MYŚLENICE

(1253—8 de Mislimich — Tyn. 19; 1325 Myslimicze — Mp. 2, 589; 1326 Mislimicze — MV 1 s. 126; 1354 Misslimicze — MV 2 s. 392; 1356 Mislimice — ZDM 8, 2531; 1364 de Mysslimicz — ZDM 1, 107; 1368 de Meyselmicz — SP 1 s. 218; 1372 de Misslouicz — Krzyż. 705; de Meyslinicz — Chm. s. 37; 1377 de Myssilwicz — Chm. s. 79; 1384 de Mislimicz — ZDM 1, 173; 1385 de Mislomecz — KRK 2 s. 61; 1392 Miszlimicze — KSN 85; 1393 Miszlimice, Mislinicze — KSN 204, 256; 1394 Mislymycze — KSN 405; 1397 de Meyslomicz, de Mislomicz — Chm. s. 388; 1398 de Misliwicz – KSN 705; 1399 de Mislowicz, Mislmicze, Mislionicze – KSN 846, 849, 873; de Meyszlomicz — Chm. s. 490; 1404 Mislienice — SP 2, 1059; 1414 Myslenice — KK 2, 552; 1421 Mijsslimicze — GK 1 s. 647; 1429 Misilwicz — AKH 11 s. 437; 1430 Mislinycze — Bullarium 4, 2512; 1473 de Mislimytcz — Kacz. 7462), wieś, przed 1356 miasto.

Treść hasła: 1. Przynależność administracyjna i kościelna. 2. -a. Położenie i granice, -b. Obiekty topograficzne, -c. Obiekty gospodarcze, -d. Drogi, mosty, cło, -e. Przedmieścia, -f. Zabudowa: rynek, ulice, domy. 3. Własn. urzędu kasztelana krak., -a. Sprawy własnościowe, -b. Nadania i przywileje dla miasta, powinności i świadczenia, -c. Handel, -d. Rzemiosło miejskie i rzemieślnicy; -e. Mieszczanie, przedmieszczanie i inni mieszkańcy, -f. Majątek mieszczan, -g. Majątek miasta. 4. -a. Lokacja wsi, -b. Lokacja miasta, -c. Podwójciowie, -d. Ławnicy, przysięgli, -e. Sąd gajony, ławniczy, -f. Rada, burmistrzowie, rajcy, księgi radzieckie. 5. -a. Plebani, wikarzy, altaryści, -b. Pr. patr. kościoła par., -c. Uposażenie i dochody parafii, altarii kościelnych, dziesięciny, -d. Świętopietrze, -e. Stary kościół par., -f. Nowy kościół par., -g. Kaplica Ś. Leonarda, -h. Kaplica Ś. Urbana, -i. Kaplica Ś. Wawrzyńca, -j. Szkoła, -k. Szpital, -l. Okręg par. 6. -a. Wydarzenia, -b. Incydenty z udziałem mieszkańców, -c. Duchowni pochodzący z M., -d. Osoby świeckie pochodzące z M., -e. Osoby z M. przyjęte do prawa miej. w innych miastach, -f. Studenci Uniw. Krak. pochodzący z M., osoby promowane na bakałarza. 7. Literatura. 8. Kultura materialna.

1. 1253—8, 1325, 1342 wieś (Tyn. 19; Mp. 2, 589; Mp. 3, 671); 1356, 1364 miasto (ZDM 8, 2531; 1, 107); 1509 ziemia krak. (MK 24 k. 226r); 1434—41, 1513 pow. (districtus) myślenicki (Średniowieczne dokumenty małopolskiej wsi Popowice, wyd. Z. Perzanowski, „Zapiski Historyczne” 50, 1985, z. 3, nr 6, 9; GK 6 s. 417; MK 29 s. 256); 1460, 1509, 1513 kasztelania krak., pow. krak. (Proch. 160; MK 24 k. 226r; 29 s. 256); 1530, 1581 pow. szczyrz. (RP k. 34; ŹD s. 45); 1326 n. par. własna (MV 1 s. 126); 1326—8, 1353—8 dek. Niegowić (MV 1 s. 126, 298; 2 s. 256, 264, 271, 279, 287, 295); 1336 dek. Kosocice (MV 1 s. 379); 1346—52 dek. Szczyrzyc (MV 2 s. 191, 200, 210, 220, 229, 238, 247); 1513, 1529 dek. Dobczyce (AKapKrak., Reg. C 1: Liber retaxationum, s. 68; LR s. 58).

2. -a. Położenie i granice. 1325 Władysław Łok. powierza Andrzejowi swemu łowczemu las k. M. nad rz. Bysiną z obowiązkiem lokacji wsi → Bysina na pr. magd. na 60 ł. frank. i nadaje mu 4 wolne ł. pod sołectwo (Mp. 2, 589 kop.); 1364 dziedziny Banowice i Trzemeśnia położone blisko M. (Mp. 3, 776; MS 4 S 230); 1400 karczma zw. Borzęta położona k. M. (KSN 947); 1409 Góry [Górna Wieś] k. M. (GK 1a k. 137v); 1443 Polanka przed M. (GK 8 s. 97); 1469, 1480 wieś Konary w kierunku M. (ZK 18 s. 5, 355); 1520 wieś Zawada k. Myślenic (MK 35 s. 413—7); 1546 [wieś] Krzywaczka k. M. (Jasnogórski rękopis → p. 7, nr 96, s. 306); 1547 Piotr Kisiel mieszcz. krak. niegdyś posiadacz huty szkła niedaleko od M. (Wypisy 1545—1550, nr 2101); 1555 góry za M. (Księga kryminalna → p. 7, s. 36—7, nr 16).

-b. Obiekty topograficzne. 1364 łan Nediyy, jez. Przedsław, siedlisko Karśnina → Myślenice wójtostwo; 1394 strumień zw. Potok w M. → p. 4e; 1398 łąka czyli trawnik → Myślenice wójtostwo; 1406 stara i nowa sadzawka wójtowska w M. → Myślenice—Wójtostwo; 1408 sadzawka z groblą w M. → Myślenice wójtostwo; sadzawka wójtowska nad rz. Rabą, pastwiska zw. Skotnica, miejsca na uboczu M. zw. Przysotki → Myślenice wójtostwo; 1416, 1513 łąka Przerwy k. dziedziny Osieckiej → Myślenice wójtostwo. Dobra (Teut. 1a s. 16; MK 29 s, 254); 1420 nowa sadzawka nad rz. Rabą → Myślenice wójtostwo; 1443—4, 1513, 1539, 1596 rz. Bysinka (ZDM 3, 644, 675; MK 29 s. 259; SWPM I—13 s. 58—66); WR s. 39—41); 1444, 1509—10, 1539, 1551 Stradomia, Stradom (ZDM 3, 675; MK 24 k. 226r-228r; SWPM I—13 s. 58—66; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113, 116); 1470—80 nad rz. Rabą leżą: miasto M. i wsie: Borzęta oraz Nadolna [Dolna Wieś] należące do parafii w M.; w M. rozległe łąki należące do miejscowego wójtostwa (DLb. 1 s. 137; 2 s. 178—9); 1509 w M. zimne źródło zw. Zimna Woda (MK 24 k. 226r—228r); 1512 Młyn Dolny k. miasta M. na rz. Rabie → Myślenice wójtostwo. Dobra (Teut. 7 s. 135); 1513 kamieniołomy w granicach M. i wsi Borzęta, Bysina i Polanka (MK 29 s. 255—6); w M. lasy Dąbrowa i Przelasek (MK 29 s. 259); 1529 role sołeckie w M. (LR s. 126); 1539 Staw Grzegorzowski k. dworu i Staw Wielki w M., Staw Szczekotowski w M., staw za starym domem, Dolny Staw i Wielka Łąka w Dolnej Wsi, role zw. Kosiary i Domiarki za rz. Rabą, rola Wierciałkowska, lasy za Rabą zw. Zapowiedne → Myślenice wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1551 miejsce Wola [za Stradomiem] (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 47—8, 52, 112, 116); 1571 most na rzece (Księga kryminalna → p. 7, s. 262—3); 1596 Grodzisko, pola zw. Niwy, pole Krzywickie, pole Wierciachowskie (WR s. 39—41).

Rz. Raba 1408 (GK 1a k. 72v, 84r, 90v, 91r, 101r); 1420, 1428 Rabba (Teut. 1a s. 141, 287); 1443, 1444 (ZDM 3, 644, 675); 1470—80 (DLb. 1 s. 137; 2 s. 178); 1512 (Teut. 7 s. 135); 1513 (MK 29 s. 250, 253—4, 256); 1529 (LR s. 58); 1539 (SWPM I—13 s. 58—66); 1551 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 112); 1596 (WR s. 39—41).

-c. Obiekty gospodarcze. 1392 sadzawki wójta Hanka w M. → Myślenice wójtostwo; 1406 młynówki i młyny w M. → Myślenice wójtostwo; 1408 młynówka i młyn Katarzyny wójciny w M., sadzawka wójtowska nad rz. Rabą → Myślenice wójtostwo; 1412 młyn w M. → Myślenice wójtostwo; 1417 sadzawka wójtowska przed M. → Myślenice wójtostwo; 1418 młyn wójt. w M. → Myślenice wójtostwo; 1419—22 młyn Chochoł, Chochołów w M. (GK 1 s. 111, 125; Teut. 1a s. 179, 181); 1420—1, 1424, 1428, 1486, 1493, 1497, 1510, 1512, 1513, 1539 Nadolny, Dolny Młyn czyli Karbana, usytuowany przy przekopie rz. Raby pod miastem, należący do wójtostwa w M. (Teut. 1a s. 136, 162—3, 167, 211, 213, 299; 6 s. 8, 110—12; 7 s. 30, 112, 119, 135; SWPM I—13 s. 58—66; ZK 7 s. 177; GK 26 s. 343—4; MK 29 s. 250); 8 jatek rzeźniczych należących do wójta w M. (Teut. 1a s. 136, 162—3, 167); młyn wójta Jana i młyn wójta Mirosława w M., kanał młyński z jazem → Myślenice wójtostwo; 1421—2 jatka rzeźnicza wójta Jana w M. (Teut. 1a s. 179, 181); 1428 [kanał młyński] z jazem → Myślenice wójtostwo; 1429 młyn → Myślenice wójtostwo; 1440 młyn w M. → Myślenice wójtostwo (GK 7 s. 141); 1443—4 młyn w Bysinie wójtostwa myślenickiego → p. 5c; 1444 młyn myślenicki → p. 5c (ZDM 3, 675); 1447 młyn wójtostwa w M. → Myślenice wójtostwo (ZK 13 s. 81, 91); 1448 sadzawka wójtostwa myślenickiego → Myślenice wójtostwo (GK 10 s. 457, 502); 1453 jaz i przekop w dziedzinie wójt. → Myślenice wójtostwo (Teut. 3 s. 47); 1456 jaz, miejsce zw. Stawisko, sadzawki wójt. → Myślenice wójtostwo (Teut. 3 s. 94); 1458 młyn wójt. w M. położony przed miastem → Myślenice wójtostwo (Teut. 3 s. 153—4); 1470—80 3 młyny wójt. na rz. Rabie w M. (DLb. 2 s. 178—9); 1501 młyny wójt. w M. → Myślenice wójtostwo (GK 28 s. 26—7); 1502 2 młyny [wójt.] → Myślenice wójtostwo (Teut. 6 s. 271); 1503 młyny wójt. w M. → Myślenice wójtostwo (GK 28 s. 1203); 1513, 1561 blech w M. (MK 29 s. 250; Księga kryminalna → p. 7, s. 160—1, nr 71); 1513 Młyn Górny na przekopie Raby (MK 29 s. 250); ślusarnia, piła i folusz w M. (MK 29 s. 251, 256); młyn w Dolnej Wsi (MK 29 s. 253); wójt ma w M. błonia, ogrody warzywne, rozległe sady, stawy rybne, chmielniki, słodownie, browary (tamże, s. 258—9); 1539 Młyn Dolny z piłą i Młyn Górny w M., słodownia i browar we dworze w M., 2 folwarki wójt. w M., folusz szewski, folusz rzeźniczy, ślofarnia, blech, kuźnia → Myślenice wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1551 słodownie w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 110, 115); folwarki miejskie (tamże, s. 110); 1562 browar w M. (tamże, s. 56); 1563 browar k. stawu plebańskiego w M. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 273).

-d. Drogi, mosty, cło. 1359 droga biegnąca z M. do Twardoszyna [Spisz] (Mp. 3, 730); 1364 droga Karśnina → Myślenice wójtostwo; 1421 droga publiczna w M. → p. 6 (GK 1 s. 582); 1428—31 Mikołaj, Kloze, Klosz celnik z M. (Teut. 1a s. 294—5, 302; GK 4 s. 201); 1428 Mikołaj z Chodenic ma zapłacić 5 grz. Mikołajowi celnikowi z M. pod rygorem kar (Teut. 1a s. 294); tenże celnik w sprawie z Janem wójtem z M. i jego ż. Ofką wójciną z M. (Teut. 1a s. 295, 302); 1441, 1444 droga myślenicka za Kazimierzem (via Mislinicka ultra Casimiriam) (Mp. 4, 1393, 1453); 1443 wielka droga z Wieliczki do M. (ZK 12 s. 72); 1443—4 droga z Krakowa zw. Skotnicą → p. 5c (ZDM 3, 644, 675); 1444 droga myślenicka (via Mislimiczska) [biegnąca od m. Kazimierza] (Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 271); 1463 droga myślenicka w Taszycach (ZK 17 s. 71)¹1463 Rafał z Wielkich Koźmic sprzedał za 10 grz. Maciejowi Donatkowskiemu 2 niwy wraz łąką w Taszycach leżące wzdłuż drogi myślenickiej, ciągnące się od karczmy w Taszycach (ZK 17 s. 71); 1470—80 w M. cło należące do kasztelana krak. (DLb. 2 s. 179); 1496 Grzegorz celnik z M. (GK 25 s. 807—8); 1505 droga z M. do Wieliczki biegnąca między Łyczanką a → Kawęcinami (ZK 23 s. 265); 1506 cło w M. → Myślenice. Dobra urzędu; 1513 cło w M. należące do kasztelana krak. (MK 29 s. 258); w Bysinie skotnica, czyli droga gromadzka biegnąca do pastwisk (MK 29 s. 254); 1539 fosa i most przy dworze w M. → Myślenice wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1551 droga z M. do Szczyrzyca (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113); 1564 cło w M. (AS rps 19 s. 246; LK 2 s. 135); gościniec z Krakowa na Węgry biegnący przez Wieliczkę, M., las Obidowa, Nowy Targ, wieś Nowy Dunajec (AS rps 19 s. 216—7).

-e. Przedmieścia → Dolna Wieś, Górna Wieś i uzupełnienia: 1409 Góry [Górna Wieś] k. M. (GK 1a k. 137v); 1421 Jakub Czyszowic z Dolnego Przedmieścia [M.] świadek Branda z M. (GK 1 s. 644); Piotr Kosznatka z Górnej Wsi [k. M.] świadek Branda z M. (GK 1 s. 644); 1428 Klemens z Przedmieścia Myślenickiego (de Suburbio Misslimiczensi) (GK 3 s. 37); 1439 Dolna Wieś → p. 4d. (GK 6 s. 314—5); 1440 Jakub Raciborowic wraz z matką Katarzyną z Górnych Myślenic (de Superiori Mislimicze) ma zapłacić swej byłej ż. Dorocie 2 grz. z tytułu ojcowizny i macierzyzny w dwóch terminach (OK 8 s. 5); przedmieście (suburbium in Mislimicze) należące do części wójtostwa myślenickiego → Myślenice wójtostwo (GK 7 s. 76); wieś Podgórna [Górna Wieś] → Myślenice wójtostwo (GK 7 s. 168); 1443 Dolna Wieś → Myślenice wójtostwo (GK 8 s. 97); 1470—80 Górna Wieś w par. M. uznawana jest za przedmieście M. (DLb. 1 s. 142); 1486 Mik. Domaniowicz mieszcz. z M. czyli z przedmieścia zw. Dolna Wieś (GK 22 s. 342); 1513 Górne Przedmieście (MK 29 s. 253—4, 256—7); Dolne Przedmieście (MK 29 s. 253—4, 256—8); 1524—5 Błażej Noskowicz, Jakub Błaszkowicz, Jakub Fumfara, Jakub Niepiekło, Jan Głobicki, Jan Smoleń, Maciej, Maciej Kula, Stanisław, Stan. Smoleń i Wojc. Kawka z Dolnej Wsi oraz Błażej, Jan, Jan Syp, Jerzy Madoń, Maciej, Mikołaj, Wawrzyniec, Wojc. Klisz i Wojc. Wójtowicz z Górnej Wsi otrzymują zapłatę za transport kamieni z kamieniołomów myślenickich na budowę zamku krak. (Materiały archiwalne do budowy zamku, wyd. A. Chmiel, Wawel t. 2, Kr. 1913 s. 47, 68—70); 1529 Wojciech z Dolnej Wsi otrzymuje zapłatę za transport kamieni z kamieniołomów myślenickich na budowę zamku krak. (tamże, s. 112); → Górna Wieś, → Dolna Wieś (LR s. 126); 1539 Walek, Polisz i Opoczka, Krawska, Świętek, Tokarz i Twaróg zagrodnicy z Dolnego Przedmieścia czyli Dolnej Wsi; Górna Wieś → Myślenice—Wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1588 Górna Wieś → p. 6b (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 61); 1596 Dolne Przedmieście (WR s. 39—41).

-f. Zabudowa: dwór wójt., rynek, ulice, domy. 1443—4, 1513, 1529, 1551, 1582, 1596 rynek (ZDM 3, 644, 675; MK 29 s. 249—50; LR s. 58; WR; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 116; Piela, Myślenice → p. 7, s. 206); 1443—4, 1509—10, 1529, 1551, 1596 ul. Stradomska (Stradomia) (ZDM 3, 644, 675; MK 24 k. 226r—8r; LR s. 58; WR s. 39—41; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113); 1443—4 ogród i dom Andrzeja → p. 5c (ZDM 3, 644, 675); 1446 dwór i stodoła (domus trituracionis) Piechla → Myślenice wójtostwo (GK 9 s. 551); dom Piotra Łapki z Łapanowa w M. → p. 4d (GK 9 s. 577); 1447, 1450, 1513 dwór w wójtostwie w M. → Myślenice wójtostwo (GK 9 s. 901; 10 s. 457, 502; 11 s. 235; MK 29 s. 248, 252, 254, 257—9); 1447 zabudowania folwarczne (holodium), stodoła (horreum) w wójtostwie w M. → Myślenice wójtostwo (GK 9 s. 901—2); 1448, 1450 domy w wójtostwie w M. → Myślenice wójtostwo (GK 10 s. 457, 502; 11 s. 235); 1513, 1539 2 domy wójta w rynku (MK 29 s. 250, 260; SWPM I—13 s. 58—66); ogrody wokół miasta (tamże, s. 250); 1529, 1596 siedlisko pośrodku rynku (LR s. 58; WR s. 39—41); 1529 [dom] Andrzyka (LR s. 58); 1539 dwór wójt. z [nową] murowaną wieżą, zabudowaniami, łaźnią, bramą, fosą, samborzą oraz ze starym wielkim domem z zabudowaniami, dom pani Janiczanki → Myślenice wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1582 dom zw. Malinowski w rynku, należący do plebana, dom Stan. Kąckiego landwójta, dom szl. Erazma Piotraczewskiego (Piela, Myślenice → p. 7, s. 206); 1596 dom z ogrodem i 2 inne domy prepozyta szpitalnego w M. (WR s. 39—41); dom rektora szkoły w M. (WR s. 40); dom zw. Kamieniec bractwa kapłańskiego w M. (WR).

-g. Łaźnia miejska przynależna do wójtostwa w M. 1342 → p. 4a; 1467 Grzegorz z Sącza uwalnia Jordana wójta myślenickiego z płacenia Grzegorzowi 26 grz. rocznego czynszu z wójtostwa w M. i jednocześnie wydłuża to zwolnienie na okres 5 lat, co daje łącznie sumę 130 grz. W tej sumie zobowiązuje Jordana po wsze czasy do stałego udostępniania w ciągu 2 tygodni miejscowym biedakom, żebrzącym uczniom [szkoły miejscowej] i ludziom nieposiadającym służby [pracy we dworze wójt.] łaźni przynależnej do wójtostwa myślenickiego, tak by już czwartego dnia byli czyści. Jeśli Jordan i jego spadkobiercy nie będą przestrzegać tego warunku będą zobowiązani do zwrotu 130 grz. (Teut. 3 s. 353); 1473 Grzegorz z [Nowego] Sącza z okazji ostatecznej rezygnacji z połowy wójtostwa na rzecz Jadwigi wd. po Jordanie z Zakliczyna i ich dzieci przypomina o obowiązku udostępniania czwartego dnia w ciągu 2 tygodni łaźni biednym uczniom, żebrakom i osobom niezatrudnionym we dworze wójt. w M. (Teut. 3a s. 15—6); 1513 łaźnia → Myślenice wójtostwo. Dobra (MK 29 s. 250, 259); 1551 łaziebnik w M.; ubodzy mają bezpłatny wstęp do łaźni (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 116, 130); 1552 Mik. Buido łaziebnik w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147).

3. Własn. urzędu kasztelana krak. -a. Sprawy własnościowe. 1253—8 ludzie [osady] grodu krak. zwani → Kurosęki należą do stróży brony myślenickiej (Tyn. 19); 1342 czynsz od mieszkańców M. dla kaszt. krak. → p. 4a; 1408 → Myślenice wójtostwo (KSN 2234); 1423 sprawa między Święchem i Machną z Trąbek a Jakubem z Trąbek przełożona ze względu na sprawę o większe, tj. o 40 grz. między tymże Jakubem a Baranem z Popowic [par. Droginia] przed sądem pana [kaszt.] krak. w M. (GK 2 s. 190); 1424 → p. 3b; NN sędzia pana [kasztelana krak.] w M. (GK 2 s. 258); 1428 → p. 3c; 1506 miasto M. przynależne do kasztelanii krak. → Myślenice. Dobra urzędu (Mp. 5 T 59).

-b. Nadania i przywileje dla miasta, powinności i świadczenia. 1423 rajcy z M. Marcin zw. Stachurzyc, Wojsław, Piotr Brando w sprawie z Miroszkiem wójtem z M., o to że udzielił im wolnizny od czynszu, a następnie złamał to postanowienie i pobrał od nich czynsz wbrew swemu przywilejowi (SP 2, 1918); Jan wójt z M. składa przysięgę, iż nie pobrał czynszu ani kontrybucji od tych mieszkańców M., których domy spłonęły w pożarze miasta, a którym udzielił wcześniej wolnizny (GK 2 s. 63); Piotr Kossocki ręczy za rajców i społeczność M., w ten sposób, że jeśli Mirosław wójt z M. oddali sądownie pretensje o pobranie czynszów w podwójnej wysokości w ciągu 4 lat wówczas mieszczanie nie będą szkodzić Mirosławowi (GK 2 s. 72); Jan wójt z M. oddala prawnie pretensje rajców z M. o pobranie czynszów w podwójnej wysokości w ciągu 4 lat (GK 2 s. 72); Mirosław wójt z M. oddala prawnie pretensje Stachury i rajców z M., o to że udzielił im najpierw wolnizny po pożarze miasta a następnie pobrał kontrybucję w podwójnej wysokości za 4 lata (GK 2 s. 72); Krystyn [z Ostrowa²Dziś Ostrowiec Świętokrzyski] kaszt. krak. w sprawie z Miroszkiem i Janem wójtami z M., o to że początkowo przyznali mieszczanom w M. 6 lat wolnizny, jednak nie dotrzymali tego wyznaczonego okresu i od 4 lat pobierali czynsz od mieszczan, tj. od szewców, rzeźników, prasołów. Wójtowie mają zwrócić te pieniądze mieszczanom (SP 2, 1980); tenże Krystyn pozywa Mikołaja s. Jana wójta z M. o to, że zagaił bezprawnie posiedzenie sądu wyższego pr. niem. na zamku krak. do czego nie miał prawa (SP 2, 1981); 1424 w sprawie między Janem i Mirosławem wójtami z M. a mieszczanami myślenickimi Krystyn z Ostrowa kaszt. krak. przedkłada dok. zwalniający mieszczan na okres 6 lat od obciążeń z powodu pożaru miasta (Teut. 1a s. 213); 1460 19 XII Kazimierz Jag. na prośby Jana z Tęczyna kaszt. krak. celem poprawienia i polepszenia stanu gospodarczego miasta M. w kasztelanii krak. i pow. krak. ustanawia 2 jarmarki w tym mieście, tj. w dniu Oczyszczenia NMP [2 II] i w dniu Narodzenia NMP [8 IX] i zezwala sprzedawać sukno hurtem oraz na postawy i łokcie (Proch. 160; Kurtyka Tęczyńscy s. 371).

1502 Aleksander Jag. utrzymuje w mocy postanowienie Jana Olbr. o zwolnieniu mieszkańców M. od płacenia połowy cła za przewożony towar gdziekolwiek w Królestwie Pol. (MS 3, 521); 1503 Mik. Jordan uzyskuje 20 grz. z poboru czopowego w M. na pokrycie kosztów podróży z obrad sejmu do króla (Teki Pawińskiego 1 s. 65); 1506 Aleksander Jag. na prośbę Spytka z Jarosławia kaszt. krak. i Mik. Jordana z Zakliczyna celnika krak. wójta myślenickiego uwalnia wszystkich mieszczan z M. od opłaty cła w całym Królestwie Pol. Król nakazuje urzędnikom, a zwłaszcza celnikowi Mik. Jordanowi przestrzeganie tej decyzji (MS 3, 2621; 4, 273; 4 S 1330; Fastnacht Katalog cz. 1, 1507—1700, nr 6; Mp. 5 T 57); 1508 Zygmunt I na prośbę Mik. Jordana z Zakliczyna wójta myślenickiego zatwierdza dok. Aleksandra Jag. z 1506 (Fastnacht Katalog cz. 1, 1507—1700, nr 6); 1509 Spytek z Jarosławia kaszt. krak. zezwala Mik. Jordanowi wójtowi dziedz. miasta M. w ziemi i kasztelanii krak. na sprowadzenie do M. sukienników, daje mu siedlisko czyli pastwiska leżące z jednej strony wokół kościoła NMP czyli Starej Cerkwi, opuszczone przez mieszkańców, poczynając od końca ul. Stradomia aż do zimnego źródła zw. Zimną Wodą, a rolą tegoż wójta z drugiej strony, by tu sukiennicy mogli się osiedlać i stawiać swoje domy, oraz zgadza się na założenie przez nich warsztatów tkackich; 1510 Zygmunt I na wniosek Mik. Jordana zatwierdza to pozwolenie (MK 24 k. 226r—228r; MS 4, 8918, 9408); Spytek z Jarosławia ustanawia w mieście M. wolny targ na mięso i inne artykuły żywnościowe w jeden dzień tygodnia i 2 jarmarki w roku w dniu 3 V i 14 IX (MK 24 k. 359r—360v; MS 4, 9529); Zygmunt 1 na prośby Spytka z Jarosławia kaszt. krak. i Mik. Jordana z Zakliczyna kaszt. biec. i wójta myślenickiego potwierdza dok. tegoż Spytka ustanawiający targ i jarmarki w M. (MK 24 k. 359r—360v; MS 4, 9699); 1513 powinności kołodzieja, bednarzy, stelmacha i sukienników myślenickich związane z wyprawą wojenną → Myślenice wójtostwo (MK 29 s. 252); 1524 14 VI Zygmunt I nadaje burmistrzowi, rajcom, ławnikom, całej społeczności i przedmieszczanom M. list żelazny ważny do Bożego Narodzenia tego roku (MK 36 s. 775—6; MK 4, 13993); 1530 szos z M. 18 grz. 32 gr (RP k. 66); 1539 wyszczególnione imiennie miasta, w tym M., skazane na kary król. za niedostarczenie wozu na wyprawę wojenną (MK 58 k. 110v—111v; MS 4, 19705—6); targowe → Myślenice wojtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1548 Zygmunt August zatwierdza wszystkie przyw. i wolności nadane miastu M. przez jego poprzedników (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 51); 1551 Jan z Tarnowa kaszt. krak. wydaje dekrety normujące prawa i obowiązki mieszczan myślenickich, regulujące stosunki między miastem a wójtem, między mieszczanami myślenickimi a mieszkańcami Woli [za Stradomiem] (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 47—8, 52, 108—113); Spytek Jordan z Zakliczyna, dz. Melsztyna kaszt. sądec., podskarbi kor., wójt myślenicki zatwierdza statuty miejskie M. Mieszkańcy Woli zostają zobowiązani do posłuszeństwa wobec rady miejskiej (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 47—8, 52, 113—6); 1552 Zygmunt August na prośby Waw. Spytka Jordana z Zakliczyna kaszt. sądec. podskarbiego król. potwierdza dok. Aleksandra Jag. z 1506 (MS 5, 1223).

1560 starsi pospólstwa z M. wezwani przez radę miejską do zapłaty składki na naprawę zegara na wieży kościoła wnioskują o danie w zastaw kosztowności skarbca kościelnego, które oni zobowiązują się wykupić w późniejszym czasie, gdy poprawi się ich sytuacja materialna (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 50—1, 118)³Być może jednak chodziło o naprawę zegara miejskiego na ratuszu w M; 1565 szos z miasteczka M. 51 fl. 6 gr, opłata z ról miejskich 23 fl. 10 gr, od komorników 1 fl. 18 gr, od towarzyszy rzemieślniczych [cechów] 8 gr, od rzemieślników pospolitego rzemiosła 7 fl. 18 gr, czopowe za 1 kwartał 32 fl., za 2 kwartał 37 fl. 18 gr, za 3 kwartał 38 fl., za 4 kwartał 28 fl. 12 gr, opłata od wina 12 fl., od gorzałki 2 fl. 12 gr (ASK IV 21 rekognicjarz miast k. 30); 1578 Stefan Batory zatwierdza wszystkie prawa i przywileje miasta król. M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 59—60); 1578 M. płacą 51 fl. 6 gr szosu, pobór od wyszczególnionych rzemieślników, pobierane jest czopowe od piwa, wina, od garnców gorzałki i od szynkarek gorzałki (BJ rps 7240 k. 401v); 1581 szos z miasta M. 51 fl., 6 gr (ŹD s. 154); 1588 Zygmunt III Waza zatwierdza wszystkie prawa i przywileje miasta M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 60); 1590 Seweryn Boner z Balic kaszt. krak. uwalnia miasto M. od obowiązku dostarczania wozu wojennego i pachołków na wyprawę wojenną i jednocześnie stwierdza, iż miasto już wcześniej było wolne od tej powinności (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 134).

-c. Handel, zasięg terytorialny rynku lokalnego myślenickiego. 1428 sąd wyższy pr. niem. na zamku krak. skazuje Jana wójta z M. na zapłacenie panu Krystynowi z Ostrowa kaszt. krak. 36 szelągów kary, za to że ludziom kasztelana jadącym na targ (super forum generalem) w M. zagrodził drogę i zabrał im mienie (Teut. 1a s. 283); 1432 danina w owsie dla kasztelana krak. miary myślenickiej (SP 2, 2414); 1446 na mocy wyroku sądu grodz. krak. Tomasz z Nawojowej ma dać Stanisławowi z Młodziejowic 20 ćwiertni owsa miary myślenickiej (ZK 12 s. 386); 1448 → p. 6b (GK 10 s. 411—12, 423, 433); 1460 ustanowienie 2 jarmarków w M. → p. 3b (Proch. 160); 1473 → p. 6b (SP 2, 4109); 1503 → p. 6b (Teut. 6 s. 303); 1510 ustanowienie w M. wolnego targu tygodniowego na mięso i 2 jarmarków rocznych → p. 3b (MK 24 k. 359r—360v; MS 4, 9529, 9699); 1513 targ rzeźniczy w M. [tzw. sochaczki], targ tygodniowy, jarmark [targ roczny], opłata targowe (MK 29 s. 251—2); 1529 miara zbożowa myślenicka obowiązuje w Sieprawiu, Pcimiu i Krzyszkowicach (LR s. 111, 137, 215); 1540 Zygmunt I zakazuje sprzedaży soli do M. na szkodę targu krak. (GK 56 s. 238); 1551 dekrety prawne Jana z Tarnowa kaszt. krak. i statuty miejskie zatwierdzone przez Spytka Jordana zawierają postanowienie o obowiązywaniu w handlu korca miary kazimierskiej [m. Kazimierza]; ludzie przynoszący na sobie towar zwolnieni od opłaty targowego (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 109, 111, 116, 125—6, 132).

-d. Rzemiosło miejskie i rzemieślnicy i reprezentanci innych zawodów, cechy. 1372 Hensil rzeźnik → p. 6e; 1394 Wojtek piekarz ławnik w M. → p. 4e; 1396—1401 Mikołaj młynarz z M. i → Stróży 1396—1416, s. Grzegorza młynarza z M. i Stróży (KSN 507, 563, 585, 594, 611, 624, 962, 971, 991, 1073); 1397 Piotr rzeźnik → p. 6e; 1399 Jan szewc → p. 6e; 1401 Mikołaj s. Grzegorza młynarza z M. sprzedaje Święchowi młyn [w M.] za 80 grz. w 3 ratach (KSN 1073); 1404 [Katarzyna] wd. po Mikołaju wójcie z M. wraz z Błażejem młynarzem [z M.] nie stawia się przed sądem w sprawie przeciwko Marcinowi młynarzowi z młyna [na Przedmieściu Mikołajskim Krakowa] pana Spicimira starszego z Krakowa (KSN 1464); 1406 młyny w M. → Myślenice wójtostwo; Mik. Kramarz → p. 6e; 1408—9 Stanisław, Stanek młynarz z M. procesuje się z Michałem wójtem ze Skawiny puszkarzem król. (GK 1a k. 104v, 108v, 116v); 1412 Jorge piekarz → p. 6e; 1416 rzeźnicy Kat. Mięsopustowa, Mik. Kępny, Marcin mąż Modrzyny (Teut. 1a s. 16); 1419—33 Mikołaj, Miczek Chochoł młynarz z M. (GK 1 s. 111, 125; 4 s. 956); 1420—1 Karbana młynarz z młyna dolnego w M. (Teut. 1a s. 136, 167); 1422 Maciej kołodziej z M. (Cracovia artificum suppl. 1410—1412, 1421—1424, 223); 1422 Stanisław piekarz z M. (OK 4 k. 343v); 1423 szewcy, rzeźnicy i prasołowie w M. (SP 2, 1980); 1440 zm. Maciej olejarz z M. (OK 8 s. 11); 1442 Stan. Chochoł młynarz z M. (OK 6 s. 433); 1443—5 Michał Róg szewc (ZDM 3, 644, 675; OK 8 s. 706); 1444 Grzegorz szewc z M. (OK 8 s. 651); 1447 rzeźnicy w wójtostwie w M. → Myślenice wójtostwo (ZK 13 s. 81); Tomasz młynarz (GK 10 s. 241); przed 1448 Jan dz. Zakliczyna zezwala na powstanie cechu kowalskiego w M. (Kiryk, Dzieje powiatu → p. 7, s. 51—2); 1450 Wojtek murarz migruje do Krakowa (Cracovia artificum 1300—1500, 430; Kacz. 5930); 1452 Jakub woźnica z M. ma zapłacić 16 fl. węg. Michalowi z Brzeźnicy podstar. krak. pod karami (GK 11 s. 723); 1451 Jan Wachowicz z Trąbek zobowiązuje się zapłacić 3 wiard. Janowi Konusowi wikariuszowi wieczystemu na zamku krak. do dnia ś. Michała [29 IX] za piwo pobrane u jego brata Bartosza w M. (OK 9 s. 142); 1454 Stanisław kowal z M. (OK 9 s. 617); na prośbę szewców Macieja Wojsławowicza i Piotra Kaczorka wójtowie myśleniccy Tobiasz z Zakliczyna i Grzegorz z [Nowego] Sącza mieszcz. krak. wraz z rajcami miasta M. potwierdzają statut cechu szewskiego w M. Szewcy mogą postawić 16 kramów szewskich w celu sprzedaży wyrobów. Z każdego kramu mają wójtowie uzyskiwać kwartalnie 4 gr czynszu. Liczba majstrów szewskich nie może przekraczać 16 rzemieślników tej specjalności. Szewcy nie mogą wystawiać do jednorazowej sprzedaży w rynku więcej niż 10 par butów długich i 4 pary butów krótkich, z wyjątkiem dni targowych, kiedy można stale uzupełniać towar do wymaganego limitu. W dni targowe co kwartał dwaj szewcy mają przeprowadzać kontrole wyrobów. Za znalezienie u sprzedającego szewca dziury w długim bucie ten ma płacić 4 den. kary, za znalezienie dziury w krótkim bucie ma płacić ½ gr (AG perg. 6153; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 26); 1469 jatki rzeźnicze i kramy szewskie przynależne do wójtostwa dziedzicznego w M. (Teut. 3 s. 410—11); 1470 na prośbę Piotra, Stanisława i Marcina Grygiera kowali z M. Jordan dz. Zakliczyna żupnik wielicki zatwierdza statut cechu kowali i ślusarzy w M. (Kiryk, Dzieje powiatu → p. 7, s. 51—2); 1480 Wojtek Wojewoda ślusarz → p. 6e; 1481 Stan. Maniowicz rzeźnik z M. (OK 13 s. 1224); 1482 Stan. Myślimicki kaletnik → p. 6e; 1493—6 Maciej bednarz rajca w M. 1493 (OK 18 s. 152, 473; Teut. 6 s. 110—2); 1497 Jan Brando mieszcz. z M. w sprawie przeciwko Annie c. Andrycza z M. i jej matce równie Annie (OK 18 s. 536); 1498 Bernard Bieniat z M. i jego ż. Katarzyna (OK 18 s. 649); 1509 zezwolenie kasztelanowi krak. na sprowadzenie do M. sukienników (MK 24 k. 226r—228r; MS 4, 8918, 9408); 1513 Jan Kretkowicz bednarz → p. 6e; w mieście M. 6 rzeźników, 16 szewców, 10 piekarzy, sukiennicy, przekupki, kramarze, komornicy, szynkarze trunków: małmazji, wina, miodu i piwa, prasołowie, garncarze, zagrodnicy, kołodziej, cech kowali, bednarze, stelmach, krawcy, rybacy z przedmieść, nożownicy, ślusarze, mieszkańcy M., przedmieść i wsi Bysina, Polanka i Borzęta polujący sidłami na zające, łowcy bobrów i wydr, ptaśnicy, starsi cechów rzemieślniczych → Myślenice wójtostwo (MK 29 s. 248—50, 252, 254, 256—7); 1521 Jan kowal z M. (Z. Wojas, Chrzanów średniowieczny i nowożytny do połowy XVII w., w: Chrzanów. Studia z dziejów miasta i regionu do roku 1939, Chrzanów 1998, s. 105); 1524 kram szewski w mieście M., należący do wójta → Myślenice wójtostwo; 1526 Stan. Żydek cieśla → p. 6e; Paweł Momot rektor z Kleparza występuje przeciwko Marcinowi kowalowi z M. o 5 lub 6 zł za kupionego konia (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 348); 1533—50 Grzegorz kuśnierz rajca 1533 (ASK IV 3 Księgi rekognicji s. 39; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146); 1545 Jan Smykała garncarz z M. (Wypisy 1542—1545, nr 1733); 1539 w mieście M. blecharz, kowale, szewcy, rzeźnicy, piekarze, przekupnie, garncarze i rybacy → Myślenice wójtostwo (SWPM I—13 s. 58—66); 1547 Jakub sukiennik z M. (Wypisy 1545—1550, nr 2073); 1550—1 Jakub olejarz (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146—7); 1550 Grzegorz Kosek garncarz (tamże, s. 146); 1551 Stanisław z M. kramarz tak ciężko chory, iż nikt nie dawał mu nadziei na wyzdrowienie, powrócił szybko do życia i wyzdrowiał [dzięki stawiennictwu Matki Bożej Częstochowskiej] (Jasnogórski rękopis → p. 7, nr 192, s. 348); 1551 rzeźnicy, karczmarze w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 110); Jakub Bednarz (tamże, s. 113); przekupnie w M. (tamże, s. 114); kramarki (tamże, s. 115); piwowarzy (tamże, s. 115—6); 1551—2 Jan Knutel cechmistrz rzeźniczy 1552 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 116, 147); 1551 Wawrzyniec szewc (tamże, s. 113, 147); Tomasz rzeźnik (tamże, s. 147); 1552 Mik. Buido łaziebnik (tamże, s. 147); 1555 Grzegorz szewc → p. 6e; 1578 w mieście M. 5 rzeźników, 5 piekarzy, 9 krawców, 8 szewców, 3 kowali, 2 mieczerzy [mieczników], 1 stolarz, 5 garncarzy, 6 płócienników, 6 komorników (BJ rps 7240, k. 401v); 1581 w mieście M. 5 rzeźników, 4 piekarzy, 5 krawców, 2 kowali, 1 miecerz [miecznik, mieczownik], 1 stolarz, 3 garncarzy, 4 płócienników, 6 komorników i 5 szewców (ŹD s. 154); 1589 Jan Miecyrz cechmistrz kowali, Jurzyk sukiennik, Pachoń postrzygacz; 1596 Cielątko garncarz (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 148).

-e. Mieszczanie, przedmieszczanie i inni mieszkańcy. 1385 Wawrzek z M. → p. 6; 1388 Henryk z M. (SP 8 uw. 142/6); 1393 Doman mieszcz. i sołtys w M. → p. 4f; 1394 Kuncza mieszcz. myślenicki, Piechał [z M.] → p. 4e; 1397 Paweł kmieć z M. nie stawia się w sądzie w sprawie z Paszkiem z Sierczy o zatrzymanie 3 brogów siana przez woźnego sąd. Bogutę za 9 grz. (SP 8 uw. 234/55); 1400 Hanek mieszcz. z M. w sprawie z Paszkiem z Brodów o 8 grz. (SP 8 uw. 322/5); 1403 Jakub z M. (KSN 1298, 1301, 1311, 1325); 1405 Jan wójt z M. procesuje się ze wszystkimi mieszczanami, rajcami i całą społecznością M. o zadane rany i gwałty (ZK 3b s. 673, 690); 1407 Mikołaj z M. w sprawie z Hankiem młynarzem pod zamkiem krak. (GK 1b s. 88); Hanek młynarz [z młyna] pod zamkiem krak. oddala roszczenia Mikołaja z M. s. Grzegorza o 1 grz. (GK 1b s. 106); Jakusz mieszcz. z M. (GK 1a k. 5v, 9r, 13r); 1408 Franek z M. → p. 6; Świętosław przedmieszczanin z M. ma poręczyć Maciejowi pleb. z M. za Kaldera z tytułu 3 grz. kary i ½ grz. (GK 1a k. 43r); Janusz mieszcz. z M. (GK 1a k. 63r, 67v); mieszczanie: Paweł Flecz, Niklosz Kassemir, Michał Grossorek, inny Michał → p. 6 (GK 1a k. 91v); 1409 Maciej przedmieszczanin kmieć z Gór [Górnej Wsi] (GK 1a k. 137v, 146v); 1410 Paweł zw. Rycerz z M. (OK 4 k. 81v); 1413 Michał wójt ze Skawiny ma przedłożyć przed sądem dok., że nie jest zobowiązany do stawania w sprawie o sołectwo w Jastrzębiej [par. Lanckorona] z br. Stanisławem i Maciejem z M. (KSN 3240, 3245); 1414 Michał Stachor z M. (Księga ławnicza kazimierska 1407—1427, wyd. B. Wyrozumska, Kr. 1996, nr 1508); 1418 Piotr czyli Peterlin i Wojsław z M. → p. 6.

1420—43 Piotr Brando, Bardo mieszcz., rajca 1423, 1443 (Teut. 1a s. 141, 324; OK 4 k. 228r; GK 1 s. 614, 644, 659, 668; 3 s. 279; 8 s. 859; SP 2, 1918); 1420 Maciej Księnnicki (Teut. 1a s. 141); 1421 Jakusz z M. (OK 4 k. 213r); Michał Piłat z M. (OK 4 k. 224r); 1421—33 Mik. Klosz mieszcz. (OK 4 k. 228r, 270v, 271v; Teut. 1a s. 211, 299, 337, 353; GK 4 s. 956; ZDM 2, 414); 1421 Piotr Brando i Mikołaj zw. Klosz mieszczanie z M. ustanawiają swym pełnomocnikiem Mikołaja z Łapczycy w sprawie z Klemensem pleb. z M. (OK 4 k. 228r); Jan zw. Woźnia mieszcz. z M. (GK 1 s. 486); Tomasz z M. (GK 1 s. 592, 599); Stanisław z M. (GK 1 s. 644); 1422 Elżbieta zakonnica [służebna] przy kl. Bożego Ciała w Kazimierzu [pod Krakowem] w sprawie z Katarzyną ż. Mikołaja z M. o dobra po matce (OK 4 k. 274v); Mik. Sethla mieszcz. z M. (OK 4 k. 327r); Mikołaj s. [Jana] wójta z M. ma postawić przed sądem króla w Niepołomicach w sprawie z Piotrem Brando mieszcz. z M. innego mieszcz. z M. Jana Stachurę (GK 1 s. 614, 668); sprawa między Mikołajem s. [Jana] wójta z M. a Janem Stachurzyczem mieszcz. z M. o 1 ranę otwartą (GK 1 s. 644); Mysłek, Michał Niekowicz, Czetej, Jakub Kalony z M. świadkowie Branda z M. w sprawie z Mikołajem s. Jana [wójta] z M. (GK 1 s. 644); Stanisław z M. (GK 1 s. 644); 1423 Piotr Piętka, Wawrzyniec i Marcin z M. (GK 2 s. 64); 1425 Jan Piechal kmieć z M. w sprawie z Ofką ż. Jana wójta z M. (GK 2 s. 377); 1426—32 Jakub Grambisza mieszcz. z M. (GK 2 s. 662 sic; 3 s. 216, 339; 4 s. 389, 815); 1426—31 Michał Stachura, Stachurzyc z M. (Teut. 1a s. 256, 258, 299, 303, 305; GK 4 s. 374); 1428 Piotr Kukawa mieszcz. z M. niegdyś sołtys w Pcimiu (Teut. 1a s. 308, 310, 315); 1429 Jan Wiosno z M. (Teut. 1a s. 324); Janusz mieszcz. z M. (GK 3 s. 215, 342); Piotr mieszcz. z M. (GK 3 s. 283, 295); Hanka wd. po Piotrze z M. (GK 3 s. 410, 426).

1430 Mikołaj z M. (Teut. 1a s. 350; GK 4 s. 153); 1431 Marcin mieszcz. z M. (GK 4 s. 374); 1432—5 Michał Czeder z M. (GK 4 s. 813; 5 s. 380); Jakusz z M. (GK 4 s. 823); 1433 Paweł czyli Pachota mieszcz. (GK 4 s. 854, 999); Mikołaj mieszcz. z M. (GK 4 s. 854); Andrzej Czarny mieszcz. z M. zobowiązuje się zapłacić 12 grz. Mikołajowi z Michałowa kaszt. i star. krak. za 2 brogi ze zbożem w Luboczy, jeden z żytem, drugi z pszenicą (GK 4 s. 861); Michał mieszcz. z M. (GK 4 s. 955); mieszczanie z M.: Andrzej Lekarz, Michał Król, Maciej rzeźnik, Staszek Krzystyń, Tomek rzeźnik, Wisław, Andrzej mąż Pietrynowej, Piotr kupiec, Klemens Pachota, Paweł Rożek (GK 4 s. 956); Piotr Praga wójt 1415 (GK 4 s. 956, 999); Piotr Dym z M. (GK 4 s. 993); Mik. Nikiel z M. (GK 4 s. 995); Piotr Myszka, Mikołaj krawiec, Tomasz Tosz, Ciechan (GK 4 s. 999); 1433—4 mieszczanin z M. Marcin Sworcz, Świrczek (GK 4 s. 956; OK 5 k. 70r); 1435 Paweł ważnik solny i rajca z Wieliczki oraz Czeder mieszcz. z M. zobowiązują się postawić przed sądem Mikołaja [z Michałowa] kaszt. i star. krak. Mik. Rybkę mieszcz. z M. pod rygorem zapłaty 10 grz. (GK 5 s. 380); 1435—6 Michał Stodółka mieszcz. z M. (GK 5 s. 418, 435, 454, 512, 514); 1439 Janusz, Stanisław i Mikołaj z M. (GK 6 s. 156).

1441 Szymon z M. (GK 7 s. 546—7); Marcin z M. (OK 8 s. 183); 1443 mieszczanie Mik. Piątek, Jan Ukleja i Michał Sawra → p. 6 (GK 8 s. 556); 1445 Maciej z M. (OK 8 s. 805); 1445 Maciej Stachurzyc z M. (GK 9 s. 126, 229); Stan. Stachurzyc (GK 9 s. 244); Mik. Brando (GK 9 s. 278); 1446 Piechel z M. i jego pomocnik Miczek (GK 9 s. 551, 560, 599); 1447—8 Hansel, Hanczil mieszcz. z M. i dzierżawca cz. wójtostwa tamże (GK 9 s. 901—2; 10 s. 241; ZK 13 s. 115, 117, 151, 218); kmiecie i zagrodnicy należący do wójtostwa w M. → p. 4d (ZK 13 s. 81); 1448 Jakub, Paweł i Jan mieszczanie z M. → p. 6 (GK 10 s. 411—12, 423, 433); Grzegorz kmieć z M. (GK 10 s. 579); 1449 Jakub i Dorota małżonkowie z M. (OK 1 s. 122); 1450 Więcesław, Katarzyna i Maciej z M. (GK 11 s. 23).

1451 Jan Bydłoń mieszcz. (OK 9 s. 163); Michał Czeder i Stan. Krzystynowicz mieszcz. z M. (GK 11 s. 401, 482); 1451—66 Andrzej Tretka mieszcz. z M. → Myślenice dobra (GK 11 s. 556; 12 s. 214, 323; 13 s. 287; 17 s. 695, 830, 836); 1451—6 Jan Przewalipiec mieszcz. → Myślenice dobra (GK 11 s. 556; 13 s. 287); 1451 Jan Służka (GK 11 s. 556); 1451—66 Piotr Lisek mieszcz. → Myślenice dobra (GK 11 s. 556; 13 s. 287; 17 s. 695, 830, 836); 1451—66 Marcin Malina mieszcz. → Myślenice dobra (GK 11 s. 556; 12 s. 322—3; 13 s. 287; 17 s. 695, 830, 836); 1456—66 Maciej Klochowicz mieszcz. (GK 13 s. 287—8; 17 s. 695, 830, 836); 1456—66 Jan Tymbarski (GK 13 s. 287—8; 17 s. 695, 830, 836); 1456—66 Jan Kokoszka mieszcz. z M. (GK 13 s. 287, 803—4, 809, 819, 830; 17 s. 695, 830, 836); 1456 Andrzej Zambr mieszcz. → Myślenice wójtostwo (Teut. 3 s. 94); ustanowiony jest zakład 30 grz. między Maciejem z M. powodem z jednej strony a wójtem i ławnikami z M. z drugiej (Teut. 3 s. 109, 111); 1456—8 Wojc. Strzeż mieszcz. (Cracovia artificum suppl. 1451—1460, 264; OK 9 s. 916, 920; 10 s. 339); 1456 Wojc. Strzeż ma zapłacić ½ grz. długu za konia Andrzejowi pleb. z Woli [niezident.] (OK 9 s. 920); Andryczka mieszcz. → Myślenice wójtostwo (GK 13 s. 228); 1457 Małgorzata wd. z M. (OK 10 s. 146); 1458 Kat. Andryszowa z M. (OK 10 s. 316); Kat. Schmynczina kobieta z M. (OK 10 s. 325); Wojc. Strzeż z M. ma zapłacić 1½ grz. długu w 2 ratach Janowi z Wieliczki (OK 10 s. 339); 1459 Jan Krzesz mieszcz. (GK 14 s. 193); Andrzej mieszcz. (GK 14 s. 237, 242—3); 1460 Mik. Pasierb mieszcz. z M. ma zapłacić 1 wiard. i 1 gr długu Elżbiecie Gęśpiorkowej wd. z Wieliczki (OK 10 s. 610); Stachna z M. (Teut. 3 s. 184); Marcin Man mieszcz. (GK 15 s. 281).

1461 Jan Zygmuntowicz z M. w sprawie ze Stanisławem sołtysem z Zakliczyna o naruszenie dziedziny (Teut. 3 s. 220, 227, 230, 232, 235—7, 242); 1462 Małgorzata ż. Stanisława z M.⁴Zdaniem F. Sikory autora hasła → Dubie ów Stanisław pochodził z Mysłowic w pow. lel (Mislimicze) c. Mik. Czecha z Dubia (ZK 15 s. 258—9); 1462—3 Maciej Stachura mieszcz., rajca 1463 (Teut. 3 s. 254; GK 16 s. 900, 916); 1463 Jan s. Macieja Stachury (GK 16 s. 900, 916); 1464 Annasz Jurkowicz z M. → p. 6b (GK 17 s. 274); 1465 Mik. Kupiec, Barbara (Decreta 1, nr 687); Maciej Jagustynowicz mieszcz. → p. 6b (GK 17 s. 617—8); 1465—6 Marta c. Jana Przewalipieca mieszczka (GK 17 s. 695, 830, 836); 1467 Jadwiga z M. siostra Jana Chochoła z Lipnicy i Macieja (GK 18 s. 233); Mik. Tylek mieszcz. → p. 6b (GK 18 s. 243); 1468 Wojciech z M. mąż Katarzyny c. szl. Mikołaja z Bieńkowic [par. Dziekanowice] (ZK 17 s. 557); 1470—80 w mieście M. są mieszczanie, mieszczanie nowoprzybyli i komornicy (DLb. 2 s. 178).

1471 Grzegorz Jasnocha z M. (GK 19 s. 407); 1472—3 Stan. Chochoł mieszcz. z M. (GK 19 s. 687, 736); 1473 mieszczanie z M.: Maciej Tretko, Jakub Cholewa, Mik. Czyrzycki, Stan. Chochoł, Jakub Czarny, Piotr Sołtys, Stan. Hanus, Maciej Niemiec → p. 6b (SP 2, 4109; GK 19 s. 736); 1473—6 Maciej Stachura mieszcz. z M., rajca z M. 1473 (Teut. 3a s. 25—6, 31, 43, 56); 1473—5 Dorota ż. Macieja Stachury mieszczka z M. (Teut. 3a s. 25—6, 31, 43); 1475—9 Andrzej mieszcz. z M. (OK 13 s. 659, 1050); 1477 Jakub Szczecina mieszcz. z M. (OK 13 s. 864).

1482 Jadwiga Zielunczyna z M. (OK 13 s. 1279); 1483 Walenty z M. (OK 13 s. 1082); Mikołaj s. Mikołaja z M. (ZK 20 s. 177); 1493—4 zm. Mik. Jedwat, Stan. Jedwat, Maciej Bednarz z M. → Myślenice wójtostwo (Teut. 6 s. 110—12; Katalog Kościoła NPMarii w Krakowie, wyd. E. Długopolski, Kr. 1916, nr CXIX, CXXIV); Mikołaj s. Andrzeja Dylangera z M. (ZK 21 s. 175); Stan. Łysapałka z M. (OK 18 s. 170); Waw. Lorincz z M. (OK 18 s. 192); 1494 zm. Andrzej Panek z M., Marcin Grabusza z M. (OK 18 s. 258); 1497 Jan Cieniawa z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 113); 1503 Jerzy Molenda → p. 6b (Teut. 6 s. 303); 1508 Zygmunt I powierza wyszczególnionym imiennie osobom, w tym Mik. Jordanowi z Zakliczyna i Janowi Stochli z M. poszukiwanie rud metali i minerałów w Królestwie Polskim i na Spiszu (MS 4, 8735); 1509 Maciej Rusin mieszcz. (Teut. 7 s. 26); 1510 prac. Jan Rzasak z M. otrzymuje od króla Zygmunta I przyw. na poszukiwanie rud metali kolorowych w Królestwie (MK 24 k. 197r—v; MS 4, 9349); 1513 Zofia Kwasianka z M. (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 905); Maciej Głód z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 200); 1517 szl. Feliks Morawicki zapisuje wiano swej ż. Dorocie c. Stan. Hannaszka z M. (BJ rps 5348 cz. 2 s. 197).

1524 Mik. Kęcki → Myślenice wójtostwo (MK 39, s. 33—4; MS 4, 14053); 1524—5 Andrzej, Jakub, Jan Głobicki, Maciej Mrzygłodek, Marcin, Rybka, Stanisław, Więcesław i Wojciech z M. otrzymują zapłatę za transport kamieni z kamieniołomów myślenickich na budowę zamku krak. (Materiały archiwalne do budowy zamku, wyd. A. Chmiel, Wawel t. 2, Kr. 1913, s. 46—7, 68—70); 1526 Szymon z M. (Wypisy 1526—1529, nr 41); 1528—9 Stan. Moździeń mieszcz. z M. (Teut. 8 s. 182, 185—6); 1527 Małg. Słabota „od Myslimice” niewidoma przeszło 12 lat została uzdrowiona po tym, gdy ślubowała udać się na Jasną Górę (Jasnogórski rękopis → p. 7, nr 151, s. 331); 1529—30 Jan Dudek mieszcz. z M. (Teut. 8 s. 190, 202, 214, 229, 231, 233, 236, 243—5, 248); 1530 rodzeństwo Walenty Piorunek i Anna Niemcówna z M. (Teut. 8 s. 233, 236, 244—5, 248); 1538 Zygmunt I zezwala Maciejowi Kątowi mieszcz. myślenickiemu i Jerzemu Wilhelmowi swemu muzykowi i słudze na poszukiwanie w Królestwie Pol. rud metali wszelkiego rodzaju z wolnością na 3 lata od dziesięciny czyli olbory i od dostarczania metali do komory król. (MK 55 k. 57r—58r; MS 4, 19298); 1541—73 Jan Białorzytek z M., rajca 1550 (Wypisy 1539—1541, nr 744; Wypisy 1542—1545, nr 1138; WR k. 39—41; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 56, 115, 146; Piela, Myślenice → p. 7, s. 273); 1541—51 Jan Piotrowski mieszcz. z M. (Wypisy 1539—41, nr 861; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 52, 116); 1547 Jerzy Royman mieszcz. z M. (Wypisy 1545—1550, nr 2041).

1550 Tomasz Szafraniec, Jan Szypuł mieszczanie z M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146); 1551 Anna z M. uznana za zmarłą po 3 godzinach przebywania w wodzie ożyła [dzięki wstawiennictwu Matki Bożej Częstochowskiej] (Jasnogórski rękopis → p. 7, nr 154, s. 333); 1551—82 Stan. Kącki, landwójt myślenicki 1562, 1582 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113, 147; Piela, Myślenice → p. 7, s. 206; Księga kryminalna → p. 7, nr 113); 1551—8 Jan Krzywicki mieszcz. mąż Zofii (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 28, 113, 147; Księga kryminalna → p. 7, s. 78—81, nr 38); 1551—60 Jan Zasański rajca 1560 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113, 147); 1551—6 Mik. Hanaszek mieszcz. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113, 147; J. Bubak, Słownik 1 s. 37); 1551 Moskiewka, Żmudzina, Maciej Mazurek (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 113); Jąkała (tamże, s. 116); Stan. Cieniawa, Jan Piotrowski, szl. Stan. Krauszowski, Jan Adamek, Marcin Strażymochna, Michał Tłusty (tamże, s. 147); 1557 Maciej Mięsopust z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 404); 1560 Jan Kącki mieszcz. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147); 1562 Irzyk z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 237); 1562—71 Jan Litwos rajca 1562 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147; Księga kryminalna → p. 7, nr 113); 1579 Honorat Targoszyński mieszcz. z M. (J. Bubak, Słownik 2 s. 233); 1580 Krzysztof Sołtysek, Benedykt Jugowicz, Sobestian Targoszyński (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147); 1589—95 Bartosz Jąkiel (tamże, s. 139—48); 1589—95 szl. Wojc. Tretkowski (tamże, s. 139—48); 1589 Maciej Opejdo, Waligóra, Lipnicki, Uchacz, Marcin Święch, Blażej Kutrzeba, Marcin Gorączko, Waw. Hołuj, Wojc. Okrutny, szl. Stan. Wierzbicki, szl. Stan. Rajski mieszczanie (tamże, s. 148); 1596 szl. Stan. Gąssowski, Stan. Kącki, Eustachy Kącki, Marcin Boczkowski mieszczanie (tamże, s. 148); Melchior Kannalista z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 269—70, 377, 379; 2 s. 113); zm. Melchior Rozmusik z M. (tamże 1 s. 377, 379; 2 s. 113); 1598 Marcin Boczkowski mieszcz. z M. (J. Bubak, Słownik 1 s. 77).

-f. Majątek mieszczan. 1407 Wawrzyniec z Janowic ma przedłożyć w sprawie przeciwko Piotrowi i Elżbiecie z Wronińca o dziedzinę w M. dok. większej sprawy burgrabiego z M. (GK 1b s. 104); 1440 Katarzyna ż. Świętosława Sweniła z M. zobowiązuje się nie zgłaszać roszczeń wobec Klemensa pleb. z Góry [Ś. Jana] o 6 grz., które niegdyś jej zapisał na dobrach ruchomych i nieruchomych w M. jej zm. mąż Maciej olejarz z M. Zobowiązuje się również nie przeszkadzać w sprzedaży ról w M. pod karą ekskomuniki. Pieniądze te ustąpił pleban Maciejowi na domu i rolach w M. (OK 8 s. 11); 1442 Klemens i Paweł mieszczanie z M. zobowiązują się wspólnie zakupić za 4½ grz. od Szymona wikarego z zamku krak. dzies. w Ochoninie [dziś Ochojno] (OK 8 s. 262); 1443 Klemens i Paweł mieszczanie z M. płacą 6 grz. Szymonowi wikaremu na zamku krak. za dziesięcinę zakupioną przez nich w Otwinowie (OK 8 s. 466); Hanka ż. Jakuba Kwaska mieszczanina z M. i jej br. Święch z Przebieczan sprzedają za 10 grz. Mikołajowi ze Zręczyc cz. ich dziedziny w Zagórzanach (ZK 12 s. 110—11); Małgorzata ż. Macieja Bekkina z M. kwituje swą bratową Katarzynę wd. po Kloszu Glazerze z zapłaty 12 grz., które Małgorzacie był winien zmarły br. Klosz (ANKr., Scabinalia Crac. 6 s. 278); 1444 Jan ze Żnina w imieniu Szymona kapłana z zamku krak. i wikarego [altarii] Pięciu Męczenników kwituje Pawła i Klemensa z M. z zakupu dziesięciny w Ochoninie (OK 8 s. 523); Piotr, Klemens i Grzegorz szewc z M. płacą wspólnie 44 grz. i 5½ fl. Janowi wikaremu z zamku krak. za dziesięcinę kupioną przez nich w Osieczanach i Banowicach (OK 8 s. 651); 1445 Michał Róg z M. i Piotr Jarskowicz z Zakrzowa zobowiązują się zapłacić 7 grz. Grzegorzowi pleb. kościoła Ś. Mikołaja [na przedmieściu Krakowa] za dziesięcinę w Zakrzowie (OK 8 s. 706); Bidzińska z Bogucic ma postawić przed sądem swego zachodźcę Jana Tłusto z Bogucic o konia ukradzionego Miklaszowi z M. (GK 9 s. 17); Jan Tłusto z Bogucic stawia świadka, który zeznał o zakupieniu konia, jego zatrzymaniu i zwrocie Mikołajowi z M. (GK 9 s. 26—7); 1453 sławetni rajcy z M. oświadczają, że nie wydali [Świętosławowi] plebanowi z M. dóbr w M., które temuż duchownemu zapisał Kloch [z M.]. Przed sądem była obecna siostra Klocha Anna (GK 12 s. 34); 1456 → p. 4d (Teut. 3 s. 4); Leonard malarz z M. ma zwrócić kopę gr długu Janowi z Bodzęcina (OK 9 s. 1029); 1457 Piotr Kęsy wójt z Kazimierza ma zwrócić 1 wiard. z tytułu długu Małgorzacie wd. z M. (OK 10 s. 146); 1462 Paweł Kopka mieszcz. myślenicki zaświadcza o sprzedaży za 2 grz. 6 gr swej bratowej Agacie cz. dziedziny w Jaworznikach [niezident.] (Decreta 1, nr 494).

1470—80 w mieście M. są łany mieszczan (DLb. 2 s. 178); 1473 Jan ze Stojowic zobowiązuje się zapłacić 50 grz. z tytułu posagu Andrzejowi Siniakowi z M. i jego ż. Dorocie a swojej siostrze z tytułu posagu w ciągu 10 lat licząc od najbliższego Bożego Narodzenia. Ma płacić po 4 grz, na dzień Ś. Michała każdego roku pod rygorem wwiązania małżonków do cz. dziedziny w Czechówce, trzymanej przez pana Osieckiego (ZK 18 s. 156); 1476 Wojc. Brando podwójci wraz z 7 ławnikami zaświadcza, że Małg. Stanowa mieszczka z M. matka zm. Macieja Niemca rajcy z M. za pośrednictwem swego opiekuna Stan. Żydka zatwierdziła zapis tegoż Macieja Niemca dla jego ż. Małgorzaty (Teut. 3a s. 136); 1478 Małg. Niemcowa z M. wd. po Macieju Matysie Niemcu mieszcz. z M. zapisała kl. [Karmelitów] NMP na Piasku przed Krakowem z przeznaczeniem na budowę tego kl. 5 grz., które był jej dłużny Waw. Woźnik z [przedmieścia] zw. Biskupie za murami Krakowa (OK 13 s. 967); 1483 Stanisław z Brzezia marszałek nadworny zobowiązuje się zapłacić w ciągu 2 lat Mikołajowi mieszcz. z M. s. Wyręby z M. i zm. szl. Doroty siostry Jana Stojowskiego 40 grz., które ta Dorota zdeponowała niegdyś u zm. [Jadwigi] Jordanowej siostry Stanisława z Brzezia (GK 21 s. 713—4 zp.); 1484 Anna ż. Jana wójta krośnieńskiego mieszcz. krak. sprzedaje za 150 fl. węg. szl. Błażejowi Błędowi⁵Błażej Błąd pisze się w latach następnych z → Czapel Wielkich. Jego synem był Jan Błąd z Czapel Wielkich, poświadczony jako zm. 1524 (MS 4, 4455) z M. 4 ł. pola w → Czaplach Wielkich wraz z pr. patr. kościoła tamże (ZK 20 s. 248—9; Mp. 5 P 88; MS 4, 4455); 1486 Mikołaj s. zm. Doroty Debalna z M. siostrzeniec Jana Stojowskiego oświadcza, iż Stanisław z Brzezia zadośćuczynił mu z tytułu 40 grz., które wspomniana Dorota powierzyła niegdyś do wiernych rąk temuż Stanisławowi (GK 22 s. 337); Mik. Giza z Radwanowic zobowiązuje się zapłacić 1 kopę gr w określonym terminie Mik. Domaniowiczowi mieszcz. z M. czyli z przedmieścia zw. Dolna Wieś (GK 2 s. 342).

1514 Katarzyna Rusinowa z M. występuje przeciwko podwójciemu i ławnikom z Podłęża i Maciejowi młynarzowi z Łężkowic, o to że młynarz ten nie zapłacił jej pieniędzy z tytułu jej macierzyzny na tym młynie (Teut. 7 s. 176); 1524 szl. Zofia Świderówna ż. Marcina Cedra z M. rezygnuje na rzecz swego męża i jego braci rodz. ze wszystkich swych dóbr po ojcu i matce (ZK 26 s. 609); 1526 Jan Lorenczowic z M. zapisuje swej ż. Annie c. Marcina murarza z Krakowa 12 grz. na swojej cz. domu i ogrodu w mieście M., która mu przypadła po ojcu i matce (Teut. 8 s. 103—4); 1529 Jan Dudek dz. i mieszcz. z M. sprzedaje za 18 grz. Błażejowi Szczepkowi z Mogilan trzecią cz. sołectwa dziedz. w Mogilanach (Teut. 8 s. 214); 1552—4 Mik. Malina z Trzebuni staje przed sądem radzieckim w M. w sprawie z Janem Krzywickim i Zofią Krzywicką mieszczanami z M. o zwrot przyw. na Hutę Trzebuńską (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 28); 1592 Marcin Boczkowski pozywa Fretka mieszcz. z M. o ruchomości pozostałe po matce, tj. 100 czerwonych zł, 14 krów, 6 słodów, 100 ćwierci zboża, gieradę [szubkę kunią] czamlotową wart. 60 zł, pas srebrny wart. 40 zł, 70 sztuk cyny, 200 miar płótna lnianego (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 137).

-g. Majątek miasta. 1565 role miejskie w M. (ASK IV 21 rekognicjarz miast k. 30); 1581 34 ł. w mieście M. (ŹD s. 154).

4. -a. Lokacja wsi. 1342 Kazimierz W. za radą Spycimira kaszt. krak. sprzedaje Hynkowi [s.] Wilhelma bachmistrza [wielickiego] i Hynkowi s. Pawła mieszczanom z Wieliczki za 130 grz. gr pras. [grunt pod] sołectwo we wsi M., z poleceniem przeniesienia tej wsi M. z pr. pol. na magd. Sołectwu temu zostają podporządkowane dochody z dwóch wsi M. [tj. Dolnej i Górnej]⁶Zanim lokowano wieś, a potem miasto Myślenice, istniały już Dolne Myślenice zwane Dolną Wsią i Górne Myślenice zwane Górną Wsią. Po lokacji Myślenic pośrodku tych dwóch osad obydwie funkcjonowały nadal, znajdujących się na prawie pol. Król zezwala tymże sołtysom karczować las po obu brzegach rz. Raby i rz. Bysiny o powierzchni 100 lub więcej łanów frank. w granicach tej wsi, przyznaje sołtysom 4 wolne ł., z tego 2 pod uprawę roli i 2 na las, przeznacza 2 ł. pod wspólne pastwisko gminne i 1 ł. na uposażenie miejscowego kościoła, wyznacza karczmę dla plebana. Po upływie wolnizny sołtysi mają płacić 1 wiard. z tytułu dzies. z każdego z 4 ł. sołt. 20 lat wolnizny, obowiązującej od najbliższego dnia ś. Marcina [11 XI] od ciężarów prawa pol. i od płacenia czynszu kasztelanowi krak., otrzymują mieszkańcy osadzeni w gęstych lasach, 16 lat wolnizny ludzie osadzeni w dąbrowie, a 2 lata mieszkańcy gruntów uprawnych. Po upływie wolnizny mieszkańcy mają płacić rocznie z każdego łanu po 9 sk. czynszu na dzień ś. Marcina i oddawać po ćwiertni żyta i owsa poborcy wyznaczonemu przez kasztelana. W przypadku uchwalenia przez króla podatku generalnego kmiecie mają go płacić z łanów, a nie z domów lub ogrodów. Sołtysi mogą wybudować młyny i założyć stawy w granicach wsi. Są zobowiązani mleć dla zamku myślenickiego. Mogą też wybudować dowolną liczbę karczem we wsi M. i szynkować w nich napoje, tj. piwo i miód, spełniających normy w ziemi [krak.]. Uzyskują prawo do założenia rzeźni zw. Kutlow i jatek rzeźniczych, ław szewskich i piekarskich, kramów kupieckich i sukiennych, łaźni, kuźni, dworu myśliwskiego, dworu rybackiego i bobrowego oraz miejsc polowań na ptaki i barci w granicach sołectwa, wszędzie tam, gdzie nie ma warunków do uprawy roli. Dostają w użytkowanie lasy bukowe, jezioro [starorzecze] pod górą → Borzęta i leżące wokół łąki. Uzyskują imm. ekon. Kmiecie są wolni od prac dla zamku i od służby łowieckiej na rzecz króla i kasztelana. W przypadku podróży na Węgry sołtysi są wolni od płacenia cła w M. Jeśli obecni sołtysi albo ich następcy zechcą lokować miasto na tym sołectwie uzyskają zgodę króla na prawo składu towarów i urządzenie targu [tygodniowego]. Kmiecie są wolni od sądownictwa wojewodów i kasztelanów i mają podlegać wedle pr. magd. sołtysom, ci zaś odpowiadają sądownie przed królem. Sołtysi uzyskują szósty denar z czynszu i trzeci z opłat sąd. Jeśli kmieć z wymienionej wsi, lub obcy stanie przed sądem król., będzie zobowiązany do opłaty sądowi 5 wiard. Sołtys zobowiązany do stawania na wyprawę w obronie Królestwa na koniu wart. 6 grz. w zbroi, w hełmie oraz z włócznią w chorągwi kasztelana krak. Król przyrzeka, że ani on ani kasztelan, w wymienionych granicach tej dziedziny nie postawi młyna lub karczmy na szkodę sołtysa. Również pleban w tej wsi ma zakaz budowy karczmy. Kasztelan ma 3 razy w roku wysyłać swego delegata do odprawiania sądów nad mieszkańcami. Kmiecie mają temuż sędziemu płacić 1 grz. obiednego dwa razy w roku, a sołtys ½ grz. raz w roku. Sołtysi wymienionej wsi wraz ze swymi następcami ze wsi Polanka oraz sołtysami wsi nowo lokowanych do granic Węgier są winni posłuszeństwo królowi. W każdej nowo lokowanej wsi mają sołtysi posiadać po 2 ł. Sołtysi mają prawo do sprzedaży, nadania lub zamiany sołectwa (Mp. 3, 671); 1439 na prośbę wójtów myślenickich Jana z Zakliczyna [i M.] i Franciszka [Junty] z Jawczyc dok. lokacyjny wsi M. z 1342 r. zostaje wpisany do ksiąg sądu wyższego pr. niem. na zamku krak. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 16—7, przypis 1).

-b. Lokacja miasta. 1343—55 Kazimierz W. lokuje miasto M. na pr. magd.; 1356 na mocy przyw. Kazimierza W. wójt miasta M. zasiada w sądzie najwyższym pr. niem. na zamku krak. (ZDM 8, 2531); 1509, 1510 → p. 3b; 1513 Mik. Jordan kaszt. wiśl. obecny wójt myślenicki mając na względzie rozwój wójtostwa myślenickiego przystąpił do lokowania na nowo miasta M., na co przeznaczył grunty wójtowskie, leżące w sąsiedztwie miasta M. Nowa lokacja objęła wówczas 4 zamieszkałych osadników (MK 29 s. 259).

-c. Wójtowie sądowi, podwójciowie. 1393 Doman mieszcz. i sołtys w M. (KSN 199, 224, 245, 330, 333); 1394 Michał podwójci → p. 4e; 1399 Stanisław, Staszek sołtys z M. (KSN 833, 849, 864, 880, 890); 1415 wójt zw. Praga (KSN 3613, 3765); 1424 Hanusz podwójci czyli landwójt z M. (GK 2 s. 253, 261—2, 273); 1429 NN wójt. Z M. (Teut. 1a s. 324); 1433 Andrzej landwójt (GK 4 s. 956); 1476—9 Wojc. Brando podwójci (Teut. 3a s. 136; GK 20 s. 1037); 1503 Jan Przytula podwójci → p. 6b (Teut. 6 s. 303); 1513 Maciej Kozieł podwójci (MK 29 s. 260); 1550 Jakub Tretek (Fretko) landwójt, rajca 1533—50, wiceburgrabia myślenicki 1550 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146); 1560 Stan. Fołtyn landwójt, rajca 1550 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146—7); 1562, 1582 Stan. Kącki landwójt, mieszcz. 1551 (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147; Piela, Myślenice → p. 7, s. 206); 1580 Jan Grabysza landwójt (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147).

-d. Ławnicy, przysięgli. 1394 wymienieni imiennie ławnicy → p. 4e; 1406, 1408 → Myślenice wójtostwo; 1415 Gomółka i Myszka ławnicy (KSN 3613, 3765); 1429, 1456 niewymienieni imiennie ławnicy z M. (Teut. 1a. s. 324; 3 s. 109, 111); 1476, 1503 7 ławników (Teut. 3a s. 136; 6 s. 303); 1513 w M. jest 7 ławników wybieranych przez wójta myślenickiego, z których 5 pochodzi z miasta M., szósty pochodzi z Przedmieścia Dolnego, a siódmy z Przedmieścia Górnego (MK 29 s. 257); 1524 ławnicy z M. (MK 36 s. 775—6); 1560 Marcin Jaszczorek ławnik (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147); 1562 Maciej Kącki ławnik, rajca 1550 (tamże, s. 147).

-e. Sąd gajony-ławniczy. 1394 sąd gajony w składzie Michał podwójci myślenicki oraz ławnicy: Michał Szwal, Wojtek piekarz, Zestrzeomił, Paweł bratanek Sułka, Wojtek Kwas, Błażej Opat i Stan. Chudoba poświadcza, że Kuncza mieszcz. myślenicki sprzedał Hankowi wójtowi dziedzicznemu myślenickiemu ogród, który miał Piechał, ciągnący się aż do strumienia zw. Potok (Średniowieczne dokumenty małopolskiej wsi Popowice, wyd. Z. Perzanowski, „Zapiski Historyczne” 50, 1985, z. 3, nr 2); 1415 wójt zw. Praga i 2 przysięgli z M. Gomółka i Myszka oświadczają, że przed sądem gajonym w M. prowadzona była i została umorzona sprawa między Janem s. [zm.] Bullindorfa i jego matką Katarzyną ż. Hermana z Kazimierza o 30 grz. uzyskanych ze sprzedaży domu po ojcu Jana i jatki rzeźniczej w [mieście] Kazimierzu [pod Krakowem]. W sprawie tej Jan nie powinien dożywotnio niepokoić matki (KSN 3613, 3765).

1429 Mik. Niesporek z Wieliczki odracza sprawę w sądzie grodzkim krak. przeciwko Stanisławowi s. Stanisława z Lednicy ze względu na sprawę z Januszem mieszcz. z M. o 40 grz. przed sądem Jana wójta z M. (GK 3 s. 215); tenże Mik. Niesporek odracza sprawę w sądzie grodzkim krak. z tymże Stanisławem z Lednicy ze względu na sprawę z Grambiszą [mieszcz. z M.] o 20 grz. przed sądem Jana wójta myślenickiego (GK 3 s. 216); Zawisza z Chorągwicy przekłada sprawę przeciwko Budkowi kmieciowi z Przebieczan o wpis do ksiąg ze względu na sprawę z Piotrem mieszcz. z M. o 50 grz. przed sądem Jana wójta z M. (GK 3 s. 283, 295); Dobiesław mieszcz. z Wieliczki przekłada sprawę z Michałem z Krakowa przed sądem grodzkim krak. o zniesławienie i wyzwiska ze względu na sprawę z Jakubem Grambiszą mieszcz. z M. o 20 grz. przed sądem wójta myślenickiego (GK 3 s. 339); Michał z Krakowa przekłada sprawę przed sądem grodzkim krak. przeciwko Jurdze mieszcz. z Wieliczki ze względu na sprawę z Januszem z M. o 30 grz. przed sądem Jana wójta z M. (GK 3 s. 342).

1431 Piotr Małujowicz ze Skotnik przekłada sprawę przed sądem grodzkim krak. ze Stan. Litwosem przełożonym pokojowców król. ze względu na sprawę o 20 grz. ze Stachurą i Marcinem mieszczanami z M. przed sądem Jana wójta w M. (GK 4 s. 374); Mikołaj z Tarnawy żupnik obojga żup ma sprawę przed sądem Jana wójta w M. z Jakubem Grabiszą [mieszcz. z M.] (GK 4 s. 389); 1432 Wojciech ze Sroczyc przekłada sprawę przed sądem grodzkim krak. przeciwko Mikołajowi i Elżbiecie ze Sroczyc ze względu na sprawę o 45 grz. z Grabiszą [mieszcz. z M.] przed sądem Jana wójta myślenickiego (GK 4 s. 815); 1433 sprawa Mik. Bielanki sługi pana żupnika przeciwko Małgorzacie Elżbiecie wd. po Szymku Szczecinie z Nowego Dworu przełożona ze względu na sprawę o 30 grz. tegoż Bielanki z Mik. Niklem z M. przed wójtem, ławnikami i przysiężnymi sądu gajonego w M. (GK 4 s. 995, 999, 1005).

1459 sprawa między Krystynem Soboniowskim a Mik. Wodą z Wieliczki przełożona ze względu na sprawę o 50 grz., szkodę i gwałt między tym Krystynem a Janem Krzeszem mieszcz. z M. przed sądem wójta w M. (GK 14 s. 193); 1509 na prośbę Mik. Jordana celnika krak. sprawa między Agnieszką panną z Krakowa a podwójcim i przysięgłymi z M. zostaje przełożona i skierowana do rozpatrzenia w M. (Teut. 7 s. 22, 25).

-f. Rada, burmistrzowie, rajcy, księgi radzieckie, pisarze miejscy, woźni miejscy. 1405 → p. 3e; 1406 → Myślenice wójtostwo; 1408 Szczepan, Mikołaj, Jakub i Marek rajcy (KSN 2115); 1422 Klemens pleb. z M. ustanawia swym pełnomocnikiem Pawła z Kleczewa [woj. kal.] w sprawie z rajcami miasta M.: Augustynem, Jakuszem, Kuszkiem i Świętosławem i innymi swoimi parafianami (OK 4 k. 237r); 1423 rajcy: Marcin Stachurzyc, Wojsław, Piotr Brando (SP 2, 1918); Miroszek wójt z M. ręcząc za rajców i mieszczan z M. ma zapłacić 4 grz. z racji kar komornikom sąd. (ZK 7s. 298); → p. 3b; 1429 → p. 4d; 1433 Piotr rajca z M. (GK 4 s. 934); Janusz i Hanusz rajcy z M. (GK 4 s. 955—6, 998, 1003, 1013, 1030); Andrzej rajca z M. (GK 4 s. 1039); 1443 Brando rajca z M. (GK 8 s. 556); 1453 rajcy → p. 3f (GK 12 s. 34); 1457 rajcy → p. 5g; 1462 Piotr Fular burmistrz, Maciej Stachura, Jan Rzącza i Andrzej Dylambka rajcy → p. 6a (Teut. 3 s. 254); przed 1476 Maciej Niemiec rajca (Teut. 3a s. 136); przed 1491 społeczność miasta M. domaga się prawa wyboru rajcy spośród 2 kandydatów wskazanych przez wójta dziedzicznego, co spotyka się ze sprzeciwem wójtów dziedzicznych M. Jana i Mikołaja. Jakub z Dębna kaszt. krak. rozstrzyga ten spór na korzyść wójtów orzekając, że wójt ma prawo do wyboru 2 rajców, a wybór pozostałych 2 rajców znajduje się w gestii kasztelana krak.; 1495 wyrok Jakuba z Dębna potwierdza Jan Amor z Tarnowa kaszt. krak. (MK 24 k. 224v—225v; MS 4, 9394; 2 S 1176); 1493 Maciej bednarz rajca z M. (OK 18 s. 152); 1494 Jerzy, Maciej i Marcin rajcy z M. (OK 18 s. 258); 1503 dokument wystawiony przez radę miasta M. → p. 6b (Teut. 6 s. 303); 1510 na prośbę Mik. Jordana Zygmunt I potwierdza wyrok Jakuba z Dębna w sprawie wyboru rajców (MK 24 k. 224v—225v; MS 4, 9394); 1513 z grona 4 rajców miasta M., 2 wybiera wójt myślenicki, a pozostałych 2 kasztelan krak. (MK 29 s. 257); rajcy: Grzegorz Quoder, Jan Wróbel, Wojc. Zagurda, Grzegorz Hanuser, pisarz miej. Wawrzyniec (tamże, s. 260); 1524 burmistrz i rajcy z M. (MK 36 s. 775—6); 1533 burmistrz Mik. Kącki, rajcy: Jakub Tretek, Mik. Fleg, Grzegorz Pellio [kuśnierz] (ASK IV 3 Księgi rekognicji s. 39); 1533, 1550 Jakub Tretek (Fretko) rajca, landwójt i wiceburgrabia myślenicki (tamże, s. 39; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146); 1549—95 prowadzona jest księga radziecka miasta M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 16—7, 42, 50—2, 55, 61, 107); 1550 Jan Białorzyt, szl. Stan. Prożnowski, Maciej Kącki, Stan. Fołtyn rajcy (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 146); 1551 dekrety Jana z Tarnowa kaszt. krak. zawierają postanowienie o wyborze rajców do rady miejskiej raz na rok (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 117); 1552 Świętek woźny miejski (tamże, s. 147); 1556 Jan Średzki Krotoniusz pisarz miejski rektor szkoły w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 129, 147); 1560 Jan Zasański rajca (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147); 1562 Stan. Jołda rajca (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 147); 1568 według wzmianki poświadczającej wybór rajców, każdy z nich miał pełnić urząd burmistrza raz na 4 tygodnie (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 117); 1589 Mik. Molenda rajca (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 148); 1596 Jan Lorkowicz, Jan Boginka, Marcin Grad, Janusz Węgrzyn rajcy (tamże, s. 148); Marcin Grad burmistrz, Jan Boginka i Korneliusz Lipski rajcy, Wojc. Kencjusz [z Kęt] pisarz miejski, rektor szkoły miejscowej 1590—6 (tamże, s. 60).

5. -a. Plebani, wikarzy, altaryści, bractwo kapłańskie w M., organiści i kościelni. 1326—7 Więcesław pleb. z M. (MV 1 s. 126, 196); 1408—12 Maciej pleb. z M. (GK 1a k. 43r; OK 4 k. 136v, 148r, 197r; Cracovia artificum suppl. 1410—1412, 1421—1424, 53); 1420 Stanisław wikary z M. (GK 1 s. 344); 1421—2 Klemens pleb. z M. (OK 4 k. 216v, 228r, 237r; Teut. 1a s. 140—1); 1432—4 Henryk z Radomia pleb. z M. włodarz bpa krak. 1432, kan. sand. 1433—4 (GK 4 s. 782, 824; Bullarium 5, 220, 268); 1433—9 Piotr Cząstkowski z Sączowa i Cząstkowic kapłan z M. 1433, pleb. 1438—9, kan. krak. 1439 (Cracovia artificum suppl. 1433—1440, 9, 215; Bullarium 5, 811; ZDK 2, 396; Koczerska, Zbigniew Oleśnicki → p. 7, aneks nr 100; OK 5 k. 325r—v; Katalog → p. 7, t. 1, nr 132); 1440 Świętosław pleb. z M. (OK 8 s. 11); 1441—2 Bartłomiej pleb. z M. (OK 6 s. 265; 8 s. 131, 155, 164, 213); 1446—62 Świętosław pleb. z M. (OK 8 s. 924; 1 s. 251; 9 s. 119, 163, 300, 455; 10 s. 11, 265, 562, 655; Cracovia artificum suppl. 1451—1460, 82, 356; Teut. 3 s. 254); 1446 Świętosław pleb. z M. zobowiązuje się zapłacić 1½ grz. Janowi wikaremu z M. (OK 8 s. 924); 1452—8 Tadeusz altarysta z M. (OK 1 s. 380, 389, 401, 630; 9 s. 286, 304, 529; 10 s. 390—1, 394); 1453—66 Jan altarysta w M. (OK 1 s. 499; Mp. 5 L 102; Prochaska Reg. 168); → p. 3f (GK 12 s. 34); 1456 NN wikariusz w M. uzyskuje zwolnienie od wyprawy wojennej do Prus (MS 1, 378); 1472 Piotr górnik z kopalni siarki w Swoszowicach ma zapłacić 18 gr Stanisławowi wiceplebanowi w M. (Cracovia artificum suppl. 1462—1475, 161; OK 13 s. 234); 1475 Jan Bednarz z Lipnika [par. Wiśniowa] ma zwrócić 20 gr długu NN wiceplebanowi z M. (OK 13 s. 647); przed 1481 Jan ze Śremu [woj. pozn.] pleb. w M. (DLb. 2 s. 178); 1490—3 Jan Głębocki pleb. z M. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 173 — tu jako Jan Klamborzskij; OK 18 s. 33, 194); 1492 Paweł komendarz kościoła par. w M., Jan niegdyś wikary tamże (OK 18 s. 33); Marcin wikary z M. (Wypisy 1440—1500, nr 159; OK 18 s. 50); Jan Kozłowicz niegdyś wikary z M. (OK 18 s. 258); 1495 Mik. Pleszowski pleb. z M. notariusz Jana z Tarnowa kaszt. krak. (AGZ 16, 2284); 1502—23 Jan Nieszkowski z Nieszkowa pleb. z M. dr dekretów okupujący w 1511 katedrę nowych praw na Uniw. Krak. (J. Bubak, Słownik 2 s. 11; GK 28 s. 1294, 1308; OK 23 k. 43v; MS 4, 10180; KUJ 4, 325; AKapKrak., Reg. C 1, s. 68; Morawski, Sądecczyzna 2, s. 173; Piela, Myślenice → p. 7, s. 173—4); 1510 Jakub kapłan z M. otrzymuje od Zygmunta I przyw. na poszukiwanie rud metali kolorowych w Królestwie (MK 24 k. 197v; MS 4, 9351); 1513 prebendarz zamieszkujący w domu wójta w rynku (MK 29 s. 250, 260); bractwo kapłańskie przy kościele par. w M. (tamże, s. 257); Jan Konarski bp. krak. zatwierdza funkcjonowanie w parafii myślenickiej Bractwa Kapłańskiego NMP (Piela, Myślenice → p. 7, s. 174); 1513 parafia w M. otaksowana na 5 grz., Jan pleb. płącący kopę i 1 gr, Jan wikary 3 gr, Stanisław gracjalista 3 gr, Jakub komendarz 3 gr, NN rektor szkoły 2 gr, NN kantor 2 gr, NN dzwonnik 2 gr (AKapKrak., Reg. C. 1: Liber retaxationum, s. 68); 1524—67 Marcin z Rymanowa pleb. w M. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 174—5, 206; LR s. 126); 1527 parafia w M. otaksowana na 5 grz., Marcin pleb. płacący 3 fl., 2 wikarzy płacący 9 gr, nauczyciel (minister ecclesiae) 2 gr (AKapKrak., Reg. C. 2: Liber retaxationum, k. 75); 1529—42 Kasper Podłęski kan. krak. posiadacz altarii Bożego Ciała w M. (LR s. 58; Wypisy 1536—1538, s. 61); 1542 Kasper Podłęski kan. krak. rezygnuje z altarii Bożego Ciała w M. (Wypisy 1536—1538, s. 61); 1551 Andrzej altarysta ołtarza Bożego Ciała (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 145); 1557 Jan Trzeciecki [Trzecieski?] organista w M. (tamże, s. 147); 1561 Baltazar Taszowski altarysta ołtarza Bożego Ciała (tamże, s. 145); 1567 Mateusz Borkowski pleb. w M. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 175, 206); 1571 Piotr Chorzecki pleb. w M. (tamże, s. 206); 1582 Mateusz Wnuk z Mielca pleb. w M. (tamże, s. 206); 1589 Maciej Nych kościelny, szl. Cezar [Włoch] muzyk (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 148); ok. 1592 Mik. Credo altarysta ołtarza Bożego Ciała (tamże, s. 145); 1596 przy kościele par. w M. działało bractwo kapłańskie posiadające dom zw. Kamieniec, które upadło 20 lat wcześniej (WR).

-b. Pr. patr. kościoła par. [należy do kasztelanów krak.].

-c. Uposażenie i dochody parafii, altarii kościelnych, dziesięciny. 1326 dochody parafii ocenione na 3 grz. 18 sk. (MV 1 s. 126); 1342 król Kazimierz W. daje 1 ł. na uposażenie miejscowego kościoła i wyznacza karczmę dla plebana w M. (Mp. 3, 671); 1420 rycerz Jan i Mirosław wójtowie z M. zawierają umowę z Klemensem pleb. z M. w sprawie młynów wójt. w M. zniszczonych powodziami i postanawiają przekopać nowe kanały do tych młynów przez rolę, należącą do kościoła parafialnego w M. w ten sposób, że kanał urządzony przez wójtów na tej roli, na odcinku wzdłuż drogi do jazu, ma być szeroki na 2 łokcie. Uwalniają plebana od płacenia im metrety czyli miary za mielenie w ich młynach ziarna zbóż, dostarczanego z dworu tegoż plebana. Pleban ma mleć ziarno naprzemiennie — jednego roku w młynie Jana, następnego roku w młynie Mirosława. W przypadku ponoszonych krzywd pleban nie będzie korzystał z sądów duchownych ani świeckich, ale tylko z sądu wyższego pr. niem. Obaj wójtowie mają naprawiać brzegi tego kanału, biegnącego przez rolę plebana, mają też ogrodzić drogę biegnącą wzdłuż, by nie niszczyć roli i używać tej drogi tylko z konieczności własnym wozem dla naprawiania jazu (Teut. 1a s. 140—1); 1439 Piotr dz. z Paśmiechów [pow. prosz., par. Kazimierza Wielka]⁷Piela, Myślenice → p. 7, s. 169, 172, 174 nie ma racji identyfikując Paśmiechy z Facimiechem w par. Czernichów oskarżony przez Piotra pleb. z M. o zagarnięcie dziesięciny z M. wart. 30 grz. (OK 5 s. 325r—v).

1443 6 II Jan z M., dz. Zakliczyna, bachmistrz w Wieliczce i wójt w M. funduje i uposaża ołtarz Bożego Ciała w kościele par. w M. pod wezw. Narodzenia NMP. Altarysta tego ołtarza uzyskuje 4 grz. czynszu rocznego zw. toporowe w żupie wielickiej, które dotąd przynależało Janowi z racji pełnienia urzędu bachmistrza po 1 grz. kwartalnie, a ponadto 1½ grz. z młyna, 7 wiard. z karczmy we wsi Bysina, przynależnej do wójtostwa myślenickiego, 1 grz. z 3 ogrodów przy drodze z Krakowa, zwanej Skotnicą z jednej strony i naprzeciw miasta M. z drugiej, 1 grz. bez 6 gr z 2 niw, tj. ½ grz. z niwy pod górą za rz. Rabą i 1 wiard. z ogrodu leżącego na brzegu rz. Bysinka za domem Andrzeja; 10 gr z 3 siedlisk przy ulicy Stradomskiej w mieście M., 1 wiard. z siedliska pośrodku rynku miasta M., 1 wiard. z ogrodu na brzegu rz. Bysinki za domem Andrzeja⁸Tak w źródle — albo pisarz dokonał niepotrzebnego powtórzenia, albo chodzi o inny ogród w tym samym miejscu, 14 gr z 3 siedlisk przy ulicy Stradomskiej, co razem w podsumowaniu wynosi 10 grz. Altarysta uzyskuje też ogród z domem przeznaczony na siedlisko altarysty, gdzie teraz siedzi szewc Róg, siedlisko przy stawie k. tych ogrodów za miastem, dziesięcinę snop. z 2 ł. dworskich wójta z obowiązkiem odprawiania 3 mszy tygodniowo — jedną za zmarłych, drugą za grzesznych, trzecią za chorych (ZDM 3, 644); 1444 [przed 3 IV] Jan z Czyżowa kaszt. i star. krak. zatwierdza uposażenie ołtarza Bożego Ciała w kościele par. w M. przyznane ołtarzowi przez Jana Myślenickiego dz. z Zakliczyna, bachmistrza z Wieliczki i wójta z M., a mianowicie: 4 grz. czynszu rocznego zw. toporowym w żupie wielickiej, które dotąd z racji pełnienia urzędu przypadało bachmistrzowi po 1 grz. kwartalnie, 1 grz. czynszu rocznie z młyna w Bysinie należącej do wójtostwa myślenickiego, 7 wiard. rocznie z karczmy w Bysinie, 1 grz. z 3 ogrodów przy drodze do Krakowa zwanej Skotnicą z jednej strony i naprzeciw M. z drugiej, ½ grz. czynszu rocznego z niwy położonej pod górą między rz. Rabą a starym zamkiem, 9 sk. z drugiej niwy za rz. Rabą, 12 gr z siedliska pośrodku rynku miasta M., 14 gr z 3 siedlisk k. miasta M. na Stradomiu, 1 wiard. z ogrodu za Andryczką na brzegu rz. Bysinki, siedlisko za stawem k. tych ogrodów, dziesięcina snop. z 2 ł. wójtostwa myślenickiego, ogród specjalny w którym siedzi szewc zw. Róg i gdzie będzie wybudowany dom altarysty, niwa leżąca k. łąki wójtostwa myślenickiego i między starym korytem i nowym, którymi woda płynęła i teraz płynie do młyna myślenickiego (ZDM 3, 675; Sochacka, Jan z Czyżowa → p. 7, s. 117); 1444 3 IV Zbigniew Oleśnicki bp krak. eryguje ołtarz Bożego Ciała w kościele par. w M. ufundowany i uposażony przez Jana z Zakliczyna bachmistrza w Wieliczce i wójta w M. (ZDK 2, 462; Koczerska, Zbigniew Oleśnicki → p. 7 aneks nr 137).

1451 Jan Bydłoń mieszcz. z M. zobowiązuje się zapłacić 4 grz. Świętosławowi pleb. z M. w 3 ratach; 5 wymienionych imiennie kmieci z Paśmiechów zobowiązuje się zapłacić Świętosławowi pleb. z M. 5 grz. i 1 wiard. za zakupioną od niego dzies. w Paśmiechach (OK 9 s. 163); 1458 Mik. Zisno z Krakowa oraz Piotr prep. sand. kan. krak. za pośrednictwem Macieja bakałarza plebana z Gorzkowa zobowiązują się płacić Tadeuszowi altaryście z M. zatrzymany mu czynsz z żup wielickich (OK 10 s. 390—1); Stan. Szydło i Jan wójt z Paśmiechów mają zapłacić Świętopełkowi pleb. z M. za dziesięcinę kupioną w Paśmiechach (OK 10 s. 11); 1459 Stanisław z Paśmiechów ma zapłacić 4 grz. w dwóch ratach Świętosławowi pleb. w M. z tytułu dzies. snop. zakupionej w Paśmiechach (OK 10 s. 562); 1465 Jan [Lutek z Brzezia] bp krak. na prośby Jana altarysty w M. i szl. Jordana [wójta] z M. zatwierdza wpisem do akt bpich fundację ołtarza [Bożego Ciała z 1443] w kościele w M. (Mp. 5 L 102); 1466 Jan [Lutek z Brzezia] bp krak. na prośbę Jana altarysty w M. potwierdza tę fundację osobnym dok. (Prochaska Reg. 168).

1470—80 do plebana w M. należą 2 ł. roli w mieście M., pleb. pobiera dzies. pien. z łanów mieszczan w M. [?], dzies. pien. w wysokości 3 grz. z ról i łąk wójt. w M. 1½ grz. z sołectwa w Polance, opłatę 1 gr rocznie od każdego nowoprzybyłego mieszczanina myślenickiego i pół gr od każdego komornika w M., 1 fl. kwartalnie z cła miejscowego, należącego do kasztelana krak. Pleban jest wolny od ćwiertni z 3 młynów myślenickich na rz. Rabie, należących do wójtostwa, pobiera dzies. snop. i kon. wart. 10 grz. z łanów kmiec., ról karczemnych i zagród w Paśmiechach (DLb. 2 s. 178—9; 2 s. 142)⁹W DLb. 2 s. 144 dzies. snop. i kon. z 6 ł. w Paśmiechach wyceniono na 6 grz; w kościele par. prebenda Ś. Stanisława w rękach Jana Górki z pr. patr. należącym do wójta myślenickiego, uposażona 4 grz. czynszu z żupy solnej wielickiej, posiadająca młyn z rolami i łąkami, sad i ogród (DLb. 2 s. 179—80).

1512 altarysta należący do bractwa kapłańskiego w M. posiada dom i grunt w M. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 174); 1516, 1520—23 spory o dziesięcinę z Paśmiechów przynależną plebanowi z M. (Piela, Myślenice → 7, s. 174); 1518 altarysta [altarii Bożego Ciała] w M. otrzymuje 4 grz. [czynszu] rocznie z żup solnych w Wieliczce (Opis żup s. 29); 1529 do uposażenia altarii Bożego Ciała w kościele par. w M. należy: czynsz z młyna wójt. w Bysinie w wysokości 1½ grz. i z karczmy tamże w wysokości 1 grz. 36 gr, czynsz z 2 zagród w mieście M. w wysokości 1 grz., z 2 niw tamże w wysokości ½ grz., z innej niwy w kierunku rz. Raby w wysokości 18 gr, z siedliska pośrodku rynku 12 gr, z 3 siedlisk na ul. Stradomii 14 gr, z zagrody za domem Andrzyka 12 gr oraz dzies. snop. z 2 ł. wójt. wart. 2 grz. (LR s. 58); pleban z M. pobiera dzies. pien. w wysokości 10 grz. z miasta M. oraz z wsi: Górna Wieś, Dolna Wieś, Polanka i Borzęta, dzies. snop. wart. 5 grz. z ról kmiec. w Paśmiechach, wart. 2½ grz. z ról sołeckich w M., wart. 4 gr z młyna w M. i z klerykatury 3 grz. (LR s. 126); 1539 czynsz z 1 domu wójt. w rynku dla altarysty (SWPM I—13 s. 58—66).

1563 Białorzyt rajca myślenicki zapisuje w testamencie kościołowi par. w M. browar znajdujący się k. stawu plebańskiego i przeznacza dochody z niego na zakup wina dla kościoła (Kutrzeba, Myślenice → p. 7 s. 56; Piela, Myślenice → p. 7, s. 273); 1571 Piotr Chorzecki pleb. w M. wydzierżawia na 2 lata Feliksowi Kosskowi mieszcz. z M. dobra plebańskie w M. z wyjątkiem dziesięcin snop., mesznego, kwest kościelnych i innych dochodów za co ma otrzymywać od Kosska 10 grz. (Piela, Myślenice → p. 7, s. 206); 1582 Mateusz Wnuk z Mielca pleb. w M. daje Stan. Skorkowskiemu pleb. w Bodzanowie i jego siostrze Zofii ż. Stan. Wierzbickiego dom w rynku zw. Malinowski, leżący między domem Stan. Kąckiego landwójta myślenickiego a domem szl. Erazma Piotraczewskiego, a także folwark w Górnej Wsi w zamian za dom z ogrodem w Dębnikach pod Krakowem (tamże, s. 206).

1596 pleb. posiada 2 ł. gruntu sołeckiego, 3 korce zboża z cła kaszt. krak., 3 zł mlewa z 3 młynów, 1 gr od kmiecia ½ gr od chałupnika, dzies. snop. z Paśmiechów, plebanię w złym stanie, ogród i sad (WR).

-d. Świętopietrze. 1326—7 świętop. 5 sk. 9½ den. (MV 1 s. 126, 196); 1328 świętop. 4 sk. (MV 1 s. 298); 1336, 1346—58 świętop. 6 sk. (MV 1—2 wg ind.).

-e. Stary kościół par. NMP. 1398 → Myślenice wójtostwo (KSN 608); 1470—80 w polu należącym do M. [stary] kościół drewn. pod wezw. NMP, będący matką dla nowego murowanego kościoła w M. (DLb. 2 s. 179); 1490 Jan z Latoszyna oficjał krak. wizytujący parafię myślenicką wydaje dekret w sprawie przebudowy i ozdobienia kościoła pod wezw. NMP na Stradomiu (Piela, Myślenice → p. 7, s. 166, 170, 173, 201, 218); 1509 kościół NM Panny czyli Stara Cerkiew leżący wśród opust. pastwisk przy końcu ul. Stradomia (MK 24 k. 226r—228r); 1596 za miastem kaplica murowana pod wezw. Narodzenia NM Panny z sufitem pokrytym malowanymi deskami, niegdyś par., będąca kościołem macierzystym dla obecnego kościoła parafialnego (WR s. 40).

-f. Nowy kościół par. NMP. [1398] → Myślenicewójtostwo (KSN 608); 1457 zbuntowane wojska zaciężne rozebrały kościół [par.] w M., a pozyskane z budowli kamienie użyły do walk z wojskiem polskim oblegającym M. (DHn. 12 s. 284—5, 292); 1465 w M. rajcy i mieszczanie myśleniccy wybudowali [nowy] kościół z kamienia pod wezw. NMP (DLb. 2 s. 178); 1543 zakończenie budowy wieży kościelnej (Piela, Myślenice → p. 7, s. 174—5); 1596 w mieście M. kościół par. pod wezw. Narodzenia NMP, murowany, posiadający 7 ołtarzy, drewn. sufit pokryty malowidłami (WR s. 38—42).

1596—8 księgozbiór parafialny obejmuje mszał rzymski, graduał pergaminowy, antyfonarz pergaminowy, psałterz rzymski, księgę rytuałów Hier. Powodowskiego (AVC 7 s. 394).

-g. Kaplica Ś. Leonarda. 1572 wzmianka w księgach miejskich M. o kościółku Ś. Leonarda w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 60); 1596 za miastem M. przy drodze do Krakowa [blisko skotnicy] znajduje się drewniana kaplica pod wezw. Ś. Leonarda (WR s. 40—1).

-h. Kaplica Ś. Urbana. 1596 kaplica drewn. przy szpitalu w M. z 1 ołtarzem drewn. nieposiadająca uposażenia, ufundowana przez Spytka Waw. Jordana z Zakliczyna wwdę sand. [1555—61] (WR s. 40).

-i. Kaplica Ś. Wawrzyńca. 1596 w dziedzińcu zamku wójt. (in castello advocatiae) w M. znajduje się kaplica pod wezw. Ś. Wawrzyńca (WR s. 41).

-j. Szkoła w M. 1418 Wojc. Jastrzębiec bp krak. zezwala na założenie szkoły w M. (Cracovia artificum suppl. 1451—1460, 356; Piela, Myślenice → p. 7, s. 249); 1440 Wawrzyniec rektor szkoły w M. (OK 6 s. 79); 1457 w sprawie Świętosława pleb. z M. przeciwko Michałowi niegdyś rektorowi szkoły w M. Rafał ze Skawiny oficjał krak. zdecydował, że Michał nie będzie dłużej zarządzał szkołą wbrew woli tegoż plebana, jak tylko do czasu nominacji innego rektora, wybranego za zgodą plebana i rajców M. (Cracovia artificum 1451—1460, 356; Piela, Myślenice → p. 7, s. 249); 1467 uczniowie żebrzący [miejscowej szkoły] korzystają z łaźni miejskiej w M. przynależnej do wójtostwa myślenickiego → p. 2g (Teut. 3 s. 353); 1509 Wawrzyniec rektor szkoły w M. (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa parafialnego w pierwszej połowie XVI w. z Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie, ABMK 66, 1996, nr 903; J. Bubak, Słownik nazw osobowych i elementów identyfikacyjnych Sądecczyzny XV—XVII w., cz. 2, Kr. 1992, s. 105); Wawrzyniec rektor szkoły w M. pozywa Marcina z Bobowej niegdyś organistę z M., a teraz organistę z Wieliczki o nóż i o pektorał w kształcie serca zabrany zakonnicy Tęgoborskiej ze Starego Sącza. Marcin zeznaje, że srebrne serduszko dostał od zakonnicy (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 903); 1512 Stanisław z M. przeciwko Janowi ze szkoły w M. synowi wójta (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 904); 1513 NN rektor szkoły płacący 2 gr (AKapKrak., Reg. C 1: Liber retaxationum, s. 68); poświadczony rektor szkoły w M. (E. Wiśniowski, Parafie → p. 7, s. 357); uczniowie (MK 29 s. 250) Maciej niegdyś kościelny kantor w M. pozywa Zofię Kwasiankę z M. o obrazę (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 905); 1515 Wawrzyniec scholar z M. występuje przeciwko innemu Warzyńcowi scholarowi i laikowi, jego córce i Kat. Bowaczowej (?) z M. o obrazę (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 906); 1527 NN „minister ecclesiae” (AKapKrak., Reg. C 2: Liber retaxationum, k. 75); poświadczony „minister ecclesiae” w M. (E. Wiśniowski, Parafie → p. 7, s. 357); 1528 Kat. Powroźniczanka z Wieliczki pozywa Stan. Zagórskiego rektora szkoły w M. (W. Urban, Regesty do dziejów szkolnictwa…, nr 907); 1529 poświadczony minister z M. (E. Wiśniowski, Parafie → p. 7, s. 357); 1556 Jan Średzki rektor szkoły (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 129, 147); 1589—96 Wojciech z Kęt rektor szkoły, pisarz miejski 1596 (tamże, s. 60, 129, 148; WR s. 40); 1596 rektor szkoły w M. posiada dom w M. i otrzymuje klerykaturę [wynagrodzenie] od mieszczan, kmieci i zagrodników w wysokości 1 gr i od chałupników w wysokości ½ gr, a ponadto wynagrodzenie z wójtostwa za śpiewanie Salve, tj. w soboty gąsior piwa, „3 pary chleba” i 2 sery (WR s. 40; S. Kot, Szkolnictwo parafialne w Małopolsce XVI—XVIII wieku, Lwów 1912, s. 166).

-k. Szpital w M. 1551 jeśli piekarz upiecze chleb mniejszy niż dopuszcza ustawa wówczas go utraci na rzecz szpitala; społeczność M. zwraca się do Spytka Jordana wójta myślenickiego o porządny szpital w M. (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 57, 109, 116); 1561 Waw. Spytek Jordan dz. Zakliczyna, Melsztyna wwda sand. odstępuje miastu M. pr. patr. nad altarią Bożego Ciała. Jej dobra z domem i gruntami oraz dochodami przeznacza dla kaznodziei czyli prepozyta szpitala w M. Tenże prepozyt opiekujący się ubogimi w szpitalu ma być wybierany raz na 3 lata przez 4 rajców, 3 ławników i 3 przedstawicieli starszych mieszczan myślenickich; tenże Wawrzyniec zapisuje szpitalowi czynsze od szewców miejskich, przypadające dotąd wójtowi, z przeznaczeniem na zakup mięsa i ryb dla ubogich oraz ½ korca żyta tygodniowo z Młyna Fąfarzyńskiego w Borzęcie (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 55); pierwszym kaznodzieją i prep. szpitalnym zostaje ks. Baltazar Taszowski (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 55—6); 1562 Spytek Jordan decyduje, by zapis zm. Stan. Foltyna byłego burmistrza i rajcy myślenickiego na rzecz kościoła par., obejmujący browar w M., przeznaczyć dla szpitala; Matys Kącki burmistrz i rajca myślenicki ofiarowuje wieczyście ubogim w szpitalu sumę 24 gr każdego roku, zabezpieczoną na swoich posiadłościach; 1573 małżonkowie Jan i Jadwiga Białorzytowie mieszczanie z M. darowują wieczyście szpitalowi w M. rolę i 2 pręty ogrodu w M. z obowiązkiem odprawiania przez kapelana szpitalnego mszy św. co tydzień w piątek. Miasto zapewnia im dożywotnie utrzymanie na wypadek popadnięcia w biedę (tenże s. 56); 1596 prep. szpitalny pobiera 4 grz. czynszu z żup wielickich, 1½ grz. z młyna wójt. w M., 7 wiard. z karczmy w Bysinie, 1 grz. 42 gr z 3 ogrodów i pól zw. Niwy, ½ grz. z pola leżącego między rz. Rabą a Grodziskiem, 1 wiard. z siedliska w rynku, 19 sk. z innego pola za rz. Rabą, 1 wiard. z ogrodu nad rz. Bysinką, 14 gr z 3 siedlisk przy ul. Stradomii, dzies. snop. z 2 ł. folwarku wójt., prepozyt posiada dom z ogrodem i sadzawką rybną oraz 2 pręty pola z dwoma domami, rozciągające się od cmentarza w kierunku wsi Polanki fundacji Jana Białorzyta mieszcz. i rajcy myślenickiego, z zapisu Spytka Jordana z Zakliczyna prepozyt posiada czynsz od szewców myślenickich, ½ korca żyta tygodniowo z młyna w Borzęcie, 5 fl. z dzierżawy pola w przedmieściu Dolnym, 150 grz. z pola zw. Krzywickie, z którego pobierano czynsz 15 fl. Szpital posiadał też sumę 100 grz. z pola zw. Wierciachowskie i ogród. Dobra szpitalne znajdują się pod zarządem włodarza szpitalnego Jana Kroata (WR s. 39—41); 1597 Zygmunt Concionator myślenicki (Piela, Myślenice → p. 7, s. 274); 1599 Szymon Petrycy z Żywca kapelan czyli proboszcz szpitalny (tamże, s. 274).

-l. Okręg parafialny. 1470—80 do par. w M. należą: miasto M., wsie Borzęta, Bysina, Bysinka, Dolna Wieś, Górna Wieś, Polanka, Stróża (DLb. 1 s. 137, 142; 2 s. 178—9); 1596 do par. w M. należą: miasto M., przedmieścia Dolna Wieś i Górna Wieś, oraz wsie Borzęta, Polanka, Bysina, Bysinka i Stróża (WR s. 38).

6. -a. Wydarzenia. 1424 3 III Władysław Jag. przebywa w otwartym polu przed M., a następnie w samych M., gdzie gości Zygmunta króla rzymskiego i węg. i Eryka króla duńskiego (DHn. 11 s. 195; GItin. s. 78); 3 III na polecenie króla [Władysława Jag.] rada m. Kazimierza dostarcza 6 koni do przewiezienia ryb i wina włoskiego do M., gdzie stacjonuje król Węgier [Zygmunt] udający się do Krakowa (AKH 11 s. 426); 25 IX Piotr z Pisar pkom. królowej Królestwa Pol. wystawia dok. w M. (Średniowieczne dokumenty małopolskiej wsi Popowice, „Zapiski Historyczne” 50, 1985, z. 3, nr 5); 1429 10 V na polecenie króla [Władysława Jag.] rada m. Kazimierza dostarcza 3 konie sokolnikowi król. udającemu się [na łowy] w kierunku M. z 11 psami na 1 wozie (AKH 11, s. 437); 1433 Czech Biedrzych kapłan odstępca, dowodząc oddziałem husytów urządził z terenu Śląska rabunkowy najazd na Spisz przemierzając po drodze M. i inne miejscowości w Królestwie Pol. (DHn. 11—2 s. 82)¹⁰Z opisu Jana Długosza wynika, iż M. mogły być co najwyżej splądrowane przez husytów, którzy za cel obrali sobie przecież bogaty Kieżmark na Spiszu. Nie ma natomiast mowy w tym tekście o doszczętnym spaleniu M., jak przypuszcza P. Lemaniak, Myślenickie „zamczysko” → p. 7, s. 125. Gdyby tak było w istocie, Długosz nie omieszkałby przecież o tym wspomnieć; 1454 br. rodz. Tobiasz i Jordan wójtowie z M. uczestniczą w wojnie z zakonem krzyżackim → p. 6b; 1457 przybyłe z wyprawy pruskiej nieopłacone wojska zaciężne pod wodzą Kawki i Świeborowskiego zajęły i ufortyfikowały miasto M., skąd urządzały rozboje i napady na okoliczne miejscowości. Pospolite ruszenie szlachty rozpoczęło oblężenie miasta, ale nie przyniosło one efektu. O nieudanym szturmie przesądziło również niezdecydowanie i kunktatorstwo dowódców polskich, którzy dopuścili do przerwania ataku w najdogodniejszym dla atakujących momencie. Oblężeni rozebrali kościół parafialny, a pozyskane kamienie użyli do dalszej obrony. Wojsko polskie, straciwszy 40 rycerzy, którzy polegli i wielu żołnierzy niższego stanu, odstąpiło od oblężenia M. przed dniem ś. Mateusza [21 IX] (DHn. 12 s. 284—5, 292); 1458 żołnierze najemni ponownie zajęli miasto M., które podpalili, ale tym razem oddziały król. zwyciężyły napastników i odebrały im łupy (DHn. 12 s. 295, 302); 1472 królewicz Kazimierz Jag. wraca z wojskiem do kraju przez Nowy Targ i M. z nieudanej wyprawy na Węgry po koronę Ś. Stefana i z rozkazu ojca osiada na zamku w Dobczycach (DHn. 12, s. 284); 1567 w zamku w M. należącym do Spytka Jordana z Zakliczyna przebywa przez czas dłuższy Mik. Rej z Nagłowic i tu kończy trzecią księgę swego dzieła Żywot człowieka poczciwego (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 54—5); 1574 małżeństwo Andrzeja Dudycza węg. szlachcica pochodzenia chorwackiego eksbpa Kninu i Pecs, arianina, dyplomaty cesarza Maksymiliana II z Elżbietą Zborowską wd. po Janie Tarnowskim (W. Dworzaczek, Hetman Jan Tarnowski, W. 1985, s. 344).

-b. Sprawy sądowe i incydenty z udziałem mieszkańców M. 1385 Wawrzek z M. wyświecony [wydalony] z m. Krakowa za ucieczkę z dwoma końmi (Księga proskrypcji i skarg miasta Krakowa 1360—1422, wyd. B. Wyrozumska, Kr. 2001, nr 709; KRK 2 s. 61)¹¹Zapiska ta może jednak dotyczyć Mysłowic na Śląsku. Być może też zapiska z 1380 wymieniająca karczmarzy Mik. Plarre, Piotra Brethin i Macieja oraz ucznia Andrzeja Bolcz de Misslomicz dotyczy Mysłowic (KRK 2 s. 47; Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 22). F. Kiryk, Dzieje powiatu myślenickiego…, s. 60, wymienia te osoby błędnie pod rokiem 1480; 1408 Franek z M. za kradzież 3 kop suszonych szczupaków zostaje wychłostany i wydalony z Krakowa (Księga proskrypcji i skarg miasta Krakowa…, nr 1114); Ociosna z Ociosnej zobowiązuje się bronić i zastępować w sądzie Pawła Flecza, Niklosza Kassemira, Michała Grossorka i innego Michała mieszczan z M. oraz ich opiekuna burgrabiego Mikołaja od szkód spowodowanych kradzieżą 4 grz. ze [sprzedaży] bydła (GK 1a k. 91v); 1418 Piotr czyli Peterlin z M. winien samotrzeć złożyć trzykrotnie przysięgę w wielkiej sali królewskiej na zamku krak., że opuszczając sąd nie groził Hermanowi rzeźnikowi i mieszcz. z Kazimierza, ani nie zniesławił go. Piotr winien też postawić przed sądem Wojsława z M., który ma zapewnić, że nie będzie do końca życia szkodzić Hermanowi (Teut. 1a s. 83); 1419 Maciej Wanak, Wnak [kmieć] z Lipnika [par. Wiśniowa] oskarża Mik. Chochoła młynarza z M., że on i jego towarzysze zabili na wolnej drodze król. jego br. Klemensa (GK 1 s. 111, 125); 1423 Piotr Piętka z M. w sprawie z Janem wójtem z M., o to że Wawrzyniec, Marcin i Jan s. tegoż Jana wtargnęli do domu Piętki i zadali mu rany (GK 2 s. 64); Stanisław kmieć z Lubnia przeciwko Hanuszowi podwójciemu czyli landwójtowi z M. o zabranie mu konia wart. 1½ grz. Konia widział i zajął u pozwanego woźny sąd. Piotr z Wiśniowej. Krystyn z Ostrowa [kaszt.] krak. staje przy swoim kmieciu i wnosi o karę (GK 2 s. 253); Jan [wójt] z M. winien zadośćuczynić Stanisławowi kmieciowi z Lubnia pana kasztelana krak. w sprawie z Hanuszem podwójcim z M. (GK 2 s. 262).

1428 Henryk pleb. z M. i jego sługa Maciej w sprawie z Mik. Piechotą kmieciem z Imbramowic o to, że Maciej z polecenia Henryka zabrał bezprawnie temuż kmieciowi na wolnej drodze król. 4 konie i wóz, wyrządzając szkodę w wysokości 1 grz. Pan Żegota staje przy swoim kmieciu (GK 3 s. 171); 1432 Nikiel Biały z Wieliczki stawia przed sądem wójta i przysięgłych z Wieliczki w sprawie przeciwko Jakuszowi z M., którzy zeznają, że Nikiel nie zabrał Jakuszowi bezprawnie 4 koni zaprzęgowych na drodze, ani nie zatrzymał wozu. Jakusz miał je oddać dobrowolnie. Nikiel ma dać Jakuszowi konie w porękę (GK 4 s. 823); 1433 Zbyszek z Banowic ma postawić przed sądem grodzkim krak. świadków kupna konia, którego zajął Jan Niedźwiedzki. Zbyszek stawia Pawła czyli Pachotę i Mikołaja mieszczan z M., którzy jako świadkowie wzięli udział w transakcji i przy litkupie i zaświadczyli o kupnie konia przez Zbyszka od Jakuba z Piotrkowic (GK 4 s. 854); Hanusz i Janusz rajcy [myśleniccy?, krak.?] pozywają Mik. Pogana z M. i wszystkich mieszczan z M. od pierwszego do ostatniego domu o uwięzienie ich gwałtem w M. i zakucie w dyby (GK 4 s. 955 zp.); Jan z Zakliczyna bachmistrz wielicki, pan Żmigrodzki, pan Krassowski i Piotr Łapka z Łapanowa zobowiązują się postawić Mik. Pogana z Zakliczyna przed obliczem króla, gdy ten przybędzie do Krakowa lub Nowego Miasta Korczyna (GK 4 s. 893); mieszczanie z M.: Marcin Świrczek, Andrzej Lekarz, Klosz, Michał Król, Maciej rzeźnik, Miczek Chochoł, Piotr Praga, Staszek Krzystyń, Tomek rzeźnik i Wisław ręczą wspólnie za całą społeczność miasta M. pod zakładem 100 grz., a Andrzej landwójt, Andrzej mąż Pietrynowej, Piotr kupiec, Klemens Pachota i Paweł Rożek ręczą za Janusza i Hanusza rajców pod zakładem 100 grz., że będą wzajemnie zachowywać pokój do szczęśliwego powrotu z wyprawy do Krakowa pana Mikołaja z Michałowa kaszt. krak. (GK 4 s. 956 zp.); Jan z Zakliczyna wójt myślenicki i Piotr Łapka z Łapanowa ręczą wspólnie pod zakładem 100 grz. za Mik. Pogana, że ten będzie zachowywał pokój z rajcami i całą społecznością miasta M. do powrotu z wyprawy do Krakowa pana Mikołaja z Michałowa kaszt. krak. (GK 4 s. 956); społeczność myślenicka płaci 6 grz. z tytułu kar (GK 4 s. 966); społeczność miasta M. ustanawia w sprawie z rajcami z M. swoich pełnomocników: Piotra Pragę, Piotra Myszkę, Pachotę, Mikołaja krawca, Tomasza Tosza i Ciechana (GK 4 s. 999); Piotr Rusek uwalnia od przysięgi Janusza i Hanusza rajców i całą społeczność M. w sprawie rzeczy skradzionych zm. Janowi Czechowi, tj. 4 koni, wozu, pasa, zbroi i innych (GK 4 s. 1003); Jan Jedlecki włodarz z Luboczy pozywa Andrzeja rajcę z M. o niezapłacenie pieniędzy za bróg z żytem i bróg z pszenicą (GK 4 s. 1039); 1434 → Bielany p. 3B (SP 2, 2555).

1436 Michał [Stodółka] mieszcz. z M. w sprawie z Prandotą z Poznachowic [Dolnych] o 7 ran sinych; tenże Prandota przysięga, że nie zabrał Michałowi na drodze publicznej 4 korcy [zboża] (GK 5 s. 512); Prandota ma zapłacić 1 grz. Michałowi Stodółce pod karami; tenże oczyszcza się przysięgą z zarzutu zabrania Michałowi 4 korcy żyta; tenże skazany na karę XV sądowi z racji zadanych Michałowi ran (GK 5 s. 514); 1443 Stan. Skawiński i Jan Libertowski ręczą za Jana i Mikołaja uwięzionych w M., że postawią ich ze wszystkimi rzeczami i końmi przed sądem podstarościego krak. Mik. Piątek, Jan Ukleja i Michał Sawra mieszczanie z M. oświadczają, że nie oskarżyli tegoż Jana i Mikołaja uwięzionych w M. Podstarości uwalnia obu od zarzutów (GK 8 s. 538—9, 556); Jan Rokosz z Koszyc podstar. krak. ustanawia zakład 60 grz. dla zaprowadzenia pokoju między Janem Osieckim i Brando rajcą z M. (GK 8 s. 859); 1445 Mik. Brando z M. pozywa Mik. Ratołda z Niedźwiedzia (GK 9 s. 278); 1445, 1446 → Myślenice dobra; 1448 Jakub, Paweł i Jan mieszczanie z M. pozywają Pawła Minczara mieszcz. krak. o to, że jego s. Paweł napadł ich na drodze król. i ukradł konie oraz towary kupieckie o wart. 200 grz. i o tyleż szkody (GK 10 s. 411—12, 423, 433).

1451 Michał Czeder i Stan. Krzystynowicz z M. mają zapłacić 13 fl. węg. poręki za Mikołaja sołtysa z Niedźwiedzia na ręce Michała podstar. krak. i Jakuba Kaspara z Krakowa (GK 11 s. 482) 1451, 1452, 1454 → Myślenice dobra; 1456 Rafał ze Stróży ma zapłacić 107 fl. węg. w złocie Stanisławowi sołtysowi ze Stróży, mieszczanom z M.: Maciejowi Klochowicowi, Janowi Tymbarskiemu, Janowi Przewalipiecowi, Piotrowi Liskowi, Marcinowi Malinie, Andrzejowi Tretce i Janowi Kokoszce pod rygorem wwiązania tychże do całej wsi Stróży. Sąd wyznacza woźnego Sitka do wwiązania tychże mieszczan (GK 13 s. 287—8); 1457 Jan Kokoszka [mieszcz.] z M. oskarża rajców i całą społeczność m. Skawiny o usunięcie i zabranie 4 kół od jego wozu i okaleczenie 4 koni wart. 10 grz. i tyleż szkody. Rajcy skawińscy oddalają sądownie jego roszczenia (GK 13 s. 803—4, 809, 819, 830); 1460 Paweł Spargalt justycjariusz ma zapłacić 5 grz. długu Marcinowi Manowi mieszcz. z M. pod karami (GK 15 s. 281).

1462 sąd polubowny w składzie: Jan Słąka tenut. myślenicki, Jordan i Grzegorz wójtowie dziedziczni myśleniccy, Świętosław pleb. z M., szl. Jan Banowski, Piotr Fular burmistrz oraz Maciej Stachura, Jan Rzącza i Andrzej Dylambka rajcy z M. zobowiązują Pawła sołtysa z Pcimia do wypłacenia swej bratowej Małgorzacie czyli Grecie z Pcimia 60 grz. z tytułu posagu z sołectwa w Pcimiu, a ją do odstąpienia mu połowy bydła rogatego i połowy trzody chlewnej; Małgorzata przez swego opiekuna Stan. Lenkawskiego [z Leńcz?] oświadcza, że Paweł sołtys z Pcimia zapłacił jej 60 grz. z tytułu posagu ze swej cz. sołectwa w Pcimiu (Teut. 3 s. 254—5).

1464 Jakub Jurczycki przekłada przed sądem grodzkim krak. sprawę przeciwko Aleksandrowi Czederowi ze Skawiny i jego wspólnikom ze względu na sprawę z Annaszem Jurkowiczem z M. o 120 grz. długu i gwałt przed sądem pana Rafała ze Skawiny (GK 17 s. 274); 1465 sław. Jakub Rozumella mieszcz. krak., Mik. Zatorski i Stan. Kolibaba mieszczanie z Żywca ręczą wspólnie Janowi z Tęczyna kaszt. krak. i Stan. Roli burg. w M. za Macieja Jagustynowicza z M., że będzie żył w zgodzie ze wszystkimi mieszczanami z M., a jeśli będzie ich niepokoił, wówczas poręczyciele zobowiązują się pod zakładem 20 grz. sprowadzić Macieja do kamienicy pana kasztelana w Krakowie i postawić go tamże przed sądem kasztelana albo przed sądem Stanisława z Dąbia burg. z M. (GK 17 s. 617—8); opatrzni Piotr sołtys z Lubnia s. Stanisława ze Stróży, Maciej Klochowicz, Jan Tymbarski, Marta c. Jana Przewalipieca, Piotr Lisek, Marcin Malina, Andrzej Tretka, Jan Kokoszka mieszczanie z M. występują przeciwko szl. Mikołajowi ze Stróży s. zm. Rafała ze Stróży o 107 fl. Jan z Tęczyna kaszt. krak. staje przy swoich poddanych (GK 17 s. 695); 1466 mieszczanie z M. i Jan z Tęczyna kaszt. krak. stają o kary w sprawie z Mikołajem s. Rafała z Tymbarku (GK 17 s. 761); Piotr z Lubnia s. Stanisława sołtysa ze Stróży, Maciej Klochowicz, Jan Tymbarski, Marta c. Przewalipieca, Piotr Lipiec, Marcin Malina, Andrzej Tretka i Jan Kokoszka mieszczanie z M. ustanawiają Stanisława z Dąbia burg. z M. swoim pełnomocnikiem dla pobrania pieniędzy od szl. Mikołaja s. Rafała ze Stróży (GK 17 s. 830); te same osoby pozywają tegoż Mikołaja o 107 fl. węg. Jan z Tęczyna kaszt. krak. staje o karę przy swoich poddanych (GK 17 s. 836); Piotr Słupski ze Słupi zobowiązuje się zapłacić Stanisławowi z Dąbia burg. myślenickiemu sumę 110 fl. węg. długu za szl. Mikołaja s. Rafała ze Stróży, która miała być wypłacona mieszczanom myślenickim zgodnie z zapisem w księgach grodzkich krak. (ZK 17 s. 410); Mikołaj s. Rafała ze Stróży wydzierżawia na 6 lat Piotrowi Słupskiemu swe dobra, tj.: Stróżę, Tymbark i Porąbkę w sumie 110 fl. węg. zapisanej Stanisławowi z Dąbia przez tegoż Piotra Słupskiego (ZK 17 s. 411); 1467 Zygmunt z Kosocic pozywa Mik. Tylka mieszcz. z M. o zatrzymanie gwałtem jego poddanego Piotra Węglarza na wolnej drodze król. (GK 18 s. 243); 1473 Maciek Tretko, Jakub Cholewa i Mik. Czyrzycki [Szczyrzycki] mieszczanie z M. odstępując od swego sądu [pr. niem.] ręczą wzajemnie za siebie, że postawią w dniu ś. Stanisława [8 V] przed panem Jakubem z Dębna kanclerzem Królestwa Pol. star. krak. 16 koni wycenionych po 5 fl. za każdego, ze względu na to, że wracając z Węgier i jadąc wozami drogami zabronionymi ominęli cło sądec. [komorę celną sądecką]. Jeśli się nie stawią zapłacą 80 fl. węg. kary panu kanclerzowi (SP 2, 4109); Stan. Chochoł, Jakub Czarny, Piotr Sołtys i Stan. Hanus mieszczanie z M. zobowiązują się pod karą zapłaty 80 fl. postawić w dniu ś. Stanisława przed panem Jakubem z Dębna 16 koni wycenionych po 5 fl. za każdego, z uwagi na to że wracając z Węgier i jadąc wozami drogami zabronionymi ominęli cło sądec. (GK 19 s. 736); Maciej Niemiec mieszcz. z M. odstępując od swego sądu miejskiego [pr. niem.] zobowiązuje się złożyć w dniu ś. Stanisława przed panem Jakubem z Dębna 9 średnich beczek z winem wycenionych po 10 fl. za każdą (GK 19 s. 736); 1474 Wawrzyniec kleryk z M. oskarża Bernarda studenta z Lubaczowa o to, że go pochwycił i topił w Wiśle uszkadzając mu słuch. Wawrzyniec wycenił swą krzywdę na 2 grz. (Acta rectoralia 353); 1482 Jan kołodziej z M. pozwany przez Katarzynę Kramarzykową z M. o to, że zobowiązał się do zawarcia z nią małżeństwa, zostaje przez sąd uwolniony od pretensji tejże Katarzyny, gdyż nie doszło do skonsumowania małżeństwa, ale ze względu na złożoną przez niego obietnicę i wspólne zamieszkiwanie, został skazany na zapłacenie Katarzynie 1 grz., tj. ½ do Wielkanocy i ½ do dnia ś. Jakuba [25 VII] (OK 3 s. 284); 1485 Piotr niegdyś ważnik z Wieliczki uwolniony przez sąd od zawarcia umowy małżeńskiej z panną Agnieszką z M. (OK 3 s. 407).

1503 Jan Przytula podwójci wraz z ławnikami z M. oskarżony przez Marcina Kozę mieszcz. krak. przedkłada przed sądem wyższym pr. niem. na zamku krak. dok. pana [Mik.] Jordana wójta dziedz. z M. zawierający prośbę o przełożenie terminu sprawy o 4 tygodnie (Teut. 6 s. 302); tenże Jan Przytula podwójci i 7 ławników z M. oświadczają przed tym sądem, że nie wiedzą nic, jakoby Marcin Koza z racji długu Jerzego Molendy z M. zabrał w Kieżmarku [Słowacja] stal (Teut. 6 s. 303); tenże Przytula z ławnikami przedkładają przed sądem wyższym pr. niem. dok. rady miasta M., opatrzony jej pieczęcią, informujący, iż Jerzy Molenda był winien 15 fl. Marcinowi Kozie z Krakowa, o czym powiadomił swoich dłużników w Kieżmarku Marcina Porębę i Jakuba Krośnieńskiego, od których Marcin Koza z tytułu ww. długu ściągnął 5 cetnarów stali i 3 beczki śledzi (Teut. 6 s. 303).

1551 mieszczanie myśleniccy występują przeciwko wójtowi myślenickiemu o stosowanie niesprawiedliwych miar w młynie, zawyżone opłaty targowe, o dodatkowe posługi rzeźników na rzecz dworu wójta, o posiadanie przez wójta własnego rzeźnika, o użytkowanie przez wójta ról nad Rabą przynależnych do miasta, o nieposłuszeństwie mieszkańców Woli pod miastem urzędowi radzieckiemu (Piela, Myślenice → p. 7, s. 160—1); 1555 Jakub z Brzeźnicy i Szymek sprzedali w M. za 10 gr sadło skradzione przez nich w Krzczonowie (Księga kryminalna → p. 7, s. 40—1, nr 17); 1556 Marcin z Jezierzysk i jego towarzysze zjedli 6 gęsi, które skradli w M. (Księga kryminalna → p. 7, s. 44—5, nr 18); 1558 Krzysztof z Krakowa sprzedał na Rybitwach w Krakowie za 13 gr włok [sieć na ryby], ukradziony Parsztułowi w M.; tenże sprzedał w M. za 7 gr korzec siemienia lnianego, ukradziony Krzywickiemu; tenże sprzedał w M. za 8 gr łyżkę ukradzioną Hynkowi; tenże ukradł Parsztełowi woźnicy z M. 1½ grz. (Księga kryminalna → p. 7, s. 78—81, nr 38); 1561 Mateusz z Dobczyc s. Macieja ukradł na blechu w M. 6 sztuk płótna, które dał potem do sprzedania Barbarze mieszkającej u Filipowej na Stradomiu [krak.] u kuśnierza; tenże służąc u pani Kasockiej w M. ukradł 3 szroty [beczki] mięsa kłodnego (Księga kryminalna → p. 7, s. 160—3, nr 71).

1571 Jakub z M. s. Stan. Giełdy kuśnierza z M. zostaje skazany na karę śmierci za wielokrotne kradzieże wraz ze wspólnikami w M., a mianowicie za kradzież serów oraz masła i sprzedaż nabiału w Wieliczce, za kradzież 4 par butów, 30 miar płótna Benedyktowi Knapowi i sprzedaż w Krakowie, za kradzież ½ połcia mięsa Bałamutowi i oddanie do sprzedania Jadwidze Giełdowskiej na Dorazowie [przedmieściu Krakowa?], za kradzież sukni czarnej, szubki makowej podszytej królikami, ubrania czerwonego, mycki kitajczanej [czapki] Grzancinej aptekarce i oddanie do sprzedania tejże Giełdowskiej, kradzież misy cynowej Litwosowi, kradzież kamizeli forsatowej i ubrania zamszowego Kiszce krawcowi, kradzież ziela, cyprysu i lawendy w sadzie pana Kąckiego i sprzedaż w Dobczycach, 6 gęsi Supergankowi, kradzież 7 grz. swojej żonie i ich wydanie w Krakowie, 7 par butów Waligórze szewcowi i ich sprzedaż w Głogoczowie, kradzież baranka Wojakowskiej, pasów srebrnych i rozmaitych szat ze skrzyni Litwosowi (Księga kryminalna → p. 7, s. 262—5, nr 113).

1581 Krzysztof z M. s. Jakuba Grabowskiego powieszony za liczne kradzieże w Krakowie, Kazimierzu i Opatowcu (Księga kryminalna → p. 7, s. 304—5, nr 134); 1588 Zygmunt III Waza wzywa listownie Piotra Myszkowskiego star. ośw. dowódcę roty wojskowej stacjonującej k. M. do pociągnięcia do odpowiedzialności tych żołnierzy roty, którzy pobrali zbyt wysokie kontrybucje od mieszczan M., oraz którzy dopuścili się gwałtu na mieszczce myślenickiej, zamordowali jej rodziców i poranili 17 poddanych z Górnej Wsi (Kutrzeba, Myślenice → p. 7, s. 61).

-c. Duchowni pochodzący z M. 1406—28 Konrad s. Macieja z M., student Uniw. Krak. 1406, rektor altarii Ofiarowania NMP na zamku krak. 1428 (Metryka UK 1 s. 61; 2 s. 324, 611; Bullarium 4, 2127); 1421 Jan kleryk z M. (OK 4 k. 213r, 220r); 1427—34 Klemens kapłan s. Jana z M. pleb. w Stawiszynie w diec. gnieźn. 1427, altarysta altarii Nawiedzenia NMP w kat. krak. 1429—30, pleb. w Górze w diec. gnieźn. 1429—30, pleb. w Obiechowie 1432, kan. krak. 1432—4, notariusz dworu 1425—33, kan. lwowski 1430—1 (Bullarium 4, 1943, 2282, 2512; 5, 422; 6, 83, 161, 840; Cracovia artificum supp. 1433—1440, 32; MV 10, 280, 282, 327—8; P. Dembiński, Poznańska kapituła katedralna schyłku wieków średnich, Poznań 2012, s. 493—4, nr 129); 1439 Jan zw. Retor z M. kapłan i kapelan Zbigniewa [Oleśnickiego] bpa krak. (ZDK 2, 389; Koczerska, Zbigniew Oleśnicki → p. 7, s. 67 i aneks nr 93); 1442—9 Klemens z M. kleryk 1442, prebendarz 1444, kapłan 1444—9 (OK 8 s. 336, 410, 603—4, 689, 779, 800, 812; 1 s. 19, 120, 149—50; 5 k. 22v, 25r, 50r; Cracovia artificum suppl. 1441—1450, 270, 300, 326, 351—2, 383, 466, 468, 487; Bullarium 5, 1280; GK 10 s. 404); 1442—9 Maciej Zambr [Żubr?] z M. pleb. w Drogini, → Jugowice p. 5 (ZDK 2, 436, 458; Mp. 4, 1514; AG perg. 2546, 2551); 1446 Krystyna Myślimicka zakonnica w kl. Klarysek w Starym Sączu (Mp. 4, 1479); 1448 szl. Mik. Grzymała ręczy pod zakładem 60 grz. za Klemensa kapelana z M. zamieszkującego w domu kustosza krak. [w Krakowie], że będzie żył w zgodzie z Janem Popkiem z Czyrzowa (GK 10 s. 404); Jan Czyrzowski Popek ręczy pod zakładem 60 grz. za Waw. Gnustaja [?], że będzie żył w zgodzie z Klemensem kapelanem z M. zamieszkującym w domu kustosza krak. (GK 10 s. 404); Klemens s. Mikołaja z M. pleb. w Górze student Uniw. Krak. (Metryka UK 1 s. 220; 2 s. 324, 611, 736); 1451 Michał Szczypecki z M. kleryk w kościele Ś. Anny w Krakowie (Cracovia artificum suppl. 1451—1460, 24); 1452 Kaldunowicz kleryk (OK 9 s. 354); 1453 Wojciech kleryk z M. s. [mieszczanina] Branda (OK 9 s. 430); 1471 Jan kleryk z M. (OK 13 s. 164); 1473—4 Wawrzyniec s. Stanisława kleryk z M. student Uniw. Krak. 1474 (Acta Rectoralia… I, nr 305, 353; Metryka UK 1, s. 375; 2, s. 324); 1475 Stanisław kleryk z M. (OK 13 s. 738); 1479 Stan. Myslkowicz kleryk z M. (GK 20 s. 1037); 1479 czcigodny Jakub z M. (Acta Rectoralia… I, nr 773); 1480 Jan z M. kleryk diec. krak. (Acta Rectoralia… I, nr 839); 1482 Jakub z M. niegdyś wikary w kościele NMP (OK 13 s. 1260); 1492 czcig. Stanisław dzierżawca dochodów kościoła w Drogini (OK 18 s. 40); 1519—24 Piotr z M. wikariusz kat. krak. 1519, kleryk przy mansjonarii kolegiaty Ś. Michała na zamku krak. (Wypisy 1516—1525, nr 106); 1528 ż. Antoniego Włocha kamieniarza król. z Krakowa oskarża Wawrzyńca z M. wikarego w Lanckoronie o oszustwo przy wydaniu jej pieniędzy za towar, tj. o podrzucenie jej 4 blaszek ołowianych wśród należnych pieniędzy (Wypisy 1526—1529, nr 246; Wypisy. Artyści i rzemieślnicy krak. s. 27); 1529 Marcin z M. pleb. w Brzozowej (LR s. 100); Jakub z M. pleb. w Pcimiu (LR s. 136); Jakub z M. mansjonarz prepozytury w Ruszczy (LR s. 139); 1547 Stanisław z M. szklarz, brat i konwers w kl. Dominikanów w Krakowie (Wypisy 1542—1545, s. 119; Wypisy 1545—1550, nr 2052); 1596 Wojc. Fakiel z M. rektor szkoły w Starych Wilamowicach (S. Kot, Szkolnictwo…, s. 251); Stanisław z M. rektor szkoły w Krzęcinie (S. Kot, Szkolnictwo…, s. 267); Maciej z M. rektor szkoły w Rabce (tamże, s. 293).

-d. Osoby świeckie pochodzące z M. 1377 Kirstan z M. rajcą w Kazimierzu (Chm. s. 79); 1432 Klemens czyli Cloz Myślenicki (Mislieniczski) wójt Stradomia pod Krakowem (M. Mastalerzówna, Przedmieście Stradom w wiekach średnich, w: Studia nad przedmieściami Krakowa, Kr. 1938, s. 124); 1475 pewna niewiasta niegdyś z M. cierpiąca z powodu uporczywego bólu w ręce i nodze została uleczona dzięki wstawiennictwu ś. Jana Kantego (MPH 6 s. 488); 1480—3 Walenty z M. pisarz w konsystorzu krak. (OK 13 s. 1134, 1354, 1356); 1484—5, 1489 Stanisław, Stenczel Myślimicki starszy cechu farbiarzy skór i kaletników w Krakowie (Cracovia artificum 1300—1500, 869, 889, 1010); 1489—1505 Grzegorz Myślimicki mieszcz. krak., ławnik 1500 (Kacz. 8468, 8999, 9155, 9226, 9341; Cracovia artificum 1300—1500, 1368; Żydzi w średniowiecznym Krakowie, oprac. B. Wyrozumska, Kr. 1995, nr 1177); 1509—21 Maciej Twaróg, Twarożek z M. woźny sąd. (ZK 24 s. 89; 26 s. 344, 366; 155 s. 234, 260, 263, 265; Teut. 7 s. 176); 1498 Stanisław s. Grzegorza Myślimickiego z Krakowa student Uniw. Krak. (Metryka UK 1 s. 546); 1503—4 Myślimicki z Krakowa (J. Bubak, Słownik nazw osobowych…Sądecczyzny, cz. 1, s. 427); 1505 Jan Myślimicki (tamże, s. 427); 1506 Helena ż. szl. Grzegorza z M.¹²Być może tożsamy z Grzegorzem Myślimickim mieszcz. krak. poświadczonym w l. 1489—1505 (ZK 264 s. 226); 1516—24 szl. Stan. Myślimicki niegdyś mieszcz. krak. dz. Domaniowic, Załęża z opust. fortalicium i Skoroszowej w pow. krak. (ZK 25 s. 375—6; 26 s. 71, 73, 106, 128, 148, 218; 27 s. 1; BPAN Katalog 159); 1525 Stan. Myślimicki rotmistrz kijowski (MS 4, 4833; Wypisy 1516—1525, nr 343); 1530 Zygmunt I uwalnia Jakuba Kędziora z M. od kary więzienia i utraty czci za bicie fałszywej monety (MS 4, 5646); 1531 Stanisław z M. otrzymuje 25 gr wynagrodzenia za 17 taczek przy budowie grobli k. ogrodu król. (Rachunki budowy zamku krak., oprac. M. Ferenc, Kr. 2000, s. 38); 1532—46 Jan Miślimicki ławnik sądu najwyższego pr. niem. na zamku krak. (Teut. 8 s. 309, 404, 423, 426, 438, 497—8; MS 4, 6912; 22531); 1540 Jan Myślinicki pełnomocnik Elżbiety Bartkowej mieszczki ośw. (MS 4, 6832); 1546 cieśla Wojciech z M. młynarz w Mistrzejowicach (Wypisy 1545—1550, nr 2017, s. 71, 87).

-e. Osoby z M. przyjęte do pr. miej. w różnych miastach. W Bochni: 1544 Feliks Lasnik s. Jana Czunina i Katarzyny, 1550 Jakub s. Feliksa Ptasznika i Elżbiety Mastczanki, 1555 Grzegorz szewc z Bebła i M. s. Szymona Śliwki, 1557 Maciej Warzeska s. Świętosława Warzechy i Kat. Żyznowej, 1579 Marcin Jurkowicz s. Jerzego Jury z M. i Doroty, 1596 Szymon Ziemba s. Jakuba Ziemby i Anny, 1597 Sebastian Wychyliński s. Błażeja Wychylińskiego i Agnieszki mieszczan z M., 1599 Joachim organista mieszkaniec M. s. Macieja Wnuka z Mielca i Anny z Sienna (Księga przyjęć do prawa miejskiego w Bochni 1531—1656, wyd. F. Kiryk, Wr. 1979, nr 241, 362, 431, 477, 709, 944, 952, 974); w Chrzanowie: 1521 Andrzej szewc s. Jana kowala z M. (Z. Wojas, Chrzanów średniowieczny i nowożytny do połowy XVII w., w: Chrzanów. Studia z dziejów miasta i regionu do roku 1939. Chrzanów 1998, s. 105); w Kazimierzu: 1372 Hensil rzeźnik, 1397 Jakusz i Piotr rzeźnik, 1399 Jan szewc, 1400 Jan s. Mikołaja, 1401 Jan, Szymek (Chm. s. 37, 388, 454, 490, 528—9); w Krakowie: 1401 Stefan, 1406 Mikołaj Kramarz, 1410 Maczek, 1412 Jorge piekarz, 1440 Piotr Coppersmed, 1442 Nikel szklarz (glazer), 1444 Michał s. Jurgi, 1449 Jan, Mikołaj, 1450 Wojtek, 1459 Michał, 1473 Mikołaj, 1480 Wojtek Wojewoda ślusarz, 1482 Stan. Myślimicki kaletnik, 1485 Błażej czyli Błahut, 1486 Mikołaj Młody Grutcze (Kacz. 1235, 1747, 2099, 2300, 5356, 5069, 5511, 5859, 5870, 5930, 6476, 7462, 7880, 8017, 8196, 8296), 1513 Jan Kretkowicz bednarz, 1517 Stan. Myślimiczki, 1526 Stan. Żydek cieśla (Księgi przyjęć, nr 351, 527, 1288; Wypisy. Artyści i rzemieślnicy krak. s. 37); 1538 Jan Myślimicki (Księgi przyjęć, nr 2029).

-f. Studenci Uniw. Krak. pochodzący z M.: 1400 Mikołaj s. Grzegorza, 1406 Konrad Mathey, 1431 Marcin s. Piotra, 1448 Klemens s. Mikołaja, 1449 Michał s. Piotra Zorowskiego, 1457 Andrzej s. Michała, 1474 Stanisław s. Macieja, Wawrzyniec s. Stanisława, 1478 Jakub s. Michała, Jan s. Jana, 1481 Jan s. Stanisława, 1483 Piotr s. Jana, 1491 Wawrzyniec s. Stanisława [Marcina], 1494 Jakub s. Macieja, 1498 Jan s. Jakuba, 1508 Jakub, 1511 Mikołaj s. Stanisława, 1513 Stanisław s. Stanisława, 1522 Jan s. Macieja, 1533 Jan s. Stanisława, 1547 Krzysztof s. Jakuba (Metryka UK 1, s. 42, 61, 155, 220, 225, 270, 375, 401, 419, 434, 492, 522, 545, 641; 2 s. 324, 599, 611, 628, 631, 641, 643, 654, 658—9, 666, 676, 680, 695, 708, 736; Metryka UK z lat 1509—1551, s. 34, 52, 124, 183, 257, 433, 600, 616, 619, 634, 645).

Osoby promowane na bakałarza. 1487 Piotr z M. promowany na bakałarza, 1501 Jan z M. promowany na bakałarza (Najstarsza księga promocji s. 249, 265, 355).

7. Źródła. Jasnogórski rękopis „Regestrum Confraternitatis Fratrum S. Pauli Primi Heremitate” z lat 1517—1613, wyd. J. Zbudniewek, Studia Claromontana 6, Jasna Góra 1985; Katalog zbioru dokumentów pergaminowych Biblioteki Jagiellońskiej, oprac.: K. Nabiałek, W. Świeboda, M. Zdanek przy współpracy R. Tatarzyńskiego, t. 1—2, Kr. 2014; Księga kryminalna miasta Krakowa z lat 1554—1625, oprac. i wyd. W. Uruszczak, M. Mikuła, A. Karabowicz, Kr. 2013.

Literatura. F. Kiryk, Dzieje powiatu myślenickiego w okresie przedrozbiorowym, w: Monografia powiatu myślenickiego, pod red. R. Reinfussa, t. 1 Historia, Kr. 1970, s. 27—165; tenże, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII—XVI w. Województwo krakowskie (powiaty południowe), Kr. 1985, s. 242—5, 273—4; M. Koczerska, Zbigniew Oleśnicki i Kościół krakowski w czasach jego pontyfikatu, W. 2004; J.W. Kutrzeba, Myślenice. Notatki do historyi miasta Myślenic, Kr. 1900; P. Lemaniak, Myślenickie „zamczysko” w świetle źródeł archeologiczno-historycznych, w: Myślenice. Monografia miasta, pod red. T. Gąsowskiego, Myślenice-Kr. 2012, s. 97—131; R. Malik, Średniowieczne lokacje miejskie nad Rabą. Myślenice. Ze studiów nad budową i kształtem miasta lokacyjnego, „Wiadomości Konserwatorskie” 20, 2006, s. 40—4; M. Mikuła, Prawodawstwo króla i sejmu dla małopolskich miast królewskich (1386—1572), Kr. 2014; M. Piela, Myślenice w okresie staropolskim (do 1772 roku), w: Myślenice. Monografia miasta, pod red. T. Gąsowskiego, Myślenice-Kraków 2012, s. 133—314; J. Ptaśnik, Studia nad patrycjatem krakowskim wieków średnich, „Rocznik Krakowski” 15, 1913, s. 38—40 [podrozdział: Wójtowie myśleniccy]; H. Seroka, Herby miast małopolskich do końca XVIII wieku, W. 2002, s. 61, 153—4; A. Sochacka, Jan z Czyżowa namiestnik Władysława Warneńczyka, Lublin 1993; Spis książek biblioteki studenta Uniwersytetu Krakowskiego Klemensa z Myślenic z połowy XV w., wyd. J. Zathey, w: Historia Biblioteki Jagiellońskiej, t. 1: 1364—1775, pod red. I. Zarębskiego, Kr. 1966, s. 129—30; E. Wiśniowski, Parafie w średniowiecznej Polsce, Lublin 2004.

8. Kultura materialna. Liczne ułamki wczesno- i późnośredniowiecznej ceramiki naczyniowej, rejestrowane w bezpośrednim sąsiedztwie M. podczas archeologicznych badań o charakterze powierzchniowym (R. Naglik, T. Wichman, Sprawozdanie z badań powierzchniowych przeprowadzonych w kwietniu 1993 r. na obszarze AZP 107—56 w woj. krak., mps w archiwum WUOZ w Krakowie – wraz z kartami stanowisk).

Przy kościele par. Narodzenia NMP od zachodu czworoboczna wieża z 1543 (KatZab. 1, s. 273); kościółek NMP na Stradomiu późnogotycki, murowany (KatZab. 1, s. 275).

XIV w. — pieczęć M. o średnicy 40 mm z legendą S(IGILLUM) CIVITATIS DE MISLIMICZ i z godłem wyobrażającym drzewo pośrodku oraz siekierę po lewej i motykę po prawej stronie (Seroka, Herby miast → p. 7, s. 154); 1429 wzmianka o pieczęci rady miejskiej M. → Myślenice wójtostwo (Teut. 1a s. 337; ZDM 2, 414); 1503 dok. rady miejskiej M. opatrzony pieczęcią → p. 6b (Teut. 6 s. 303).

1583 Matys Kącki mieszcz. myślenicki przeznacza swej c. Zofii z wyprawy żony m.in. szubkę kunią, szubkę lisią, różne pstre kitajkowe letniki [szaty letnie], myckę aksamitną, pasek pozłocisty z grzywną i 6 sk. srebra, bramki [nakrycia głowy] perłowe, pierścionki złote i srebrne (J. Kutrzeba, Myślenice…, s. 136—7); 1588 Stan. Kącki niegdyś landwójt pozywa swą c. Netę o zabranie klejnotów, które miały być przedmiotem podziału z siostrami, a mianowicie: srebro łamane, 18 małych knafli [kulistych zapięć do szat], 12 wielkich knafli, perły z 2 bramek [nakryć głowy], 3 pierścionki, obrączki, 2 pasy srebrne (tamże, s. 137).