LASKÓWKA

(1425 Laskowa Wola, 1436 Lyastowka (!), 1441 Laskowky, Laskowa Wola, 1462 Laskowka, 1496 Lyaszkowka) 6 km na NE od Dynowa.

1. 1436 in distr. san. (XIII 87); 1484 terra san. (XVI 1648; SPPP II 4284); 1496 terra et distr. san. (XVI 2293; Arch. Sang. I 109); 1515, 1530 z. san. (ŹD XVIII s. 149; AS I 21 k. 518).

2. 1531 rozgraniczenie przez podkomorzych ziem przem. i san. dóbr Stanisława Stadnickiego Dubiecko, Śliwnica, Drohobyczka, L., miasto → Jawornik z przedmieściem i Hadle a wsiami Rączyna, Pantalowice, Zagórze i Łopuszka Wielka (XIX 3048).

3. Własn. szlach. 1436 Jan Goligyan jako zastępca ż. swej Małgorzaty [c. Piotra Lunaka Kmity] występuje przed sądem z. przem. przeciw Mikołajowi [Kmicie] kaszt. przem., który zajął gwałtem i dokonał intromisji w dobra ojczyste Małgorzaty, przypadłe jej prawem bliższości po jej bracie rodzonym zm. Janie Kmicie i dzieciach tegoż z Bachorza, w tym miasto → Dynów z wsiami przynależnymi Bachórz, Chodorówka, Hadle, L. i in. (XIII 87); 1441 na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą ż. [Przedpełka] Mościca z Wielkiego Koźmina a jej stryjem Mikołajem [Kmitą] kaszt. przem. Małgorzata odstępuje Mikołajowi wsie Bachórzec, Kosztowa, Laskowky ut est limitata1Dokładna data lokacji miasta nie jest nam znana, ponieważ nie zachował się przywilej lokacyjny. Możemy jedynie w przybliżeniu ustalić jej czas. 21 VI 1456 r. Lesko zostało wymienione jeszcze jako wieś, natomiast z 23 X 1472 pochodzi pierwsza dochowana zapiska sądu ławniczego miasta Leska. (Przyp. red. na podstawie: Fastnacht A., Dzieje Leska do 1772 roku, Rzeszów 1988, s. 40, miasto Dubiecko i in. (XI 1371; Arch. Sang. II 137, gdzie zamiast L. wymieniona Kostowka [!]; Mikołaj Kmita kaszt. przem. wraz z synem Janem zastawiają Piotrowi Smolickiemu kaszt. i star. san. za 600 grz. półgroszków lub 1200 grz. drobnej monety z racji tegoż poręki za nich Janowi z Pilczy, miasto Dubiecko, → Bachórzec, Pawłokomę i L. Wolę (XI 1377); 1452 Jan Kmita kaszt. lw. za zgodą swego ojca Mikołaja i brata Dobka zapisuje ż. swej Marcie 400 grz. na dobrach nie podzielonych wsiach → Bachórzcc, Kosztowa, L. i in. (Arch. Sang. II 152); 1462 Małgorzata z Dynowa wdowa po Mościcu gwarantuje Dobiesławowi Kmicie kaszt. wojnickiemu terminowy zwrot długu 50 zł zastawem 2 swych wsi. Chodorówki i L. (XI 3669); 1484 w wyniku podziału dóbr pozostałych po zm. Dobiesławie Kmicie wwdzie sandom. dobra → Bachórzec z folwarkiem, Kosztowa. L. i in. przypadają jego bratankom, Piotrowi, Stanisławowi i Andrzejowi Kmitom [synom Jana Noska Kmity] (XVI 1648; SPPP II 4284); Andrzej Kmita zapisuje Barbarze z Dubiecka [c. zm. Stanisława Kmity z Dubiecka], ż. Stanisława Derszniaka [z Rokitnicy], dług 1500 zł i 65 zł węg. na wsiach → Bachórzec, Kosztowa. L. i zobowizuje się spłacać go po 300 zł rocznie (XVI 1651); 1489 Andrzej albo Indrzich Kmita z Sobnia daje Janowi z Pilczy wwdzie ruskiemu i Piotrowi z Sobnia star. spiskiemu, swym poręczycielom, intromisję w dobra swe wieś → Bachórzec, miasto → Dubiecko i wsie przynależne L., Kosztowa i in. (XVI 1940); 1494 Jan Denowski daje szl. Janowi Kaszubie i tegoż dzieciom zrodzonym z ż. Marty Pobiedzińskiej, za pożyczone 30 grz. intromisję w 5 kmieci w swej wsi L. (XVI 2196); 1496 Mikołaj i Piotr Rzeszowscy, bracia rodzeni niedzielni z Dynowa, sprzedają sposobom zamiany Janowi Amorowi z Tarnowa kaszt. krak. miasto → Dynów z wsiami Szklary, L. Bachórz, Chodorówka i in. (Arch. Sang. I 109; AGZ XVI 2286); Jan Amor z Tarnowa kaszt. krak. daje wieczyście swemu synowi z drugiego małżeństwa Janowi Amorowi młodszemu miasto → Dynów z wsiami Szklary, L., Bachórz, Chodorówka i in. (XVI 2293, 2294); szl. Jan Kaszuba dzierżawca w L. zastawia Stanisławowi Dedeńskiemu za dług 10 zł w złocie kmiecia Mikołaja albo Michnę (Mychno) w L. Gdyby Kaszuba został wykupiony z wsi L., wówczas Dedeński otrzyma 10 zł z zapisanej na L. sumy (XVI 2328); 1497 król zatwierdza kontrakt zawarty przez Piotra Kmitę marsz. kor. i Jana z Ossolina, opiekunów dzieci zm. Andrzeja [Kmity] Sobieńskiego, przyznający Barbarze, matce tych dzieci a teraz ż. Rafała z Jarosławia, posiadanie miasta → Dubiecka z przedmieściami i wsiami Nienadowa, L. i in. tak długo, aż zostanie spłacona suma oprawy i wiana zapisana Barbarze przez Andrzeja Sobieńskiego (MRPS II 646); 1503 szl. Aleksander Orzechowski skarży Jana z Tarnowa dz. z Miżyńca o to, że wraz ze swą matką Barbarą wdową po Janie z Tarnowa kaszt. krak., nie chce wydać kmiecia Marcina z Chyrzyny przebywającego w L. (XVIII 4198); 1515 Laskowka 1 ł., Laskowka Sobyenska (ŹD XVIII s. 149); 1523 Jan Amor z Tarnowa kaszt. wojnicki sprzedaje Piotrowi i Hieronimowi br. rodzonym jedną, a Mikołajowi br. stryjecznemu Wapowskim drugą połowę dóbr: miasto → Dynów z wsiami Harta, L. i in. za 11400 zł (MRPS IV 13448); podymne 6 gr (AS I 21 k. 102); 1526 1 3/4 ł. (AS I 21 k. 420); 1530 1 1/2 ł. (AS I 21 k. 518); 1531 Stanisław Stadnicki ze Żmigrodu kaszt. san., dz. miasta Dubiecka i wsi Śliwnica, Drohobyczka i L. (XIX 3048); 1536 2 1/4 ł. (AS I 21 k. 565); 1552 8 gosp. (AS I 21 k. 1021); 1589 Liaskowka sors dnae Wapowska 1 1/2 ł., sors dni Stadnicki 1 1/2 ł. (ŹD XVIII s. 147).

Mieszkańcy: 1496 Nicolaus alias Mychno kmieć (XVI 2328); 1503 Marcin kmieć pochodzący z wsi Chyrzyna [z. przem.] (XVIII 4198).

4. 1425 Wilhelm sołtys z Laskowej Woli pozywa przed sądem wyższym prawa niem. na zamku w Sanoku sąd leński prawa niem. w Tyczynie o niesłuszny wyrok w sprawie jego z Janem i Mikołajem, sołtysami z Lutoryża, którzy bezprawnie zajęli należące do Wilhelma sołectwo w Lutoryżu. Sąd wyższy w Sanoku przyznaje to sołectwo Wilhelmowi (XI 173a).

1Dokładna data lokacji miasta nie jest nam znana, ponieważ nie zachował się przywilej lokacyjny. Możemy jedynie w przybliżeniu ustalić jej czas. 21 VI 1456 r. Lesko zostało wymienione jeszcze jako wieś, natomiast z 23 X 1472 pochodzi pierwsza dochowana zapiska sądu ławniczego miasta Leska. (Przyp. red. na podstawie: Fastnacht A., Dzieje Leska do 1772 roku, Rzeszów 1988, s. 40 Wskazuje to na podział tej wsi na 2 części, jedną należącą do dóbr dynowskich i drugą do dóbr Bachórzec i Dubiecko. Na podział ten wskazują dalsze stosunki własnościowe oraz rejestry z lat 1515 i 1589.&

 

LESKO (1472 Leszko, 1477 Llesko, 1478 Lyeyszko, Lyeszko, 1489 Leschko, 1491 Lesko, 1492 Liessko) miasto w r. 14721Dokładna data lokacji miasta nie jest nam znana, ponieważ nie zachował się przywilej lokacyjny. Możemy jedynie w przybliżeniu ustalić jej czas. 21 VI 1456 r. Lesko zostało wymienione jeszcze jako wieś, natomiast z 23 X 1472 pochodzi pierwsza dochowana zapiska sądu ławniczego miasta Leska. (Przyp. red. na podstawie: Fastnacht A., Dzieje Leska do 1772 roku, Rzeszów 1988, s. 40. 14 km na SE od Sanoka.

1. 1489 terra et distr. san. (XVI 1935); 1508 z. san. (ŹD XVIII s. 120).

2. 1473 łany należące do wójtostwa miasta L. z obszarem na przedmieściu Lesko od wsi Woli [Postołowej] (XVI 922); 1477 przywilej nadany miastu L. [→ p. 4] określa położenie miasta w odległości pół mili lub więcej od zamku Sobnia, nadaje mieszczanom miejsce na folwarki od lasu Kostrzyn aż do Rozdziału, położonego między wsią Wolą [Postołową] a Leskiem, łany mają sięgać od rz. San do potoku Łukawica, mieszczanie otrzymują do wykarczowania las zw. Kostrzyn, położony między starą drogą myczkowską (via antiqua mieczkowska) a rz. San, oraz miejsce na pastewniki między dwoma potokami płynącymi od starej drogi myczkowskiej i od Jankowiec z jednej, aż do trzeciego potoku, na którym jest sadzawka młyńska, z drugiej strony (Arch. m. Leska); 1478 rynek (Oss. 9764, s. 39); Jan, Piotr, Stanisław i Andrzej, dziedzice z Sobnia i Leska, pozwani o granice przez Matiasza, Piotra i Mikołaja, dziedziców z Nowotańca i Hoczwi (XVI 1282); 1488 Stanisław [Kmita], dziedzic z Sobnia, Huzeli, Leska i Manasterca, pozwany przez Matiasza, pkom. san. i ks. Piotra, kustosza przem. [Balów], że nie chce sypać granic, gdzie ich brak, i odnawiać dawnych między wsiami Hoczew i oba Terpiczowy z jednej, a wsiami Huzele, Lesko i Manasterzec z drugiej strony (XVI 1878); 1552 nowy rynek (Oss. 9764 s. 139).

3. Własn. szlach., dobra → Sobień, Lesko.

3a) Właściciele: 1473-84 Jan Szobyenski Kmita s. Jana, starszy br. Piotra, Stanisława i Andrzeja. Wszyscy synowie Jana Kmity kaszt. lw. występują jako bracia niedzielni, dziedzice → zamku Sobień i dóbr sobieńskich od r. 1465 (XVI wg indeksu; Oss. 9764 s. 6, 9, 10; Arch m. Leska); 1473 właśc. Jan Kmita dziedzic z Sobnia (Oss. 9764 s. 6); tenże zastawia Dziersławowi s. Jerzego z Bukowa za pożyczone 150 grz. wieś → Huzele, łany ról należących do wójtostwa miasta L. i obszar na przedmieściu [→ Posada Leska]. Na wymienionych łanach Dziersław winien wybudować dom na swą siedzibę, a Sobieński [Kmita] ma mu dostarczyć drzewo na budowę „robora... alias przeczeszy et naczynye” z własnych lasów i dowieźć na miejsce przez swych ludzi. W czasie wykupiła obaj winni dobrać po 2 ziemian, a oszacowaną przez tychże wartość budowy Sobieński winien zwrócić. Ma on również dawać corocznie po 6 grz. i 20 baranów oraz wszystkich kmieci z wsi Postołów i Postołowska Wola do pracy przez 4 dni corocznie i 6 miar „alias czorithna” żyta tytułem „myarky” młyńskiej. Sobieński winien dać intromisję w przedmieście Leska, które Dziersław ma zwrócić, gdy otrzyma zastaw na Huzele (XVI 922); 1477 Jan, Piotr, Stanisław i Andrzej, dziedzice na → Sobniu bracia niedzielni, wydają przywilej dla miasta L., → p. 4; 1475-81 Jan, Piotr (PSB XIII s. 95-97), Stanisław (PSB XIII s. 101-102) i Andrzej (PSB XIII s. 86-87) bracia niedzielni (XVI wg indeksu); 1481 Piotr Rusin „bathko” z Wielopola pozywa szl. Jana z Sobnia i Leska (XVI 1485); 1486-1511 Stanisław Kmita Sobyenszky s. Jana kaszt. lw. 1479-83 kanonik sandom., podkomorzy przem., 1488 kaszt. san., 1489 kaszt. przem., 1501 wwda bełski, 1507 wwda ruski, 1508 star. przem. (XVI wg indeksu; PSB XIII s. 101-102); 1489 tenże, kaszt. san., zapisuje ż. swej Katarzynie 6000 zł węg. na połowie swych dóbr: zamek → Sobień i in. w tym miasto L. z przedmieściem (XVI 1935); 1491 tenże, kaszt. przem., daruje dożywotnio księciu Jaczkowi [z Przedzielnicy] z racji wyświadczonych sobie usług miasto L. z czynszami, polami, dąbrowami („quercetis alias dambnyki”), z wójtostwem i przedmieściem. Jeśli Jaczko umrze, wówczas bez żadnej spłaty jego spadkobiercom Lesko wróci do Kmity jako prawdziwego dziedzica. Kmita zachowuje dla siebie dom stojący na rogu idąc w kierunku Hoczwi, z racji czego winien wybudować Jaczkowi własnym kosztem inny dom, na który ludzie mają zwieźć drzewo. Aż do wybudowania tego domu Jaczko ma mieszkać w domu pierwszym. Katrusza ż. kasztelana, mająca oprawę na połowie L., wyraża zgodę (XVI 2034); 1513 Piotr star. przem. i Stanisław Kmitowie, dziedzice z Sobnia, dokonują podziału dóbr po śmierci ojca ich Stanisława Kmity wwdy ruskiego, mocą którego miasto L. z Posadą i wsiami doń należącymi Postołów, Wola Postołowska, Huzele, Wola Weremień, Bezmichowa przypadają bratu starszemu Piotrowi (Muz. Hist. Sanok, Akta m. Leska); 1516 Piotr i Stanisław Kmitowie br. rodzeni dokonują podziału dóbr, mocą którego miasto L. z wsiami przypada Stanisławowi (Arch. Sang. V 80); 1513-1553 [z przerwą] Piotr Kmita s. Stanisława, 1518 marsz. nadw. kor ., 1527 kaszt. wojnicki. 1529 marsz. w. kor., 1532 kaszt. sandom., 1533 star. krak., 1535 wwda sandom., 1536 wwda krak., 1512 star. przem., 1523 star. spiski, 1524 star. kolski (PSB XIII s. 97-100).

3b) Miasto: 1482 w L. odbywa posiedzenie sąd [leński] zw. „strągą”, w którym zasiadają sędzia Waszko, zarządca dóbr (procurator), krajnik i 7 ławników w tym kniaziowie z wsi Serednica, Rajskie, Tworylne, Olszanica, Żurawin, oraz Iwan Wecznyk lub Vyecznyk z Rajskiego i Włodko służebny z Olszanicy. Rozpatrywana jest sprawa kniaźstwa w Chrewcie, występuje kniaź z Soliny (Oss. 9764 s. 49, 50; Fastnacht, Osadnictwo s. 257); 1486 we fragmencie księgi radzieckiej m. L. zapiska o poręce danej panu, Stanisławowi Kmicie, za poddanego z Bobrki przez kniaziów z Soliny i Polany oraz przez 8 kmieci z Soliny, Bobrki i Olszanicy (Oss. 9764 s. 33); 1490 król na prośbę Stanisława Kmity kaszt. przem. nadaje miastu L. prawo odbywania 2 jarmarków dorocznych w niedzielę przed Zielonymi Świętami i w dzień św. Idziego [1 IX] oraz targów tygodniowych w czwartki (Arch. m. Leska); 1508 miasto Lesko płaci czopowe od piwa 39 gr (ŹD XVIII s. 120); 1550 król Zygmunt August ustanawia trzeci jarmark w dniu 2 II w mieście L. własności Piotra Kmity marsz. kor. (MRPS V 4928); 1552 tenże król potwierdza zwolnienie mieszczan z L. Piotra Kmity od ceł grobelnych, mostowych i targowych, nadane dokumentem król. z 14 X 1550 r. (MRPS V 5636).

3c) Nieruchomości i sprawy sądowe mieszczan: 1472 Jan Szaluszky zapisuje 2 kopy [groszy] swemu „wnąkony” na swym domu, wymieniony jego s. Stanisław (Oss. 9764 s. 5); 1473 prov. Maciej Kwaszny zwalnia na rzecz Jana Olla [Garnek ?] dom kupiony od Marcina Th[orza] (s. 5); Myklasz s. Draga z Dąbrówki [dziś D. Starzeńska] daje zapis swym poręczycielom Jerzemu Koczwarze i Stanisławowi radnemu, swemu zięciowi, którzy zań ręczyli na 30 grz. (s. 6-7); „providus baythko” Lecz z Zasławia w sprawie ze Stanisławem Kudlek (s. 5); Piotr Schab zeznaje, że Stanisław Sządeczszky porąbał koło nocą sąsiadowi. Wymienieni Stanisław Pollanek zastępca (tutor) Sądeckiego, i Ognacz (s. 7); Antoni, niegdyś mieszcz. z L., zeznaje, że kupił od Wiepienickiego (Vyepyenyczszky) dom położony koło Thorza i Stanisława Piwonia (Pywony), zapłacił 2 grz. a Vyenko 1 grz., i że dom jest teraz własnością Wienka (s. 7); sprawa między Iwanem a Matwiejem (s. 7); sprzedaż krowy przez Truchana z Terpiczowa mieszczaninowi Maciejowi Kwaśnemu, wymieniony nadto Kyelbaszka (s. 8); sprawa między Iwanem z Chrewtu przez zastępcę Matiasza Mychtorka (a. Wychtorka) a Dynyszem przez zastępcy Andrzeja z Manasterca (s. 8); Michał kuśnierz i Maciej Kwaszny dokonują zamiany domów (s. 10); 1474 Nikyely Klosz kwituje Grzegorza, niegdyś młynarza, z 1 grz. za dom kupiony przez Grzegorza za 4 grz. Dom położony koło Wienka (Venyko) należał pierwotnie do Hanusza (s. 11); Hey i Michał kuśnierz (s. 12); 1475 Błażek z Krużlowej (Blascus de Cruszlow) karczmarz kwituje Stanisława Pywona z pełnej zapłaty za dom położony koło Wenka, sprzedany Błażkowi przez Grytę Cudlkową za kopę [gr] (s. 12); 1480 prac. Marcin i Stanisław Sądeczsky, mieszczanie z L., pozywają ur. Jana z Tarnawy i tegoż braci Rafała, Mikołaja i Seweryna o zabranie 4 i 2 wołów wartości 6 i 4 grz. (XVI 1428, 1429, 1520); 1501 szl. Małgorzata mieszczka z L. kwituje braci swych szl. Mikołaja i Michała, sołtysów z Dąbrówki [Starzeńskiej], z przypadłej jej prawem bliższości części z sołectwa w Dąbrówce (XVI 2772).

3d) Przyjęcia do prawa miejskiego: 1477 Maxym, Paszko Chrynczow f. de Zachoczowye, Stanislaus Gregorii f. de Rybothycze, Ley Tholkow f. de Manasthyrz [dziś Manasterzec], Petrus sutor gene[r ?] Colanowszky de Zauthyn, Ywan Popyel de Yankowcze, Iohannes Stodolka de Wyelepole Gromkowyą, providus Paulus sartor de Pyączyczow, providus Arthimi de Poszada, providus Stanislaus de Gedlycze [dziś Jedlicze, pow. biecki] (Oss. 9764 s. 1316); 1478 Senko Dropko de Thyrawa [dziś T. Wołoska] f. Ywan alias Dropko, providus Stanislaus de Gorky, Waszko f. Ychnath de Pyella, Ywanko f. Chomyn de Lalyna, providus Iohannes Szwyethlyk f. Stanislai alias Szwyedlyk de Brzow [! Brzozow], providus Ywan f. Kyelbaszka de Oczew, Mathias faber de Iaczymyrz Czergowszky, providus Paulus Gruszowicz, providus Waszko Procz f. Romanowycz de Zachoczowye (s. 16-20); 1479 Blasius de Sanok Bobikowycz, Iohannes Sobak de Sglobyen, Iohannes de Bachowka (s. 20); 1480 providus Iohannes Barnek [?] Lypynky (s. 20); 1481 providus Zlukyan de Uszele (s. 26); 1482 Waszyl de Knyaszycze Petri f., ministra suo Martina de Wyadrne [Wydrna ?] nobili Stanislai filio, providus Paulus de Gudzynowycze nobili Iohanni [!] f. (s. 27); 1483 Andreas Ranysz de Szuphnarowa Glynka, Mathias K... de Stharawyesz f. Stanislai, Thymka filia bathkowa Schymszkyego, Iwan Poriszowycz de Wszelye [Huzele], Nicolaus de Szryeszow molendinatoris f., Hrycz Olyeszko f. de Postolow, Lukacz f. Chryn de Sczaszyn, Nicolaus de Harda [Harta] Naytbayer (s. 22, 27, 29, 30); 1484 Ywanyek Yanow frater de Postolow, Iohannes Hochtas Chodachowsky, Stanay de Oszlawa f. Szyenyek Bobikowycz, Michael Bartholomei f. de Zarnowyecz, Nicolaus Nigri Petri f. de Glupczycze [na Śląsku], Fedor f. Mali Czopek de Manastheszr, Sidor Lukyanow f. de Bycowcze, Stanislaus sartor f. Bogdanowycz de Sglobyen, Szyenko de Postolowa Wola f. Lukyanow, Philip de Bycowcze f. Lukyanow (s. 28, 30, 55, 56); 1485 providus Yoszyp sartor Resznowycz de Kola... owycze, providus Vaszko de Oknyeszycze, providus Ywanko, providus Szydor, providus Yoszko, Petrus Szmerflakowycz (s. 30-32); 1486 providi unus Petrus et alter Nicolaus de Vilcyszka, Petrus Szedliszka (s. 33); 1487 laboriosus Bartolomeus Nyewrzalowycz de Brzozow (s. 34); 1488 Stanislaus sartor de Wyelyepolye f. Mathie sartoris, Chryczko f. Wayszko de Wola, Deszko Chomych f. Mathphey filiaster, Benasz de Hartha f. Pasek Modlszky, Stanislaus Chabri, Lukyan Yaczko f. de Postolow, Mathias Porayowsky f. Iohannis de Porayensi, Albertus f. Petri Kolanowsky de Leszko (s. 34, 45, 46, 48, 50-52); 1489 Petrus lutifigulus f. Iohannis Mączykal, Petrus Starnawego de super San f. Hryn de Mrochow, Matiasz Hanyk f. Iohannis de Glynyk, Stan Unkyanowycz de Posata (s. 36, 51, 52); 1490 Zan Chothka f. de Wola. Ffyed Lukyan f. de Wola, providus Nicolaus f Alberti de Jaslo, Stanislaus de Glynyk f. Pauli (s. 53, 54); 1491 Roman f. Ragotha, Ywanko baythko f. Dmyszkonis, Jaczko f. Szyenączko de Tarnawa (s. 45, 53, 57); 1492 Iohannes pictor [? Piotr] bednarz de Sanok, Stanislaus Kudelkowicz ibidem nativus de Lieszko, Petrus de Sanok gener Kolianowskiey, providus Iohannes de Lissagori Alberti f. Cracowszki, providus Jaczko Petri f. de Posada (s. 45, 51, 53, 54, 57); 1493 Amiss [?] Rutenus f. Ffed de Wolia, Georgius de Nova Ciyitate Uraz, providus Stanislaus de Piaskovicze Nicolai Smudzin f. (s. 45, 22, 54); 1494 providus Philipus concivis noster Ządzyąn de Pethalowycze (s. 58); 1496 providus Paulus sartor de Thurobyn (s. 48); 1498 circumspectus Laurencius Rabawycz de Nyebysczany, circumspectus Petrus Naszkowycz de Zarschin (s. 42, 57); 1501 providus Petrus Szathanek de Zarszyn, providus Petrus de Szanok Szelyest amicus alias zącz, providus Iacobus Tharnowszky, Lyeczko Dankowycz, Ywanko Fyedorow f. de Paporthno, providus Nicolaus de Yszkany [Iskań] Yelyenyowycz, Tomek frater eiusdem Nicolai Yelyenyowycz... panes pistare (s. 42, 43, 46); 1502 Waszko Zayącz, Fethko Demkow, Szenko Iakonow f. (s. 43, 47); 1503 Raphael de Zahaczovya (s. 25); 1504 Iwanko (s. 44); 1506 Laurencius (s. 44); 1508 circumspecuts Chrysz, discretus Iohannes de Lypnycza, providus Schyenko Rutenus, providus Andreas pellifex, providus Ffedur, providus Michalko (s. 37, 38); 1510 sutor Petrus, providus Petrus sutor (s. 29, 38); 1511 Dmytr f. Thysz (s. 28); 1528 honestus Mathias lutifigulus olim Tome f. (s. 27); 1533 Nicolaus Sczirbiak f. Mathias pelionis civis lescensis, Swiątek f. Petri civis lescensis, Iohannes cziesla ex Brzozów f. Alberti dicti Woitassek (s. 238).

3e) Spisy mieszczan: 1478 [początek roku] spis podatku w związku z budową ratusza, kiedy radnymi byli Petrus Kolyanowszky, Stanislaus Pywony, Iohannes Pyenyozek, Gregorius pictor, plebanem ks. Stanislaus de Zglobyeny, podwójcim Nicolaus de Poznan, kiedy 4 lub 5 domów jeszcze nie wybudowano: Martinus, Stanislaus consul, Brlyok, Nicolaus, Chabek, Petnis sutor, Zaluszky, Pyenyozek Kolanowszky, sutor Iohannes, Szwyethlyk, Waszko, Szczep, Swyrczek, Staschek, desertum, curia, Szwyaszek, Maxym, Waszyko, Hynath, Waszko, Lunny, Arthym, kusznyerz, Wyenyko, Lyeny, Paszek, Waszko, Wyelyczko, Popyely, Paszek, Petrus, Lyewko, Kwaszno, pictor, Twardowszky, Sządeczky, Schab, spytaly, Paulus, Iacobus Garnek, Malarszky, Mathwey, Wyrnyko, Krusz [a. Chrusz], Iohannes, Maczykal, Mychno, Hannusz, Staszek, hospytalne (Oss. 9764 s. 39); 1478 21 XII spis podatku na opłatę stróżów: Kwaszno, Wyenyko, Zaluszky, kowal, krawyecz, Sratek, Sadeczky, Schab, Jacub, Swethlyk, Kolanowszky, Mathwyey, advocatus, Iohannes, ... ronny, Paszek Hynatowycz, Petrus sutor, Staszek Kwaszymlotha, Martinus, Mychno Drabyn, Chabek, Hynath, Szwyaszek, Szwyrczek, Twardowszky, Staszek, Hannusz, Popyel, Iohannes sutor, Lyewko, Lyen, Mychal Drabyna, Klym Hartimy, Kyelbaszka, Cybolth, Szlowyanka, Poszaczky Piotr, Maxym, Szchabowycz Jak., Pyenyozek, Mychal kusznyerz, Grzegorz, Polulanek, Krusz, Brlyok, Maczykal, Drobko, Vyenyko. Mychal voyt, Szczepan, szloszarz, Maxim, voyewoda, Vaszko, Schabowzancz, Kresz, Vyelyczko (s. 41); 1542 spis podatku królewskiego [szosu] po 5 trzeciaków (ternarios). Michael, Venceslaus murator, Horystra, Iohannes sutor, Iacobus sartor, Michael sutor, Horynka, Lawryn, Marczynek, Mathias Pyerdzyalek, Ambrosius lutifigulus, Myszko sutor, Stanislaus Lenarthek, Mychno Pyerdzywol, Petrus Pyerdzyal, Mathusszy, Mathwey, Dmytr lanius, pellifex Ywanko, Lesko sutor, Czayka, Iohannes passer, Goczek, Paszenko, Blasius, Felix, Borowyecz, Yrzykowa, advocatus, Stanislaus lutifigulus, Szyenko, Iudassek, Stanislaus frenator, Iohannes, Iudeus, Branyecz, sartor Ylko, gromada, Lyeyczątha, garczarka Janowa, Ryczek Kulyncz, Lythwyn Mathias, Petrus, Mychno bednarczą, Byenyasz, Pawlyk, carpentarius Iohannes, Gąszka, Valantinus textor, Cuybyeda, Janowszky, Pyechowycz Lukacz, Waszko Kayalo, Dmytr Masszko, Sydek, Wythek, Goreczky Simon, Oszyrka, Kopyeyko, Mazurek sartor, Przextha Iohannes, Mychno braxator, Soszkya claustrarius, szyącz Waydow, Albertus textor (s. 255-257).

3f) Nazwiska i imiona mieszczan: 1472-1501 → p. 3c; 1473-1511 → p. 4 Radni; 1473-1542 → p. 36; 1477-1533 → p. 3d; 1478, 1542 → p. 3e; 1472-88 → p. 4; 1480 prac. Marcin i Stanisław Sądeczsky (XVI 1428, 1429, 1520); 1501 szl. Małgorzata, siostra szl. Mikołaja i Michała, sołtysów z Dąbrówki (XVI 2772); 1511 Stanislaus Shelesth a. Sholesth z L. woźny ziemski (XIX 3111).

3g) Rzemiosło: szewcy 1473 Jan, 1477, 1478 Piotr, 1478 Jan, 1510 Piotr, Piotr, 1511 Piotr, 1542 Jan, Michał, Myszko, Lesko (Oss. 9764 s. 5, 14, 28, 29. 38, 39. 41, 255, 256); kuśnierze 1473, 1474 Michał, 1478 kuśnierz, Michał kuśnierz, 1483 Mikołaj, 1501 Maciej, 1508 Andrzej, 1542 Iwanko (s. 10, 12, 37, 39. 41, 42, 255); młynarz 1474 Grzegorz condam molendinator (s. 11). 1477 sadzawka młyńska (Arch. m. Leska); karczmarz 1475 Blascus de Cruszlow karczmarz właściciel domu w L. (s. 12); krawcy 1477 Paweł, 1478 krawiec, 1484 Stanisław ze Zgłobienia, 1485 Josyp Resznowycz, 1488 Stanisław z Wielopola. 1496 Paweł, 1542 Jakub, Ilko, Mazurek (s. 11, 16, 30, 34, 48, 55, 61, 63, 255-257); cieśle 1478 Marcin cieśla zgodzony przez radę do budowy ratusza, 1481 Marcin, 1533 Jan, 1542 Jan (s. 23, 26, 238, 257); malarz 1478 Grzegorz (s. 21, 23, 39); kowale 1478 kowal, Maciej kowal, 1483 Simon, 1488 Simon kowal radny, 1494 Maciej, 1510 Jakub (s. 11, 19, 29, 38, 48, 58); ślusarz 1478 szloszarz (s. 41); garncarze 1489 Piotr, 1528 Maciej, 1542 Ambroży, „garczarka Janowa”, Stanisław (s. 27, 36, 63, 255, 256); bednarze 1492 Jan, 1542 „Mychno bednarczą” (s. 45, 257); piekarz 1501 Tomek (s. 46); murarz 1542 Wacław (s. 255); rzeźnik 1542 Dmytr (s. 255); rymarze 1542 Michał, Stanisław (s. 61, 63, 256); tkacze 1477 miasto otrzymuje postrzygalnię i ramy do naciągania sukna (Arch. m. Leska), 1542 Walenty, Wojciech (s. 257); piwowar 1542 Mychno (s. 257).

4. 1472-73 sąd gajony z 7 ławników pod przewodnictwem podwójciego Mikołaja (Oss. 9764 s. 5-9); 1473 Stanisław radny (s. 5); 1473 4 II prov. Filip mieszcz. san. zeznaje przed sądem ławniczym miasta Leska, że Jan Kmita dziedzic z Sobnia jest mu winien 12 grz. pro scultecia in Leszko alias za woythowsztwo leszkye, zapłacił 6 grz. a 6 grz. winien zapłacić na Zielone Święta i wówczas Filip odda przywilej na to wójtostwo. Pytrzyk zarządca pana płaci opłatę sądową (s. 6); 1474 tenże Filip mieszcz. z Sanoka kwituje Jana [Kmitę] Sobieńskiego z pełnej zapłaty za wójtostwo w L. (s. 10); 1473 30 VI Jan Kmita z Wiśnicza albo z Sobnia zastawia Dziersławowi s. Jerzego z Bukowa m.in. łany ról należących do wójtostwa miasta L., na których Dzieisław winien wybudować dom, → p. 3a (XVI 922); 1477 Jan, Piotr, Stanisław i Andrzej Kmitowie z Wiśnicza, dziedzice na Sobniu synowie Jana Kmity kaszt. lw., lokują i wznoszą ponownie miasto Lesko, nadają mu wolniznę 12 lat, dają mieszczanom miejsce na folwarki [→ p. 2] i łany. Mieszczanie nie będą zobowiązani do żadnych robót z ról, a jedynie płacić będą z łanu 1 grz. czynszu, 4 kapłony, kłodę owsa, 2 sery krowie i 12 jaj. Nadto otrzymują las Kostrzyn do wykarczowania na łany wymierne (delne), z których po 24 latach wolnizny winni płacić 30 gr czynszu z łanu, miejsce na „pastewniki”, ratusz, postrzygalnię sukna i ramy do naciągania sukna, wolność korzystania z lasów i rzek. Miasto i mieszczanie otrzymują prawo niemieckie zw. magdeburskim, sądownictwo przed wójtem lub podwojom, winni opłacać 6 grz. podatku zw. szos oraz 6 grz. na wypadek wyprawy wojennej. Rada otrzymuje trzecią część czynszów z ogrodów na potrzeby miasta oraz podatki i opłaty miejskie według zwyczaju innych miast w pow. san. (Arch. m. Leska); 1477 stara rada otwiera skrzynkę wobec nowego radnego Stanisława zw. Cudlek i ... (Oss. 9764 s. 14); 1478 rada w składzie Kolanowski, Stanisław Piwoń (Pywoyn), Jan Pyenyaszek i Grzegorz malarz, zawiera umowę na budowę ratusza z cieślą Marcinem, który ma otrzymać 3 grz. i 14 gr. Ta stara rada przekazuje kwoty z podatku na budowę i z innych podatków miejskich nowym radnym Piotrowi Kolanowskiemu, Stanisławowi Wienkowi (Vyenkony) i Heynowi (s. 23); podwójci Mikołaj z Poznania (s. 39); 1481 stara rada w liczbie 4 radnych [zob. Radni] przekazuje nowej radzie wybranej przez pana, podwójciemu Mikołajowi i 7 ławnikom nowo wybranym oraz innym uczciwym mężom, specjalnie wydelegowanym pełne rozliczenie z wszystkich podatków i opłat miejskich (s. 26); 1488 burmistrz Stanisław Szyelyesth (a. Szyelesth), radni Szymon (Simon) kowal i Mikołaj Drabynycz, podwójci Maciej Kwaszny i 7 ławników stwierdzają, że kmieć Wayszko Nowakowycz z wsi Wyelynycze [dziś Wielunice w z. przem.], należącej do władyki [przem]. oraz Piotr Heczky [?] przyjęli poddaństwo Stanisława [Kmity] Sobienskiego (s. 56, 58); 1489 Stanisław Kmita kaszt. przem. daruje dożywotnio księciu Jaczkowi [z Przedzielnicy] miasto Lesko z czynszami, wójtostwem i in. (XVI 2034) → p. 3; 1506 podwójci i 7 ławników (s. 44).

Ratusz: 1477 miasto otrzymuje od właścicieli ratusz, postrzygalnię sukna i ramy do naciągania sukna, → p 4; 1478 rada miejska zawiera umowę na budowę ratusza z cieślą Marcinem, któremu winna dać za pracę 3 grz. 14 gr. Ta stara rada przekazuje nowej radzie kwotę z pierwszego poboru na budowę ratusza i z poboru innych podatków miejskich. Pobierano trzykrotnie podatek miejski na ratusz od każdego mieszczanina w rynku po 2 gr, od każdego w ulicy po 1 gr i od komorników po 1 gr, razem 4 grz. i ... [?] (s. 23); rada miejska sporządza spis domów w rynku z pomiarem w łokciach do podatku na budowę ratusza (s. 39); b.d. cieśla z 2 pomocnikami otrzymuje 1 grz. i od każdego mieszczanina krupy jęczmienne, ser, koguta i 5 jaj, od wszystkich razem 2 barany, 2 sery wołoskie i pół kłody mąki (s. 21); 1482, 1501, 1502 rada miejska odbywa posiedzenia w ratuszu (s. 27, 43, 46, 47); 1559 ratusz piętrowy, na dole miejsce na sprzedaż trunków i in. towarów, „na górze” świetliczka, przy ratuszu postrzygalnia i waga (s. 204-205).

Radni: 1473 Stanislaus (Oss. 9764 s. 7); 1477 Wenko, Stanislaus alias Kudlek, Petrus Colanowszky, Iohannes szewc, Stanislaus (s. 13-16); 1478 Petrus Colanowszky, Iohannes szewc, Iohannes Pyenyozek, Stanislaus Pywony, Gregorius malarz (s. 10-20); 1480 Heyn (s. 20); 1481 Iacobus Ibrok [? Brlok], Petrus Kolanowsky, Stanislaus Kudlek, Lyen, Vyenko, Mathias Kwaszny, Martinus cieśla (s. 26); 1483 Nicolaus kuśnierz, Lyeny, Nicolaus, Iohannes szewc, Simon kowal (s. 22, 29, 30); 1484 Nicolaus, Simon kowal, Jan szewc, Lyen, Nicolaus kuśnierz, Nicolaus Drabynycz (s. 28, 30, 55); 1485 Nicolaus kuśnierz, Iohannes szewc, Simon, Petrus, Nicolaus gener Drabynycz (s. 30-32); 1486 Iohannes Samek, Nicolaus Drabinicz, Szeleszth (s. 33); 1487 Iohannes szewc, Nicolaus, Stanislaus, Symon kowal (s. 34); 1488 Simon kowal, Iohannes szewc, Stanislaus Selesth a. Szyelyesth, Nicolaus Drabynycz, Marek, Benasz (s. 34, 45, 46, 48, 50-52, 58); 1489 Maryek, Benasz. Simon kowal, Nicolaus Drabynycz, Nicolaus Stary (s. 36, 51, 52); 1491 Pyetrzyk (s. 45); 1492 Simon kowal (s. 57); 1493 Mathias Kwaszny podwójci [?] (s. 22); 1494 Simon kowal, Iohannes Osthab (s. 58); 1496 Iohannes Ochthab, Mathias Kudlecz, Mathias kowal, Philipus (s. 48); 1501 Stanislaus Selest, Michałek, Tyenek, Petrus Kolyanowszky, Mathias Kwaszny, Stanislaus Byenyasz, Mathias kuśnierz, Stanislaus de Gorky (s. 42, 43); 1502 Mathias kuśnierz, Stanislaus de Gorky, Stanislaus Byenyaszowycz (s. 43); 1504 Iohannes Oc[hthab?] (s. 44); 1510 Iacobus kowal (s. 38); 1511 Petrus szewc (s. 28).

5. 1478 Pleban (rector) kościoła w L. ks. Stanisław ze Zgłobienia, student z Krakowa (Oss. 9764 s. 39); 1478 „spytaly” i „hospytalne” (s. 39)2Może chodzi tu o szpitale: przykościelny, zw. też później polskim, i przycerkiewny; przed 1511 Stanisław Kmita nadaje nieokreślone prawa cerkwi w L., co potwierdza Stanisław Stadnicki w r. 1594 (Oss. dok. 152; Fastnacht, Katalog cz. I 394); 1539 Stanisław [Tarło] bp przem. daje konsens na erekcję prepozytury mansjonarskiej przy kościele w L., jeśli odnośne dokumenty erekcyjne zostaną mu przedłożone przez Piotra Kmitę: tenże bp potwierdza erekcję prepozytury założonej przez Piotra Kmitę (CS 150 s. 244-257); 1542 wydatki rady miejskiej na xenodochium (Oss. 9764 s. 75, 137, 145, 235); 1542 n. wydatki rady miejskiej rectorischole, adolescentibus scholasticis, na naprawę budynku szkolnego (s. 66, 71, 75, 81, 96, 235, 237 i in); 1560 pop Hrehory (Oss. 9764 s. 210); 1580 w akcie działowym miasta Leska „pop i dwie cerkwi na poły”, „pierzaja w nowym rynku od cerkwie niskiej” (Fastnacht, Działy s. 13, 14)3Prawdopodobnie starsza cerkiew tzw. przedmiejska była na przedmieściu, będącym częścią pierwotnej wsi Lesko, druga nowsza po powstaniu miasta i poszerzeniu go o nowy rynek, obok tego rynku; 1640 wizytacja stwierdza istnienie oprócz nowego kościoła murowanego również starego drewnianego Św. Ducha w sąsiedztwie szpitala za bramą węgierską, który miał być kościołem parafialnym, zanim nowy został wybudowany (AD Przemyśl 1104 s. 63).

6. 1506 Jan Migdal Krzywiczky de Lissko przyjęty do prawa miejskiego w Krakowie (Kacz. 9499); 1525 Wojciech s. Macieja z L., notariusz publiczny (Oss. dok. 2629; Fastnacht, Katalog cz. I 70).

7. Fastnacht A., Ludność miasta Leska w XV i XVI wieku, „Rocznik ZNiO” t. IV 1953 s. 77-115; tenże: Działy Leska oraz dóbr leskich i bachowskich z r. 1580, „Rocznik Sanocki” IV 1979 s. 7-29; Łuczyński J. M., Z dziejów Leska w XV-XVIII wieku, „Rocznik Nauk.-Dydaktyczny”, z. 35 s. 77-88.

8. Miecz z epoki brązu (Sulimirski T., Bronzy Małopolski środkowej, Lwów 1929 s. 17-48); Osada z późnego okresu rzymskiego obejmująca jamy gospodarcze, ślady budynków, ceramikę, kamienie żarnowe, ziarna roślin uprawianych. Ceramika wczesnośredniowieczna z IX-XII w., zabytki metalowe (Szałapata A., Zielińska-Durda M., Badania 1969, 1970, 1971 r. Informator Archeol. Warszawa 1970 s. 197-198; 1971 s. 123-124, 181-182; 1972 s. 191).

1 Dokładna data lokacji miasta nie jest nam znana, ponieważ nie zachował się przywilej lokacyjny. Możemy jedynie w przybliżeniu ustalić jej czas. 21 VI 1456 r. Lesko zostało wymienione jeszcze jako wieś, natomiast z 23 X 1472 pochodzi pierwsza dochowana zapiska sądu ławniczego miasta Leska. (Przyp. red. na podstawie: Fastnacht A., Dzieje Leska do 1772 roku, Rzeszów 1988, s. 40.

2 Może chodzi tu o szpitale: przykościelny, zw. też później polskim, i przycerkiewny.

3 Prawdopodobnie starsza cerkiew tzw. przedmiejska była na przedmieściu, będącym częścią pierwotnej wsi Lesko, druga nowsza po powstaniu miasta i poszerzeniu go o nowy rynek, obok tego rynku.