LUBORZYCA

([1218-29] Luborzicza z XV w., 1253 Luborichia, 1325-7 Luboritia, Luboricia, 1338 Luborzycza, 1346 Luborica, Luborzicia, 1361 Ryborznic, 1375 Luberzicia, 1394 Luboricza, 1419 Luboschicze, 1440 Liboutscha, 1470-80 Lyuborzicza, 1486 Luborzecza, 1493 Luborycza, 1537 Liuborszycza) 16 km na NE od Krakowa.

1. 1489 n., 1581 pow. krak. (RP k. 137r; ŹD s. 19); 1325 n. par. własna, dek. Pleszów (MV 1 s. 140); 1470-80 dek. Kazimierza Wielka lub Witów (DLb. 2 s. 152); 1529 dek. Witów (LR s. 303); 1598 dek. Proszowice (WR k. 253v).

2. 1346, 1348, 1354, 1356 Rynerzowice [dziś nie istnieją] w pobliżu L. (KK 1, 181, 200)1Rynerzowice, wieś dziś nie istniejąca, została w l. 1346-54 sprzedana bpowi krak. przez jej dziedziców, Rynerza i Klemensa ss. Rynerza h. Rawa, i odtąd jej nazwa zanikła. Możliwe, że na jej miejscu powstała Wola Luborzycka ; 1409 most na sadzawce w Łuczycach w kierunku L. (ZK 5 s. 178); 1417, 1439 karczma przy drodze luborzyckiej; 1470-80 z L. i Sulechowem sąsiaduje Dojazdów, od którego oddziela je szeroka publiczna droga proszowska; Wilków graniczy ujazdami z L. i Wolą Luborzycką; L. graniczy z Pietrzejowicami; droga z Krzysztoporzyc do L. zw. „graniczna droga”; niewielkie role kmiece w Łosośkowicach leżą za drogą prowadzącą do L.; w L. 3 młyny (DLb. 1 s. 107, 123, 144, 163; 2 s. 153; 3 s. 211, 240); 1477 karczma w L. przy wielkiej drodze proszowskiej (MPH 6 s. 502); 1530 młyn → p. 3c; 1570 droga z Krakowa do Wiślicy przez Proszowice wiedzie między Dojazdowem a Sulechowem przez L., Kośmirzów i Birków (LDK s. 72); 1573 karczma Czyż k. wsi biskupiej L. (AKapKrak., Liber privilegiorum 7 k. 134r-134v).

3. Własn. bpstwa krak. w kluczu krak. 3a. Sprawy własnościowe. [1218-29] n. → p. 5b; 1346 Jan Grot bp krak. poświadcza, że Rynerz s. Rynerza sprzedał całą cz. swego dziedzictwa [w Rynerzowicach] po ojcu k. wsi bpa L. (KK 1, 181); 1470-80 → p. 3c; 1494 kardynał i bp krak. Fryderyk Jag. i kap. krak. dz. L. (ZK 21 s. 265); 1529 czynsz wieczysty 27 grz. 8 gr z L. w bpim kluczu krak. i czynsz na ś. Jana [24 VI] z wsiami przynależnymi do klucza w L. wart. 5 grz. bpowi krak. (LR s. 5-6).

3b. Włodarze, kmiecie, karczmarze i rzemieślnicy. Włodarze, oficjaliści: 1417-32 Jakub włodarz (ZK 6 s. 306; GK 4 s. 692); 1417 → niżej karczmarze; 1431 Stan. Młodziejowski pozywa Jakuba włodarza bpa krak. z L., ponieważ zabrał Janowi kmieciowi z Łuczyc 8 korcy pszenicy, 5 ćw. owsa, 1 1/2 części alias połci słoniny i jedną sadła, 1/2 ćw. grochu, korzec jagieł, pościel i sprzęty domowe, 10 kop żyta, gęś, 3 koguty, maciorę, i nie chciał ich oddać jako kaucji poręczycielskiej, wszystko wart. 4 grz. i tyleż szkody (GK 4 s. 244 zp.); 1432 tenże włodarz pozywa tegoż Młodziejowskiego, ponieważ z jego polecenia poraniono ludzi włodarza wychodzących z domu Młodziejowskiego, zadając im 5 ran krwawych i 4 sine na drodze król., zawracając ich z powrotem do domu. Zbig. [Oleśnicki] bp krak. staje o swoją karę (GK 4 s. 692); 1434 Stanisław włodarz (Cracovia artificum suppl. 1433-1440, 47); 1435-6 Mikołaj włodarz (GK 5 s. 221; ZK 11 s. 3); 1435 ksiądz Henryk włodarz [dóbr] bpa krak. winien rozsądzić sprawę Bernarda kmiecia z Młodziejowic z włodarzem Mikołajem z L. (GK 5 s. 221); 1439-58 Marcin Ryncza z Batowic włodarz (GK 6 s. 154; 14 s. 55; OK 9 s. 399); 1439 → niżej karczmarze i rzemieślnicy; 1448 szl. Piotr Jadwabny z Polekarcic oświadcza przed sądem, że nie wie nic o oskarżeniu Marcina [Rynczy włodarza] z L. o złodziejstwo, lecz wiadomo mu, że jest to człowiek dobry i nic złego o nim nie wie (GK 10 s. 529); 1453 tenże Ryncza zobowiązuje się zapłacić 22 grz. bakałarzowi Pawłowi kaznodziei w kościele Ś. Barbary za kupione u niego bydło (OK 9 s. 399); 1458 sąd grodzki krak. odsyła sprawę Michała opata łysogórskiego do pow. prosz, [przekreślone] z Marcinem włodarzem z L., ponieważ nie chciał on ustanowić sądu nad kmieciami z Piotrowic, którzy uczynili gwałt kmieciom z Głębokiej obliczony na 30 grz. (GK 14 s. 55); 1477 Maciej włodarz L. (OK 2 s. 634).

Kmiecie. 1417 Jakub karczmarz, kmieć (ZK 6 s. 306); 1435 Mik. Wanaczsky ongiś z L. (GK 5 s. 231-2); 1441 Wojciech z L. zeznaje, że 1 grz., którą pożyczył od Macieja zw. Maksenta z Brzoskwini pod zastaw tuczonej maciory, zapisał s. Marcinowi na wydzielonej części z przeznaczeniem na naukę (OK 8 s. 95); 1448 Małgorzata wd. po Broniszu z Koszyc wraz ze starszym s. Bartłomiejem oświadczają, że nie oskarżyła ona Bartłomieja karczmarza z Pietrzejowic ani tamtejszych kmieci Święcha i Mikołaja oraz Pawła i Mikołaja z L. o śmierć swojego męża ani nie powiedziała, że mieli w tym jakąś winę (GK 10 s. 357); 1450 Wawrzyniec zagrodnik plebana (ZK 199 s. 80); 1451 Świętochna (OK 2 s. 157); 1453 Maciej (GK 12 s. 49); 1462-76 Mikołaj Kretek; 1462 Mik. Kośmirzowski oddala oskarżenia tegoż Kretka i Jana z Pniowa [archidiakona] i administratora [bpstwa] krak., stającego o swoją karę, o zadanie temuż kmieciowi 6 ran krwawych i 4 sinych (ZK 17 s. 19); 1467 Klemens → Kościelniki p. 6; 1475 Katarzyna z Krakowa ż. Piotra Kościenia z L.; Jakub (OK 2 s. 258, 315); 1476 → p. 5 d. wikarzy; 1481 Jan Kurdek → Kośmirzów p. 6; 1492 Jan Kretek z L. ma oddać Małgorzacie Piotrowej z Kleparza 1 grz. mniej 6 gr długu (OK 3 s. 694); 1493 Mikołaj Solanus i Jan Ptak (AUJ, Akta pap. 8567 → p. 7); 1493-4 Jadwiga ż. prac. Macieja Hieryna, Herlina z L. (SP 2, 4414; ZK 21 s. 265: Herlyn; → Kośmirzów p. 3A).

Karczmarze i rzemieślnicy. 1417 Jakub karczmarz bpa krak. przy drodze luborzyckiej pozyskuje przysięgą na Janie z Garlicy 8 grz. za 8 ran krwawych i 5 grz. za chromotę (trwałe, ciężkie okaleczenie połączone z obcięciem lub złamaniem jakiegoś członka) oraz 1 wiard. za 2 rany sine. Jan płaci bpowi karę XV; tenże Jan winien zapłacić pod karą XV ww. kary bpowi krak. i kmieciowi [Jakubowi] na ręce Jakuba włodarza bpa; tenże Jan płaci sądowi karę XV za chromotę i 10 ran zadanych karczmarzowi (ZK 6 s. 306-7); 1428-32 Stanisław karczmarz (ZK 8 s. 336; GK 4 s. 819, 826); 1428 Tomasz Pszonka z Więcławic poręczyciel Stanisława karczmarza z L. ma zapłacić 8 grz. Jakubowi z Łuczyc (ZK 8 s. 336); 1429 Maciej kowal z L. i jego poręczyciel Paszek z Łuczyc zobowiązują się pod karą XV zapłacić 8 grz. Janowi z Tarnowa wwdzie krak. za stóg żyta; tenże Jan i jego włodarz Urban ze Skrzeszowic zeznają, że Paszek z Łuczyc jako poręczyciel Macieja kowala z L. zapłacił im 8 grz. (ZK 196 s. 306, 332); 1432 Paweł, Paszek karczmarz z L. pozywa Piotra Łuczyckiego [z Łuczyc], ponieważ w święto podczas sumy wyciągnął go z cmentarza i poranił zadając 20 ran. Bp krak. staje o swoją karę (GK 4 s. 819, 826); 1439 Paszek z Łuczyc, Ryncza z Batowic włodarz bpa krak. [w L.] i Jakub z Łuczyc poręczają za Mikołaja zw. Bunka z karczmy przy drodze luborzyckiej staroście i wielkorządcy krak., że pod zakładem 30 grz. stawią go przed nim lub jego sędzią (GK 6 s. 154); 1440 Mikołaj (OK 6 s. 113); 1457 Florian z L. karczmarz zobowiązuje się zapłacić 3 grz. Jakubowi Kozie mieszcz. z Proszowic za kupione u niego piwo, gdyby zaś nie mógł, to zapłacą jego dzieci (OK 10 s. 202); 1476 Wojciech szewc (OK 2 s. 348); 1477 Jan zw. Poczask karczmarz w L. przy wielkiej drodze proszowskiej (MPH 6 s. 502).

3c. Areał, folwarki, pobór. 1457 dr Wojciech Łysocki pleb. w L., mając na względzie dobro Uniw. Krak., zwraca się z prośbą do kolegium jurystów o wyjaśnienie trybu płacenia podatku król. [za 1456 r.] od połowy dochodów kościoła par. w L. Konkluzja: pleban winien zapłacić dwie cz. tego podatku [naraz] pod warunkiem oprotestowania, aby na przyszłość nawet w słusznej potrzebie, nie był on łączony, zgodnie z przywilejami uniwersyteckimi (Conclusiones, s. 24 → p. 7)2Chodziło o uchwalony w styczniu i wrześniu 1456 r. podatek od połowy dochodów z dóbr szlacheckich i kościelnych, który w Małopolsce miał być ściągnięty do 6 XII t.r. Por. T. Szulc, Uchwały podatkowe ze szlacheckich dóbr ziemskich za pierwszych Jagiellonów (1386-1501), Łódź 1991, s. 46-54. Uniwersytet wspomagał plebanów w L. w ten sposób, że płacił z parafii pewną część podatków nadzwyczajnych, drugą zaś część płacił pleban. (Por. Michalewicz, s. 93 → p. 7); 1470-80 14 ł. kmiec., 5 zagród z rolami, 4 karczmy z rolami, 3 młyny z rolami, dobry folw. biskupi, role, łąki i folw. plebański (DLb. 2 s. 152-3); 1477 L. skazana na karę XIV, ponieważ nie zapłaciła poboru król. (GK 20 s. 640); 1485 prokurator Uniw. Krak. Jan Skawina pobrał 8 grz. na opłacenie poboru z L., ponieważ pleb. płaci jedną cz. poboru, a Uniw. drugą (AUJ, Akta pap. 444, cz. l, → p. 7, 10901, 11037); 1489, 1490,14933W RP na k. 230r podano z t. r. pobór z 8 ł pobór z 8 1/2 ł. zapłacił Mik. Tarnowski, 1496 pobór zapłacił Stan. Koczwara, 1497-9 pobór za te lata z 8 1/2 ł.; 1491-2, 1510 pobór z 8 ł.; 1511-5 pobór z 6 ł.; 1516 pobór z 7 ł.; 1518-19 pobór z 12 ł. (ŹD s. 441; RP k. 14r, 43r, 80r, 96r, 116r, 137r, 163v, 179v, 193v, 344r, 369r, 546v, s. 574, k. 630r, 712v, 735v, 793r, 815r, 830r); 1500-7, 1515, 1517, 1520 brak danych (RP k. 252r, 281r, 297r, 300v, 305r, 310v, 315v, 324r, 696v, 752r, 853r); 1530 pobór z 12 ł., karczmy dorocznej, innej karczmy i młyna dziedz. o 1 kole (RP k. 11); 1564 pobór z 11 1/2 ł. (LK 2 s. 82).

4. 1540 prac. Jan i Wojciech zw. Żuczkowie ss. zm. Mikołaja wójta [sądowego] w L. → p. 5b.

5a. Płatności na rzecz kurii papieskiej. 1325-7 pleban płaci dzies. pap. od 5 grz., 12 1/2 sk.; 1350-1 od 6 1/2 grz.; 1354-5 od 4 grz. (MV 1 s. 140, 212; 2 s. 341, 396, 412); 1328, 1335-7, 1346-57, 1373-4 świętop. 1 grz. (MV 1 s. 304, 373, 383, 395; 2 s. 194 i n. wg ind.; 9 s. 9, 29).

5b. Uposażenie kościoła par., pr. patr., okręg par. [1218-29]4Lata sprawowania przez Iwona Odrowąża urzędu bpa krak bp krak. Iwo Odrowąż ufundował wiele kościołów we wsiach bpstwa krak., m.in. kościół par. w L., uposażając go dzies. ze stołu biskupiego (MPH 3 s. 355-6; MPHn 10/2 s. 59, 92, 112, 166, 304; DLb. 3 s. 105); 1325-7, 1350-1, 1354-5 dochody par. ocenione na 46 grz. (MV 1 s. 140, 212; 2 s. 341, 412); [ok. 1359/61-1375] → 1375 Grzegorz XI odpowiada na suplikę Jana z Kaliny księdza diec. krak. w sprawie dochodów kościoła par. w L. Wg relacji Jana, zm. bp krak. Bodzęta (1348-66) podzielił ongiś należące do tego kościoła dochody na dwie części. Większą wraz z dzies. przeznaczył na utworzenie preb. kanonickiej w kat. krak. i uposażenie nowego kanonika [gracjalnego], którym został dotychczasowy pleb. w L. Mikołaj [s. Mikołaja z Kórnika] → p. 5d. Mniejszą część dochodów otrzymał ustanowiony przez niego dla tego kościoła wikariusz wieczysty. Następca Bodzęty bp krak. Florian [z Mokrska 1367-80] zakwestionował ten niekorzystny i szkodliwy dla par. podział i przywrócił uposażenie kościoła w L. do pierwotnego stanu, a na wakujące probostwo mianował Jana z Kaliny → p. 5d. Z tego powodu między Mikołajem a Janem doszło do sporu, który papież, po objęciu przez Mikołaja bpstwa pozn. [1375], rozstrzygnął na korzyść Jana, zatwierdzając decyzję bpa Floriana (Bullarium 2, 2261); 1390 dochód pleb. w L. wynosi 50 grz. srebra (Bullarium 3, 153); 1396 dochód pleb. w L. wynosi 80 grz. srebra (Bullarium 3, 460); 1396 dochody pleb. w L. wraz z dochodami z dziekanatu kromieryżskiego wynoszą 50 grz. srebra; dochód z tejże par. szacowany na 80 grz. srebra (Bullarium 3, 449, 460); [1397] bp krak. Piotr Wysz uposażył ufundowane przez królową Jadwigę i Wład. Jagiełłę kolegium psałterzystów w kat. krak. dzies. snop. z Łuczyc, przeznaczoną na wosk i światło, nie całą jednak, bo pewna jej cz. należała do pleb. w L. (MPHn 10/2 s. 208)5Długosz, opisujący w żywocie bpa Wysza wymienioną donację dla kolegium psałterzystów, znał jego dok. w tej sprawie z 3 II 1397 r. (KK 2, 417), gdzie nie ma jednak mowy o przynależności cz. dzies. z tej wsi do par. w L. Wspomnianą cz. dzies. z 2 ł. już po tej dacie zawłaszczył Piotr Szafraniec dz. Łuczyc i przekazał kośc. w L., o czym dokładniej informuje DLb. → p. 5.

1401 bp krak. Piotr Wysz [z Radolina] wciela do Uniw. Krak. kaplice Ś. Marii Magdaleny, Ś. Wojciecha sine cura w Krakowie, dwie pierwsze wakujące kanonie w kat. krak., oraz kościół par. w L. w diec. krak., które mają stanowić uposażenie profesorów Wydziału Teologicznego (KUJ 1, 22; Katalog UJ, 23); 1404 tenże bp potwierdza Uniw. Krak. ww. nadanie, precyzując, że będą to kanonie Jana Szafrańca i Zbigniewa s. Zbigniewa [ze Służowa] Dochody z ww. pięciu prebend, gdy te zawakują, mają być obrócone na pożytek Uniw. według rozporządzenia samych mistrzów i doktorów pod warunkiem, że obowiązki kościelne związane z tymi beneficjami będą spełniane przez nadających się do tego duchownych (KUJ 1, 33; Katalog UJ, 33); [1404 - a. 1406] Innocenty VII na prośby Władysława Jag., bpa krak. [Piotra Wysza] i opata tyn. potwierdza Uniw. Krak. darowiznę ww. beneficjów, pomimo sporu o kościół Ś. Krzyża w L. między Bartłomiejem z Jasła bakałarzem teologii a Mikołajem z Kików [woj. sier.] (Bullarium 3, 1497)6Regest na podstawie dok. z Archiwum Archidiec. w Gnieźnie bez daty i znaku papieża, który - jak przypuszcza wyd. - z powodu śmierci Innocentego VII (6 XI 1406) pozostał u podkanclerzego Mik. Trąby i po jego awansie na arcbpstwo gnieźn. trafił do Gniezna; 1405 dochód par. w L. szacowany na 60 grz. srebra; 1407 dochód par. w L. szacowany na 50 grz. srebra (Bullarium 3, 1008, 1136); 1411 Jan XXIII na prośbę Władysława Jag. potwierdza Uniw. Krak. nadanie przez bpa krak. Piotra Wysza ww. prebend, szacowanych na 170 grz. dochodu, które to prebendy mają być przeznaczone dla mistrzów, doktorów, licencjatów i bakałarzy teologii oraz prawa kanonicznego lub mistrzów sztuk wyzwolonych, nauczających w tymże Uniw. (KUJ 1, 48; Bullarium 3, 1327; Katalog UJ, 44); 1419 Marcin V potwierdza ww. dok., ponieważ nadania tych 5 beneficjów [po pozbawieniu Jana XXIII tiary przez sobór w Konstancji 1415] zostały anulowane. Obecnie, na ponowne prośby, wakujące beneficja, przynoszące 120 grz. dochodu, zostają włączone do Uniw., w tym kościół par. w L. z dochodem 30 grz., który obecnie, po śmierci w Rzymie Zbigniewa ze Służowa [pow. wiśl.], trzyma mistrz in artibus Mikołaj s. Hinczy. Papież nadaje bpowi krak. [Wojciechowi Jastrzębcowi] prawo rozdzielenia rzeczonych beneficjów pomiędzy trzy wydziały Uniw. (KUJ 1, 65; Bullarium 4, 550, 558; Katalog UJ, 57); 1422 tenże bp na mocy ww. delegacji papieskiej przydziela prebendy wydziałom Uniw. Krak.: jedną dla teologa, trzy dla kanonistów i jedną dla mistrza artium. Kościół par. Ś. Krzyża w L., który trzyma Mikołaj s. Hinczy, ma stanowić uposażenie dra dekretów lub licencjata wydziału prawnego, który winien doskonale i bez trudu głosić kazania w języku polskim i będzie pracował, jak jego poprzednicy, na fakultecie [prawa] Będzie on pobierał dzies. z L. i dzies. z folwarku, z wyjątkiem oblacji, opłat od testamentów i in. dochodów dla dwóch wikariuszy, których z tych pieniędzy będzie opłacał Uniw. Krak., oraz dzies. w Zastowie, Pietrzejowicach, Maciejowicach i Sulechowie, które będą należeć do Uniw. Z tych dzies., należących do kościoła w L., Uniw. wyposaży sumą 20 grz. profesora prawa kanonicznego, który rozpoczął wykłady i powinien je dokończyć (KUJ 1, 71); 1430 Marcin V na prośbę mistrzów i doktorów potwierdza włączenie ww. beneficjów, m.in. kościoła par. w L., do Uniw. Krak. (Bullarium 4, 2503); 1442 Maciej Maścigłówka (Maszcziglowka) ze Słomnik zobowiązuje się wobec archidiak. krak. Dziersława z Borzymowa i prokuratora pleb. w L. Michała [z Szydłowa, pow. wiśl.] zapłacić temu ostatniemu 17 grz. z tytułu dzies. zbożowej z Kośmirzowa (OK 8 s. 301); 1451 pleb. z L. Michał z Szydłowa sprzedał za 14 grz. dzies. 6 kmieciom z Wielmoży (OK 9 s. 173).

1470-80 pr. patr. i kolacji kościoła par. w L. należy do rektorów, doktorów i mistrzów Uniw. Krak. z powodu jego inkorporacji doń przez Stolicę Apostolską. Uposażenie plebana: dzies. snop. z ł. kmiecych oraz z ł. kmiecego w Dojazdowie, który jest podzielony po połowie między karczmę i zagrodników, dzies. snop. i kon. z L. z 14 ł. kmiec., z ról 5 zagr., 4 karczem, folw. biskupiego i 3 młynów; dzies. z folw. w Łuczycach, założonego na 2 ł. kmiec. przez Tomasza Szafrańca [zm. 1426/34], tenże dziedzic odebrał psałterzystom w kat. krak. z krzywdą dla tego kolegium i przekazał kościołowi par. w L., na co psałtrzyści posiadają stosowne zenanie Tomasza. Ponadto z Łuczyc do tegoż kościoła należy dzies. snop. z ról karczemnych i od zagrodników w folw. Jakuba i Przedbora z Koniecpola [woj. sier.] oraz z ról karczemnych i od 4 zagr. w folw. Stan. Młodziejowskiego; dzies. snop. i kon. z 18 1/2 ł. kmiec. i ról karczemnych w Zaszczytowie [dzisiaj Zastów] wart. do 20 grz.; dzies. snop. z 8 ł. kmiec., ról karczemnych, 3 zagr. wart. do 24 grz., a także [w nieokr. wysok.] z ról folw. kl. łysogórskiego w Pietrzejowicach; dzies. snop. i kon. z 3 1/2 ł. kmiec. w Sulechowie; dzies. snop. i kon. z 3 1/2 ł. kmiec., ról 3 zagr. i karczmy w cz. Kośmirzowa należącej do bpa krak. o wart. do 5 grz. Ponadto pleb. posiada role, łąki i folw. na własny użytek. Do parafii w L. należą: L., Prusy, Goszyce, Rawałowice, Dojazdów, Wilków, Marszowice, Łuczyce, Wola Luborzycka, Sulechów, Kośmirzów, Pietrzejowice (DLb. 1 s. 57, 102-3, 106, 108, 135, 144, 181, 271-2, 616; 2 s. 60, 152-3, 205-6; 3 s. 210, 239-40)7Do uposażenia pleb. nie należy już dzies. ze wsi Prusy, którą pobierał on jeszcze w → 1422 r.

1479 → 1488; 1483 Mik. Kośmirzowski junior z Kośmirzowa kupuje od dr dekretów Jerzego Laudamusa za 17 grz. dzies. snop. w L. za rok bieżący; tenże Mikołaj wydzierżawia za 36 grz. od tegoż Jerzego pleb. w L. dochody parafii w L.: dzies. snop. z ról kmiecych i dworskich w L., dzies. z całej wsi i ról dworskich w Głębokiej, z całego Sulechowa, z ról kmiec. w Dojazdowie i w Kośmirzowie. Jeśli zdarzy się gradobicie lub inna klęska, szkody zostaną rozłożone po połowie na obie strony. Na folwarku są 2 krowy i 3 konie, które Mikołaj ma zwrócić Jerzemu po dzierżawie (OK 13 s. 1339-40); 1488 Stanisław z Sieradzic prep. kielecki, kan. i administrator bpstwa krak. zatwierdza wyrok z 1479 w sporze pomiędzy psałterzystami krak. a Stan. Kobyleńskim dr. dekretów i pleb. w L. o dzies. snop. z pewnych ról kmiec. w Łuczycach. Tę dzies. nadał psałterzystom bp Piotr Wysz [1397], potem z tych ł. zm. Tomasz Łuczyc przyłączył do swych ról dworskich 2 ł., z których następnie przywłaszczyli sobie dzies. pleb. i wikariusze z L. Wyrokiem sądu dzies. została przysądzona psałterzystom, natomiast pleb. z L. tytułem rekompensaty dostaje dzies. z 2 ł. pana Młodziejowskiego, sukcesora Tomasza, którą dotychczas pobierali psałterzyści (KUJ 3, 282); na zgromadzeniu profesorów wszystkich fakultetów Uniw. Krak. omawiano pewne sprawy, szczególnie uposażenia wikariuszy w L. (Conclusiones → p. 7, s. 57); 1529 par. pobiera dzies. snop. z folw. w Wilkowie - 4 grz., Marszowicach - 1 grz., i dzies. z ról kmiec. w Dojazdowie - 6 grz., Sulechowie - 8 grz., Kośmirzowie łącznie z cz. ról folw. - 7 1/2 grz., z ról kmiec. w Głębokiej - 16 grz., ponadto z całych wsi L. - 36 grz. i Łuczyc - 10 grz. Czynsz z karczmy pleb. w L. wynosi 1 grz., konopne 3 wiard. i kolędne 3 grz. Dochody pleb. wynoszą 93 grz. i 12 gr. Z Maciejowic, Prusów, Zaszczytowa (dziś Zastów) i Piotrowic dzies. snop. wart. 49 grz. należy do Uniw. Krak. (LR s. 303); 1530 w sprawie między Marcinem Bełzą pleb. w L. a Anną Kośmirzowską bp krak. wyrokuje, że Anna winna pod cenzurami kościelnymi oddawać pleb. dzies. snop. z 3 1/2 ł. zw. Biskupka w Kośmirzowie, zwłaszcza zboże z tych ról nie powinno być oddawane w inny sposób, jak tylko na żądanie plebana bądź jego faktora we wsi L., który winien być powiadomiony w przeddzień zwózki, aby przybył i sam wyznaczył sobie dzies. (AUJ, Akta pap. → p. 7, 6872).

1538 zgromadzenie profesorów Uniw. Krak. wyraziło zgodę na ufundowanie przez szl. Annę [zapewne Kośmirzowską wd. po Janie Kośmirzowskim → Kośmirzów p. 3] trzeciej wikarii w kościele par. w L., zastrzegając, że plebani będą mieć nad nią nadzór i będzie to bez krzywdy dla dwóch pierwszych wikariuszy, z którymi, za zgodą plebana, zostanie dopuszczony do wszystkich korzyści. Po śmierci fundatorki pełne pr. obsadzania tej wikarii pozostanie przy plebanie (Conclusiones → p. 7, s. 219-20); 1540 dr Marcin Bełza z Krakowa pleb. w L. w sporze z prac. Janem i Wojciechem Żuczkami ss. zm. Wojciecha wójta [sądowego] (advocatus) tejże wsi o łan plebański i łąkę. Winni oni płacić 5 grz. [z tego łanu] i odwozić trzecią cz. siana z łąki oraz dzies. z dworu biskupiego (post curiam episcopi) a także dzies. z Kośmirzowa z roli zw. Biskupek. Ponadto winni wozić drewno na naprawę domu i ogrodzenia. Na Wielkanoc, Zielone Świątki i Boże Narodzenie mają przysyłać pleb. piwo i inną żywność. Z dzies. z łanu pleb. mają wydawać całe ziarno. Dla siebie Żuczkowie mają całe zboże ze słomą i dwie cz. siana z łąki. Mają obsiać rolę na zimę dobrym żytem i pszenicą, takim, jakie ich ojciec już wcześniej zebrał z łanu obsianego przez plebana, dalej winni zwrócić plebanowi niezniszczony wóz żelazny, drabinę, brony i pług (BPAN, rps 1684 k. 21v).

5c. Kościół, jego wyposażenie, inne budynki w jego otoczeniu. [1218-29] fundacje → p. 5b; przed 1433 kościół z cegły pod wezw. Podwyższenia Krzyża Ś. zbudowany [na miejscu starego?] przez mistrza Mikołaja s. Hinczy kan. krak. i pleb. w L. → niżej 1470-80; 1433 konsekracja 3 ołtarzy w kościele par. w L.: głównego ku czci Znalezienia i Podwyższenia Ś. Krzyża, ŚŚ. Piotra i Pawła i Jana Ewangelisty oraz Ś. Stanisława Męczennika; prawego ku czci ŚŚ. Jana Chrzciciela, Wojciecha i Floriana Męczenników, Mikołaja, Marcina i Hieronima Wyznawców; lewego, który nie wiadomo ku czyjej czci był konsekrowany, lecz dziś [tj. 1766] czczą obraz NMP (BPAN, rps 1684, k. 3; AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10901: wg wizytacji z 1766 r., opartej na dok. arch. par.); 1444 w L. kościół par. pod wezw. Ś. Małgorzaty [!] (Bullarium 5, 1219); 1463 Uniw. Krak. zapłacił w 1462 za naprawę kościoła w L. 3 1/2 grz., 4 gr i 4 fl. (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10901, 11037); 1470-80 kościół pod wezw. Ś. Krzyża zbudowany z cegieł [→ przed 1433] przez mistrza Mikołaja s. Hinczy kan. krak. i pleb. w L. (DLb. 2 s. 152)8Błędny odczyt wyd. lub pomyłka Długosza. Winno być: per magistrum Nicolaum Hinczowicz zamiast Rynczowicz; 1487 Uniw. Krak. dał w 1486 r. na kościół w L. 2 grz. i 4 gr (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10901); 1498 na posiedzeniu rady uniwersyteckiej omawiano sprawę pewnych napraw kościoła w L. Ponieważ pleban dr Góra był nieobecny, skonkludowano, że dopóki go nie będzie, rektor i dziekani winni glosować i powtórzyć mu, aby nie obciążał [kosztami] w całości Uniw. Krak., lecz wyszukał do tego innych, zwrócił [Uniw.] dzies. z Sulechowa i kontentował się wraz z witrykami mniejszymi sumami, zrzucił śnieg z dachu kościoła i oczyścił go z nieczystości (Conclusiones → p. 7, s. 92); 1503 Jan Baruchowski archidiakon krak. na wniosek pleb. z L. Andrzeja Góry wyrokuje, że wszystkie wsie należące do par. w L. winny teraz i w przyszłości uczestniczyć w naprawie ogrodzenia wokół cmentarza w L., każda swoją cz. alias przęsło. I tak od bramy do domów wikariuszy zaczyna się cz. wsi Goszyce i Piotrowice, dalej i na końcu inne wsie w następującym porządku: Wilków, Marszowice, L., Głęboka, Wola [Luborzycka], Maciejowice, Łuczyce, Sulechów, Prusy, Kośmirzów, Dojazdów, Rawałowice (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10901; BPAN, rps 1684, k. 21r).

1507-18 rachunki prokuratora Uniw. Krak. z wydatków na kościół w L. 1507 dla [pleb.] dr. Góry 8 grz. i 8 gr z tytułu poboru [z cz. Uniw.]; 1508 dla cieśli za naprawienie dzwonnicy 8 gr na ręce dr. Góry; za pranie szat [kościelnych] przez 2 lata 6 gr dla dr. Góry; wikaremu w L. Maciejowi za gwoździe małe i duże na naprawę domu 5 gr, za 42 belki sufitowe 3 wiard. i 6 gr; za nowe szyby i ramy do zakrystii 28 gr; za pranie szat kościelnych 2 gr; 1509 za naprawę zasówki w drzwiach kościoła i zamka skrzyneczki w zakrystii 3 gr; za urządzenie 3 stopni przed drzwiami kościoła 3 gr; za zakup „novi truna” do baptysterium i dookoła niego 6 gr; za naprawę okna alias szyb na chórze 18 gr; za inne okna 4 gr; za pranie szat na Wielkanoc 2 gr; 1510 za 7500 gontów (scandularum alias gontów), każda setka po 8 ternarów, razem 2 grz. i 4 gr na potrzeby Uniw. Krak. i naprawy w L.; za 70 belek sufitowych na naprawę domu w L., każda po 1 gr, razem 2 grz. mniej 2 gr; za dobry pas do przywieszenia serca dzwonu w dzwonnicy kościelnej 3 gr; za 60 dachówek alias łat dla Uniw. Krak. i dla kościoła czyli domu wikarego 16 gr; za 100 kop gwoździ gontowych dla Uniw. i dla L. 3 wiard. i 6 gr; Maciejowi wikaremu w L. za gwoździe duże i małe alias łatne i za cieślę, który naprawiał domek wikarego i dach kościoła 3 wiard. i 6 gr; za dzwonek na wieżę kościoła 3 wiard.; za linę do dzwonienia 2 gr; za kloc alias wałek okuty żelazem 8 gr; za naprawę starej monstrancji i włożenie tam drzewa jako relikwi 18 gr; za szybę do tej monstrancji 1 gr; za czwelich [!] na naprawę czarnego ornatu 5 gr; za jedwab 4 gr; za naprawę innych zniszczonych ornatów białego i czerwonego 4 gr; za jedwab 4 gr; za haras [rodzaj lekkiej tkaniny] na naprawę innych ornatów białego i czarnego z kamchy [kosztowna materia jedwabna] 4 gr; krawcowi 2 gr; za naprawę zamku w drzwiach po zniszczeniu kościoła 5 gr; za nowe ampułki cynowe 5 gr; 1511 kowalowi za kratę (pro Kratę) do okna w zakrystii 3 fl., a słudze 1/2 gr to jest 7 wiard. i 7 gr; za wosk i zrobienie świec 22 gr; kowalowi za dobrą kłódeczkę z 2 kluczami do szafy w kościele i jej przymocowanie 7 gr; 1512 za naprawę zamka w kościele 2 gr; włodarzowi w Łuczycach za pozwolenie i wyciągnięcie dębów podarowanych na dzwonnicę przez Młodziejowskiego 2 gr; cieśli za wycięcie w lesie tych dębów 18 gr; cieśli za wycięcie jednego dębu w Marszowicach 4 gr; za naprawę zawiasów w drzwiach kościoła 12 gr; plebanowi za pranie szat kościelnych przez 2 lata na Wielkanoc 6 gr; 1513 plebanowi za naprawę srebrnego krucyfiksu 14 gr; za naprawę monstrancji 1 gr; 1514 za 200 kop gwoździ gontowych na użytek Uniw. a szczególnie kościoła w L. 2 fl. i 8 gr; kowalowi z Kromołowa za 98 kop gwoździ bretnali, każda kopa po 7 ternarów, na użytek Uniw. a szczególnie kościoła i szkoły w L., 2 grz. i 9 gr; za 3 tys. dachówek alias gontów na użytek Uniw. a szczególnie kościoła i szkoły w L., każda setka po 8 ternarów, 3 wiard. i 4 gr; za 74 dachówki alias łaty na użytek Uniw. a szczególnie kościoła i szkoły w L. 15 gr; świeckiemu ze wsi za wzięcie z tych gontów 15 dachówek małych i sufitowych dla kościoła 5 gr; za klocek (truncello) do zamknięcia skrzynki w zakrystii 1 gr; za rzemienny, zszyty pasek do podwieszenia żelaznego serca dzwonu na ręce wikarego Macieja 5 gr; za naprawę domku tegoż wikarego na jego ręce 5 gr; 1515 świeckim z L. za wożenie z Krakowa dachówek alias łat, dachówek małych alias gontów, dachówek wielkich alias wcionek (scandulorum maiorem alias wcionki) deskowych, dwóch schodów i szczeli na łaty (szczele na łaty) w 24 koszach 1 grz.; na te dwa duże schody 6 gr; na ww. 30 dachówek na pokrycie kościoła 17 gr; cieśli za kładzenie dachówek na kościele; za oheblowanie 4 wielkich dębów „na podeschwy” pod dzwonnicę kościoła i na inne potrzeby budowlane tamże 12 grz. i 11 gr; świeckim za oczyszczenie dachu kościoła, z którego zebrali in cophinis alias koszach wiele nieczystości i nawozu gołębiego, 17 gr; do tego cieślom za wycięcie w lesie 5 dębów podarowanych przez panią Młodziejowską na dzwonnicę w L. i ich oheblowanie alias na slupy 29 gr na ręce wikarego Macieja; za pranie szat kościelnych 4 gr dla wikarego Macieja; 1516 cieślom za przechowanie starych zużytych dzwonów, za zrobienie nowej konstrukcji dla ich zawieszenia i pokrycie dachem dzwonnicy oraz za inne prace 2 fl. i 1 gr na ręce wikarego Macieja; kowalowi za zrobienie żelaznych zawiasów dla tychże dzwonów 6 gr; za 2 kostki mydła do prania szat kościelnych na Wielkanoc 2 gr i 1 obol dla wikarego Macieja; za wyjazd po dzies. i jej sprzedaż, za podróż do Wieliczki po pieniądze suchedniowe, których podżupek nie chciał jednak wydać z powodu postu, za podróż do L. dla skontrolowania cieśli i robotników kryjących kościół i budujących szkołę 2 grz.; za naprawę lawaterium okrągłego 2 gr; za 2 tys. dachówek, każda setka po 7 ternarów, na potrzeby Uniw. czyli Collegium Jurystów, a szczególnie na kościół i szkołę w L., 8 grz. i gr; za 200 kop gwoździ gontowych na potrzeby Collegium Jurystów i L. 2 fl. i 4 gr; za 240 dachówek alias łat dla Uniw. i L. 2 fl. i 5 gr; 1517 za naprawę domku wikarego Piotra i budowę tamże celarii alias lochu 12 gr na ręce tegoż Piotra; szklarzowi za wstawienie szyb do okna w zakrystii 11 gr; świeckim za złożenie w jednym miejscu pod kościołem na cmentarzu dębów, które zwą esze, na dzwonnicę i gontów na jej pokrycie 8 gr na ręce wikarego Macieja; za 2 kostki mydła na upranie 11 szat kościelnych 2 gr i 1 denar na ręce wikarego Macieja; za naprawę zasuwy do drzwi kościoła 1 gr; 1518 za pas rzemienny do zawieszenia żelaznych serc w dzwonach 3 gr; za naprawę domku wikarego Macieja 3 gr na jego ręce; złotnikowi za naprawę zepsutego krucyfiksu srebrnego 6 gr (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 11036)9Następne rachunki zachowały się od r. 1526 do 1765 (AUJ, Akta pap. 7016-20, 7022-52). W trakcie opracowywania hasła nie były one dostępne.

[1524-35] bp krak. Piotr Tomicki zbudował wspaniałe i kosztowne, choć drewniane, budowle, m.in. w L. (MPHn 10/2 s. 269).

1579 rewizja parafii w L. Kościół w złym stanie. W południowej części prezbiterium konieczne jest nowe przykrycie dachu, podobnie jak nad północną częścią nawy. Dach kościoła jest w wielkim niebezpieczeństwie. Proboszczowi się zarzuca, że doprowadził go do zniszczenia z powodu powstania licznych dziur, którymi wpada śnieg, a on nie stara się ich zakryć, co jest jednak utrudnione z powodu dużej ilości chrustu i trocin, które zostały tam naniesione w wielkiej ilości przez kawki. Wszystkie dziury, jak mówią świadkowie, przeciekają. Mają one być koniecznie naprawione. Mury kościoła są mocne i nigdzie nie zepsute, ale od wewnętrz ściany są oszpecone w wielu miejscach z powodu cieknącej z góry wody. Szyby w wielu miejscach są wybite przez grad i wiatry, najbardziej w nawie, natomiast w prezbiterium są całe.

Cyborium jest zamykane wytworną kratą, nie ma jednak do niej klucza, i pozostaje w sposób skandaliczny otwarte, czego pleban, napominany przez nauczycieli, nie chciał naprawić. Podobnie zasłony wiszą tylko na jednym gwoździu i nie mogą być rozciągane z powodu urwanego sznura, który należało zakupić za ternara, lecz pleban nie chciał go kupić, i zrzuca to na sługi kościelne.

Sprzęty liturgiczne w zakrystii. 2 kielichy dość słusznej wagi i kunsztownej roboty, oba pozłacane zewnątrz i wewnątrz. Jeden krzyż srebrny pięknej roboty z kilkoma kamieniami, mały srebrny pontyfikał, 2 srebrne ampułki, monstrancja z czerwonego złota. 10 podartych ornatów z pełnym wyposażeniem, które pleban kazał naprawić rektorowi szkoły, człowiekowi nie znającemu się na tej rzeczy, a miał przecież za krawca swego zagrodnika. Lecz nie tylko one wymagają naprawy, konieczne są bowiem srebrne nici, którymi mogłyby być naprawione, a których pleban nie chciał kupić. 3 ornaty są całe i piękne, ale pozbawione wyposażenia. 4 antependia, 3 kapy, 4 pary chorągwi, dzwony nie posiadające zaczepienia.

Szkoła potrzebuje nowego dachu i podparcia komina w sieni, który inaczej runie. Domki wikarych są całe, ale mają złe piece. Dom plebański kryty, w wielu miejscach ponownie naprawiony. Rynna między przedsionkiem nowego domu a przedsionkami pozostałych domów zniszczała z powodu starości i czyni wielką szkodę budynkom. W nowym domu brakuje od zewnątrz: 2 okiennic, jednej od hypocaustum, drugiej od izby (conclave seu caminata) prowadzącej do pokoju i miejsca sekretnego, lecz w drzwiach są urwane rygle. Całe atrium starego domu jest pozbawione okładzin dębowych, które, jak się dowiadujemy, zostało obdarte i spalone w piecach. Ogromne hypocaustum było wyłożone dookoła drewnem, wiązaniem (quod erat circumdatum lignearibus, wiązaniem), które odpadnie, o ile nie będzie zadbane. Domek, który był poza tymi wszystkimi budowami na zewnątrz, i który miał ładne hypocaustum z małym przedsionkiem, nawet nie ma pieca, po którym jest jednak ślad, czyli wydrążenie w ścianie, nie ma podłogi i ławek, jest natomiast oddzielny dach i komin pozbawiony gontów. Z tyłu tego domku zbudowano wielkim nakładem loszek (cellarium) alias lagiech, który jest zaniedbany i służy za basen na deszczówkę. Płoty od dawna zniszczone i nienaprawiane wszędzie mają dziury, podobnie domy.

Gumno z brogami stoi na podobieństwo stracha alias jako strassidlo jakie, w którym, podobnie jak w brogach, nie zbierze się nawet wiązki słomy, bo wszystko zostało sprzedane. Ogrody, dotąd jeszcze nie zaorane i nie obsiane, wcześniej były ogrodzone płotami, na które nie ma teraz żadnych materiałów, a stare zostały wcześniej zużyte na podpałkę. Drzew owocowych jest 8, pozostałe wycięte, o innych nic nie wiadomo. Role plebańskie nie są obsiane warzywami ani nawet owsem, grochem, jęczmieniem czy trawą. Lecz błędem jest siać, kiedy z trudem zaorano teraz 40 zagonów, i tak wiele. Jedna poddana, lub jak sama o sobie mówi arendatorka, kobieta 90-letnia teraz za 2 koszyki jęczmienia sprzedała kmieciowi z pewnej wsi najwyżej 23 zagony roli, które już obsiała, i które miał on dla siebie przez trzy lata. W domu plebańskim nie widać żadnej służby, nie ma żadnego porządku ani żadnej władzy, wszędzie brud, jakiego lepiej nie widzieć. Prawdą tylko jest, że godne pochwały są nowo zbudowane w kształcie patibulum bramy przy pierwszym wejściu, prowadzące do ról.

Dochody i dzies. parafii pochłania w większości służba. Karczma nie posiada swego prawa, lecz podlega włodarzowi, podobnie i zagrodnicy, którzy dlatego nie okazują czci plebanowi i nie są mu posłuszni. Cmentarz był dobry, zbudowany przez tegoż nowego plebana, lecz obecnie jest bardzo zniszczony i prawie doprowadzony do poprzedniego stanu, nie jest to jednak winą plebana lecz pewnych złych ludzi, którzy nocą go niszczyli. Pleban ma przy ogrodzie większy ogródek, w którym nie ma więcej jak 6 zagonów, i który obsadziła miejscowa [kobieta] za najlżejszą opłatą. Tych zagonów natarczywie domagają się wikariusz i rektor szkoły, nieposiadający przy swych domkach ogrodów, aby mogli te przez siebie zaorane bruzdy obsiewać różnymi warzywami na swoje wyżywienie, i których rzeczywiście najsprawiedliwiej się domagają. Na podstawie powyższej relacji komisarzy o szkodach na plebanii w L., Uniw. Krak. poleca plebanowi dr. Jakubowi Kromfeldowi naprawę budynków do ś. Michała Archanioła pod groźbą utraty tego beneficjum i przesunięcia go na inne, które nie ma folwarku. Dalej poleca, aby zatrudnił na plebanii dobrego ekonoma dla pokierowania folwarkiem, pod takąż karą (Conclusiones → p. 7, s. 382-4).

5d. Plebani i wikarzy z L. Plebani. 1253-zm. 1262 Jan (KK 1, 36; MPHn V, s. 89).

1325-7, zm. po 1327 Engelbert s. Henryka, mgr prawa kanonicznego, pleb. kościoła Ś. Małgorzaty w Bytomiu [Górny Śląsk] 1293, kan. krak. 1302-27, prep. skalbm. 1306-22, oficjał krak. 1308-20 (KK 1, 106, 113, 127, 138; KmK 3, 374; Mp 1, 161; 2, 629; MV 1, s. 106, 140, 175, 212; 3, s. 92, 124; PSB 6 s. 270-1; Kowalski, Prałaci → p. 7, s. 146-7).

1331-8, zm. ok. 1350? Jan, Anco, Hanko z Koźla [Śląsk Opolski], schol. skalbm. 1320, kan. kielecki 1325-27, skarbnik (thesaurarius) bpa krak. Jana Grotowica 1327/8-47, kan. krak. 1331-47 (KK 1, 136, 163, 183; 2, 246; ZDM 1, 40; Bullarium 1, 1168, 1659; MV 1, s. 168, 242; MPHn V, s. 130; Kowalski, Prałaci → p. 7, s. 177-8; K. Ożóg, Kultura umysłowa w Krakowie w XIV w. Środowisko duchowieństwa świeckiego, Wr. 1987 s. 154).

1359/61 - przed 1375 Mikołaj s. Mikołaja z Kórnika [woj. kaliskie] h. Łodzia, zm. 1382, archidiakon śremski 1357, sędzia dworu bpa krak. Bodzęty 1357-59, licencjat prawa kanonicznego 1359, kan. gracjalny krak. 1359-72, wikariusz generalny (in spiritualibus) 1364, kantor pozn. 1365-68, dr dekretów 1366, kanclerz wielkopolski 1366-72, kan. gnieźn. 1366-72 i pozn. 1367-75, prep. kościoła NMP w Krakowie 1368-75, kolektor dzies. pap. w Polsce 1373-4, bp pozn. 1375-82 (KK 1, 216; 2, 259, 278; Mp. 3, 730; ZDM 4, 971; Pol. 3, 129; Wp. 3, 1544, 1576,1669; Bullarium 2, 1535, 1581, 2143, 2225, 2251, 2299; MPV9, s. 58, 95; UW 654; Korytkowski, Prałaci 2 → p. 7, s. 392-7; PSB 21, s. 117; Kowalski, Prałaci → p. 7, s. 219-20; S. Szczur, Mikołaj z Kórnika jako kolektor dziesięciny papieskiej w Polsce, RH, 63, 1997, s. 59-78: błędnie wymieniony jako następca Jana z Czarnkowa na podkanclerstwie); [1359/61-1375] Mikołaj z Kórnika wnosi skargę na Jana z Kaliny → p. 5b.

Przed 1375-80, zm. 1383 w kurii rzymskiej Jan Kaliński z Kaliny Wielkiej h. Topór, kan. krak. od 1379 (KK 2, 305, 309, 311; Mp. 3, 922; ZDK 1, 77; Bullarium 2, 2261; MPHn 5, s. 159; MPH 6, s. 657; Kowalski, Prałaci, → p. 7, s. 175).

Przed 1390 probostwo w L. uzyskali Wawrzyniec s. Mikołaja de Buyow [niezid.] kan. gnieźn. oraz Jan s. Stefana z Manešovic [Morawy], o które obaj procesowali się przez 3 lata w kurii rzymskiej → niżej 1396-3 XI.

1390-6 do 3 XI Jan s. Stefana z Manešovic, przedtem przez 10 lat pracujący jako pisarz w registraturze suplik w kurii rzymskiej, kan. ołomuniecki i praski oraz dziekan w Kromerižu [Morawy] 1390-96, altarysta ołtarza NMP w kośc. Ś. Tomasza w Raciborzu [Śląsk Opolski] 1396, kan. kol. Ś. Idziego w Krakowie i kol. NMP w Kielcach [pow. sand.] 1396-1400 (Bullarium 3, 153, 337, 689, 695, 799); 1391 tenże Jan pleb. w L. otrzymuje nominację papieską na wakujące podówczas probostwo w L. i pozostające przedtem w rezerwacji papieskiej (Bullarium 3, 241); 1396 27 VI tenże Jan uzyskuje zgodę papieską, aby przez 5 lat mógł kumulować dziekanat kościoła Ś. Maurycego w Kromieryżu w diec. ołomunieckiej z probostwem w L., które przynoszą razem 50 grz. srebra dochodu; 3 XI t.r. niegdyś [przed 1390] tenże Jan wytoczył sprawę w kurii rzymskiej Wawrzyńcowi s. Mikołaja de Buyow kan. gnieźn. o kościół w L. przynoszący 80 grz. srebra dochodu, i w wyniku 3-letniego procesu uzyskał wyrok przysądzający mu to probostwo. Obecnie na prośbę Jana, jednocześnie kan. praskiego i ołomunieckiego oraz dziekana kromieryżskiego, Bonifacy IX zgadza się na zamianę probostwa w L. z Andrzejem s. Nawoja z Rudna Wielkiego [Śląsk Górny] na jego kanonie: w kol. Ś. Idziego w Krakowie i kol. NMP w Kielcach oraz altarię w kościele Ś. Tomasza w Raciborzu, wszystkie przynoszące 35 grz. srebra dochodu (Bullarium 3, 449, 460).

Po 3 XI 1396-1402, zm. w Rzymie ok. 1402/3 Andrzej s. Nawoja z Rudna Wielkiego, prezbiter diec. wrocławskiej 1396, kan. kol. Ś. Idziego w Krakowie 1396-1402, kol. NMP w Kielcach 1396-1402, altarysta ołtarza MP w kościele Ś. Tomasza w Raciborzu 1396-1402, kan. krak. 1401, gnieźn. 1401, kurzelowski 1401-2, wrocławski 1402, altarysta Ś. Tomasza w kat. krak. 1402 (Bullarium 3, 446-7, 689, 797, 799, 850, 923, 1008, 1093, 1143; J. Kurtyka, Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kr. 1997, s. 73-4); [1401 przed 30 XII] Andrzej Nawojowic pleb. w L. uzyskuje od Bonifacego IX altarię Ś. Tomasza w kat. krak., przynoszącą 5 grz. srebra dochodu, wakującą po śmierci Bartłomieja z Chotowej [pow. pilzn.] (Bullarium 3, 964b); 1401 30 XII Bonifacy IX informuje ww. Andrzeja, że polecił przydzielić mu osobnymi dok.: nieobjęte jeszcze przez niego probostwo w L., które zamienił [w 1396] z Janem z Manešovic na inne beneficja [→ wyżej 1396 3 XI], a także altarię Ś. Tomasza w kat. krak. i kanonię kurzelowską, wakujące po śmierci Bartłomieja z Chotowej, kanonie w kol. Ś. Idziego w Krakowie i NMP w Kielcach [1400 → Bullarium 3, 689] oraz gnieźn. i krak., wakujące po śmierci ww. Jana, w tym te, o które toczyły się procesy w kurii rzymskiej, mianowicie o kielecką i kurzelowską. Obecnie papież zatwierdza wszystkie ww. dok. Deklarowane dochody z ww. beneficjów wynoszą 143 grz. (Bullarium 3, 799).

1403 8 VII-1404 17 X Kosma [de Melioratis, późniejszy pap. Innocenty VII] kard. tytularny Ś. Krzyża w Jerozolimie [1397]; 1403 tenże otrzymuje od Bonifacego IX kanonię w kol. Ś. Idziego w Krakowie, kościół par. w L. i altarię NMP w kościele Ś. Tomasza w Raciborzu, przynoszące razem 80 grz. srebra dochodu, wakujące po śmierci w Rzymie Andrzeja Nawojowica (Bullarium 3, 500, 923); 1404 → niżej 1405.

Po 17 X 1404-7 Mikołaj Kicki s. Stefana z Kików h. Godziemba, notariusz publ. i pisarz oficjała gnieźn. 1402-5, kan. gnieźn. 1407-29, łęcz. 1407, włocławski 1408-29, archidiak. gnieźn. 1408-29, subkolektor kamery pap. dla diec. gnieźn. 1412, kapelan przy kaplicy Marii Magdaleny na zamku gnieźn. przed 1418, rektor Uniwersytetu w Padwie 1418-9, kan. kruszwicki 1419-29, pozn. 1420-8, dr dekretów 1420, wikariusz gen. bpa pozn. 1422-6, kapelan i referendarz pap. 1422-9, administrator bpstwa pozn. 1425-8, wikariusz kapitulny pozn. 1426-8, zm. 1429 (Bullarium 3, 1136, 1172, 1362, 1382, 1497; 4, 167, 219, 331, 341, 512, 547-8, 549, 893, 1109, 1144, 1304, 1331, 1803, 1889, 2052, 2067, 2083, 2104, 2299, 2236, 2300, 2304, 2307, 2314, 2349, 2375, 2507, 2544; Wp. 7, 439, 442, 462, 474-5, 480, 487, 489, 505, 519, 524, 532, 535, 548, 733, 749; 8, 889, 940, 943, 954, 966, 968-9, 977-8, 999, 1011, 1014, 1036, 1056, 1064, 1066, 1068-9, 1074; 9, 1110, 1120, 1123, 1129, 1142, 1158-9, 1184, 1271, 1377; 10, 1388, 1447; Korytkowski, Prałaci 2 → p. 7, s. 245-8; Z. H. Nowak, Kicki Mikołaj, PSB, 12, s. 392); [1404-a. 1406] Bartłomiej z Jasła, bakałarz teologii trzyma par. w L. [z nadania Uniwersytetu i bpa krak.?], pozostając w sporze o nią z Mikołajem z Kików → niżej 1406 i Bullarium 3, 1497; 1405 Innocenty VII potwierdza nadanie Mikołajowi z Kików probostwa w L., przynoszącego 60 grz. srebra dochodu, które tenże papież otrzymał sprawując niższą godność [kardynała, 1403 → wyżej] po śmierci Andrzeja Nawojowica z Rudna Wielkiego, i posiadał do czasu wyniesienia do godności papieskiej [17 X 1404] (Bullarium 3, 1008); 1406 Innocenty VII poleca biskupom Piacenzy i płockiemu oraz prep. płockiemu, aby przyznali Mikołajowi s. Filipa z Kików kościół par. pod wezw. Ś. Krzyża w L., którego proboszczem był wcześniej tenże papież, i który po osiągnięciu godności papieskiej nadał go temuż Mikołajowi. O to probostwo Mikołaj procesował się następnie z Barłomiejem z Jasła i [jego prokuratorem] Stanisławem s. Jana ze Skarbimierza, i które ostatecznie wyrokiem audytora papieskiego zostało mu przysądzone, wraz ze zwrotem 20 fl. kosztów poniesionych na sprawę (Bullarium 3, 1083).

1407 Zbigniew s. Zbigniewa ze Służowa i Gnojna [pow. wiśl.] h. Łodzia?, pleb. w Gnojnie 1398-1401, altarysta ołtarza Bożego Ciała w kat. krak. 1398-1401, dziekan gnieźn. 1398, kan. krak. 1398-1417, gnieźn. 1400-7, łęcz. 1401-7 kustosz i dziekan kurzelowski 1401-7 (Bullarium 3, 564, 693, 775, 780, 788, 791, 947, 1067, 1073, 1136, 1151, 1327; 4, 555, 558; Wp. 7, 516; ZDM 1, 322); Mikołaj z Kików pleb. w L. za zgodą Grzegorza XII rezygnuje z par. w L. przynoszącej 50 grz. dochodu na rzecz Zbigniewa s. Zbigniewa kan. krak. i dziekana kurzelowskiego w zamian za jego kanonie gnieźn. i łęcz., dające razem 40 grz. Po objęciu tych beneficjów Zbigniew ma opuścić dziekanat kurzelowski a Mikołaj kanonię gnieźn.; po uzyskaniu przez Zbigniewa par. w L., opuszczoną przez niego dziekanię kurzelowską otrzymuje Jan s. Gosława z Uniejowa [woj. łęcz.] (Bullarium 3, 1136, 1151).

1408 magister Piotr syn Bolesty z Pieskowic [dziś Piaskowice, woj. łęcz.], student w Pradze 1399, dworzanin pap., prezbiter diec. gnieźn. 1401-3, kan. łęcz. 1401-11, pleb. w Kaliszu 1401, Przybyszewie [woj. łęcz.] 1408, altarysta altarii Ś. Marcina 1402-10 i Ś. Wojciecha 1417-30, obie w katedrze gnieźn., altarysta NN altarii 1408-10 i Ś. Krzyża, obie w katedrze pozn. 1417-30, prep. łęcz. 1404-30, dziekan kurzelowski 1408-11, 1417-28, kan. gnieźn. 1410-29 (wg Z. H. Nowaka od 1404), dziekan gnieźn. 1410-1, kan. krak. 1410-30, i pozn. 1410-1, notariusz apostolski 1417-30, prokurator król. w Konstancji 1418, zm. po 1428 (Bullarium 3, 758, 1245, 1251, 1291-2, 1330; 4, 19, 20, 88, 282, 320, 324, 424, 448, 510, 594, 613, 644-6, 667, 731, 740, 746, 750-1, 758, 760, 764, 775, 779, 797-9, 805, 1021, 1239, 1254, 1336, 1466, 1491, 1670, 1691, 1709, 1719, 1789, 1928-30, 1932, 1968-70, 2016, 2104, 2186, 2370, 2421, 2430, 2436, 2440, 2444, 2455, 2506; Wp. 1, 409-10, 443, 465, 472, 737; 8, 835-6; Korytkowski, Prałaci 3 → p. 7, s. 208-9; Z. H. Nowak, Piotr Boleścic z Pieskowic, PSB 26, s. 414-6); Piotr s. Bolesty z Pieskowic, altarysta w katedrach pozn. i gnieźn., który otrzymał prowizję na parafię w L., za zgodą Grzegorza XII zamienia z Janem z Uniejowa probostwo w Przybyszewie w diec. pozn. na dziekanię kurzelowską, oba beneficja o dochodzie po 18 grz. Po objęciu dziekanii Piotr winien zrezygnować z nie objętego jeszcze probostwa w L. (Bullarium 3, 1188)10Jak wynika z dok. z → 1419 i 1422 Piotr Boleścic, mimo otrzymanej prowizji papieskiej, nie objął probostwa w L.

1419-zm. ok. 1434 Mikołaj s. Hinczy z Kazimierza, magister, rektor Uniw. Krak. 1412/13, kan. kol. Ś. Jerzego na zamku krak. 1412-27, kan. krak. 1413-32, kustosz (skarbnik, podskarbi król.) skarbu król. 1411-27 i podskarbi kor. 1429-30, altarysta w katedrze krak. 1427, prepozyt kol. Ś. Michała na zamku krak. przed 1431, zm. ok. 1434 (Bullarium 3, 1464; 4, 555, 558, 1424; DLb. 2 s. 152: tu błędnie Rinczowicz; UC, 734; M. Kowalczyk, Mikołaj Hinczowic z Kazimierza, PSB 21, s. 113-4); 1419, 1422 Mikołaj s. Hinczy trzyma par. w L. wakującą po śmierci Zbigniewa ze Służowa → p. 5b; 1427 Mikołaj s. Hinczy mistrz artium, podskarbi król., pleb. w L., kan. krak. i kol. Ś. Jerzego, altarysta w kat. krak. (razem 50 grz. dochodu) uzyskuje zgodę Marcina V na trzymanie 2 beneficjów, które nie mogą być łączone (Bullarium 4, 1984).

1437-51 Michał z Szydłowa, bakałarz artium 1416, licencjat 1430 i dr dekretów, asesor konsystorza krak., schol. kielecki 1430, rektor Uniw. Krak. 1435, schol. krak. 1440-42, kan. krak. ok. 1444-1454, zm. 1460/61 (OK 1 s. 113; 9 s. 173; Bullarium 5, 1564, 1588, 1212-3, 1219, 1564; Mp. 4, 1335; ZDK 2, 302, 534; Conclusiones → p. 7, s. 11; Wypisy 1440-1500, 2; J. Fijałek, Mistrz Jakub z Paradyża i Uniwersytet Krakowski w okresie soboru bazylejskiego, Kr. 1900, s. 184; Michalewicz → p. 7, s. 114); 1439 Michał z Szydłowa dr dekretów, pleb. w L. i altarysta [ołtarza Ś. Marcina] w kat. krak. w sporze z kmieciami z Wielmoży o należną mu dzies. (OK 5 k. 343r - karta uszkodzona)11Michał z Szydłowa procesował się o dzies. z Wielmoży nie z tytułu posiadania probostwa w L. lecz altarii, najpewniej Ś. Marcina (tu karta uszkodz.) w kat. krak., do której polowa tej dzies. należała (DLb. 3 s. 330-1); 1450 Wawrzyniec zagrodnik pleb. [Michała] w L. (ZK 199 s. 80).

1452 Tomasz Strzempiński h. Prus, dr dekretów 1431, mgr teologii 1443, rektor Uniw. Krak. 1432, 1432/3, 1443/4, kan. gnieźn. od 1433, krak. od 1436, pozn. 1436-7, wrocławski 1436-8, bp krak. 1455-60 (AUJ, Akta pap. 404, → p. 7, 8567; Michalewicz → p. 7, s. 114).

1454-57 Wojciech z Liśca [woj. kal.], dr dekretów 1449, rektor Uniw. Krak. 1460/1 (OK 9 s. 628; Conclusiones → p. 7, s. 9, 11, 14, 17, 20, 24, 26-7; KUJ 2, 158; Michalewicz → p. 7, s. 114).

1458 Marcin, przedtem wikary w Porębie, obecnie komendatariusz [administrator beneficjum] w L., ma sprawę z Pawłem pleb. w Porębie o zabranie pewnych pieniądzy z mesznego, stołowego i dochodów kościoła w wysok. 2 grz., które należały do plebana, i które winien zwrócić pod karą ekskomuniki (OK 10 s. 325).

1466-przed 14 V 1483 Stanisław Kobyleński z Kobylina, dr dekretów 1465, kan. krak. 1472, altarysta w kat. krak. 1483-5, kan. skalbmierski 1483-5, kolegiat kolegium jurystów, vicerektor 1488 i rektor Uniw. Krak. 1489 (Acta rectoralia → p. 7, 902, 910-1, 917, 1159, 1172, 1243, s. 271; Conclusiones → p. 7, s. 29, 34-5, 41-2, 44, 49, 52, 54 → p. 7; KUJ 2, 216; 3, 273; Ep. 1 k. 4v, 10v, 11r, 13v, 15v, 18v, 19v, 20r, 21r, 25r, 26r, 30r; OK 2 s. 469; 13 s. 816; GK 19 s. 515-6, 898, 985; 20 s. 159, 174, 196, 1002-4; Michalewicz → p. 7, s. 114).

1483 Jerzy Laudamus z Krakowa, dr dekretów 1478, rektor Uniw. Krak. 1479 (AUJ, Akta pap. 8567 → p. 7; Acta rectoralia → p. 7, 90312Określony błędnie jako były pleb. w L, s. 166; Michalewicz → p. 7, s. 114); 1483 14 V mgr Stan. Kobyleński dr dekretów, ongiś pleb. w L., obecnie altarysta w katedrze krak. przeciwko mgrowi Jerzemu Laudamusowi z Krakowa nowemu pleb. w L. (Acta rectoralia, → p. 7, 902-3, 910-1, 917, 920).

1486 Jan Starzechowski ze Starzechowic [pow. opocz.] h. Leliwa, dr dekretów 1479, kan. krak. od 1482, schol. wiśl. 1490-7, prep. sądec., pleb. w Moszczenicy, Kunowie [pow. sand.], Biesiadkach i Wieliczce, prebendarz w Wielogłowach i Nasiechowicach, altarysta ołtarza Ś. Tomasza w kat. krak. i 10 000 męczenników w kościele NMP w Krakowie, rektor Uniw. Krak. 1499, surogat oficjała krak. Stanisława z Sieradzic, audytor kurii bpa krak. Jana Rzeszowskiego 1480, oficjał generalny kard. Fryderyka Jag. 1493-1501, wikariusz generalny bpa Jana Konarskiego 1503-4 (Acta rectoralia → p. 7, 1758, 1822, s. 426; Conclusiones → p. 7, s. 43, 52, 58, 60, 68; KUJ 3, 273-4, 280, 286, 298; Wypisy 1440-1500, 117; Michalewicz → p. 7, s. 114); dr dekretów Jan Starzechowski kan. krak. i pleb. w L. oraz Walenty z Olkusza altarysta [ołtarza Przemienienia Pańskiego lub Ś. Tomasza] w kat. krak. występują do Uniw. Krak. o zgodę na zamianę ww. beneficjów (Conclusiones → p. 7, s. 54).

1488-24/26 IX 1491 Walenty z Olkusza, magister 1470, dr dekretów 1479, kan. krak. od 1491, rektor 1495/6, 1497 i 1499/1500, wicekanclerz i subkonserwator Uniw. Krak. 1499/1500, prokurator kapituły krak., pleb. w Chechle 1479-85, Modlnicy i Brzesku Nowym, prebendarz Ś. Trójcy na Wawelu, altarysta Ś. Bartłomieja w Olkuszu, surogat administratora bpstwa krak. Stanisława z Sieradzic, oficjał generalny krak. od 1501, wikariusz in spiritualibus bpa Jana Konarskiego 1508, zm. 1508 (AUJ, Akta pap. → p. 7, 8567; Acta rectoralia → p. 7, 198, 749-51, 846, 1012, 1496, 1740, 1758, s. 403, 426; Conclusiones → p. 7, s. 42, 52, 54, 68, 82-3, 89, 92-5, 97, 100, 104-5; Wypisy 1440-1500, 161; Michalewicz → p. 7, s. 114); 1488 Walenty z Olkusza pleb. w L. (Arch. UJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10902); 1491 24 IX ww. dr Walenty prosi o wyznaczenie odpowiedniej osoby na wakujące po nim beneficjum. Konkluzja: nowym pleb. w L. i lektorem prawa ma być dr Klemens z Piotrkowa [woj. sier.], jeśli to beneficjum go zadowoli. Nie może go jednak łączyć z trzymaną dotychczas altarią Ś. Bartłomieja [w katedrze krak.] (Conclusiones → p. 7, s. 68); 26 IX tenże Walenty składa na ręce wikariusza generalnego krak. in spiritualibus rezygnację z probostwa w L. (OK 3 s. 633).

24 IX 1491-2 Klemens z Piotrkowa, dr dekretów 1480, archidiak. Kaliski, a następnie kan. gnieźn. od 1492, kantor łęcz. 1495, kan. pozn. 1498, oficjał i wikariusz generalny kard. Fryderyka Jag. od 1500 (Conclusiones → p. 7, s. 44, 52, 54, 58, 62; KUJ 3, 266; Michalewicz → p. 7, s. 114; Korytkowski, Prałaci 3 → p. 7, s. 218-21); 1491 Klemens z Piotrkowa, prezentowany przez Uniw. Krak. i wprowadzony na par. w L. i kolegiaturę w kolegium jurystów, pozostaje w sporze z tymże Uniw. o altarię Ś. Bartłomieja w kat. krak. (sub organo), także z kolacji Uniw. Jeśli z niej nie zrezygnuje, to zgodnie ze statutami Uniw. nie będzie mógł trzymać parafii (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1, → p. 7, 10846; OK 3 s. 641); 1492 22 I altaria Ś. Bartłomieja wakuje, odkąd tenże Klemens z Piotrkowa objął plebanię w L. z obowiązkiem wykładów prawa (Conclusiones → p. 7, s. 68, 69).

1492 Mikołaj z Koprzywnicy [pow. sand., młodszy], mgr sztuk wyzwolonych 1488, dr dekretów 1492, profesor prawa nowo utworzonej z fundacji Jakuba z Szadka katedry w Kolegium Kanonistów połączonej z altarią Ś. Jana w katedrze krak. 1492, później, już jako człowiek żonaty, prokurator 1507-18 a następnie rektor Uniw. Krak. 1539/40 i kan. krak. od 1520 (Wypisy 1440-1500, 99; Wypisy 1501-1515, 89; L. Hajdukiewicz, Mikołaj z Koprzywnicy, młodszy, zm. 1542, PSB, 21, s. 115-6); Mikołaj z Koprzywnicy dr dekretów i senior Bursy Jurystów złożył rezygnację z altarii Ś. Jana ante portam Latinam w katedrze krak. po uzyskaniu prezenty na probostwo w L. i połączoną z nim katedrę ,,novum iurium”. Nie objął jednak tej prebendy z powodu sprzeciwu dr. Andrzeja Góry z Mikołajewic, który przed sądem bpa krak. zarzucił mu, że został promowany na dra zaledwie 15 dni wcześniej, nie należy do Wydziału i mieszka ,,extra Collegium”. Sąd nakazuje profesorom i doktorom prezentować inną osobę na tę prebendę (Ep. 4 s. 93-4; AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10847; Conclusiones → p. 7, s. 73; Hajdukiewicz, jw., s. 115).

1 VIII 1492-1498 Andrzej Góra (Gorra) z Mikołajewic, kierownik szkoły par. przy kościele NMP w Krakowie 1479-83, dr dekretów 1485, archidiak. kurzelowski 1494-1515, kan. krak. od 1508, opatowski do 1519, sand., skalbm. do 1518, pleb. w Zborowie [woj. ruskie] 1487, Giebułtowie do 1517, Gołczy, rektor Uniw. Krak. 1514/5, 1515, altarysta w kościele NMP w Krakowie od 1518 (AUJ, Akta pap. → p. 7, 8567; Acta rectoralia → p. 1, wg ind.; Conclusiones → p. 7, s. 52, 60-1, 66, 82-3, 97-8, 101-2, 105-6, 111, 119-24, 127, 129, 133-4, 137, 140, 142, 145, 200; KUJ 3, 295; 4, 315, 321, 330; SP 2, 4409; Wypisy 1501-1516, 124; T. Glemma, H. Barycz, Andrzej Góra z Mikołajewic, zm. 1520, PSB 8, s. 396; Michalewicz → p. 7, s. 114); 1492 po rozpatrzeniu argumentów stron w sporze o par. w L. między Mikołajem z Koprzywnicy a Andrzejem Górą, kard. Fryderyk Jag. poleca wprowadzić w to beneficjum Andrzeja Górę (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 10848); 1493 sąd grodzki wyrokuje, że Andrzej pleb. w L. winien stawić przed sądem kmiecia Andrzeja uciekiniera z Igołomii [z cz. szlach.] i zaaresztowanego przez woźnego we dworze pleb. w L. (GK 24 s. 158); Jan Ossoliński dz. z Igołomii zaskarża ww. Górę o karę XV za odbicie ciąży wjego dworze pleb. w L. (GK 24 s. 373, 395); 1498 → p. 5b.

1527-37 Marcin Bełza z Krakowa, rektor szkoły par. przy kościele NMP w Krakowie 1505-8, dr dekretów 1507, kan. krak. od 1542, prokurator 1533-4 i rektor Uniw. Krak. 1536, 1536-7, 1537, pleb. w Skrzydlnej 1528-35 (Acta rectoralia → p. 7, wg indeksu; Conclusiones → p. 7, s. 105, 121-2, 124, 131, 133-4, 137, 148, 156, 175-6, 178, 190-1, 193, 195, 201-2, 212-3, 217-8, 220, 233-4 → p. 7; KUJ 4, 348; LR s. 303; Wypisy 1534-1535, 1293; Katalog UJ, 459; H. Barycz, Bełza Marcin, zm. 1542, PSB 1, s. 411-2; Michalewicz → p. 7, s. 114); 1528 dr Marcin Bełza z Krakowa pleb. w L. i Skrzydlnej pożyczył magistrowi Adamowi z Krakowa kolegiatowi Mniejszego Kolegium Artystów Uniw. Krak. 20 fl. na remont Kolegium (Wypisy 1526-1529, 205); tenże Bełza pożyczył kl. Bożego Ciała w Kazimierzu 100 fl. na restaurację i odbudowę po ostatnim pożarze (Wypisy 1534-1535, 1282).

1537 n. Plebanów luborzyckich do końca XVIII w. zestawia Michalewicz → p. 7.

Wikarzy. Od 1422 r. urzędowało w L. jednocześnie 2 wikarych, a w 1538 ufundowano trzecią wikarię. 1394-5 kapelan Piotr zw. Samson (ZK 2 s. 47, 113, 123, 150, 296; SP 8, 5560); 1395-6 kapelan Mikołaj (ZK 2 s. 297, 381); 1398 Stanisław (SP 8, 6384); Stefan (ZK 3a s. 235); 1403 Stanisław (ZK 3b s. 78, 83, 117); 1404-5 Jan (ZK 3b s. 280, 419, 431, 596, 572); 1405 Andrzej, nazwany błędnie plebanem (rector ecclesie ZK 4 s. 221); 1409 Jan (GK la k. 96v, 136v); Jakusz (GK 1a k. 130r); 1419-21 kapelan Piotr (GK 1 s. 66, 94, 96, 188, 577, 583); 1433 Mikołaj (OK 5 k. 7r); 1433-6 Piotr [Szafraniec] z Łuczyc (OK 5 k. 25r, 69r, 173r, 173v, 180r, 182v, 190v - kleryk; Cracovia artificum suppl. 1433-1440, 47); 1433-4 Marek (OK 5 k. 25r, 69r; Cracovia artificum. Suppl. 1433-1440, 47); 1434 Piotr wikary z L. z Dorotą dz. w Łuczycach o 11 1/2 grz., które sobie przywłaszczył (OK 5 k. 100v); 1435 Jakub (OK 5 k. 154r); 1437 Paweł (OK 5 k. 218v); 1438 Świętosław [może s. Macieja z L. → p. 6] (OK 5 k. 287r); 1440 Mikołaj i Bal (OK 8 s. 82); 1451 Jan, Maciej (OK 2 s. 163, 176, 180); 1474-6 Jakub presbiter, kleryk (OK 2 s. 38, 348); 1476 Stanisław (OK 3 s. 54-6, 60); 1476-7 Mikołaj (OK 2 s. 453); tenże Mikołaj wikary z L. przywodzi Mikołaja Kretka z L. [kmiecia] przeciwko Maciejowi ongiś wikaremu z L. w sprawie o zaległy dług (OK 2 s. 449); 1477 Maciej Skwara ongiś sługa Mikołaja pleb. z L. (OK 2 s. 529); 1478 Wojciech (OK 2 s. 669); 1508-18 Maciej; 1517 Piotr (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 11036); 1538 Jan i Jakub (Wiśniewski → p. 7, s. 102); → p. 5b; 1541 Wojciech i Mikołaj (Wiśniewski → p. 7, s. 102).

5e. Szkoła parafialna w L. 1422 Piotr nauczyciel w L. (OK 2 s. 230v); 1438 Maciej s. Jakuba z L. scholar [w L.?] (Bullarium 5, 798); 1450-1 Maciej ongiś nauczyciel w L. (OK 9 s. 163); 1450 Michał [z Szydłowa] pleb. w L. pozywa Macieja ongiś nauczyciela z L. (OK 9 s. 113); 1474-6 kleryk Mikołaj nauczyciel (minister ecclesie, rector scolarum - GK 20 s. 340; OK 2 s. 38; 3 s. 54-6, 68); 1490 Bartłomiej nauczyciel z L. przeciwko swemu uczniowi klerykowi Janowi ze Mstowa (OK 3 s. 512); 1510-6 rachunki prokuratora Uniw. Krak. z wydatków na szkołę w L. 1510 za wielkie gwoździe na naprawę szkoły 1 gr; dla cieśli 1 gr; 1514 → p. 5a; 1515 za 50 drzew, każde po 2 gr i 3 fl. na szkołę i naprawę domków wikariuszy 1 grz., 3 wiard. i 6 gr, a kolejne 5 drzew zostało poddane obróbce; na budowę szkoły, na wycięcie tychże 55 drzew w lesie na szkołę i woźnicom za zwiezienie tych drzew z lasu do L. 3 wiard. i 7 gr na ręce Macieja wikarego; świeckim za wycięcie tych 55 drzew w lesie w Birkowie 4 gr pniowego na ręce wikarego; za 2 pary zawiasów, 2 łańcuchy i 4 skoble do 2 drzwi tejże szkoły 11 gr; 1516 za 7 kop gontów wielkich alias wsciankow, każda kopa po 7 gr, na potrzeby Collegium Maius i szkoły w L. 1 grz. i 1 gr; → p. 5a (AUJ, Akta pap. 444, cz. 1 → p. 7, 11036); 1579 szkoła potrzebuje nowego dachu i podparcia komina w sieni, który inaczej runie → p. 5c; 1598 w L. dom nauczyciela, który otrzymuje 4 zł od kmiecia z Marszowic, kantor otrzymuje 1 grz. (WR k. 253).

6. Wizyty król. 1393 28 X Władysław Jag. wyjechał rano z Proszowic na obiad do L.; 1393 2 XII królowa Jadwiga nocowała w L. (RD s. 258, 563).

Osoby z L. działające poza wsią. 1436/7 Świętosław s. Macieja (Ind. s. 298); 1437 Marcin kleryk z L. obecnie mieszkający u Ś. Floriana ma wyznaczony termin, na którym winien okazać dok. z pieczęcią bpa sufragana krak. Jarosława, że jest klerykiem (OK 5 k. 224v); 1491 Jan komendarz w Łapczycy (OK 3 s. 577); 1515-30 Marcin opat kl. premonstratensów w Brzesku-Hebdowie, prep. zwierzyn. 1515 (LR s. 125; Wypisy 1516-1525, 111); 1535 Andrzej z L. sługa dr. dekretów Adama Matli z Krakowa (Wypisy 1534-1535, 1282).

Przyjęci do pr. miej. w Krakowie z L.: 1400 Paweł, 1410 Wojtek, 1416 Andrzej (Kacz. 1081, 2116, 2961; KRK 2 s. 222); 1513 Jan Janowski woźnica, 1526 Marcin Szack robotnik najemny, 1561 Ambroży Nowak (Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1506-1572, wyd. A. Kiełbicka, Z. Wojas, Kr. 1993, 372, 1344, 34050). W Kazimierzu: 1395 Wojtek Trojak (Chm. s. 330).

Sprawy obyczajowe. 1434 na wniosek Macieja Rybki włodarza pana Abrahama [Czarnego z Goszyc], Jan ongiś wikary WW. ŚŚ. ma z polecenia Piotra [Szafrańca] i Marka wikarych z L. złożyć pozew dla poświadczenia prawdy w sprawie sporu o testament między tymże Maciejem a Stanisławem włodarzem [z L.], Janem Rawałowskim i Szymonem z Goszyc (Cracovia artificum suppl. 1433-1440, 47); 1435-6 Jan Jedlecki z L. procesuje się z Mikołajem pleb. z Więcławic o dzies. z Marchocic [par. Racławice] i Żerkowic [par. Więcławice], którą tenże Mikołaj zabrał w ww. wsiach, sprzedawszy ją uprzednio temuż Jedleckiemu za 18 grz. w imieniu Mik. Głębockiego. Z wyroku sądu pleb. Mikołaj zapłacił tego dnia 6 grz. a pozostałe 12 grz. zobowiązuje się zwrócić w 2 ratach; Jedlecki kwituje Mikołaja z całej sumy w obecności m. in. wikarego z L. Piotra (OK 5 k. 154v, 180r, 182v)13Jan Jedlecki, może z → Jelczy Małej lub Wielkiej w pow. ksiąs., występujący w l. 1424-36 lub z Jedlczy w woj. kal. w l. 1404-13 i 1420-32, włodarz dóbr podkanclerzego i kustosza pozn. Stan. Ciołka (Wp. 9, 1078, 1266). Rola Jedleckiego, rezydującego zapewne w L., nie jest jasna wobec faktu, że nie mieści się on w ciągu znanych w tych latach włodarzy luborzyckich; 1464 Mikołaj z Kośmirzowa pozywa archidiakona Jana z Pniowa administratora bpstwa krak., by stawił przed sądem kmieci Filipa z Kośmirzowa i Świętosława z Głębokiej. Tymczasem sędzia grodzki krak. winien zjechać do L. albo do sądu bpa w Krakowie, gdzie strony będą deliberować i wymierzą sprawiedliwość ww. kmieciom, gdyby zaś sąd się nie odbył, zostanie wyznaczony termin na dzień, kiedy starosta [krak.] z polecenia król. odeśle sprawę z [sądu grodzkiego] z powrotem do L. lub do sądu bpa (GK 17 s. 190)14Jest to kontynuacja procesu z l. 1463-4 między Kośmirzowskim a bpem krak. o kmieci zbiegłych z Kośmirzowa do Głębokiej wsi bpa w par. L. → Głęboka. Wspomniana narada miała się odbyć może we dworze przy folw. biskupim lub na plebanii w L. → przyp; 1476 Andrzej alias Andrzejko mieszcz. z Kleparza jako zachodźca księdza Mikołaja nauczyciela w szkole w L. zeznaje, że konia, którego aresztował Jan Bohun z Dunosów sędzia krak., sprzedał temuż Mikołajowi za 5 fl. (GK 20 s. 340); 1477 Jan zw. Poczask karczmarz w L. przy wielkiej drodze proszowskiej, który cierpiał z powodu kamieni nerkowych tak, że przez 11 tygodni nie mógł podróżować, a wizyty u lekarzy w Krakowie nie przyniosły poprawy, za radą i namową pewnych studentów z Bursy Jerozolimskiej, powracających do swoich, i z tego powodu nocujących u niego, złożył ślub, że jeśli pieszo przybędzie do kościoła Ś. Anny [w Krakowie] i tam od krat przez cmentarz i kościół przeczołga się do grobu dr. Jana z Kęt, będzie go adorował umysłem i rękoma oraz każe odprawić mszę ze świecami na chwałę Boga Wszechmogącego, to zostanie uwolniony od cierpienia. Po wypełnieniu tego ślubu został uzdrowiony (MPH 6 s. 502); 1529 Maciej Górski z Kazimierza dał uczciwej Zofii, kucharce wikarego z L. 5 łokci płótna wart. 1/2 fl. na naprawienie koszuli (interula). Zofia twierdzi, że owa koszula została wraz z kupą drzewa, na której leżała, zatopiona podczas gwałtownej powodzi przed pożarem miasta Kazimierza (Wypisy 1526-1529, 318).

7. Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akta papierowe; BPAN, rps 1684: Iura et monimenta ecclesiae parochialis in Luborzycza descripta Anno Domini 1605; Acta rectoralia almae Universitatii Studii Cracoviensis inde ab a. 1469, t. 1: 1469-1537, ed. W. Wisłocki, Kr. 1893-1897; Conclusiones uiversitatis cracoviensis ab a. 1441 ad a. 1589, wyd. H. Barycz, Kr. 1933; SG 5 s. 446-7; 15/2 s. 245-6; Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, cz. 2: Katalog zabytków pod red. A. Włodarka, W. 1995; Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII w., pod red. M. Walickiego, W. 1971; A. Bochnak, J. Pagaczewski, Zabytki przemysłu artystycznego w kościele parafialnym w Luborzycy, Kr. 1925; J. Korytkowski, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej, t. 1-4, Gniezno 1883; M. D. Kowalski, Prałaci i kanonicy krakowskiej kapituły katedralnej od pontyfikatu biskupa Nankera do śmierci biskupa Zawiszy z Kurozwęk (1320-1382), Kr. 1996; J. Michalewicz, Szkoła parafialna w Luborzycy i jej związki z Uniwersytetem Jagiellońskim (1401-1403), Zesz. Nauk. UJ, Nr 140, Prace Hist. 17, 1966, s. 89-116; Wiśn. M., s. 96-107.

8. Osada wczesnośredniowieczna (Żaki s. 338, 341-2, 437, 521); Obecny kościół par. w L., zbudowany przed 1433, jednonawowy, ceglany ze szczegółami kamiennymi. Orientowany. Prezbiterium dwuprzęsłowe, zamknięte prostą ścianą, z przystawioną od E w XV/XVI w. trójboczną dobudówką mieszczącą na parterze zakrystię a na piętrze składzik. Dawna zakrystia od N przerobiona na kaplicę Ś. Franciszka. Szersza nawa prostokątna, trójprzęsłowa, z dwiema pseudogotyckimi kruchtami od W i S. Kamienny, gotycki portal prowadzący z kruchty do nawy. Kościół nakryty sklepieniami sieciowymi z XV/XVI w. We wnętrzu tęcza ostrołukowa z krucyfiksem z ok. 1433 na belce. Na zewnątrz szkarpy, dwa kamienne portale ostrołukowe. Na murze zakrystii data 1579. W ołtarzu głównym kamienne ścienne tabernakulum z wimpergą z ok. 1433, ołowiana kropielnica w kształcie komicznym z przełomu XIII/XIV w., kamienny lawetarz z odpływem wody na zewnątrz, kociołek do lawetarza z XII w. Monstrancja gotycka z 1. 1460-70, prawdopodobnie z kościoła Ś. Agnieszki na Stradomiu, ofiarowana w 1593 r. przez pleb. Mik. Dobrocieskiego, wcześniej prep. tego kościoła, kielich, zapewne z 1 ćwierci XV w., z fragmentami z 1231 r., z kościoła Ś. Michała na Wawelu [zapewne z daru pleb. Mikołaja s. Hinczy prep. tegoż kościoła], późnogotycki pacyfikał srebrny z pocz. XVI w., dwie srebrne ampułki z reminiscencjami późnogotyckimi z 1534 r., z wygrawerowanym h. Gryf i napisami ,,Janvs Koczmirzowski” [Janusz Kośmirzowski z Kośmirzowa] oraz „Pro ecclesia Lvboricensi”, brązowa antaba w kształcie głowy lwa z głową męską w paszczy z XII w. (Architektura gotycka → p. 7; Sztuka polska → p. 7; Bochnak, Pagaczewski → p. 7; KatZab. 1, s. 228-9).

1 Rynerzowice, wieś dziś nie istniejąca, została w l. 1346-54 sprzedana bpowi krak. przez jej dziedziców, Rynerza i Klemensa ss. Rynerza h. Rawa, i odtąd jej nazwa zanikła. Możliwe, że na jej miejscu powstała Wola Luborzycka.

2 Chodziło o uchwalony w styczniu i wrześniu 1456 r. podatek od połowy dochodów z dóbr szlacheckich i kościelnych, który w Małopolsce miał być ściągnięty do 6 XII t.r. Por. T. Szulc, Uchwały podatkowe ze szlacheckich dóbr ziemskich za pierwszych Jagiellonów (1386-1501), Łódź 1991, s. 46-54. Uniwersytet wspomagał plebanów w L. w ten sposób, że płacił z parafii pewną część podatków nadzwyczajnych, drugą zaś część płacił pleban. (Por. Michalewicz, s. 93 → p. 7).

3 W RP na k. 230r podano z t. r. pobór z 8 ł.

4 Lata sprawowania przez Iwona Odrowąża urzędu bpa krak.

5 Długosz, opisujący w żywocie bpa Wysza wymienioną donację dla kolegium psałterzystów, znał jego dok. w tej sprawie z 3 II 1397 r. (KK 2, 417), gdzie nie ma jednak mowy o przynależności cz. dzies. z tej wsi do par. w L. Wspomnianą cz. dzies. z 2 ł. już po tej dacie zawłaszczył Piotr Szafraniec dz. Łuczyc i przekazał kośc. w L., o czym dokładniej informuje DLb. → p. 5.

6 Regest na podstawie dok. z Archiwum Archidiec. w Gnieźnie bez daty i znaku papieża, który - jak przypuszcza wyd. - z powodu śmierci Innocentego VII (6 XI 1406) pozostał u podkanclerzego Mik. Trąby i po jego awansie na arcbpstwo gnieźn. trafił do Gniezna.

7 Do uposażenia pleb. nie należy już dzies. ze wsi Prusy, którą pobierał on jeszcze w → 1422 r.

8 Błędny odczyt wyd. lub pomyłka Długosza. Winno być: per magistrum Nicolaum Hinczowicz zamiast Rynczowicz.

9 Następne rachunki zachowały się od r. 1526 do 1765 (AUJ, Akta pap. 7016-20, 7022-52). W trakcie opracowywania hasła nie były one dostępne.

10 Jak wynika z dok. z → 1419 i 1422 Piotr Boleścic, mimo otrzymanej prowizji papieskiej, nie objął probostwa w L.

11 Michał z Szydłowa procesował się o dzies. z Wielmoży nie z tytułu posiadania probostwa w L. lecz altarii, najpewniej Ś. Marcina (tu karta uszkodz.) w kat. krak., do której polowa tej dzies. należała (DLb. 3 s. 330-1).

12 Określony błędnie jako były pleb. w L.

13 Jan Jedlecki, może z → Jelczy Małej lub Wielkiej w pow. ksiąs., występujący w l. 1424-36 lub z Jedlczy w woj. kal. w l. 1404-13 i 1420-32, włodarz dóbr podkanclerzego i kustosza pozn. Stan. Ciołka (Wp. 9, 1078, 1266). Rola Jedleckiego, rezydującego zapewne w L., nie jest jasna wobec faktu, że nie mieści się on w ciągu znanych w tych latach włodarzy luborzyckich.

14 Jest to kontynuacja procesu z l. 1463-4 między Kośmirzowskim a bpem krak. o kmieci zbiegłych z Kośmirzowa do Głębokiej wsi bpa w par. L. → Głęboka. Wspomniana narada miała się odbyć może we dworze przy folw. biskupim lub na plebanii w L. → przyp.