LUBICZ

1387 or. Lubicz (Lek. 1 nr 88), 1389 de Lubcza (Lek. 1 nr 555), 1393 Lubifszino Lubicz! [→ p. 2] (Lek. 1 nr 1589), 1405 Minor Lubicz [jedyny przekaz] (KP nr 2130), 1405 Lubicza (KP nr 2379), 1410 Lubycz (WR 1 nr 789), 1411 Lubyecz (Wp. 5 nr 174), 1411 Lubecz (Wp. 5 nr 177), 1426 Llubicz (PZ 8, 73v), wieś obecnie nie istnieje, leżała między Chludowem a Biedruskiem, ok. 16 km na NW od Starego Rynku w Poznaniu1Lokalizacja oparta na analizie mapy MTop. 1950 oraz opisu z 1564 r. (→ p.2).

1. 1388 L. w opolu → Chojnica (Lek. 1 nr 392); 1436 n. pow. pozn. (PG 1, 193); 1510 n. par. Chojnica (LBP 81).

2. 1393 Mała [z Golęczewa] ze swym bratankiem (filiaster) [osoba niezident.] wygrywa proces z Nasamem [pleb. z Czerniewa w pow. gnieźn., obecnie Czerniejewo] i jego siostrami, którzy posiadali [przejściowo cz.] → Knyszyna; nie mają oni niepokoić Mały na granicach wsi Odszocz [niezident.], Knyszyn i Lubifszino Lubicz2Wśród nazw wsi L. występują dwie niewyjaśnione formy: Lubifszino Lubicz (1393) oraz Lubicz Mały (1405). Obie pojawiają się w kontekście związanym z sąsiednią wsią Knyszyn i z rodziną Knyszyńskich. Nie można przesądzać, czy nazwy te dotyczą jednego obiektu, czy dwu różnych; może Lubiczem Małym nazywano cz. Knyszyńskich w L. → p. 3B (Lek. 1 nr 1598).

1405 zapowiedź → p. 3.

1409 Stan. Lubicki w sporze z Jurą [z Chojnicy i Bielaw, a może również z Tworkowa?] o kopce gran. między L. a Tworkowem (PZ 87, 173).

1522 wieś L. ma kopiec narożny z wsiami Bielawy i Wygonowo [obie wsie obecnie nie istnieją] (PZ 29, 185v); 1564 w [opust.] L. są 3 pola: pod gran. z Knyszynem, pod gran. z Tworkowem i pod gran. z Chojnicą oraz role folw. [w opisie wymieniono tylko lokalizację tych ról w polu pod Chojnicą; zapewne leżały one również w pozostałych polach, w układzie trójpolowym, choć z opisu to bezpośrednio nie wynika]; droga z Tworkowa do Chojnicy przechodzi przez las lubicki, który graniczy z Tworkowem i Bielawami; wzm. o kopcu narożnym wsi L., Biezdrowsko oraz Bielawy i wapnisku k. ról folw.3W tym opisie ról lubickich użyto określeń „skrzydło” i „skrzydełko” prawdop. na określenie ról leżących na skraju pól: „skrzydło” pod gajem knyszyńskim, „skrzydlko” przy płosach. Słownik staropolski nie zna takiego znaczenia słowa „skrzydło”, a K 3, 204, uznał je za nazwy własne (PG 108, 497).

3. Własn. szlach. 1387 pani z Gowarzewa [nie wiadomo która] pozywa Jutkę z Knyszyna z synami o dziedzinę L.; Jutkę zastępuje w procesie Mała z Golęczewa (Lek. 1 nr 88).

3A. Lubiccy z L.: 1387 – zm. 1418 Stanisław (Staszek) Lubicki z L. (WR 1 nr 26, 29, 36, 38, 45, 78, 100, 101, 162, 192, 217, 236, 263, 268, 283, 291, 298, 411, 412, 422, 452, 496, 501, 585 Lubecz bez imienia, 595, 638, 639, 672, 729, 776, 861, 945 z 1418 r. – jeszcze żyje; WR 3 nr 226, 232; KP nr 1686, 1811, 1853, 1976, 2091, 2199; PZ 5, 116 – r. 1418 wspomn. jako zm.); asesor sądu w Kościanie 1405, 1408-09, 1411 (ZSW po nr 947; MHP s. 295, 296, 304); wicesędzia w Poznaniu 1401-06, wicewda w Poznaniu 1413-14 (GUrz. C 948, 974).

1387-93 tenże toczy procesy: 1387 z Janem Gołaskim [z Gołaszyna k. Obornik] (Lek. 1 nr 245), 1391 z Przecławem krawcem [z Poznania?]: dowodzi, że nie miał z nim umowy, „jeno list pisań” (WR 1 nr 104), 1393 z kmieciem Wojciechem: dowodzi przy pomocy świadków, że wziął mu mienie, bo kmieć nic mu nie uprawił i zbiegł (WR 1 nr 144).

1393-97 tenże Staszek Lubicki w sporach z Wojc. Rzeszotarzcwskim [z Rzeszotarzewa, obecnie Rostarzewo] (Lek. 1 nr 1476, 2253, 2549): 1393 Rzeszotarzewskiemu należy się od Staszka 10 grz. długu, a ponadto 20 grz. szkody [z powodu zwłoki w spłacie długu] (WR 1 nr 158), 1394 Rzeszotarzewski ma otrzymać od Staszka 10 grz. i 17 sk. (Lek. 1 nr 1836), 1394 Lubicki i Piotr Kikowski odmawiają stawienia się na sąd polubowny z Rzeszotarzewskim (Lek. 1 nr 1842), 1394 Staszek odpiera roszczenia Rzeszotarzewskiego do 25 grz. (Lek. 1 nr 1838), 1394 Rzeszotarzewski zaprzysiągł, że z winy Staszka poniósł szkodę 16 grz. i że w następnym r. dojdzie do tej sumy jeszcze 1 1/2 grz. i 6 gr „redditus” [odsetek?] (Lek. 1 nr 1933, 1936).

1393-1405 tenże Staszek Lubicki w sporze o Chrzypsko Małe: 1393 Pietrasz Małochrzypski płaci kary w tym sporze (Lek. 1 nr 1474, 1479); 1394-95 Staszek Lubicki zeznaje, że Pietrasz Małochrzypski jest mu winien 10 grz. i 16 sk. oraz 26 grz. i 16 sk. a także, że Bronisz z Chrzypska Małego jest mu winien 10 grz. i 26 grz. z tytułu poręki, jaką Lubicki składał za Piotra i Bronisza Wojc. Rzeszotarzewskiemu [nie wiadomo, czy te zeznania dotyczą tych samych, czy różnych sum] (Lek. 1 nr 1935, 1941, 1974); 1394 Staszek zeznaje, że gdy zabierał dobytek Broniszowi, to powiedział o tym starszemu [niejasne o jakiej tu funkcji mowa] (WR 1 nr 307); 1395 woźny sąd. wwiązuje Lubickiego w dziedzinę Chrzypsko [Małe], a Piotr i Bronisz mają mu tę dziedzinę „opróżnić” [opuścić?, uwolnić od roszczeń in. osób?] (Lek. 1 nr 2076); 1396 Staszek odpiera roszczenia Bronisza do 5 szt. bydła (Lek. 1 nr 2217); 1401 Lubicki, który ma zastaw w Chrzypsku Małym zastępuje Streczkę z Chrzypska Małego, mieszczkę pozn., w jej sporze ze Smysławą [ż. Wojciecha] i jej dziećmi z Chrzypska Małego (KP nr 735); 1403 Streczka ma wykupić z rąk Lubickiego dziedzinę w Chrzypsku Małym za 59 grz. i 16 sk. oraz za 40 grz. (razem 92 grz. i 16 sk.), lecz dopóki tych pieniędzy nie spłaci, Lubicki utrzyma tę dziedzinę (KP nr 1134); 1403 Lubicki dowodzi przy pomocy świadków, że oprócz pieniędzy, które ma w dok. przysądzone, dał na Chrzypsko Małe 40 grz. Blizborowi (KP nr 1270; WR 1 nr 549); 1404 Lubicki pozywa Dobiesława Małochrzypskiego o to, że łowił ryby na jego cz. Chrzypska Małego i oblicza szkodę na 10 grz. (KP nr 1947); 1404 Lubicki ma uwolnić 2 cz. Chrzypska Małego, 1/3 młyna i 1/5 jeziora [zapewne Jez. Chrzypskiego] tamże, które posiadali Piotr i Bronisz, dla Szymona Koszuckiego [z Koszut w pow. pyzdr.], brata Streczki, a gdy Szymon zapłaci pieniądze [92 grz.?], to on zwróci mu dokumenty (KP nr 2079, 2127); 1405 Lubicki w sporze z Szymonem Koszuckim i jego siostrą Streczką z powodu nie uwolnienia cz. Chrzypska Małego od roszczeń in. osób; Lubicki dowodzi przy pomocy świadków, że to co miało być wyclone, zostało wyclone (WR 1 nr 769; KP nr 2129, 2137, 2205, 2314); 1405 tenże Staszek Lubicki dowodzi Szymonowi Koszuckiemu przy pomocy świadków i wsteczy, że wygrał niegdyś proces ze Streczką o bydło wartości 20 grz. (KP nr 2252; WR 1 nr 770).

1398-1408 tenże Stan. Lubicki w sporach o → Biezdrowsko: 1398 Gowarzewscy zastępują Jana Wierzenickiego w sporze z Lubickim o Biezdrowsko (WR 1 nr 384); 1400 Wincenty i Adam Gowarzewscy mają okazać dok. dot. ich praw do Biezdrowska (KP nr 698, 920, 1172, 1414, 2330, 2787; KoścZ 2, 74); 1405 Lubicki w sporze z Mik. Wierzenickim o 100 grz., które ojciec Mikołaja dał za Biezdrowsko (WR 1 nr 590); 1406 Lubicki ma dać Wierzenickiemu 100 grz. lub oddać mu Biezdrowsko na tak długo, dopóki tych 100 grz. nie spłaci (KP nr 2524, 2705); 1407 Lubicki przegrywa proces z Gowarzewskimi o Biezdrowsko i ma im wydać tę wieś, gdy zapłacą do Bożego Narodzenia 100 grz.; jeżeli nie zapłacą, to może ją trzymać do następnego Bożego Narodzenia (PZ 3 k. 6, 7v); Febronia Laszczyna [ż. Piotra Laski z Lęgu w pow. kal.] dowodzi w sporze z Adamem Gowarzewskim, że Biezdrowsko w działach przypadło jej babce [→ Drogocin] (WR 1 nr 618); 1408 wspomn. Febronia na mocy pr. bliższości pozwała Stan. Lubickiego o 1/2 opust. L.; w wyniku ugody [Piotr] Laska w imieniu żony ustępuje Lubickiemu z 1/2 opust. L. (PZ 3 s. 71, 97, dawniej k. 36, 49).

1400-13 tenże Stan. Lubicki w sporach o Przetoczno: 1400 tenże oraz Iwan Solecki4W podstawie (PZ 2, 18) wyraźnie lekcja: Iwan Solecki; prawdop. chodzi tu jednak o Iwana Sobockiego z Soboty k. Poznania w sporze z Jadwigą i jej c. Jarochną [ż. Szczurka z Klonowca] oraz ss. Ramszem i Stoszem5O tym Stoszu → Klonowiec, przyp. 3 o 15 grz., które Jadwiga wydała na proces o Przetoczno (XV marcas... dixit se expendisse lucrando in P.; KP nr 118); 1400 świadkowie Lubickiego dowodzą, że Jadwiga obiecała Świętochnie [ż. Stan. Lubickiego] i jej siostrom cz. Przetoczna; Jadwiga odstępuje Lubickiemu 1/3 Przetoczna, a o pozostałych 2/3 Przetoczna ma rozstrzygnąć sąd polubowny (WR 1 nr nr 466; KP nr 475); 1401-05 Stan. Lubicki pozywa Jadwigę o to, że łowiła na jego szkodę w Przetocznie: 1401-02 uczyniła mu szkody wartości 30 grz., 1404-05 łowiła z 4 szlachcicami i 12 osobami niższego stanu i uczyniła szkodę wartości 20 grz. (KP nr 702, 835, 1711, 2087, 2102, 2125); 1402 Stan. Lubicki pozywa Jadwigę o pozostałe 2/3 Przetoczna, a Jadwiga z c. Jarochną daje Świętosławie [ż. Stan. Lubickiego] i jej siostrom 1/3 Przetoczna; strony w swoich częściach tej wsi nie mają sobie nawzajem szkodzić (KP nr 835, 942); 1403 Lubicki ma zapłacić Jadwidze 40 grz. i 13 grz. za Przetoczno [w związku z kosztami procesu?], a Jadwiga ma mu wymierzyć 1/3 Przetoczna; o tym która trzecia cz. Przetoczna przypadnie Stanisławowi zadecydować ma losowanie (KP nr 1293, 1300, 1329); 1404 c.d. sporu (KP nr 1896); 1406 tenże występuje jako arbiter w sądzie polubownym ze strony Bodzęty z Sołacza, a drugą stronę w procesie reprezentuje Borzysław [Siekierka ze Strzeszyna?] występujący w imieniu Ramsza [s. Jadwigi] z Przetoczna; proces dot. majątku posiadanego przez matkę Bodzęty [imię niezn.] oraz matkę Ramsza [Jadwigę; tekst niepełny, uszkodzony] (KP nr 2764); 1407 tenże dowodzi przy [pomocy świadków, że miał umowę z Mik. Drożyńskim [Mikołajem z Przetoczna, kaszt. drużyńskim; może był to brat zm. Swiętomira męża Jadwigi?], że będzie mu dawać „trzecinę” z Przetoczna [1/3 zbiorów?] (WR 1 nr 630); 1408 tenże oraz Bietka Tuczempski [s. Mik. Drożyńskiego] mają wytypować sędziów polubownych (PZ 3, 50v); 1409 temuż Mikołaj z Przetoczna [kaszt.] drużyński ma złożyć 2 kopy [gr] u Bieniaka s. Stan. Lubickiego [jedyna znana wzm. o tym synu] (PZ 3, 86v); 1410 Jarosław wójt z Ujścia [krewny Przetockich?] dowodzi w sporze ze Świętosławą [ż. Stan. Lubickiego], że Staszek zapłacił [cz.] pieniędzy za swą żonę [za?] Przetoczno, a jeszcze ma do zapłacenia 6 grz. i 16 sk. (WR 1 nr 798); 1413 Stan. Lubicki oraz Marcin Krzyżanowski [z Krzyżanowa k. Śremu] mają mieć sąd polubowny o 1/4 Przetoczna, a jeżeli się nie ugodzą, to sąd ziemski wyda wyrok (KoścZ 4 k. 76, dawniej 152); 1420 c.d. tej sprawy → niżej: Święchna wd. po Stan. Lubickim.

1405 tenże Stan. Lubicki toczy spór z Sędziwojem Knyszyńskim [2 razy odczytano błędnie: Gniszyński] o zastaw w Małym Lubiczu6→ przyp. 2; Lubicki ma dać Knyszyńskiemu 40 grz. i wygrywa proces o 1/2 L. → p. 3B (KP nr 2130, 2154, 2197); 1405 tenże w sporze z Piotrem Wilkiem z Lubosiny o 15 grz. (KP nr 2199, 2235); 1405 temuż Przecław mieszcz. pozn. [czy identyczny z krawcem, → wyżej: r. 1391?] „zapowiada” 30 grz. [tzn., że Lubicki jest mu winien 30 grz.?] (KP nr 2269); 1405 tenże Stan. Lubicki zapowiada zarośla i strugi w L. (KP nr 2379); 1406 tenże ma dok. [dot. długu?] od Bieniasza Żyda pozn., a Dobrogost Bytkowski [jako poręczyciel?] ma go wyclić (exbrigare; KP nr 2714); 1406 tenże w sporze z Piotrem Kikowskim dowodzi, że pewną szkodą mieli się podzielić po połowie; szkoda ta [lub jej połowa] wynosi 40 grz. (KP nr 2649; WR 1 nr 587); 1409 → p. 2; 1411 Stan. Lubicki i Wojciech z Glinna w sporze o 100 grz. wadium (PZ 7, 40); 1412 tenże ojcem Chwalęly (PZ 3, 201); 1414 tenże ze swym krewnym (nyepos!) Wojciechem w sporze z komandorem joan. [z Świętego Jana k. Poznania] i tenże (sam) w sporze z tymże komandorem o Radzim i sołectwo w Wierzchucinie [k. Wronek, obecnie Wierzchocin] (PZ 4, 63v); 1415 tenże przegrywa proces ze swą c. Wielborzą → niżej.

1389 Michał z L. w sporze z Andrkiem Poniczem [mieszcz. pozn.] (Lek. 1 nr 555).

1400-20 (1418-20 wd.) Święchna (Świętosława, Świętochna) ż. Stan. Lubickiego → wyżej: Stan. Lubicki w sporach o Przetoczno 1400-13; 1418 taż zawiera ugodę z ss. Chwalętą i Bodzętą, że dożywotnio otrzymywać będzie od nich co roku 6 grz. (po 1 1/2 grz. na każde Suche Dni), 1 wieprza, 2 krowy mleczne i paszę dla nich na zimę oraz 4 korce grochu (PZ 5, 116); 1420 taż (w jej imieniu występuje s. Chwalętą) przegrywa proces o 1/3 Przetoczna: sąd oddala ich roszczenia w sporze z Mikołajem z Żydowa [k. Obornik] i jego braćmi (PZ 6, 40).

1411-62 Chwalętą Lubicki [posiadacz] L., s. Stanisława → niżej.

1415 Wielborza [I] c. Stan. Lubickiego wygrywa proces z ojcem: ojciec w ciągu 6 tygodni ma uwolnić od roszczeń in. osób (exbrigare) 2 ł. w Więckowicach, a jeżeli nie będzie to możliwe, to mogą to być tak samo dobre i osiadłe łany w Ceradzu lub w L. (PZ 4, 118v); 1426 [por.:] Wincencja [?] c. Stan. Lubickiego → niżej: Chwalęta; 1462 Jan i Tomasz [ss. Chwalęty] z L. toczą proces z Mikołajem z Więckowic o zwrot posagu swej ciotki, zm. Wielborzy wd. po Wojciechu z Więckowie: ciż mają dowieść przy pomocy świadków, że wspomn. Wojciech do swej śmierci posiadał cz. Więckowie, a wdowa po nim posiadała do swej śmierci tamże oprawę (PZ 17 k. 308v, 319); 1464 ciż bracia toczą nadal proces w tejże sprawie z Elżbietą, Agnieszką i Franką cc. zm. Jakuba z Więckowie i są gotowi dowieść, że wspomn. Wielborza do śmierci była w posiadaniu swej oprawy (PZ 18 k. 10v, 40, 65); 1466 wspomn. siostry z Więckowie płacą karę, bo nie spłaciły Janowi i Chwalęcie z L. 50 grz. posagu zm. Wielborzy (PZ 18, 142).

1418-28 (w 1433 r. wymieniony jako zm.) Bodzęta Lubicki z L. [s. Stan. Lubickiego i Świętosławy z Przytoczna, → wyżej] (WR 1 nr 945 – tu zapisany jako Bodzepor!, 989, 996, 1009, 1037, 1094, 1124; WR nr 1122; KoścZ 9, 17): 1418 tenże → wyżej: Święchna ż. Stan. Lubickiego; 1418 tenże w imieniu ż. Święchny odstępuje od roszczeń do dziedziny Niewierz nal. do Bodzęty i Michała [braci Swięchny?]; Bodzęta Niewierski dowodzi tejże Święchnie, że on oraz [jego brat] Michał z Niewierza od 12 l. nie byli pod jej opieką [Święchna była ich starszą siostrą?] (WR 1 nr 965; PZ 5, 100v); 1419 Bodzęta z L. jako poręczyciel Mik. Granowskiego ma mieć sąd polubowny z Granowskim i z Mikołajem z Górki [Miejskiej] kanclerzem pozn., któremu ręczył za Granowskiego na sumę 100 grz. (PZ 6, 19); 1420 Święchna ż. Bodzęty wygrywa proces z Mościcem kaszt. pozn. [ze Stęszewa] o 1/4 Nieproszewa i całe Duraczewo (dobra te posiadał Miroszek [z Nieproszewa]); sąd nakazał Święchnie zapłacić Mościcowi 180 grz. szer. gr w ciągu 6 tygodni, a Mościc żąda 200 grz. i ma w tej sprawie składać zeznanie (iurare) (PZ 6, 43v); 1421 tenże Bodzęta → niżej: Małgorzata; 1428 tenże niegdyś z L. toczy spór z Mirosławem z Nieproszewa, który zeznaje, że nie pozwolił Bodzęcie dotknąć [używać?] 80 stykolców7„Styk” był to kij z żelaznym zakończeniem służący do oczyszczania lemieszy z ziemi. Por. B .I. Linde, Słownik języka polskiego, t. 5, Lwów 1859. s. 493 i 8 soch, choć Bodzęta też ma pr. do tego dworu [folw.?, w Niepruszewie?] (WR 1 nr 1507); 1428 Święchna ż. Bodzęty z Nieproszewa ustępuje z posagu i wiana, które miała zapisane na opust. L., a sąd unieważnia jej zagubiony dok. [oprawny]; Sędziwój Knyszyński [→ p. 3B] płaci przysądne (PZ 10, 6).

1418-28 (1433 wd.) Święchna [z Niewierza] ż. Bodzęty → wyżej: Bodzęta; 1433 za tęż wd. Święchnę Chwalęta z L. ma zapłacić Mik. Sędzińskiemu 10 grz. poręki; jest to 1/2 sumy, na którą opiewał jego dok.: 19 grz. i 3 wiard. (PZ 12, 83).

1419-36 Małgorzata dz. L. [c. Stan. Lubickiego]: 1419 taż toczy spór z Wyszkiem i jego matką Agnieszką [może z Nowej Wsi par. Święty Wojciech k. Poznania, obecnie Nowa Wieś Górna] o nie spłacenie do końca sumy 26 grz. za pr. bliższości [do jakiej wsi?] (PZ 6, 16v); 1421 tejże Małgorzacie młynarce bracia jej Bodzęta i Chwalęta mieli wydzielić cz. majątku i płacą kary, bo tego nie uczynili (PZ 7, 3v); 1421-29 taż ż. Stan. Bogdanki, młynarza w Poznaniu (MH 16 s. 22, 23); 1436 taż niegdyś z L. ż. Piotra Kaszuby toczy spór z Michałem komandorem joan. z kl. Świętego Jana pod Poznaniem (PZ 13, 157v).

1419-42 inni Lubiccy: 1419 Piotr Lubicki [osoba niezident.] w sporze z Piotrem i jego ż. dziedzicami z ... [nazwa miejscowości nieczytelna] o 3 grz. (PZ 6, 15v); 1434 Stanisław i Maciej niegdyś z L. toczą spór z Wawrz. Jagodzińskim [z Jagodna w pow. gnieźn.; sługa Chwalęty z L. występuje w sądzie i przekłada termin rozprawy] (PZ 13, 14v); 1442 Jadwiga ż. Andrzeja z L. (de Lubyecz) toczy proces o 65 grz. szer. gr [swojego?] posagu z Andrzejem z Bylina (PZ 14, 104v).

1411 – zm. ok. 1462 Chwalęta Lubicki z L., s. Stanisława z L. i Świętosławy [z Przetoczna] (Wp. 5 nr 174, 177; WR 1 nr 945, 950, 972, 996, 1045, 1113, 1158, 1274, 1301, 1529; WR 3 nr 469, 501, 957; AR 1 nr 107, 175, 340; ACC 3, 32; PZ 3, 201 s. Stan. Lubickiego; PZ 6 k. 31v, 70v, 99v; PZ 7 k. 93, 203; PZ 9, 104v; PZ 10 k. 35v, 36v, 157; PZ 12, 158; PZ 13, 90; PZ 14 k. 57, 185v), burgr. pozn. 1426-28, burgr. kośc. 1427-28, 1450, burgr. kal. 1439-40, burgr. gnieźn. 1448-49 (GUrz. C 15, 128, 737, 748, 916); 1418, 1420 tenże → wyżej: Święchna ż. Bodzęty; 1421 tenże → wyżej: Małgorzata; 1424 tenże w sporze z Jakubem młynarzem z Michowa [obecnie Mechowo] (PZ 7, 202v); 1426 tenże w imieniu siostry Wincencji8Może Wincencja była identyczna z Wielborzą [I?], → wyżej: r. 1415. KR 5, 14, wymienia Wincentego s. Stanisława i Świętosławy z L.; przytoczone przez niego źródło nie przynosi informacji o takiej osobie otrzymuje wwiązanie na sumę 60 grz. w wieś Jagodno pow. gnieźn.] od Stan. Słapa Dąbrowskiego [z → Dąbrówki par. Skórzewo i z → Palędzia] (PZ 8, 73v); 1428 tenże z ż. Tomką [Tomisławą] zapisuje wikariuszom kat. pozn. czynsz roczny 1 grz. od sumy głównej 12 grz. (CP 14, 625); 1429-37 tenże toczy procesy z Tomaszem z Gądek, w l. 1432-33 zastępuje komandora joan. [Święty Jan k. Poznania] w sprawach z tymże Tomaszem, w l. 1434-35 toczy proces z Otą komandorem joan., 1437 Tomasz z Gądek zeznaje, że z powodu nie zapłacenia pieniędzy przez Chwalętę poniósł szkodę 10 grz. (PZ 10 k. 157v, 175, 193; PZ 12 k. 64, 93v, 229v, 235v, 255v; PZ 13, 209v; WR 1 nr 1450, 1486); 1430 tenże w sporze z Marcinem z Zajączkowa i Przetoczna (PZ 11, 48); 1430 tenże oraz Erazm Naramowski ręczą szl. Mik. Grabowskiemu, że Mik. Strosberg starszy [mieszcz. pozn.] i jego ż. Barbara w ciągu roku zwrócą mu 90 grz., a w ciągu 3 l. uwolnią [od roszczeń in. osób] Rożdżały [pow. kal. – wieś posagowa Barbary Strosbergowej] (SBP s. 188 nr 531); 1430-32 tenże w sporze z Wierzbiętą Piętą [z Przesieki w pow. gnieźn., tenut.] z Rogoźna (WR 1 nr 1372, 1395, 1399); 1433 tenże płaci porękę za bratową Święchnę, → wyżej: Bodzęta; 1434 tenże w sporze ze Święchem, Mikołajem i Piotrem niegdyś sołtysami w Biezdrowsku (PZ 12, 195); 1434 tenże pozwany przez Kat. Łukaszewę [mieszczkę pozn.?] o 3 grz. i 1 wiard. za zabrane sukno (WR 1 nr 1571); 1436 tenże w sporze z Janem z Chojnicy i Złotkowa (PZ 13, 125); 1438, 1446 tenże → p. 3B; 1438, 1440, 1447 tenże jest poręczycielem Wojtka Bogatego mieszcz. pozn. (AR 1 nr 107, 175, 340); 1443 tenże w sporze z Andrzejem Kamieńskim [z Kamionny oraz] z Gorzenia i Skrzydlewa o 20 grz. poręki i 20 grz. szkody (PZ 14, 207v); 1445 tenże jest stryjem [krewnym ze strony ojca] Piotra, Jana i Stanisława [ss. Jana] z Chojnicy (PG 2, 114v); 1445-51 tenże ma płacić z L. czynsz na ręcę wicekustosza w kat. pozn. z przeznaczeniem na olej do lamp w kat. pozn.: 1445 prosi o uwolnienie od ekskomuniki, którą został obłożony z powodu nie zapłacenia 2 grz. tego czynszu (AC 1 nr 318), 1451 na wsi L. ciąży suma główna 20 grz. dla Mikołaja z Kuczkowa wicekustosza kat. pozn. (CP 18, 340v); 1446 tenże toczy spór z Jordanem Żydem [pozn.] (PZ 15, 134); 1447 tenże w sporze z Jakubem niegdyś z Wargowa (PZ 16, 42v); 1450 tenże wraz z Piotrem Głębockim [z Głęboczka] i Janem Kamieniewskim [z Kamionek] odstępują Janowi Gieczowi [z Poznania, późniejszy pleb. w Wilczynie i w Babimoście (Now. 2 s. 458, 461)] czynsz 3 wiard. od sumy 7 1/2 grz., który uzyskali sądownie z mł. Wierzbak [pod Poznaniem] (AR 1 nr 445); 1456 tenże w sporze z Katarzyną i jej s. Janem ze wsi Wielkie (ACC 37, 84); 1459 tenże w sporze z Janem, Dzietrzychem i Bartoszem braćmi z Chojnicy (PZ 17, 214v); 1462-64 Tomisława wd. po Chwalęcie Lubickim: 1462 taż pozwana przez Pawła wicekustosza kat. pozn. o zaległy czynsz 1 kopy [gr] z L. (ACC 42, 111; CP 18, 340v); 1464 tejże sąd przyznaje pr. do jej oprawy zapisanej na L. w związku z procesem, który toczy Dorota c. Chwalęty o pieniądze należne jej po ojcu, → niżej (PZ 18, 22).

1431-94 Jan Lubicki s. Chwalęty, pisarz konsystorza pozn. w l. 1443-48 (ACC 89, 106v; AC 2 nr 1132; Wp. 5 nr 708; ACC 88, 175v; M.Poznań D 671; ACC 109, 277 – tu nazwany s. Chwalęty; MH 16, 23), 1445 otrzymuje admisję na urząd notariusza publicznego (ACC 28, 116; Not. 182), od 1453 tenże zw. szl. lub opatrznym mieszczaninem pozn.; od 1454 tenże jest krojownikiem sukna (pannicida) w Poznaniu (AR 1 nr 557, 566, 576, 608, 651, 664, 818, 819, 826, 888, 1044, 1102, 1178, 1193, 1530, 1553, 1591); wójt m Poznania 1479, 1481-88, 1491 (AR nr 1325, 1354, 1371, 1376, 1399, 1401, 1419, 1438, 1456, 1472, 1481, 1504; SBP 27-30; Dominikanie P-ń A 14, 16), ławnik pozn. 1489-90, 1492 (AR nr 1513, 1523, 1557; SBP 30), wicepodsędek w Poznaniu 1491 (Gurz. C 1026); 1453 temuż Janowi Lubickiemu Nikel Beem [mieszcz. pozn.?] ma zapłacić 3 1/2 grz. długu (AR 1 nr 566); 1454 temuż opatrzny Marcin Polak woźnica [pozn.] ma zapłacić 16 grz. w półgr (AR 1 nr 576); 1462 tenże → nieżej: Dorota; 1462-66 tenże z bratem Tomaszem → wyżej: Wielborza [I]; 1467 tenże oznajmia, że ma pr. bliższości do wsi L. i będzie go bronił całym swym majątkiem, zwłaszcza przeciw Chwałowi Wargowskiemu (AR 1 nr 1086); 1473-81 tenże dzierżawi wsie → Glinno Małe i Szewce [k. Swarzędza] (ACC 53, 143v; AAP Sententiae II 49); 1476 tenże toczy spór ze swą siostrą Małgorzatą zakonnicą cyst. w Owińskach w sprawie testamentu ich zm. Brata Tomasza (ACC 56, 40); 1479 tenże wydzierżawia wieś Luboń od władz m. Poznania (AR nr 1305); 1481 tenże ma ż. Dorotę9Jego dziećmi byli mieszczanie pozn.: 1493, 1498, 1503, 1505 Bernard Lubicki (ACC 75, 149; AC 2 nr 1534; SBP s. 317 nr 275; AR 3 nr 2196), 1502 Jan Lubicki (SBP s. 334), a także prawdop. córki bez imion (puetlae od Lubickiego; SBP s. 334) (AR 2 nr 1352).

1448-66 (w 1476 wymieniony jako zm.) Tomasz Lubicki, s. Chwalęty: 1448 tenże śwd. (PG 3, 6); 1462-66, 1476 (zm.) → wyżej: Jan Lubicki.

1453-64 Dorota c. Chwalęty i Tomisławy, ż. Domarata z Mościsk [pow. nak.; Domarat, występujący w → Dąbrówce Miejskiej k. Obornik oraz w → Chojnicy był s. Teodoryka z Iwna, Siekowa i Międzychodu, → Lubikowo]: 1453-62 taż w sporze z ojcem dowodzi przy pomocy świadków, że dok. którego wiarygodność ojciec jej podważył, został przez niego wystawiony na sumę 81 grz. [posagu?] (PZ 17 k. 142v, 197); 1462 taż ma otrzymać od swego brata Jana Lubickiego 1/2 sumy zapisanej jej przez zm. ojca w księdze ziemskiej pozn. tzn. 50 grz. (PZ 17, 290v); 1464 → wyżej: Chwalęta i wd. Po nim Tomisława.

1469-73 Wielborza [II] siostra Jana Lubickiego mieszcz. pozn. [a więc c. Chwalęty], ż. Jana Drogockiego s. Dawida ma posag i wiano po 50 grz. w półgr zabezpieczone przez Mik. Sepieńskiego na 7 ł. w Kleszczewie [pow. pyzdr.]; jest to oprawa przeniesiona z Drogocina, który trzeba było uwolnić od obciążeń pieniężnych (PZ 19, 20v; PG 8, 173v).

3B. Knyszyńscy, Naramowscy i in. rodziny w L.: 1405-1446? Knyszyńscy w L.: 1405 Sędziwój Knyszyński w sporze o zastaw 1/2 L. albo Lubicza Małego10→ przyp. 2, → p. 3A: Stan. Lubicki; 1426 Sędziwój Knyszyński przedstawia w sądzie ziemskim dok. dot. nabycia 1/2 L. (litera resignatoria), nikt nie zgłasza sprzeciwu, a sąd poświadcza ważność tego dok. (PZ 8, 85v); 1428 tenże przyjmuje rezygnację Święchny ż. Bodzęty niegdyś z L. z jej oprawy w opust. L., → p. 3A (PZ 10, 6); 1436 Jakub Knyszyński [bratanek Sędziwoja, później zw. Wargowskim, a wreszcie piszący się z Golcza] zapisuje ż. Ubychnie po 100 grz. posagu i wiana na Knyszynie i 1/2 L. (PG 1, 193); 1438, 1440, 1446 tenże Jakub w sporach z Chwalętą z L., → p. 3A (PZ 14 k. 47, 57; PZ 16, 42v).

1472 Zet Naramowski [imienia brak; posiadacz L.?]; Jan z Rakojadów wicekustosz kat. pozn. kwituje odbiór od niego 1 kopy czynszu i 20 grz. sumy głównej z L. → wyżej o tym czynszu: Chwalęta 1445-51, Tomisława 1462; (czynsz ten został następnie przeniesiony na Golęczowo) (CP 18, 340v).

1497 król Jan Olbracht nadaje Janowi Naramowskiemu swemu dworzaninowi pr. do dóbr, m.in. do [części we wsiach] Naramowice, L., Szydłowo, Morawsko [obecnie Morasko], skonfiskowanych braciom Jerzemu i Andrzejowi Zetom i Katarzynie wd. po Jerzym Zet [ojcu wspomn. braci?] (MS 2 nr 836, 900); 1499 Jan Naramowski zapisuje na 1/2 dóbr, które mu przypadną w działach z braćmi, tzn. na Naramowicach, Jezierzycach [k. Krzywinia], L., Szydłowie i Morawsku po 150 grz. posagu i wiana ż. Kat. Gryżyńskiej [c. Andrzeja?] (PG 12, 28v); 1505 tenże zw. Jan Jurgizet Jezierzycki zapisuje tejże ż. na 1/2 dóbr we wspomn. wsiach, które mu przypadną w działach z braćmi Jerzym i Andrzejem po 200 grz. posagu i wiana (PG 13, 27); 1509 Jerzy Naramowski [brat Jana] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu za 400 grz. Andrzejowi z Szamotuł wdzie pozn. swoje części we wsiach Naramowice, L. i Morawsko oraz w Jezierzycach (w tym części, które otrzymał od brata Andrzeja pleb. na przedmieściu Święty Wojciech k. Poznania; PG 14, 87); 1521 L. należy do braci Andrzeja kan. pozn. i Jana z Naramowic (PZ 29, 185).

1508 wiardunki wojenne: wieś opust. L. (ASK I 3, 5v); 1510 w L. 8 ł., w tym 1 ł. wymierzony z folw. (LBP 81); [w późniejszych rejestrach poborowych z XVI w. wsi L. w ogóle nie wymieniano].

1517 Barbara c. Andrzeja Lubickiego11Nie wiadomo kim był ten Andrzej. Może to potomek Tomasza z L.? Andrzej Zet Naramowski był duchownym kupuje z zastrz. pr. odkupu 3 ł. os. i karczmę w Koszkowie od Doroty Koszkowskiej wd. po Błażeju Brzeźnickim (PZ 19, 60); 1517 taż jest ż. Andrzeja Jurkowskiego dz. w Mirzewie pow. kośc. [obecnie Mierzejewo] (PG 15, 183v).

1526 bracia Jan i Stanisław ss. Winc. Gołaskiego dzielą się dobrami: Jan otrzymuje Tworkowo i 2 cz. opust. L., → Gołaszyn k. Obornik (PG 106, 889); 1530 Tomasz Otuski zabezpiecza swym dzieciom Dorocie i Stanisławowi zrodzonym ze zm. ż. Doroty Bielawskiej 200 kóp [gr] jej oprawy na wsiach Bielawy, Glinno, L. i Radwankowo (PG 16 k. 330v); 1531 tenże zapisuje [drugiej] ż. Katarzynie c. zm. Wawrz. Nowowiejskiego [z Nowej Wsi par. Ś. Wojciech; obecnie Nowa Wieś Górna] po 100 grz. posagu i wiana na wsiach Bielawy i L. (PG 16, 331); 1533 tenże posiada m.in. opust. L. (PG 16, 565).

1564 Jan Gołaski [z Tworkowa] i Jan Otuski [z Bielaw] dzielą się opust. L. → p. 2.

1393, 1419 kmiecie z L.: 1393 Wojciech → p. 3A; 1419 Maciej; [Więcoszka] Liskowa [ż. Liska Wyskoty z Dzięczyny i Oporowa k. Ponieca, a także z sąsiedniego Tworkowa] dowodzi, że nie zabrała mu siana (WR 1 nr 1038).

4. 1412 Mikołaj sołtys z L. toczy proces z Zofią z Garb [ż. Świętopełka z Garb k. Swarzędza?], którą sąd zachowuje przy jej dok. darowizny [oprawy] w Garbach oraz z Małgorzatą z Garb o 130 grz. i 20 grz. wyprawy (PZ 3 s. 385, dawniej k. 193).

5. 1510 wiardunki dzies. z 7 ł. w L. należą się kan. pozn. Jobowi [Roszkowskiemu, który posiada prebendę kan. „Strzeszyn” zwaną też „Rokitnica”]; z ósmego łanu wymierzonego z folw. płacą dzies. plebanowi w Chojnicy; folw. w L. należy do kościoła [par. w Chojnicy?12W późniejszych źródłach wiadomość ta nie znajduje potwierdzenia] (LBP s. 37, 81).

6. 1431-94 Jan Lubicki pisarz konsystorza pozn., notariusz publiczny, mieszcz., ławnik i wójt pozn. → p. 3.

1449 Stan. Lubecz [z L.?] kmieć w Starołęce (AR 1 nr 402).

7. WR 1 nr 318, 1110.

1 Lokalizacja oparta na analizie mapy MTop. 1950 oraz opisu z 1564 r. (→ p.2).

2 Wśród nazw wsi L. występują dwie niewyjaśnione formy: Lubifszino Lubicz (1393) oraz Lubicz Mały (1405). Obie pojawiają się w kontekście związanym z sąsiednią wsią Knyszyn i z rodziną Knyszyńskich. Nie można przesądzać, czy nazwy te dotyczą jednego obiektu, czy dwu różnych; może Lubiczem Małym nazywano cz. Knyszyńskich w L. → p. 3B.

3 W tym opisie ról lubickich użyto określeń „skrzydło” i „skrzydełko” prawdop. na określenie ról leżących na skraju pól: „skrzydło” pod gajem knyszyńskim, „skrzydlko” przy płosach. Słownik staropolski nie zna takiego znaczenia słowa „skrzydło”, a K 3, 204, uznał je za nazwy własne.

4 W podstawie (PZ 2, 18) wyraźnie lekcja: Iwan Solecki; prawdop. chodzi tu jednak o Iwana Sobockiego z Soboty k. Poznania.

5 O tym Stoszu → Klonowiec, przyp. 3.

6 → przyp. 2.

7 „Styk” był to kij z żelaznym zakończeniem służący do oczyszczania lemieszy z ziemi. Por. B .I. Linde, Słownik języka polskiego, t. 5, Lwów 1859. s. 493.

8 Może Wincencja była identyczna z Wielborzą [I?], → wyżej: r. 1415. KR 5, 14, wymienia Wincentego s. Stanisława i Świętosławy z L.; przytoczone przez niego źródło nie przynosi informacji o takiej osobie.

9 Jego dziećmi byli mieszczanie pozn.: 1493, 1498, 1503, 1505 Bernard Lubicki (ACC 75, 149; AC 2 nr 1534; SBP s. 317 nr 275; AR 3 nr 2196), 1502 Jan Lubicki (SBP s. 334), a także prawdop. córki bez imion (puetlae od Lubickiego; SBP s. 334).

10 → przyp. 2.

11 Nie wiadomo kim był ten Andrzej. Może to potomek Tomasza z L.? Andrzej Zet Naramowski był duchownym.

12 W późniejszych źródłach wiadomość ta nie znajduje potwierdzenia.