 9372); 1519 tenże potwierdza m. K. ww. przyw. z 1391 i 1454 i ustanawia trzeci jarmark na ś. Katarzynę [25 XI], oprócz odbywanych na ś. Małgorzatę [13 VII] i na święto Podwyższenia Krzyża [14 IX], oraz targ w soboty (Heck s. 37-9; MS 4 Suppl. 3053); 1521 Zygmunt Stary zatwierdza ww. przyw. Jana ks. ośw. z r. 1478 (MS 4, 12 917); 1525 mieszczanie K. płacą 6 fl. 4 gr „honores alias poczta”, zamiast daniny z wołu, wieprza i piwa (In. O 1 k. 161); 1529 kościół Ś. Krzyża w K. ma 2 1/2 grz. dochodu od miasta; 1537 m. K. płaci rogowe po 2 gr od krowy: Marcin Rychwaliczky od 4 krów, Martinowa od 4, Ratuzny od 2, Paweł Rychwaltsky od 1, Czyczon od 3, Jakub Nogawka od 3, Klimek Mitręga od 5, Mik. Szczerba od 2, Marcin Zakościelny od 3, Wojciech Kozak od 7 i od owiec jak za 4 krowy. Piotr Bałaś od 6, Mika od 8, Wacław od 1, Lorencz Knap od 1, Sołtysek od 4 i jałowicy, Skorzupka od 6, Szczęsny od 4, Tomasz sukiennik od 4, Pirek od 3, Bielański od 4, Jakub Soczek od 1, Łysy Janek od 4, Sołtys od 5 i 2 jałowic, Matis Gębka od 5 i jałowicy, Chrostkowa od 3, Librod od 3, Chrostek od 3, Błażkowa od 2 i jałowicy, Andrzej masarz od 4, Janek od 6 i jałowicy, Kozieł od 5 i jałowicy, Waniek Knap od 1, Mędroszowa od 4 i jałowicy, Marcin od 2, Chardy od 2, Paweł od 2 i jałowicy, Nosek od 2 i 2 jałowic, Michał od 6 i 2 jałowic, Paweł stolarz od 3, Mik. masarz od 5 i 2 jałowic, Bartek od 2, Ćwika od 7 i 2 jałowic, Mieczyrz od 1, Wałek od 2 i 2 jałowic, Andrzejek od 3, Łukasz od 1, Romanek od 3, Czeczula od 3 i jałowicy, Burek Bachmat od 3 i 2 jałowic, Marek od 6, 2 jałowic i 40 owiec, Filip od 7, Sumunik od 5, Szymek Krupka od 2 i jałowicy, Wałek Switcz od 2, Sochur od 1.

Ulica Mała Oświęcimska: Syrzek od 2, Ofronka od 2, Wawrzek od 3 i jałowicy, Wojciech od 3, Mietka od 3, Kaganiec od 3, Petr Niewzyło od 2.

Ulica Młyńska: Obrączka od 2, Gendris od 2, Wojtała od 2, Dudek od 2 i 2 jałowic, Burzek od 4, Karaś od 2, Tomasz od 2 i jałowicy, Wantula od 4 i 3 jałowic, Grigar od 3, Nyderla od 4 i jałowicy, Jagessna od 6 i 2 jałowic, Madej od 3 i 2 jałowic, Wawrzek od 4, Berankowa od 3, Mika od 2, Maniasz od 3, Beniek od 5, Jakub od 4, Grzegorz od 2 i 2 jałowic.

Ulica Długa: Kapernus od 3 i 4 jałowic, Tomek od 2, Plebis od 8, Długoszowa od 4, Blebezna od 6 i 2 jałowic, Czycho Mloczek od 2 i 2 jałowic, Markowa od 4 i jałowicy, Suchanowa od 1 i jałowicy, Mydor od 4, Helias od 4, Jakusz od 3, Drasny od 5 i jałowicy, Wybir od 2, Saudura od 2, Durnaj od 3, Romanek od 2, Peksa od 3, Kundej od 5 i jałowicy, Hanka od 2 i jałowicy, Żmudka od 2, Stanisław od 2 i jałowicy, Maza od 3 i jałowicy, Tomicki od 1.

Ulica Czaniecka: Swyrbyn od 2 krów, Sołtys od 3, Malcherek od 3, Sroka od 2, Czarny Matys od 2, Przeczynka od 6 i jałowicy, Bogacz od 2 i 3 jałowic.

Ulica Bielska: Romeczek od 1, Grab od 6, Kowaj od 7, Wadowski od 3, Kominek od 2, Paweł Suket od 2, Pater od 2, Dybałek od 2, Wielgroch od 3, Janek od 1, Wolff od 2, Siekiera od 5, Stasz od 3 i jałowicy, Ludwik od 6, Jan od 3, Cichoń od 3, Golnoch od 11, Gregsa od 5 i 2 jałowic, Postułka od 8 i jałowicy, Fołtyn od 2, Wojczyk od 2 i jałowicy, Toman od 1, Paszkowski od 3, Stais od 1, Branis od 3, Kapusta od 2.

Mieszczanie, którzy krów nie mają, płacą po 6 gr: Wojtek Czyeska, Błażkowa, Wojtek, Kramarz, Bartosz, Michałek, Janek, Beldo, Lach, Kygel, Zapnik, Paweł, Peter, Kominek, Krobyl, Syrstaszkowa. Komornicy „a powalacze” płacą po 6 gr: Głowacka, Marusza, Kiendrożek, Wróblowa, Maciek, Warzeszka, Marusza, Balczar, Chocznia, Barwierka, Malcharowa, Wąglarz, Chroma Jadwiga, Straszykrówka, Kołodziej, powalacz Dankowic, Klaczka, Gorczyca, Malchar, Słopka, Mądry Jan, Witkowski, Jura, Wałkowa, Józef, Niedielina, Kucharka, Tryb, Kocińska, Kanka, Geldna, Przybyło, powalacz z Hałcnowa, Wojtek, Najdarek, Dziwigan, Bartek, Fedor, powalacz z Poręby [In. O 1/2 k. 22-25v]; 1564 mieszczanie K. za używanie lasów dają leśne owsem, płacą w 2 ratach czynsz z ról i domów, 4 fl. rocznie rybnego z rz. Soły, składają kolendę albo pocztę, dają sep w życie, pszenicy i owsie, na Wielkanoc 4 połcie i 14 szołder [tj. szynek]. Kruszący sól dają na naprawę dróg po 4 den. Warsztat sukienniczy płaci 1 fl. (LK 1 s. 248).

Zapisy sum, darowizny i zastawy. 1477 → Hecznarowice; 1485 Kazimierz Jag. zezwala Mikołajowi Myszkowskiemu wykupić z rąk Marcisza Frykacza z Mnikowa 7 1/2 grz. czynszu na m. król. K. (RI s. 215; Mp. 5 P 106); 1489 tenże darowuje rotmistrzowi Jakubowi Czerneckiemu siedlisko, czyli dom w K. z 1 ł., wolne od wszelkich czynszów z wyjątkiem daniny zw. pomocne (MS 1, 1972); 1492 Włodek ks. ośw.-zator, zapisuje ż. Annie jako oprawę K. (GrünMark. 2 s. 617); 1494 Jan Olbr. zapisuje Piotrowi z Kurozwęk podskarbiemu król., star. krak. i ośw. 9223 fl. węg. na zamku i m. → Oświęcim z przynależnościami, m. in. na m. K. z przedmieściem, cłem²Por. przyp. 1, z czynszem wykupionym z rąk Piotra Frykacza [z Mnikowa] (MS 2, 314); → p. 2 Cło; 1501 prymas Fryderyk i senatorowie zapisują Spytkowi z Jarosławia 3000 fl. na stwie ośw., m. in. na K. (MS 3, 5); 1502 Aleksander Jag. odnawia i poświadcza powyższy zapis Fryderyka i senatorów (MS 3, 141); tenże zezwala Janowi Jordanowi z Zakliczyna wielkorządcy krak. wykupić z rąk ww. Spytka zamek i m. → Oświęcim, m. in. z K. (MS 3, 450); 1503 tenże zapisuje ww. Jordanowi 450 fl. węg. na zamku i dobrach → Oświęcim, m. in. na K. (MS 3, 851); 1504 tenże zapisuje Pawłowi Czarnemu z Witkowic star. brzeskiemu i ośw. 8700 fl. węg. na zamku i m. → Oświęcim z przynależnościami, m. in. na K. (MS 3, 1184-5).

Mieszczanie i ich sprawy majątkowe. 1277 → p. 4; 1394 Michał Reibing z L. (Krzyż. 2000, 2164, 2176); 1400 Miczek Pełka³Tak ZDM 4, 1151; Heck s. 32: Poske sprzedaje za 40 grz. Michałowi podwójciemu z K. folwark, niegdyś Kuchindorffa⁴Tak ZDM 4, 1151; Heck s. 32: Quondam Suchindorffonis, położony po obu brzegach rz. Soły, z obowiązkiem płacenia plebanowi rocznie 1 ćwiertni żyta i 1 ćwiertni owsa (ZDM 1, 1151; Heck s. 32-3); 1470-80 40 ł. mieszczan (DLb. 2 s. 226); 1489 → p. 3 Zapisy sum, darowizny; 1504 Aleksander Jag. w celu polepszenia stanu m. król. K., należącego do zamku ośw., zamienia z Baltazarem Malchierem dz. Kobiernic wieś król. Osiek i las zw. Kącka Olszyna za wsie Kobiernice, Bujaków i Porąbka (BJ rps 5935 s. 147-8; Mp. 5 T 116; MS 3, 1915); 1525 [szl.] Jerzy Radwanek z K. s. zm. Macieja Radwanka z K. i Anny, dz. → Brzezinki [par. Pobiedr] (MS 4, 4825, 14 322); 1529 135 domów⁵Liczba domów wynika z przeliczenia wymiaru kolędy (LR s. 36).

Rzemiosło i handel. 1391 → Ciężary i przywileje; 1402 Marcin krawiec; 1431 Marcin krawiec; mistrzowie [cechowi?] rzemieślników (Kiryk, Rozwój, druk s. 287, 290); 1437 Hanus ślusarz; 1440 Heyncze rzeźnik; 1444 Michał iglarz (Kacz. 4847, 5016, 5476); 1472 Marcin krawiec (Kiryk, Rozwój, druk s. 287); 1478 Niklosz Andir barchanista; 1504 Maciej kramarz (Kacz. 7788, 9301); 1508, 1510 → Ciężary i przywileje; 1511 → p. 4; 1519 → Ciężary i przywileje; 1523-5 Stanisław Słubicki vel Słubicza bednarz (L. Musioł, Najstarszy protokół miasta Pszczyny, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku 3, 1931, s. 340; In. O 1 k. 150); 1525 Stanisław Cieśla, Tomasz Rzemieślnik (In O 1 k. 150); 1532 → p. 4; 1537 Tomasz i Paweł sukiennicy, Andrzej i Mikołaj masarze, Paweł stolarz, postrzygalnia sukna (In. O 1 k. 22-5; Kiryk, Rozwój, s. 287); 1564 warsztat i kram sukienniczy, rzeźnicy, piekarze, szewcy, młyn, łaźnia (LK 1 s. 428).

4. 1277 Władysław ks. opolski zatwierdza braciom Arnoldowi, Rudgerowi i Piotrowi kupno wójtostwa w K. od Szymona i jego br. i daje im z 60 ł. co szósty łan wolny i co trzeci den. z kar, ponadto co szóste siedlisko i co szósty ogród przed miastem, wolne od czynszu. Zezwala też na zakładanie kramów rzeźniczych, piekarniczych i szewskich. Na kościół przeznacza książę 1 ł., na pastwiska miejskie 5 ł. Wójtowie otrzymają też łąki z przylegającym do nich lasem ,,circa Vernyram”, jeżeli woda [Soła] w czasie powodzi zabierze łany ,,versus Vernyram”. Mają też prawo zakładania barci w lasach książęcych. Mieszczanie uzyskują prawo połowu ryb w rz. Sole w granicach miasta. Wójtowie mogą łowić we wszystkich rzekach książ., pilnując, by nikt poza nimi nie łowił ryb bez zgody księcia. Miasto ma się rządzić wg pr. lwóweckiego. Po upływie 10 lat wolnizny mieszkańcy winni płacić 1/2 grz. czynszu i dzies. z łanu i dawać po 2 ćwiertnie pszenicy, żyta i owsa (Pol. 3, 51); 1368 Feberka ż. Mikołaja wójta z L. (Krzyż. 277); 1391 → p. 3 Ciężary i przywileje; 1399-1404 Piotr wójt (ZDM 1, 232; Kiryk, Rozwój, maszynopis s. 112); 1400 Michał podwójci; → p. 3 Mieszczanie (ZDM 4, 1151); 1401 rajcy m. K.: Piotr, Gleczer, Marcin Schneider, Piotr Henning; 1402 Peszko wójt (Kiryk, Rozwój, druk s. 290); 1405 Piotr Terlo i Teszko Czeluszko wójtowie (ZDM 5, 1181); 1428 rajcy i przysiężni m. K. (ZDM 2, 396); 1454 → p. 3 Ciężary i przywileje; rajcy m. K. są uczestnikami aktu lennego złożonego przez ks. ośw. Jana królowi Kazimierzowi Jag. (GrünMark. 2 s. 601); 1470-80 wójtostwo na 3 ł. (DLb. 2 s. 226); 1471 rajcy m. K. (MS 1, 734); 1476, 1485, 1506 → Hecznarowice p. 3; 1492 rajcy m. K. → p. 3 Ciężary i przywileje; 1501 Paweł z Dankowic pozywa Jana Komorowskiego o dokumenty na wójtostwo w K.; 1506 Paweł Widłak dzierżawca wójtostwa w K. pozywa Jana Komorowskiego o tzw. owies wójtowski, którego nie otrzymuje z Nowej Wsi (SKO s. 85-6); 1507 → Dankowice [par. własna] p. 3; 1508 2 rajców wybiera pospólstwo, a 2 mianuje star. ośw. (In O 1 k. 6); 1511 → Hecznarowice p. 3; synowie Jana Komorowskiego zostają utrzymani w posiadaniu młyna [wójtowskiego] w K. do czasu przybycia króla do Krakowa (MS 4, 1261); 1518 tenże na prośbę Katarzyny wd. po Zygmuncie Jordanie z Zakliczyna potwierdza przyw. Władysława Opol. z r. → 1277 (MS 4, 11 626); 1519 tenże potwierdza miastu K. przyw. z → 1391 r. i 1454 r. (Heck s. 37-9); 1529 → p. 5; 1532 Zygmunt Stary wydaje wyrok kończący wieloletni spór między szl. Katarzyną Malecką tenut. wójtostwa w K. i Nowej Wsi należącej do tegoż wójtostwa a mieszczanami K. Mieszczanie osiadli na rolach Czajki sąsiadujących z miastem oraz kmiecie z Nowej Wsi winni przysięgą udowodnić prawa do tych ról. Mieszczanie, którzy mają role w Nowej Wsi, powinni je zamienić z kmieciami tejże wsi osiadłymi na rolach Czajki. Mieszczanie i wójcina mają wspólnie korzystać z rz. Soły. Z lasu bukowego → Burgewald mieszczanie mogą korzystać pod warunkiem oddawania siana do zamku ośw., natomiast kmiecie Nowej Wsi mogą w tym lesie jedynie zbierać dla swych wieprzy buczynę zw. żyr i w zamian dawać siano wójcinie lub każdorazowemu posesorowi Nowej Wsi. Mieszczanie wypiekający chleb na sprzedaż mają płacić czynsz wójcinie i urządzić kramy do sprzedaży pieczywa (Heck s. 39-41).

5. 1277 → p. 4; 1326-7 pleb. Wojciech, par. oceniona na 9 grz. (MV 1 s. 148, 222); 1328, 1335-6, 1346-58 świętop. 20 sk. (MV 1 s. 307, 375, 386, 396; 2 s. 196 i n. wg ind.) 1373-4 świętop. 20 sk. (Rejestr świętop. k. 17, 40); 1378 pleb. Bartłomiej (ZDK 1, 74); 1400 → p. 3 Mieszczanie; 1401 Dzierżek pleb. w K. i kan. w Głogowie [Śląsk] (OK 5 k. 179); 1427 Mikołaj pleb.; Jan duchowny w K., altarysta Ś. Krzyża w Zatorze (Bullarium 4, 1555, 1924); 1446 Błażej pleb. (SKO s. 51); Mikołaj bakałarz ze szkoły w K. (Kiryk, Rozwój, druk s. 290); 1470-80 kościół par. pod wezw. Ś. Małgorzaty, murowany z cegły. Pleb. ma wolne role i łąki oraz 4 sadzawki. Dzies. dawniej snop. zamieniona – na skutek niedbalstwa posesora – na pieniężną wart. 3 grz. należy do scholastyka kat. krak. Do par. należą: Kobiernice, Porąbka, Czaniec, Nowa Wieś, Bulowice (DLb. 1 s. 84; 2 s. 226); 1475 Jakub z Żar [Śląsk] rektor szkoły w K. (Kiryk, Rozwój, druk s. 291); 1529 pleb. Leonard z Oborników [Śląsk?], wikary Jan z Kazimierza. Do pleb. należy meszne wart. 13 grz. 28 gr w życie i owsie z m. K. i wsi: Nowa Wieś, Kobiernice i Czaniec, stołowe po 2 gr od kmiecia w Bulowicach – łącznej wart. 30 gr, kolęda w K. po 4 ter. z każdego domu, łącznej wart. 1 1/2 fl. Do par. należą: Nowa Wieś, Kobiernice, Czaniec, Bulowice. Altaria Bożego Ciała w kościele par. w K., której posesorem jest Jan z K., uposażona jest 8 grz. 6 gr czynszu wieczystego od rady miejskiej w K. Kościół Ś. Krzyża w K. ma 2 1/2 grz. dochodu od miasta. Dzies. pien. z m. K. wart. 1 1/2 grz. należy do kl. zwierz., a dzies. pien. wart. 3 grz. do scholasterii krak. (LR s. 53, 205, 262, 292, 470); 1598 → p. 2.

6. Mieszkańcy K. przyjęci do pr. miejskiego w Krakowie: 1397 Piotr, Marcin, Albert Reymnyker; 1401 Matys sługa pisarza miejskiego; 1405 Matys; 1407 Mikołaj Sośnic; 1411 Niklosz Olbrecht; 1415 Matys z K. mistrz czerwonoskórnictwa [kordebanik] w Krakowie; 1429 Jan; 1437 Hanus ślusarz; 1438 Marcin Schram; 1440 Heyncze rzeźnik; 1444 Michał iglarz, 1446 Matys; 1448 Stenczel; 1463 Matys; 1472 Niklosz Eifir; 1478 Niklosz Andir barchanista; 1504 Maciej kramarz (Kacz. 716, 825, 1225, 1609, 1829, 2202, 4235, 4847, 4897, 5016, 5476, 5657, 5822, 6736, 7384, 7788, 9301; Cracovia artificum, suplementa 197).

1523 Stanisław Słubicki bednarz przyjęty do pr. miejskiego w Pszczynie (L. Musioł, Najstarszy protokół miasta Pszczyny, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku 3, 1931, s. 340).

Studenci Ak. Krak. pochodzący z K. 1413 Jan [późniejszy bakałarz Ak. Krak. i święty]; 1426 Mikołaj s. Michała; 1432 Jan s. Pawła; 1434 Mikołaj s. Piotra Szrama; 1435 Piotr s. Michała; 1443 Mateusz s. Marcina; 1446 Jan s. Michała; 1458 Grzegorz s. Michała; 1474 Michał s. Jana; 1487 Baltazar s. Jana; 1492 Tomasz s. Mikołaja; 1496 Jan s. Więcesława (Ind. s. 120, 223, 147, 229, 251, 186, 140, 90, 201, 24, 306, 157).

Duchowni pochodzący z K. 1390-1473 Jan z K. zw. Jan Kanty magister artium i teologii, bakałarz teologii, rektor Ak. Krak., kanonizowany w r. 1767, pochowany w kościele Ś. Anny w Krakowie (M. Rechowicz, Jan z Kęt, PSB 10 (1963) s. 456-7); 1467 Maciej z K. altarysta kat. krak. (ZK 17 s. 467); 1475 Marcin z K. rektor szkoły Ś. Anny w Krakowie (OK 2 s. 585); 1529 Tomasz altarysta w kaplicy Ś. Krzyża w Pszczynie; Więcesław pleb. w Łąkach, kościele filialnym kościoła par. w Pszczynie; Jan z K. altarysta w kościele par. w K.; Jan pleb. w Radziechowach (LR s. 49, 156, 262, 340).

Księga miejska w latach 1391-1402 była prowadzona po niemiecku, w r. 1472 znajdują się w niej zapiski w języku czeskim (fragmenty księgi w: BJ rps 5375 k. 120-3).

7. A. Barciak. Dzieje miasta Kęty do r. 1564, „Watra” [R. 1] 1980, s. 59-78; F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI w., Kr. 1985, s. 285-91.

8. Obecny kościół par. wzniesiony w 1657 z wykorzystaniem w prezbiterium poprzedniego kościoła gotyckiego, „zapewne z XIV w.” (KatZab. 1 s. 14).