(1406 Mzurow — ZK 311 s. 55; 1408 Msczurow — KSN 2148, 2158; 1417 Mszurow — SP 2, 1497; 1439 Mziurow lub Mzwrow — GK 6 s. 99; 1462 Zurow — GK 16 s. 158; 1465 Mszurowa — ZK 314 s. 218; 1466 Mzurowa — ZK 260 s. 117, ZK 316 s. 85; 1478 Msurow — GK 20 s. 690; 1480 Mzdzurov — ZK 316 s. 24; 1481 Mzdzurova — ZK 316 s. 34; 1487 Mszwrow — MK 14 s. 208, w MS błędnie Mwszkow — MS 1, 1878; 1529 Pazurov — LR s. 343; 1574 Mzorow — MK 111 k. 180v; MS 6, 78) 8 km na SW od Lelowa.

1. 1463, 1478, 1489, 1491 i n. pow. lel. (GK 16 s. 714—5; 20 s. 690; 23 s. 641; RP k. 132v); 1470—80, 1529, 1602 par. Niegowa (DLb. 2 s. 220; LR s. 95; AMetr., AVCap. 20, s. 139)¹W WR (k. 142) wśród osad należących do parafii w Niegowej nie wymieniono M., co może mieć związek z zajęciem kościoła przez innowierców i niedawnym przywróceniem go katolikom. Zarówno wcześniejsze źródła, wizytacja z 1602 r., jak i najstarsze zachowane metryki chrztów parafii w Niegowej (wpisy od 1637) potwierdzają, że wieś M. należała do niej. .

2. 1442 niwa w Dąbrownie ciągnąca się od granic i od drogi dziedziny M. wraz z padołem inaczej Dołem Mzurowskim („cum valle alias Dol Mszurowszki”) [dziś w Dąbrownie pole o nazwie Średnie Doły — UN 205 s. 14] → Dąbrowno p. 3²W haśle → Dąbrowno p. 3 określono, że niwa ta jest „położona przed wgłębieniem alias Dołem Mzurowskim” jednak zapis w rękopisie wskazuje, że Dół Mzurowski był przypisany do niwy.

3. -a. Własn. król. w tenucie szlach. → Uw. 1.

1417 Jan z M. h. Amadej (SP 2, 1497; → p. 6).

1419 Mikołaj z → Książnic [par. Chełm] wracając z wyprawy, nie stawił się wraz z zachodźcą na termin wyznaczony przez wwdę krak. w pow. lel. w sprawie przeciw Maciejowi z M. o konia (ZK 312 s. 181).

[przed 1437—1437] Krystyn z → Koziegłów 1415—37, → Mirowa 1424—37, posesor M., h. Lis, kaszt. sądec. 1419—37, ojciec Jana starszego, Krystyna, Jana młodszego i Doroty →1439.

1437] 1439—40 Jan starszy z → Koziegłów 1434—64, posesor M., s. ww. Krystyna (GK 6 s. 99; ZK 150 s. 181—2).

[1437] 1439—40 [1445—6]³Krystyn Koziegłowski sprzedał w 1445—6 zamek Mirów z przynależnymi wsiami szwagrowi Hinczy z Rogowa, mężowi siostry Doroty. W transakcji sprzedaży nie wymieniono niektórych wsi, m.in. M., może z tego powodu, że formalnie była ona własn. król. Niewątpliwie jednak zapisy zastawne na tej wsi przeszły wówczas na Hinczę, skoro wdowa po zmarłym w 1473 kasztelanie sand. Dorota Hinczyna poświadczona jest wprost jako dziedziczka M Krystyn, Krzczon z → Koziegłów 1434—64, posesor M., → Mirowa 1439—46, s. ww. Krystyna (GK 6 s. 99; ZK 150 s. 181—2); 1439, 24 II Krystyn z → Koziegłów, ręcząc za starszego br. [Jana] zobowiązuje się zwrócić do Wielkanocy Przedborowi z Koniecpola kaszt. roz. 3 tuniki — dwie z aksamitu podbite sobolami i jedną z sukna ciemnoczerwonego podbitą wiewiórkami, pod rygorem wwiązania go w sumie 400 grz. w M. (GK 6 s. 99); 24 IX⁴Dział między ww. braćmi wpisany został pod dwiema datami: do księgi grodzkiej 24 IX 1439, zaś do księgi sądu nadwornego 6 I 1440 r. (→ Koziegłowy p. 3; → Mirów p. 3a) z podziału dóbr między br. Janem i Krystynem z → Koziegłów młodszemu Krystynowi przypada zamek → Mirów z wsiami i folwarkami od dawna do niego przynależącymi, m.in. M. (GK 6 s. 263); 25 IX ww. Jan z Koziegłów główny dłużnik oraz jego poręczyciele brat Krystyn i Szczepan z Pogorzyc zobowiązują się zwrócić do Bożego Narodzenia Stanisławowi Strycherowi mieszcz i rajcy krak. 270 grz. szer. gr długu; ww. bracia zobowiązują się uwolnić Szczepana od owej poręki do tego terminu, w przeciwnym razie, jeśli Szczepan poniesie stratę, wwiążą go w tej sumie w swoje wsie, Jan w Choroń a Krystyn w Jaworznik [Mały i Wielki] i M. (GK 6 s. 264—5 zp.).

1440—68 Jan Tral z Gunic [„de Gunicze”, być może dzisiejsze Gonice w woj. kal.] 1436—69 [h. Prus?]⁵Pochodzenie Trala nie jest pewne. Możliwe, że „Gunicze” to Gunice, dziś Gonice w woj. kal. w l. 1403—1405 poświadczony jest na urzędzie wojskiego sier. Tral albo Trzel z Łubnicy (woj. łęcz.) i Lipek (woj. sier.) h. Prus, zawołanie Słubica. Bardzo rzadkie przezwisko Tral (zob. SSNO 5 s. 463) wydaje się wskazywać na pokrewieństwo obu Tralów, lecz ten domysł wymagałby potwierdzenia źródłowego (UŁS B 297; J. Chwalibińska, Ród Prusów w wiekach średnich, Toruń 1948, s. 75, 146; L. Dziadulewicz, Drobiazgi heraldyczne, MH 17, 1938, nr 10, s. 158). Za łączeniem Trala z kal. Gunicami oraz ze szlachtą h. Prus zdaje się przemawiać również wzmianka o Piotrze Gunickim („Guniczki”) szlachcicu „de familia Prussi”, który zginął w 1474 w walkach z Janem II ks. żagańskim na pograniczu śląsko-wielkopolskim w pobliżu Wschowy (DHn. 12 [1462—1480] s. 332, 552; Nabiałek, Starostwo olsztyńskie → p. 7, s. 465), posesor zastawny M., Wiercicy 1467—69, burgr. olsztyński 1446—52⁶W dotychczasowej literaturze utożsamiano tego Trala, występującego bez imienia w 1440—60, burgr. olsztyńskiego, z Piotrem Tralem. Zestawiony w niniejszym haśle późniejszy materiał pozwala stwierdzić, że bugr. olsztyńskim był Jan Tral, a występujący Piotr jego synem. Brak podstaw, by utożsamiać Trala burgr. olsztyńskiego ze wzmiankowanym wyżej Piotrem Gunickim (zob. przypis 6); nie może chodzić też o jego s. Piotra Trala, który jest poświadczony co najmniej do 1493, mąż Beaty c. Mikołaja z Tęgoborza, ojciec Piotra Trala z Lgoty Gawronnej oraz zapewne Andrzeja i Jana z Wiercicy (ZK 150 s. 163—4; 260 s. 117, 137, 184; 313 s. 10, 124, 139—40, 152, 193, 341; 314 s. 104, 106, 159, 185, 195, 218, 241; 315 s. 11, 107, 301, 321; GK 8 s. 507; 13 s. 262; 15 s. 6—7; 16 s. 158, 208, 714—5, 761; 19 s. 638—40, 647; OK 8 s. 453; 10 s. 440; Laberschek, Na tropie → p. 7, s. 201; tenże, Nieznane karty → p. 7, s. 159; tenże, Obrót → p. 7, s. 186; Nabiałek, Starostwo olsztyńskie → p. 7, s. 464—6, 561 (Aneks nr 34);

1440, 2 I Krystyn z Koziegłów zastawia za 110 grz. posp. monety i za 50 grz. szer. półgr. monety krak. Tralowi z Gunic całą swą dziedzinę zw. pospolicie M. i zobowiązuje się bronić go przed pretensjami jakichkolwiek osób wobec posiadanej przez niego wsi, szczególnie zaś ze strony króla; 1440, 6 I z podziału dóbr między br. rodz. Janem i Krystynem z → Koziegłów Krystynowi przypada zamek → Mirów i wsie, m.in. M. (ZK 150 s. 163—4, 181—2: wpis przeniesiony z ksiąg grodzkich do wieczystych); Tral z Gunic zapisuje ż. Beacie c. Mikołaja z Tęgoborza 60 grz. posp. mon. posagu i tyleż wiana na trzymanej w zastawie dziedzinie M.; tenże Tral oświadcza, że otrzymał 60 grz. za posag ż. Beaty i zapisał jej tę sumę na połowie dóbr dziedz. w M. i na sołectwie tamże (ZK 313 s. 124, 139—40); 1441, 22 VI Tral z Gunic alias z M. zobowiązuje się zapłacić Piotrowi z Dąbrowna 15 grz. do ś. Michała [29 IX] pod rygorem wwiązania go w 2 ł. w M., na których siedzą Piotrek i Święch (Wąchputo) (ZK 313 s. 152); 1442 tenże Tral zobowiązuje się zapłacić Mik. Pruskiemu burgr. lel. 24 grz. do ś. Marcina [11 XI] pod rygorem podwojenia sumy (ZK 313 s. 193 zp.); 1443 Tral z Gunic jako dłużnik oraz jego poręczyciele Andrzej ze Starzyn i Mikołaj z Dąbrowna zobowiązuje się zwrócić w określonym terminie Gniewoszowi z Psar [par. Dzierszków] 80 grz. do święta Obrzezania Pańskiego [1 I 1444] pod rygorem wwiązania go w wieś M., z wyłączeniem łanów 2 kmieci Piotra i Święcha (Swach) (GK 8 s. 507 zp.); 1447 Tral z Gunic burgr. olsztyński winien zwrócić w określonym terminie Mikołajowi [Łapszowi] niegdyś wójtowi ze Mstowa alias z → Małusz [Taszowych, Pośrednich i Starych] 40 grz. z tytułu zabezpieczenia poręki, którą ten złożył za Trala, pod rygorem wwiązania go w całą dziedzinę M. (ZK 313 s. 341 zp.); 1456 Mikołaj [Łapsz] z Małusz protestuje przeciwko Tralowi z M., gdyż gotów był przyjąć od niego zapis z tytułu poręki, ale ten nie stawił się w sądzie (GK 13 s. 262); 1458, 24 I Tral z M. oraz Piotr z Potoku ręczą za Pawła ze Szczekocin tenut. olsztyńskiego, że zwróci Jakubowi Turskiemu ongiś z Turzyna 261 fl. węg. do Bożego Narodzenia lub wwiąże go do Zarębic, w przeciwnym razie Potocki da Jakubowi wwiązanie w Lgotę Gawronną, a Tral w M. (GK 15 s. 6—7); 1459, 28 II Tral z M. niegdyś burgr. w Olsztynie zobowiązuje się zapłacić Marcie Gerlachowej mieszcz. krak. 10 fl. węg. i 1½ grz. posp. monety do Bożego Narodzenia (OK 10 s. 440); 7 VI tenże Tral winien zwrócić w ciągu 2 lat Abrahamowi z Wilkowa 50 grz. posp. monety długu wobec zm. Stanisława z Wilkowa, pod rygorem wwiązania go w całą swoją wieś czyli dziedzinę M.; tenże Tral zobowiązuje się płacić Abrahamowi od tej sumy przez 2 lata 5 grz. czynszu na ś. Marcina (ZK 314 s. 103 zp., 104 — zapiski uszkodzone); tenże Tral winien zwrócić w określonym terminie Stanisławowi z Włoszczowy [pow. chęc.] 3½ grz. (ZK 314 s. 106); 1460, 13 XI Abraham z Wilkowa kwituje Trala z M. z zapłaty 5 grz. na ś. Marcina (ZK 314 s. 159); 1462—3 Stan. Młodziejowski pozywa Jana Trala z M. [o porękę za Pawła tenut. olsztyńskiego]; tenże uwalnia Trala i Jakuba Piaskowskiego od poręki 120 fl. długu Pawła tenut. olsztyńskiego, gdyż ten zwrócił mu pieniądze (GK 16 s. 158, 208, 761); 1463 Tral z M. i Piotr Potocki z Potoku ręczą Pawłowi Karniowskiemu zastawnikowi z Mironic za Pawła tenut. olsztyńskiego, że wykupi od niego wieś Sobótkę w pow. sand., zastawioną Karniowskiemu przez Pawła [za 260 grz.], w przeciwnym razie obaj, pod zakładem 1000 grz., dadzą Karniowskiemu wwiązanie w swoje wsie w pow. lel.: Tral w M. a Potocki w Lgotę [Gawronną] (GK 16 s. 714—5); 1464, 14 I Jan Tral z M. winien zwrócić w ciągu roku Abrahamowi z Wilkowa 50 grz. monety krak. długu pod rygorem wwiązania go w wieś M. z dworem i zasiewami ozimymi; winien też doprowadzić do akt żonę, aby ustąpiła ze swego prawa do posagu i wiana, oprawionych na ww. dobrach (ZK 314 s. 185—6); 1465, 14 II Tral z M. winien zwrócić Abrahamowi z Wilkowa do Bożego Narodzenia 50 grz. monety krak. pod rygorem wwiązania go w wieś M. wraz z całym dworem pańskim i przynależnymi rolami oraz zasiewami ozimymi i jarymi. Tral ręczy za ż. Beatę, która ma oprawę na dobrach M., że zgodzi się na tę transakcję (ZK 314 s. 218)⁷Nad imieniem Tral nadpisane: Petrus; 1466, 9 VI Tral z M. winien zwrócić Abrahamowi z Wilkowa 50 grz. do Bożego Narodzenia pod rygorem wwiązania go w jego wieś M. wraz z dworem i rolami pańskimi. Jeśli dojdzie do tego wwiązania Abraham zezwoli mu mieszkać w tej wsi przez rok. Tral ręczy za żonę, że ustąpi z praw do posagu i wiana na M. (ZK 260 s. 117).

1467 Piotr s. [Jana] Trala z M. za zgodą ojca zapisuje ż. Katarzynie c. Przybka z Poręby [Wielkiej czyli Górnej, też Porąbki, par. własna w pow. krak.] 100 grz. posagu i tyleż wiana na całej połowie dóbr dziedz. ojca w M., połowie dworu tamże oraz na połowie pieniędzy, pozostających w zastawach. Tral wyraża zgodę na to, że jeśli Katarzyna zechce odstąpić od zapisu tej oprawy i go umorzyć, to może to zrobić tylko za zgodą jej braci i stryja; czcigodni szlach. Przybek, Piotr, Marcisz i Stanisław dziedzice z Poręby Wielkiej [czyli Górnej, też Porąbki] zobowiązują się wypłacić Piotrowi Tralowi 100 grz. gr pol. posagu siostry Katarzyny w 2 ratach pod warunkiem zastawienia mu łanów osiadłych (ZK 260 s. 137—8); Elżbieta wd. po Mik. Bystrzanowskim ma sprawę z [Janem] Tralem z M. (ZK 315 s. 301); Jan Tęgoborski pozywa Trala z M. (ZK 315 s. 321); 1468 Tral z M. winien zwrócić w określonym terminie Pawłowi [Szczekockiemu] tenut. z Olsztyna 23 fl. węg. (ZK 260 s. 184); Abraham z Wilkowa kwituje Trala z M. z długów (ZK 260 s. 184).

1469—82, zm. 1483 Andrzej, Indrzych, Henryk Bystrzanowski [h. Stary Koń]⁸Wg Bon. 2 s. 292 Bystrzanowscy pieczętowali się h. Stary Koń z → Bystrzanowic 1447—75 i Przybynowa do 1478, posesor zastawny M. i Dąbrowna, 1-a ż. Elżbieta c. Piotra z Zebrzydowc 1466; 2-ga ż. Małgorzata przed 1483 [1479]⁹Małgorzata była ż. Andrzeja zapewne już w 1479, na co wskazują dwie zapiski z 14 X 1479 i 20 I 1480, w których pisała się z Dąbrowna (de Dambrowno) (ZK 316 s. 17; 319 s. 4), potem ż. Dzietrzycha z Dąbrowy [woj. sier.], cc. Elżbieta i Anna z 1-ego małżeństwa oraz Barbara z 2-ego małżeństwa (ZK 314 s. 246; 316 s. 11, 21, 24, 34; GK 20 s. 690—1, 970—1; 21 s. 40—1, 430, 454, 520—2, 762; Bon. 2 s. 292); 1469 Jan z → Mokrzeszy zobowiązuje się zapłacić w określonym terminie Andrzejowi z M. 30 fl. pod rygorem wwiązania go w 6 ł. osiadłych w Mokrzeszy, z których ma 6 fl. czynszu (ZK 314 s. 246).

1470—80 wieś M. jest dziedz. własn. króla i do niego należy zwierzchność (hereditas et dominium — DLb. 2 s. 220).

[1473] 1478—80 [1487] Dorota Hińczyna z → Koziegłów 1439—89, dzierż. → Mirowa do 1487, tenut. M., dz. Przybynowa od 1478, c. Krystyna z Koziegłów kaszt. sądec., ż. [Jana] Hinczy z Rogowa kaszt. sand. (GK 20 s. 690—2; ZK 316 s. 21); 1478 Dorota z Przybynowa zastawia za 250 grz. Indrzychowi Bystrzanowskiemu z Przybynowa swoją wieś czyli dziedzinę M. w pow. lel. Dorota ma go bronić przed roszczeniami innych osób, a przede wszystkim króla; Jan z Giebołtowa poręcza Indrzychowi za Dorotę Hinczynę pod zakładem 1000 fl., że odtąd w ciągu roku ma mu dostarczyć zgodę króla na [zastaw] dziedziny król. M., którą ona dzierży i zastawiła Indrzychowi; taż Dorota zobowiązuje się uwolnić Jana z tej poręki (GK 20 s. 690—2); 1479 Jan alias Pieniążek z → Makowa [par. Szreniawa] zastawia za 150 fl. węg. Indrzychowi z M. wieś [król.] Zwonowice w pow. lel. i zobowiązuje się bronić i uwolnić Indrzycha od roszczeń innych osób, a w szczególności od króla (GK 20 s. 970—1); 1480, 12 I Dobiesław z Żarek, poręczywszy Indrzychowi z M. 300 fl. węg. za Pawła ze Szczekocin tenut. olsztyńskiego, zobowiązuje się w przypadku niezwrócenia mu tej sumy wwiązać Indrzycha w połowę m. Żarki (GK 21 s. 41—2); 20 I Jan z Mokrzeszy zobowiązuje się zwrócić do Bożego Narodzenia Henrykowi z M. 30 fl. węg. pod rygorem wwiązania go do 6 ł. osiadłych w → Mokrzeszy, z których ma 6 fl. czynszu (ZK 316 s. 11); [Andrzej alias Indrzych Bystrzanowski] sprzedaje za 900 fl. Dorocie [z Koziegłów] wd. po [Janie] Hinczy z Rogowa kaszt. sand. dobra dziedz. [Przybynów i Zaborze w pow. lel.]. Strony umarzają zapisy w księgach grodzkich, utrzymując w mocy jedynie zapis zastawny na M. (ZK 316 s. 21)¹⁰Sprzedaż Przybynowa i Zaborza miała miejsce 17 III 1478 i stosowny zapis transakcji znalazł się pod datą w księdze grodzkiej krak. (GK 20 s. 695). Bystrzanowski miał obowiązek przenieść zapis do ksiąg ziemskich lel. Karta z końcowym fragmentem tego zapisu znajduje się w księdze lel., nie jest jednak pewne, czy składka wraz z kartą została właściwie wszyta pod datą1480, skoro zapis miał być wniesiony do ksiąg ziemskich w najbliższym terminie. Może ona zatem pochodzić z lat 1478—9; Szczepan z Dąbrowna zastawia za 11 fl. węg. Andrzejowi z M. rolę kmiecia Jańca w Dąbrownie (ZK 316 s. 24); 1481 Szczepan z Dąbrowna i Andrzych z M. unieważniają wszystkie wzajemne zapisy (ZK 316 s. 34); Jan z Mokrzeszy zastawia na rok za 100 grz. Andrzejowi alias Hindrzychowi [Bystrzanowskiemu] z M. wieś Mokrzesz; Stan. Mokrzeski zastawia na rok za 156 fl. szl. Indrzychowi z M. całą swoją cz. wsi Mokrzesz (GK 21 s. 430 zp., 454); 1482 Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński zastawia za 300 fl. węg. Indrzychowi z M. wsie [król. w stwie olsztyńskim] Biskupice i Zrębice (GK 21 s. 520—1 — skwitowany 1488); Indrzych z M. protestuje ponieważ gotów był przyjąć od Szczepana z Dąbrowna zapisane pieniądze, ale ich nie otrzymał (GK 21 s. 521); Jan z Mokrzeszy zastawia za 160 fl. węg. Indrzychowi z M. połowę wsi Mokrzesz z połową folw. i dworu (GK 21 s. 522).

1483—1500 Małg. Dąbrowska posesorka zastawna M. i Dąbrowna, 2-ga ż. Andrzeja Bystrzanowskiego i wd. po nim 1483, matka Barbary z małżeństwa z Andrzejem, przedtem zapewne ż. Dzietrzycha z Dąbrowy [woj. sier.] i matka jego dzieci Jana Dąbrowskiego i Doroty (GK 21 s. 762, 804—5, 826—7, 853, 870, 918)¹¹Alicja Szymczakowa, która ustaliła, że Małgorzata była ż. Dzietrzycha z Dąbrowy postawiła hipotezę, że „Małgorzata Dąbrowska była córką Jakuba z Mokrzeszy i Małgorzaty z Wilamowa i miała w Mokrzeszy zastaw posagowy od braci Jana i Stanisława”, a ponadto przypuszcza, iż pierwszym mężem Małgorzaty był nieznany z imienia właściciel Dąbrowy (A. Szymczakowa, Nobiles Siradienses. Rody Porajów, Pomianów, Gryfów, Kopaczów i Pobogów, W. 2011, s. 17, przypis 6). Hipotezę, że Małgorzata pochodziła z Mokrzeszy oraz, że jej pierwszym mężem był dziedzic Dąbrowy wspierają inne dane zgromadzone w hasłach Mokrzesz i M.: dziedzice Mokrzeszy mieli zobowiązania finansowe wobec Małgorzaty i jej dzieci zarówno z małżeństwa z dziedzicem Dąbrowy, jak i z Bystrzanowskim, a s. Małgorzaty, Jan Dąbrowski, jako strona przed sądem występuje już w zapiskach z lat 1492—3, co oznacza, był juz wtedy pełnoletni (AG, Księgi grodzkie sieradzkie 27 s. 430; 27 s. 758; GK 23 s. 986—8; 24 s. 89; ZK 316 s. 165).

1483—93 Elżbieta posesorka zastawna M. i Dąbrowna c. Andrzeja Bystrzanowskiego z 1-go małżeństwa z Elżbietą Zebrzydowską, siostra rodz. Anny, ż. Jana Rzeszowskiego z → Łowini i Rzeszowa [z. przem.] (ZK 316 s. 85, 175—6, 184; GK 23 s. 641).

1483—1500 Anna posesorka zastawna M. i Dąbrowna, c. Andrzeja Bystrzanowskiego, siostra Elżbiety, ż. Andrzeja Krezy z Bobolic (GK 27 s. 508—9).

1483—1500 panna Barbara posesorka zastawna M., c. Andrzeja Bystrzanowskiego i Małgorzaty (GK 21 s. 852; 22 s. 63, 120; 24 s. 906—7; ZK 153 s. 64).

1483 siostry niepodzielone Anna i Elżbieta cc. zm. Indrzycha z M. posesorki w Dąbrownie jako powódki i [ich macocha] Małgorzata wd. po tymże Indrzychu posesorka M. i Dąbrowna mają termin, na którym siostry mają odpowiedzieć, czy przyjmą pokwitowanie odbioru pieniędzy (litteram recognicialem) od Małgorzaty, czy nie; ww. siostry wnoszą o karę XV dla Małgorzaty, ponieważ nie stawiła przed sądem Jana Przerębskiego, Jana Pielsza z Olbrachcic i Fetka Ciesielskiego, których woźny zatrzymał u tejże Małgorzaty w Dąbrownie gdzie byli w gościnie, lecz Małgorzata nie chciała stawić owych „terrigenes” w sądzie grodzkim, ponieważ są posesjonatami i żądała odesłania sprawy do sądu ziem. krak. na roczki w Lelowie. Sąd zeznaje, że pozew był zgodny z prawem i daje ww. siostrom woźnego do ciążenia dóbr Małgorzaty (GK 21 s. 762, 804—5, 827, 853, 870, 918); 23 VI Stanisław z Mokrzeszy winien zwrócić ww. siostrom Annie i Elżbiecie 2/3, czyli 110 ze 160 fl. węg. długu, który ma wobec zm. Indrzycha (GK 21 s. 826); Łukasz Zebrzydowski z Połajowic ręcząc Stanisławowi z Mokrzeszy za swe siostrzenice siostry Annę i Elżbietę jako ich opiekun, kwituje go ze spłaty 110 fl. długu i zobowiązuje się doprowadzić do sądu na 6 I osiadłego szlachcica, gdzie przyrzekną chronić Stanisława przed pretensjami innych osób do tej sumy, zaś po uzyskaniu przez ww. siostry pełnoletności stawić je w sądzie w celu umorzenia tych 2/3 ojcowskiego zapisu [→ 1488] (GK 21 s. 826); 27 VIII Stanisław z Mokrzeszy zobowiązuje się wypłacić do 6 I Barbarze c. zm. Indrzycha Bystrzanowskiego posesora z M. na jej pozew 59 fl. [właśc. 49 fl.] czyli 1/3, ze 160 fl. węg. długu, który ma wobec zm. Indrzycha (GK 21 s. 852, 865); 1484 Barbara posesorka zastawna M. pozywa Stanisława z Mokrzeszy o niezapłacenie długu (GK 22 s. 63, 120); 1485 Elżbieta ż. Jana z Rzeszowa składa protest przed sądem, ponieważ gotowa była ustąpić Mik. Krezie z Zawady [par. Racławice?] z dóbr Dąbrowno i M. według zapisu w księgach grodzkich krak., [lecz on się nie stawił] (ZK 316 s. 85); 1487—8 Barbara c. Indrzycha Bystrzanowskiego posesora zastawnego M. pozywa Stanisława z Mokrzeszy o odbicie ciążenia jego wsi Mokrzesz z tytułu niezapłaconego długu (GK 22 s. 689, 707, 727, 747, 765, 781, 813, 971, 1007).

1487 Jan i Jakub Kobylańscy, h. Grzymała z → Kobylan, dziedzice → Mirowa z wsiami, m.in. M.¹²Klucz mirowski przypadł Kobylańskim po zm. w 1473 br. ich babki Małgorzaty Janie Hińczy z Rogowa. Dożywotnio dzierżyła te dobra wd. po Hińczy Dorota → Kobylany, → Mirów zamek; Kazimierz Jag. poświadcza podział dóbr rodowych i odziedziczonych tenut dokonany przez br. niepodzielonych Hieronima, Jana i Jakuba z → Kobylan [par. własna]. Janowi i Jakubowi przypadły dobra dziedz. tj. zamek → Mirów z wsiami, min. z M. w pow. lel. (MS 1, 1878 = Mp. 5 Q 85).

1488 Anna ż. Indrzycha [Andrzeja] Krezy z Woli [Tarnowej, dziś Tarnawa cz. Przybynowa] kwituje Stanisława z Mokrzeszy z przypadającej na nią cz. długu po zm. ojcu Indrzychu z M.; taż Anna ceduje na Łukasza Zebrzydowskiego część długu, który winien był jej ojcu Paweł ze Szczekocin tenut. olsztyński i daje Łukaszowi pełnomocnictwo do skwitowania Szczekockiego (GK 22 s. 1002); Łukasz Zebrzydowski jako pełnomocnik tejże Anny oświadcza, że Paweł ze Szczekocin spłacił Annie należną jej część długu według zapisu z 1481 (GK 21 s. 521 — niedatowany dopisek do zobowiązania Szczekockiego z 1481); tenże Zebrzydowski i jego poręczyciel Stan. Boturzyński zobowiązują się pod zakładem 100 fl. uwolnić tegoż Pawła od pozwu i roszczeń Barbary c. zm. Indrzycha Bystrzanowskiego z M., gdyby dotyczyły one sumy większej niż 48 fl. 7 gr (GK 22 s. 1026); 1489 panna [!] Elżbieta c. zm. Indrzycha Bystrzanowskiego tenut. M. kwituje Pawła Olsztyńskiego i Stanisława z Mokrzeszy z przypadającej na nią cz. długu po zm. ojcu Indrzychu z M.; Łukasz Zebrzydowski pożycza od ww. Elżbiety c. Bystrzanowskiego posesora zastawnego z M. 105 fl. węg. po 14 sk. za floren pod rygorem wwiązania jej w tę sumę na połowie Połajowic (GK 23 s. 43).

1490 Łukasz Zebrzydowski z Połajowic oskarża Pawła z Bystrzanowic, że najechał z 8 pomocnikami równymi sobie i tyloma niższego stanu na dobra król., mianowicie 1/3 cz. wsi M., którą Łukasz dzierżawi od Barbary córki zm. Andrzycha Bystrzanowskiego i wd. po nim Małgorzaty matki tejże Barbary za 6 fl. rocznie i zabrał z zagrody 40 kop żyta i tyleż owsa, należących do Łukasza oraz czynsz od kmieci i inne prowenty oraz dochody (obvenciones alias dochody), czyli spy, koguty i sery, zaś role opustoszałe sprzedał i zabrał pieniądze, wszystko na szkodę 30 grz. (ZK 153 s. 64); 1491 Jan Rzeszowski pod zakładem 200 fl. węg. zobowiązuje się wobec Mik. Krezy z Bobolic, że doprowadzi na najbliższe roki sądu ziemskiego w Lelowie, albo do pierwszego wyłożenia ksiąg, ż. Elżbietę, która zezna, że Kreza spłacił ją z dóbr ojczystych i macierzystych M. i Dąbrowno w pow. lel., a tymczasem złoży dla Krezy w umówionym miejscu dokumenty na ww. wsie [w tym król. na M.]. Gdyby Rzeszowski nie mógł mieć tych dokumentów, to Kreza ustąpi Rzeszowskiemu dobra w tych wsiach, a ten umorzy zapis Krezy [200 grz.] na Racławicach. Elżbieta winna stawić się do akt ze szlachcicem posiadającym dobra w pow. lel. w celu dokonania wpisu wedle prawa w celu zabezpieczenia Krezie posiadania tychże dóbr (GK 23 s. 641).

1493—1506 Mik. Kreza [h. Przeginia] tenut. i dzierż. M. i Dąbrowna, dz. Zawady [par. Racławice?], Woli [Tarnowej], Bobolic 1490—1504, Tomiszowic, Zdowa, Niegowej i Ogorzelika, rotmistrz król., star. przem. 1497—1502, lwowski 1498—99, ż. Dorota (1510 wd.) (SP 2, 4436; ZK 316 s. 184; GK 24 s. 238—9; 27 s. 1324; 29 s. 1038; Laberschek, Obrót → p. 7, s. 168—75; D. Quirini-Popławska, Kreza Mikołaj, PSB 15, s. 295; UR 1174, 2024; Bon. 12 s. 278); 1493 Elżbieta ż. Jana Rzeszowskiego z Rzeszowa oświadcza, że Mik. Kreza z Zawady ustąpił jej z pr. bliższości do dóbr M. i Dąbrowno z jakiegokolwiek tytułu po jej zm. ojcu Andrzychu Bystrzanowskim, ponieważ został spłacony (ZK 316 s. 175—6 zp.); ww. Elżbieta ustępuje Mik. Krezie z zapisów zastawnych na dobrach ojczystych i macierzystych M. i Dąbrowno, które to wsie jej zm. ojciec Andrzych trzymał w zastawie (ZK 316 s. 184); Jan Rzeszowski z → Łowini składa protest przeciwko Mik. Krezie z Bobolic, ponieważ zgodnie z umową i warunkami gotów był tego dnia odebrać 200 fl. węg. od Krezy, lecz ich nie otrzymał; tenże Kreza protestuje, gdyż gotów był wypłacić tego dnia powyższą sumę Rzeszowskiemu, jednakże ów nie chciał wydać mu dok. zgody król. na zastaw wsi król. M., którą zastawił Krezie za pewną sumę (GK 24 s. 238—9); 1494 tenże Kreza pozywa Pawła Bystrzanowskiego z Bystrzanowic, o to, że najechał na wieś M., którą Kreza trzyma w zastawie i zabrał mu 10 koni i wołów [!]. Paweł nie chciał składać przysięgi, lecz oświadczył, że jeżeli Mikołaj przyzna się do winy, wówczas uzna zarzut. Sąd wyznacza termin przesłuchania świadków i orzeczenia, czy Kreza może w ten sposób dowodzić winy pozwanego (SP 2, 4436; GK 24 s. 902); tenże Bystrzanowski nie stawił się na terminie, zaś jego posłaniec odpowiedział, że nie ma uprawnień, aby występować w sprawie; Kreza oskarża więc pozwanego o zabór 10 koni i jednego wołu wart. 20 grz. oraz o najazd na M. i wyrządzenie szkód na 120 grz. (GK 24 s. 902, 917; SP 2, 4436); panna Barbara c. zm. Andrzeja Bystrzanowskiego wraz z matką Małg. Dąbrowską wydzierżawiają na 6 lat Mik. Krezie z Bobolic swe cz. we wsiach M. i Dąbrowno za 3½ grz., które mają być im przekazywane przez włodarza z M. Jeśli w tym czasie Barbara wyjdzie za mąż Kreza zwróci jej dobra (GK 24 s. 906—7).

1499, 13 III Anna ż. Andrzeja Krezy z Bobolic za zgodą męża wydzierżawia na 6 lat po 8 grz. rocznie Mik. Siestrzeńcowi z Jaroszowa całe cz. dziedziczne w M. i Dąbrownie. Anna przyjmuje od Siestrzeńca 46 grz., zaś pozostałe 2 grz., pod karą XV, otrzyma od niego w szóstym roku po ustąpieniu z dóbr (GK 27 s. 508—9 zp.); 1500, 9 I ww. Kreza z Woli i Anna zobowiązują się wobec Mik. Krezy z Bobolic star. przem., że. pod zakładem 50 grz. do Zielonych Świątek [7 VI] uwolnią dobra M. i Dąbrowno od dzierżawy ww. Siestrzeńca; 15 IV Siestrzeniec ustępuje z dzierżawy dóbr uzyskawszy zwrot pieniędzy (GK 27 s. 1017 — pod zapiską nota z 13 I 1501, o tym że Anna skasowała zapis)¹³Zapiska wprowadzona dwukrotnie na stronie 1017 — po raz pierwszy niedokończona i przekreślona; 1506 Mik. Kreza dz. Bobolic, M. i Dąbrowna zastawia za 70 grz. Janowi Potockiemu chorążemu wiel. [właściwie: chorążemu mniejszemu sier.] wsie M. i Dąbrowno (GK 29 s. 1038 zp. — nad zapiską nota z 6 II 1507, że Jan Potocki skasował zapis; J. Laberschek, Obrót → p. 7, s. 175).

[Po 1506, 1519 przed 1574] Mik. Kreza z Bobolic h. Przeginia → 1574 Jan, Marcin, zapewne s. Mikołaja, rotmistrz chorągwi król., mąż Anny c. Hier. Szafrańca z Pieskowej Skały star. chęc., ojciec: Jana, Marcina, Jakuba, Katarzyny, Anny (Bon. 12 s. 278; MS 4, 1359, 7356, 8423, 9667; MS 6, 78).

1574 Jan, Marcin, Jakub, Katarzyna i Anna Krezowie dzieci zm. Mik. Krezy dzielą dobra dziedz. po ojcu i matce [Annie] c. Hier. Szafrańca z Pieskowej Skały star. chęc. Z podziału Janowi przypadają dobra ojczyste: zamek Bobolice z wsiami, m.in. M. z folw. (Bon. 12 s. 278; MS 6, 78; MK 111 k. 180—2 — tekst podziału w j. polskim).

1581 wieś M. w tenucie [Jana] Kuczkowskiego (ŹD s. 71 — tu błędnie Kuchowskiego); 1588 Jan Kuczkowski [z Kuczkowa] komornik graniczny pow. lel. przenosi na Stan. Fogelwedera archidiakona warszawskiego i kan. krak. zapis 2700 zł na wsi M. z folw. i na 2 stawach w opust. wsi Niegówka, który miał od Jana Krezy z Bobolic (Sumariusz Metryki Koronnej. Seria nowa, t. 4: Księga wpisów podkanclerzego Wojciecha Baranowskiego z okresu marzec 1588 — grudzień 1590 MK 135 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, oprac. W. Krawczuk i M. Kulecki, W. 2010, nr 238).

1589 Stan. Fogelweder sekretarz król., archidiakon warszawski, kan. krak. zapisuje w Brańsku swoim synowcom dobra Bobolice z wsiami, w tym. [M.] (SG 15 s. 168)¹⁴Wprawdzie brak w przytoczonym fragmencie wsi M, ale to zapewne przeoczenie, bo w innym woluminie słownika (SG 15/2 s. 366), zawierającym uzupełnienie o M., jest odesłanie do hasła Bobolice.

1596 Jodok Fogelweder dz. M. pozywa Marcjana Karlińskiego z Żerkowic o 50 fl. pol. długu; 1597 tenże Marcjan zobowiązuje się zwrócić ww. Fogelwederowi 50 fl. pol., zabezpieczając ten dług na wszystkich swych dobrach ruchomych i nieruchomych (ZK 339 s. 610, 833—4).

-b. Kmiecie i włodarze w M. 1406 Piotr z Dąbrowna ustał termin w sprawie z Maciejem Sową i Maciejem Glazerem [może Głazek?] kmieciami z M. o kary, o które byli zaskarżeni (ZK 311 s. 55); 1415 Polanis rządca (procurator) z M. nie stawił się przeciwko Piotrowi z Dąbrowna w sprawie o zdatnego knura (pro apte kernosz); tenże Polanis nie stawił się ani osobiście ani przez posłańca w sprawie z Janem z Wilkowa (ZK 312 s. 79); 1441, 1443 Piotrek i Święch kmiecie → 3a; 1494 włodarz (villicus) → 3a; 1518 Łukasz Zason kmieć → 5.

-c. Areał, folwark i dwór, pobór.

1441 2 ł. osiadłe w M. → p. 3a; 1464, 1465 dwór w M. z rolami → p. 3a; 1467 dwór → p. 3a; 1470—80 łany kmiece w M. (DLb. 2 s. 220); 1490 opust. role, zagroda w M. → p. 3a; 1500 wieś M. Mik. Krezy skazana na karę król. XIIII grz. za niezapłacenie podatku król. uchwalonego [1498?] przez panów radę i za odbicie wwiązania w te dobra (GK 27 s. 1324—5); 1507—9 pobór z 5 ł. (RP k. 330, 356v, 379); 1510—13 pobór z 6 ł. (RP k. 612v, 643v, 586, 559); 1530 pobór z 5 ł. i karczmy dorocznej (RP k. 57); 1563 pobór z 6 ł., według starych kwitów z 5 ł., i z karczmy dorocznej (RP s. 227—8); 1574 folw. → p. 3a; 1581 5 ł. kmiec., 3 zagrody bez ról, 2 komor. bez bydła (ŹD s. 71).

4. 1407—8, zm. przed 19 X 1413 Grzegorz Sasin sołtys w M., burgr. mirowski 1401—5, rządca w M. Krystyna z Koziegłów 1407, wójt Przyrowa 1412—3, mąż Małgorzaty siostry Wawrzyńca wójta Wolbromia (ZK 313 s. 140; KSN, 2148, 2158, 2177, 3052, 3178, 3221, 3265, 3270, 3290, 3313, 3334, 3348, 3351, 3366, 3371, 3383, 3392, 3407, 3454, 3502; Nabiałek, Starostwo olsztyńskie → p. 7, s. 182); 1407 Sasin sołtys z M. jako zachodźca Krystyna [z Koziegłów] i Mirowa kaszt. sądec. zobowiązuje się zapłacić w określonym terminie Piotraszowi z Dąbrowna 14 grz. (ZK 311 s. 55); 1408 Grzegorz zw. Sasin sołtys z M. procesuje się z Wawrzyńcem wójtem z Wolbromia [swoim szwagrem] (KSN 2148, 2158, 2177); 1413 Stanisław z Ulesia [woj. sier.] świadek zeznaje, że pewnej niedzieli w jesieni po obiedzie w roku minionym w jego obecności Sasin w swoim domu w M. oddał Zbigniewowi z Żytna [woj. sier.] na ręce Stan. [Pławieńskiego] z Lgoty 20 grz. szer. gr pras.; podobnie Jan z Ulesia zeznał, że po Zielonych Świątkach, choć nie pamiętał w którym roku, Stan. Pławieński odebrał od Sasina pieniądze dla Zbigniewa (KSN 3270); 1440 sołectwo → p. 3a; 1529 role sołtysie → p. 5.

5. 1422 Marcin komendarz kościoła par. w Niegowej ustanawia Macieja z Czosnowa [Mazowsze?] swoim pełnomocnikiem w sprawie z Niemierzą z Irządz o zrabowanie przez tego Niemierzę dzies. zbożowej w M. (OK 4 k. 287); 1443, 5 VII Maciej pleb. z Niegowej, będąc winien Stanisławowi złotnikowi i rajcy krak. 8 grz. z tytułu pożyczki, daje mu w zamian dzies. z ról kmiec. w M., należącą do kościoła w Niegowej, którą to dzies. ma Tral z M., i zezwala mu ją sprzedać. Gdyby Stanisław doznał jakichś przeszkód przy sprzedaży, pleban zwróci Stanisławowi te pieniądze do ś. Michała pod karą ekskomuniki (OK 8 s. 453—4 = Cracovia artificum 1441—1450, nr 216); 1470—80 dzies. snop. i konop. z łanów kmiec. dla kościoła w Niegowej (DLb. 2 s. 220); 1504, 29 II Mikołaj pleb. w Niegowej w wyniku ugody z Janem z Tarnowa niegdyś pleb. tamże, zobowiązuje się zwrócić do 17 III z uposażenia pleb. konia, 2 woły i jałówkę oraz, jako rekompensatę za przywłaszczoną za poprzedni rok dzies. snop. z M., oddać mu dzies. z tejże wsi za rok obecny, a także zapłacić 1 grz. za 3 sprzedane jałówki i wykazać się pilnością w poszukiwaniu zaginionego konia, a w wypadku jego nieodnalezienia zapłacić Janowi (OK 28 s. 31); 1518 w sprawie między Maciejem pleb. w Niegowej a Łukaszem Zasonem kmieciem z M. o zboże i słomę z dzies. z M., zrabowaną plebanowi przez Mik. Krezę i kupioną od tegoż przez Łukasza, oficjał krak. wyrokuje, że Łukasz winien w ciągu 2 tygodni zapłacić plebanowi 6 grz.; w tejże sprawie Mik. Zason z Dąbrowna oświadcza, że tę dzies. złożył w snopki i odesłał bratu Łukaszowi. Pleban domaga się złożenia przysięgi przez Mikołaja (OK 37 s. 514, 559—60); 1529 dzies. snop. z całej wsi M. wart. 8 grz. dla plebana w Niegowej (LR s. 95); dzies. z ról sołt. w M. (in Pazurov) i Bliżyce wraz z dzies. konop. i kolędą wart. 7 grz. dla kościoła par. w Zrębicach (LR s. 343)¹⁵„Pazurow’ to najpewniej zepsuta nazwa Mzurów, ponieważ wieś ta położona była w pobliżu Bliżyc.

6. Od drugiej poł. XIV w. poświadczeni są w ziemi przem. szlachcice — manowie Mzurowcy („Msurowszki”) „de Mschurow”, piszący się jako dziedzice Rudołowic, Bystrowic, Więckowic, Woli Węgierskiej: Mikołaj poświadczony od 1393; jego s. Jan Mzurowski z Mzurowa i Bystrowic wojski przem. 1454—63; synowie Jana: Jan Mzurowski z Mzurowa i Rudołowic stolnik przem. 1436—46 i Mik. Mzurowski z Mzurowa, Kidałowic miecznik przem. 1437—51. Wszyscy oni pieczętowali się h. Amadejowa, można więc przyjąć, że wywodzili się z M., co też przyjmuje dotychczasowa literatura (F. Piekosiński, Jana Zamoyskiego notaty heraldyczno-sfragistyczne, s. 44, nr 340; W. Semkowicz, O pochodzeniu i rozsiedleniu rodu Amadejów w Polsce, MH 5, 1912, nr 9—10, s. 142—3; UR 1759—1760, 2045, 2094, s. 369 — ind.; A. Paszin, Peremyszlskaja szlachta wtoroi połowy XI — naczala XVI wekow. Istoriko-genelogiczeskoje issledowanie, Tiumien` 2001, s. 52—3). Nie posiada podstaw źródłowych hipoteza Grzegorza Klebowicza, że Mik. Mzurowski legitymował się herbem Nieczuja i wywodził się z Mzurowa w ziemi wiel., zwłaszcza, że w ziemi wiel. nie jest odnotowana osada o takiej nazwie (G. Klebowicz, Organizacja parafialna diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego w XIV—XVI wieku, Lublin 2013, 290—2).

7. J. Laberschek, Nieznane karty z przeszłości zamku Olsztyn i starostwa olsztyńskiego (wiek XIII—XV), w: tegoż, Częstochowa i jej okolice w średniowieczu, Kr. 2006, s. 159; tenże, Obrót nieruchomościami w Polsce średniowiecznej na przykładzie dóbr bobolickich, tamże, s. 168—75; tenże, Na tropie rycerzy z [Złotego] Potoku i rozbójników z Ostrężnika, tamże, s. 186, 201; K. Nabiałek, Starostwo olsztyńskie od XIV do połowy XVII wieku, Kr. 2012, s. 433, 456, 463— 67, 561 (Aneks, nr 34).

8. Liczne ułamki średniowiecznej ceramiki naczyniowej, rejestrowane na południe od zabudowy miejscowości M. (R. Kołomański, Analiza opisowa badań na obszarze AZP 90—52, mps [b.d.] w archiwum częstochowskiej delegatury WUOZ w Katowicach).

Uw. 1. Na podstawie zgromadzonego materiału należy przyjąć, że M. od momentu lokacji przez cały XV w. były własn. król. w tenucie Koziegłowskich w kluczu zamku Mirów, od 1445—6 Hinczy z Rogowa kaszt. sand. a od 1473 wd. po nim Doroty Koziegłowskiej, jako jej oprawa wdowia, zaś w 1487 przeszły (wraz z M.) na Kobylańskich, których babka Małgorzata była siostrą Hinczy. Kobylańscy jeszcze tego samego roku sprzedali klucz mirowski Piotrowi Myszkowskiemu z Przeciszowa kaszt. ośw., mężowi ich siostry Agnieszki, jednak M. nie została wymieniona w tej transakcji, później zaś Myszkowscy także nie są poświadczeni jako jej posiadacze → Kobylany, → Mirów zamek. Wieś M. pozostawała w XV i XVI w. w ciągłym zastawie u drobnej i średniej szlachty, najpierw Tralów, następnie zaś drogą kolejnych podzastawów Bystrzanowskich oraz ich spadkobierców, wreszcie Krezów z Bobolic od końca XV w. do 2 poł. XVI w. Te ciągłe zastawy utrudniają jednoznaczne określenie statusu M. O tym, że była to własn. król. świadczy kilka pośrednich i bezpośrednich wzmianek. W → 1440 Krystyn Koziegłowski zastawiając pozostającą w kluczu mirowskim wieś M. Tralowi z Gunic, zobowiązał się bronić go w jej posiadaniu w razie ew. przeszkód ze strony króla. Długosz z kolei → 1470—80 podkreśla, że M. jest dziedz. własn. króla, do którego należy w tej wsi zwierzchność (hereditas et dominium). W 1478 Dorota Hińczyna, zastawiając M. Indrzychowi Bystrzanowskiemu, zobowiązała się go chronić przed roszczeniami króla oraz dostarczyć w ciągu roku zgodę króla na zastaw tej dziedziny król. W → 1490 pozostająca w zastawie M. nazwana jest wsią król., zaś w → 1493 Jan z Rzeszowa podzastawił ją Krezie z Bobolic, lecz transakcja nie doszła zrazu do skutku, gdyż Rzeszowski nie wydał mu m.in. dokumentu zgody król. na zastaw. Wydaje się, że w wyniku tych zawiłych transakcji M., pozostając formalnie własn. król., była przez cały ten okres w posesji szlachty.

Uw. 2 Wieś M. ze względu na podobne lub identyczne zapisy nazwy jest trudna do odróżnienia od takich wsi jak pobliskie Mzurowa w pow. chęc., a także Mrozów w pow. lel. i Mzurki w woj. sier. Wzmianki źródłowe z końca XIV i pocz. XV w., których nie da się jednoznacznie przypisać do M., zestawiono poniżej.

Zapewne Mzurowej w pow. chęc. nie zaś M. dotyczą następujące zapisy:

1382, zm. 1388 Bieniasz (SP 8, 1601, uw. 95/22); 1385 Jaszek (SP 8, 3642); 1392 Mściszek (ZK 1c s. 267).

1384, 1386—96 Miczek, Mikołaj, świadek Piotra z Mokrska (SP 8, 2727, 5265, uw. 35/23; ZK 1c s. 211, 353, 355, 475); 1407—9 Tomek h. Jastrzębiec (ZK 311 s. 57, 60, 64; GK 1a k. 130v, 132v); 1409 Sędek, Sędziwoj (GK 1a k. 132v; ZK 193 s. 24); 1413 Jakusz (ZK 193 s. 136).

Z pewnością dziedzicami Mzurowej w pow. chęc. byli: 1417—44 Wierzbięta Czapla h. Gryf (KK 2, nr 576, s. 427; SP 7/2, nr 816 = ZK 198 s. 222); 1440—64 Mik. Gronostaj h. Gryf (GK 6 s. 393; ZK 12 s. 35; 260 s. 74; Mp 5 A/B, 81, 82 = Kopiarz jędrzejowski, k. 147—8); 1453 Stanisław (Mp 5 A/B, 81, 82 = Kopiarz jędrzejowski, k. 147—8).

W haśle → Kuczków pod 1487 zamieszczono zapiskę, wedle której Jakub „de Mzurki”¹⁶W zapisce pierwotnie wpisano „Mzurov”, a następnie skreślono i wpisano „Mzurki” zastawia za 80 fl. szl. Katarzynie ż. Jana Długosza z [Brzostków] i Kuczkowa wieś Wolę Kuczkowską (ZK 316 s. 106). „Mzurki” określono jako niezid., ale w przypisie dopuszczona została możliwość identyfikacji z Mzurowem (s. 342, przypis 5). Podobnie pod datą 1493 w innej zapisce, wedle której br. Jan, Mikołaj, Piotr, Stanisław, Andrzej i Jerzy „de Mzurek” sprzedają za 300 grz. Janowi z Kuczkowa wieś Wielka Wola Kuczkowska (ZK 316 s. 178), błędnie identyfikowaną z M. W obu tych zapiskach chodzi niewątpliwe o wieś Mzurki w woj. sier. i pow. piotrkowskim, a nie o M. Również tej wsi dotyczy zapiska z 1477, wedle której Jan „de Msurki” i jego siostra Dorota ż. Macieja z Budkowa [woj. sier.] występowali w sprawie z Wojc. Białkowskim z Radziątkowa [woj. sier.] (GK 20 s. 596).